1. Soạn văn 9 bài Phong cách Hồ Chí Minh (Lê Anh Trà) cơ bản
Câu 1 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1):
Kiến thức văn hoá nhân loại sâu rộng của Hồ Chí Minh thể hiện như sau:
+ Đó là những hiểu biết uyên bác về các tầng lớp dân tộc, nhân dân trên thế giới, văn hóa thế giới từ Đông sang Tây.
+ Sành sỏi văn hóa các nước từ châu Á, châu Âu đến cả châu Phi, châu Mĩ.
Để có được vốn tri thức văn hóa sâu rộng ấy, Hồ Chí Minh đã bỏ ra rất nhiều công sức trong việc:
- Học tập, luyện nói, luyện viết thạo nhiều thứ tiếng nước ngoài: Pháp, Anh, Hoa, Nga…
- Làm nhiều nghề ở nhiều nơi - tức là học hỏi kiến thức từ thực tiễn và qua quá trình lao động.
- Tìm hiểu, thông thạo văn hóa, nghệ thuật của các khu vực khác nhau trên thế giới một cách sâu sắc.
- Mặc dù tiếp thu nhiều loại hình văn hoá khác nhau nhưng Hồ Chí Minh tiếp thu một cách có chọn lọc, không bị ảnh hưởng một cách thụ động.
+ Bác biết tiếp thu những cái hay, cái đẹp, hạn chế những tiêu cực của chủ nghĩa tư bản dựa trên nền tảng văn hóa dân tộc.
+ Đi nhiều nơi trên thế giới nên cũng ít nhiều sẽ ảnh hưởng tuy nhiên đều là những ảnh hưởng tích cực để tạo nên nhân cách lớn bình dị, phương Đông mà hiện đại.
Câu 2 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1): Minh chứng cho của việc lối sống rất bình dị, rất Việt Nam, rất phương Đông của Hồ Chí Minh:
- Nơi ở và nơi làm việc : nhà sàn vẻn vẹn vài phòng nhỏ, không trang trí mà đơn sơ, mộc mạc.
- Trang phục hàng ngày giản dị, mộc mạc với bộ quần áo bà ba màu nâu, chiếc áo trấn thủ và đôi dép lốp thô sơ.
- Ăn uống đạm bạc: bữa ăn giản dị với cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa.
Câu 3 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1): Sự kết hợp hài hoà giữa khí chất giản dị và thanh cao của Bác:
- Phải nói rõ rằng, đây thựu chất không phải lối sống kham khổ của những người tự tìm vui trong cảnh nghèo, giản dị mà lối sống ở đây là không sơ sài, đạm bạc và không gợi cho người đọc cảm giác cơ cực.
- Từ cách bài trí căn nhà cho đến lối ăn ở, sinh hoạt hằng ngày đều thể hiện sự thanh thản, ung dung, không vội vã, ồn ào.
- Gợi lên bản lĩnh, ý chí của một người chiến sĩ cách mạng hòa nhập vào cùng tâm hồn nhà thơ lớn.
- Vẻ đẹp tâm hồn của Bác có sự hòa quyện rất mạnh và vô cùng hoà hợp giữa lãng mạn với hiện thực.
Câu 4 (trang 8 sgk ngữ văn 9 tập 1): Những đặc điểm, điểm nhấn tạo nên vẻ đẹp phong cách nơi Hồ Chí Minh:
- Con người Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hòa mà hợp lý giữa truyền thống văn hóa dân tộc với tinh hoa văn hóa nhân loại.
- Lối sống rất dân tộc, rất Việt Nam gợi cho người đọc nhớ tới các vị hiền triết trong lịch sử dân tộc như Nguyễn Trãi ở Côn Sơn với lối sống giản dị, thanh cao.
>> Xem thêm: Phân tích tác phẩm Phong cách Hồ Chí Minh chọn lọc hay nhất
2. Soạn văn 9 bài Phong cách Hồ Chí Minh (Lê Anh Trà) nâng cao
(1) Mở bài: Giới thiệu khái quát về tác giả Lê Anh Trà, văn bản Phong cách Hồ Chí Minh.
(2) Thân bài
a. Quá trình tiếp thu tinh hoa, văn hóa nhân loại của Hồ Chí Minh
- Trong suốt cuộc đời bôn ba của mình, Hồ Chí Minh đã đặt chân đến nhiều quốc gia trên thế giới ở cả phương Đông lẫn phương Tây.
- Người sử dụng thành thạo được nhiều thứ tiếng, không chỉ nói mà còn viết: Pháp, Anh, Hoa, Nga…
- Người tìm tòi và thông dụng văn hóa, nghệ thuật một cách uyên thâm, biết tiếp thu cái đẹp và phê phán những tiêu cực của chủ nghĩa tư bản.
- Tiếp thu và ghi nhớ nền văn hóa nhân loại nhưng vẫn gìn giữ và lưu truyền được lối sống truyền thống rất phương Đông, rất Việt Nam.
=> Có thể thấy Hồ Chí Minh là một con người luôn không ngừng cố gắng nỗ lực học hỏi không chỉ trên sách vở, lý thuyết và còn cả thực hành.
b. Biểu hiện rõ nét của nét đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh
- Nơi ở: sử dụng chiếc nhà sàn nhỏ bé bằng gỗ bên cạnh chiếc áo làm nơi nghỉ ngơi của mình. Chiếc nhà sàn vỏn vẹn chỉ có vài phòng để tiếp khách, họp Bộ chính trị, làm việc và ngủ.
- Quần áo: trang phục mặc hàng ngày hết sức giản dị với bộ áo bà ba màu nâu, chiếc áo trấn thủ cùng đôi dép lốp thô sơ.
- Chế độ ăn: những món ăn vô cùng đạm bạc với hương vị quê hương dân tộc không chút cầu kì: cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa.
- Sống trong ngôi nhà một mình với một vài đồ đạc cá nhân ít ỏi là một chiếc va li con và một bộ quần áo, vài vật kỉ niệm luôn mang theo người.
=> Có thể thấy đây là một lối sống giản dị chưa từng bắt gặp với bất kì một vị chủ tịch hay tổng thống nào trên thế giới.
- Nhận xét về phong cách sống: Giản dị mà vẫn toát lên dáng vẻ thanh cao, xuất phát từ tự nhiên chứ không phải là Người tự thần thánh hóa bản thân, tự làm cho mình khác người bình thường.
=> Đây là một lối sống của một con người đầy lòng yêu nước, yêu những vẻ đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam.
(3) Kết bài: Khẳng định lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của tác phẩm “Phong cách Hồ Chí Minh”.
3. Soạn văn 9 bài Phong cách Hồ Chí Minh (Lê Anh Trà) ngắn gọn
Câu 1. Chủ tịch Hồ Chí Minh có vốn tri thức văn hóa nhân loại sâu rộng như thế nào? Và nhờ đâu mà Người lại có được vốn tri thức một cách sâu rộng như vậy?
- Vốn tri thức văn hóa nhân loại của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Nói và viết thành thạo nhiều thứ tiếng: Pháp, Anh, Nga, Hoa… Hiểu biết văn hóa, nghệ thuật một cách uyên bác, biết tiếp thu những cái đẹp và phê phán, lên án những tiêu cực của chủ nghĩa tư bản.
- Lý do: Hồ Chí Minh đã đi đến nhiều quốc gia trên thế giới ở phương Đông và phương Tây. Bên cạnh việc tiếp thu văn hóa nhân loại thì Bác vẫn có những chọn lọc nhất định và vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống của dân tộc.
Câu 2. Lối sống bình dị, Việt Nam và rất phương Đông của Bác Hồ được biểu hiện cụ thể như thế nào?
- Về nơi ở: Dùng chiếc nhà sàn nhỏ bé bằng gỗ bên cạnh chiếc áo làm chỗ ngả lưng của mình. Chiếc nhà sàn ấm cúng và vỏn vẹn chỉ có vài phòng để tiếp khách, để họp Bộ chính trị và để làm việc và ngủ.
- Về vấn đề mặc: Trang phục hàng ngày Bác sử dụng hết sức giản dị với bộ áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ và đôi dép lốp thô sơ.
- Về vấn đề ăn uống: Bữa ăn hàng ngày vo cùng đạm bạc với những món ăn dân tộc truyền thống không chút cầu kì như cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa.
- Sinh sống một mình với số đồ đạc ít ỏi là một chiếc va li con và một bộ quần áo, vài vật kỉ niệm đi kèm.
Câu 3. Vì sao lại nói lối sống của Bác là sự kết hợp hài hoà giữa giản dị và thanh cao?
Lối sống của Bác là sự kết hợp giữa giản dị và thanh cao vì:
- Về tính chất giản dị: Từ việc ăn, mặc cho đến ở đều hết mực bình thường, không giống một vị tổng thống hay chủ tịch nào trên thế giới. Lối sống như vậy không nhằm để thần thánh hóa bản thân mà xuất phát từ chính con người thật của Bác.
- Vẻ thanh cao: Cách sống này như một cách tu dưỡng tinh thần, một quan niệm thẩm mĩ tốt đẹp về cuộc sống, đem lại hạnh phúc nhẹ nhàng cho tâm hồn.
Câu 4. Nêu cảm nhận của em về những nét đẹp trong phong cách sống và làm việc của Hồ Chí Minh.
- Nét đẹp của Bác có sự kết hợp hài hoà giữa văn hóa dân tộc và tinh hoa nhân loại.
- Bác không chỉ sống giản dị mà còn thanh cao.
=> Cách sống của Bác là một cách sống rất đáng để các thế hệ sau này học tập, cũng như cảm thấy tự hào về vị lãnh tụ của dân tộc Việt Nam.
=> Bạn đọc có thể tham khảo thêm bài viết: Nêu cảm nhận của em về những nét đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh hay nhất
