Thủ tục thay đổi họ cho con thực hiện như thế nào ? Người trên 18 tuổi có được đổi họ tên không ?

>>Luật sư tư vấn pháp luật dân sự về thủ tục đổi họ trực tuyến, gọi: 1900.6162

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Minh Khuê. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:

Điều 27 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về quyền thay đổi họ, tên như sau:

"Điều 27. Quyền thay đổi họ

1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:

a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;

b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;

c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;

d) Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;

đ) Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;

e) Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;

g) Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;

h) Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.

2. Việc thay đổi họ cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.

3. Việc thay đổi họ của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ cũ."

Theo quy định trên, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong trường hợp thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại. Do đó, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền thay đổi họ cho con từ họ cha sang họ mẹ.

Điều 88 Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 của Quốc hội quy định:

"Điều 88. Xác định cha, mẹ

1. Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.

Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng.

2. Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định."

Theo quy định này, con trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng, do đó việc thay đổi họ cho con phải được sự đồng ý của cả cha lẫn mẹ. Như vậy, muốn đổi họ cho con từ họ cha sang họ mẹ bạn phải được sự đồng ý của cha đứa trẻ, sau đó bạn có thể tiến hành thủ tục để đổi họ cho con. Việc cán bộ Tư pháp nói phải có đơn xác nhận của cha là cháu không phải con ruột thì mới đổi sang họ của mẹ là sai, không đúng với pháp luật. Trong trường hợp này bạn chỉ cần có sự đồng ý bằng văn bản của cha đứa bé về việc đổi họ cho con.

Về thẩm quyền cấp lại giấy khai sinh quy định tại Điều 25, Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật hộ tịch:

"Điều 25. Thẩm quyền đăng ký lại khai sinh, kết hôn, khai tử

1. Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh, kết hôn trước đây hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người yêu cầu thường trú, thực hiện đăng ký lại khai sinh, kết hôn.

2. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký khai tử trước đây thực hiện đăng ký lại khai tử."

Như vậy bạn cần phải nộp 1 bộ hồ sơ đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký khai sinh của con để yêu cầu thay đổi họ cho con từ họ cha sang họ mẹ. Hồ sơ xin đăng ký lại giấy khai sinh được quy định tại khoản 1 Điều 26 Nghị định 123/2015/NĐ-CP như sau:

"Điều 26. Thủ tục đăng ký lại khai sinh

1. Hồ sơ đăng ký lại khai sinh gồm các giấy tờ sau đây:

a) Tờ khai theo mẫu quy định, trong đó có cam đoan của người yêu cầu về việc đã đăng ký khai sinh nhưng người đó không lưu giữ được bản chính Giấy khai sinh;

b) Bản sao toàn bộ hồ sơ, giấy tờ của người yêu cầu hoặc hồ sơ, giấy tờ, tài liệu khác trong đó có các thông tin liên quan đến nội dung khai sinh của người đó;

c) Trường hợp người yêu cầu đăng ký lại khai sinh là cán bộ, công chức, viên chức, người đang công tác trong lực lượng vũ trang thì ngoài các giấy tờ theo quy định tại Điểm a và Điểm b Khoản này phải có văn bản xác nhận của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị về việc những nội dung khai sinh của người đó gồm họ, chữ đệm, tên; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha - con, mẹ - con phù hợp với hồ sơ do cơ quan, đơn vị đang quản lý."

Cụ thể trong trường hợp của bạn hồ sơ sẽ bao gồm các giấy tờ sau:

- Tờ khai (theo mẫu)

- Bản chính giấy khai sinh của con

- Các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi (chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu…).

- Văn bản thể hiện sự đồng ý của cả cha và mẹ về việc đổi họ cho con.

Kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, trong thời hạn 3 ngày, cán bộ tư pháp hộ tịch ghi vào sổ đã đăng ký khai sinh trước đây và quyết định về việc thay đổi họ tên. Chủ tịch UBND cấp xã ký và cấp một bản chính quyết định về việc thay đổi họ, tên cho con. Trường hợp cần phải xác minh, thời hạn giải quyết được kéo dài thêm không quá 5 ngày.

Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.6162 hoặc gửi qua email: Tư vấn pháp luật dân sự miễn phí qua Email để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê. Rất mong nhận được sự hợp tác!

>> Luật sư trả lời: Thủ tục thay đổi họ cho con thực hiện như thế nào ?

Luật sư tư vấn pháp luật Dân sự, gọi: 1900 6162

Luật sư tư vấn:

Thứ nhất, về quy định về điều kiện thay đổi tên:

Căn cứ Điều 28 Bộ luật dân sự năm 2015, Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi tên trong trường hợp sau đây:

- Theo yêu cầu của người có tên mà việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;

- Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;

- Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;

- Thay đổi tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;

- Thay đổi tên của vợ, chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại tên trước khi thay đổi;

- Thay đổi tên của người đã xác định lại giới tính, người đã chuyển đổi giới tính;

- Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.

Việc thay đổi tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.

Việc thay đổi tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo tên cũ.

Theo quy định trên, trong trường hợp của bạn, bạn sẽ đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu cải chính hộ tịch, cụ thể là thay đổi tên đệm trong giấy khai sinh với lý do việc sử dụng tên đệm đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng tới tình cảm gia đình. Vì cả gia tộc có dòng họ Nguyễn Hữu mà chỉ một mình anh là Nguyễn Cao khiến tên của anh bị khác tất cả mọi người, có thể dẫn tới sự nghi ngờ về dòng máu, bị mọi người xa, cách, ... Khi đi đăng ký cải chính anh cần nêu rõ lý do đó và để đảm bảo thì cần có bằng chứng về việc gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến gia đình.

Về trình tự, thủ tục thực hiện:

– Bước 1: Người có nhu cầu thực hiện việc thay đổi họ, tên tiến hành chuẩn bị 01 bộ hồ sơ xin thay đổi họ, tên;

Hồ sơ bao gồm các giấy tờ và tài liệu sau đây:

+ Tờ khai thay đổi hộ tịch theo mẫu trong đó có thể hiện sự đồng ý của cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi của con hoặc của chính người muốn thay đổi họ, tên;

+ Giấy khai sinh của người thay đổi họ, tên (bản gốc);

+ Các giấy tờ, tài liệu để chứng minh về lý do, điều kiện thay đổi họ, tên:

Phụ thuộc vào các lý do và điều kiện thay đổi họ, thay đổi tên khác nhau mà phải có các loại giấy tờ, tài liệu chứng minh tương ứng.

+ Giấy chứng minh thư nhân dân của người thực hiện thủ tục;

– Bước 2: Nộp hồ sơ

Người yêu cầu nộp bộ hồ sơ đã chuẩn bị nêu trên và nộp tại Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, thị trấn nơi đã đăng ký khai sinh cho công dân;

– Bước 3: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ

+ Xem xét tính hợp lệ của hồ sơ:

Cán bộ tư pháp – hộ tịch kiểm tra, thẩm định tính hợp lệ của hồ sơ xem có đủ cơ sở, có phù hợp với quy định của pháp luật hay không;

+ Nếu hồ sơ hợp lệ:

Tiến hành ghi vào Sổ hộ tịch, cả người yêu cầu và cán bộ tư pháp – hộ tịch cùng ký tên vào Sổ Hộ tịch, sau đó ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh của công dân;

Nếu đăng ký thay đổi họ, tên không phải tại nơi đăng ký khai sinh trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã nơi tiếp nhận hồ sơ phải thông báo bằng văn bản đồng thời kèm theo bản sao trích lục hộ tịch gửi đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký khai sinh trước đây để tiến hành ghi vào Sổ hộ tịch.

Nếu nơi đăng ký khai sinh trước đây là Cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài thì Ủy ban nhân dân cấp xã nơi tiếp nhận hồ sơ phải tiến hành thông báo bằng văn bản đồng thời kèm theo bản sao trích lục hộ tịch gửi đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch.

Thời hạn thực hiện thay đổi họ tên của công dân là không quá 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ, trong trường hợp cần phải xác minh lý do hoặc điều kiện thay đổi họ tên thì có thể kéo dài thời gian nhưng không được quá 03 ngày làm việc.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại gọi ngay số: 1900 6162 để được giải đáp. Rất mong nhận được sự hợp tác!

Luật sư trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Khuê của chúng tôi, trường hợp của bạn được tư vấn như sau:

Thứ nhất, việc Xác định cha, mẹ ( Điều 88 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014)

"1. Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.

Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng.

2. Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định.”

Theo quy định trên là căn cứ xác định con gái bạn là con của bạn và vợ cũ theo quy định và hợp thức hóa theo vào bản giấy khai sinh của con bạn.

Thứ hai, Việc xác nhận thay đổi hộ tịch cho một cá nhân hay chính là thay đổi họ tên của mẹ cho bé phải dựa trên quy định sau: (khoản 2 Điều 3 Luật hộ tịch năm 2014)

"2. Ghi vào Sổ hộ tịch việc thay đổi hộ tịch của cá nhân theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền:

a) Thay đổi quốc tịch;

b) Xác định cha, mẹ, con;

c) Xác định lại giới tính;

d) Nuôi con nuôi, chấm dứt việc nuôi con nuôi;

đ) Ly hôn, hủy việc kết hôn trái pháp luật, công nhận việc kết hôn;

e) Công nhận giám hộ;

g) Tuyên bố hoặc huỷ tuyên bố một người mất tích, đã chết, bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.”

Vậy đối chiếu cả Luật hộ tịch và Luật hôn nhân và gia đình thì chỉ có mẹ đẻ của cháu mới có căn cứ để xác định vào giấy khai sinh của cháu bé là mẹ của cháu. Còn người mẹ kế không có căn cứ để thay thế, thay đổi tên mẹ đẻ của cháu trên Giấy khai sinh dù người này không ngó ngáng gì đến cháu sau khi anh chị ly hôn nhưng cũng không thể bác bỏ quyền làm mẹ của họ được. Nên bạn không thể yêu cầu cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc thay đổi họ tên mẹ đẻ của bé bằng mẹ kế được vì pháp luật hiện hành không cho phép.

Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại, gọi số: 1900.6162 để được giải đáp.

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật Dân sự - Công ty luật Minh Khuê