Mục lục bài viết

1. Thời hiệu khởi kiện (Suit time) là gì ?

Thời hiệu khởi kiện (Suit time) là thời hạn mà các bên có quyền lợi về hàng hóa phải khởi kiện người vận chuyển về khiếu nại theo hợp đồng vận chuyển hàng hóa. Quá thời hạn này, thông thường, người vận chuyển được miễn trách nhiệm giải quyết khiếu nại đòi bồi thường. Thời hạn này có thể khác nhau tùy theo thỏa thuận trong hợp đồng nhưng phổ biến là 1 năm kể từ ngày hàng hóa được trả hay lẽ ra phải được trả cho người nhận hàng.

Trên thực tế, khi thời gian không đủ để các bên giải quyết khiếu nại thì người vận chuyển có thể chấp nhận đề nghị gia hạn thời hiệu khởi kiện (extension to suit time) theo đề nghị của các bên có quyền lợi về hàng hóa để có đủ thời gian tự giải quyết hoặc đưa khiếu nại ra tòa án, trọng tài. Ví dụ: thời hiệu khởi kiện là 1 năm (theo hợp đồng), khi sắp hết thời hạn này, người nhận hàng đề nghị gia hạn thêm 6 tháng và được người vận chuyển chấp nhận. Như vậy, tòa án, trọng tài sẽ chấp nhận thời hiệu khởi kiện là 1 năm 6 tháng mà không bác đơn khởi kiện của người khởi kiện với lý do đã hết thời hiệu theo hợp đồng.

 

2. Hết thời hiệu khởi kiện (Time barred) là gì ?

Hết thời hiệu khởi kiện (Time barred) là hết thời hạn theo luật định để người khiếu nại đưa vụ việc ra tòa án hoặc trọng tài đòi người bị khiếu nại bồi thường thiệt hại. Thông thường, tòa án hay trọng tài không thụ lý những đơn khởi kiện đã quá thời hạn theo theo luật định.

Ví dụ: Điều 118 Bộ luật Hàng hải Việt Nam nêu: “Thời hiệu khởi kiện về việc thực hiện hợp đồng vận chuyển theo chuyến là hai năm, kể từ ngày người khiếu nại biết, hoặc phải biết quyền lợi của mình bị xâm phạm”.

Như vậy, sau hai năm kể từ ngày người khiếu nại biết, hoặc phải biết quyền lợi của mình bị xâm phạm, tòa án hay trọng tài sẽ từ chối thụ lý đơn khởi kiện với lý do đã hết thời hạn được pháp luật bảo vệ quyền được khiếu nại, gọi là “hết thời hiệu khởi kiện”.

 

3. Gia hạn thời hiệu khởi kiện (Extension to suit time) là gì ?

Gia hạn thời hiệu khởi kiện (Extension to suit time) là việc người vận chuyển đồng ý kéo dài thời hạn mà bên có quyền lợi về hàng hóa (cargo interests) lẽ ra trong thời hạn đó phải đưa vụ việc khiếu nại ra giải quyết trước tòa án hay trọng tài theo thỏa thuận trong hợp đồng vân chuyển hàng hóa. Việc kéo dài này thường được chấp thuận theo đề nghị của bên có quyền lợi về hàng hóa khi việc lập hồ sơ khiếu nại chưa hoàn tất, chưa xác định, thu thập đủ chứng cứ... hoặc khi các bên muốn có thêm thời gian để cùng nhau trực tiếp giải quyết tranh chấp thông qua thương lượng, hòa giải ngoài tòa án, trọng tài.