Trách nhiệm của Bộ Tài chính trong kinh doanh xuất khẩu gạo ra sao?

1. Đối tượng nào có quyền kinh doanh xuất khẩu gạo?

Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 107/2018/NĐ-CP thì quyền kinh doanh xuất khẩu gạo đối với thương nhân Việt Nam mang tính bao phủ và phản ánh sự đa dạng trong cộng đồng kinh tế. Khi thỏa mãn các tiêu chí quy định tại Điều 4 của Nghị định này và nhận được Giấy chứng nhận, họ có quyền tạo lập và thực hiện các hoạt động xuất khẩu gạo theo quy định của Nghị định cũng như các quy định pháp luật khác có liên quan. Thúc đẩy sự tự do và tính công bằng trong hoạt động kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành công nghiệp gạo và kinh tế tổng thể của đất nước.

Các doanh nghiệp thương mại, đặc biệt là những doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài, không chỉ được cấp Giấy chứng nhận mà còn có quyền tiến hành các hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo theo các quy định cụ thể được quy định trong Nghị định này. Không chỉ bao gồm các quy định của pháp luật nội địa Việt Nam mà còn kể đến các cam kết quốc tế mà Việt Nam, như một thành viên của cộng đồng quốc tế, đã tham gia và chấp nhận. Việc này thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc tạo ra môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và tuân thủ quy định quốc tế, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế và hội nhập quốc tế.

=> Theo quy định, những cá nhân và tổ chức được phép tham gia vào hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo bao gồm:

- Thương nhân Việt Nam, bất kể thuộc về lĩnh vực kinh tế nào, nhưng phải đáp ứng các điều kiện cụ thể và nhận được Giấy chứng nhận xác nhận đủ điều kiện để tham gia hoạt động này.

- Các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài, khi được cấp Giấy chứng nhận, có thể tiến hành kinh doanh xuất khẩu gạo theo quy định cụ thể và cam kết đồng thời tuân thủ các quy định trong các thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã tham gia. Thể hiện sự chủ động và cam kết của Việt Nam trong việc thúc đẩy hội nhập quốc tế và tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch.

* Để được phép tham gia vào hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo, thương nhân Việt Nam phải đáp ứng một số yêu cầu cụ thể như sau:

- Thành lập và đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật, đảm bảo tuân thủ các quy định và thủ tục hành chính liên quan.

- Sở hữu ít nhất một kho chuyên dụng để lưu trữ thóc và gạo, phải đáp ứng các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về kho chứa thóc và gạo. Đảm bảo chất lượng và an toàn của sản phẩm trong quá trình lưu trữ.

- Phải có ít nhất một cơ sở xay, xát hoặc chế biến thóc và gạo, cũng phải tuân thủ các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Đảm bảo quá trình xử lý sản phẩm được thực hiện theo các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn.

2. Trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc kinh doanh xuất khẩu gạo?

Tại Điều 22 Nghị định 107/2018/NĐ-CP có quy định nhiệm vụ của Bộ Tài chính trong việc quản lý ngành xuất khẩu gạo bao gồm:

- Chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan để thực hiện các biện pháp nhằm ổn định giá cả thóc và gạo, tuân thủ các quy định được đưa ra trong pháp luật. Nhằm mục đích đảm bảo sự ổn định và công bằng trong thị trường, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người sản xuất và người tiêu dùng.

- Đưa ra chỉ đạo cho Tổng cục Hải quan tổng hợp, yêu cầu họ cung cấp báo cáo định kỳ (hàng tháng, hàng quý, hàng năm) hoặc theo yêu cầu đột xuất về tình hình xuất khẩu gạo. Thông tin này sẽ được chuyển đến Bộ Công Thương để phân tích và đưa ra các biện pháp điều chỉnh khi cần thiết, nhằm đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong hoạt động xuất khẩu gạo của đất nước.

=> Theo quy định, Bộ Tài chính chịu trách nhiệm lãnh đạo và hợp tác chặt chẽ với các cơ quan liên quan ở cấp trên, cấp dưới và các bộ, ngành để thực hiện các biện pháp nhằm ổn định giá cả thóc và gạo, theo đúng quy định của pháp luật. Đảm bảo rằng chính sách kinh tế được thực hiện một cách hiệu quả và đồng nhất, đồng thời tạo ra một môi trường kinh doanh ổn định và công bằng cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Bộ Tài chính đảm nhận trách nhiệm lãnh đạo và hướng dẫn Tổng cục Hải quan tổng hợp, đồng thời chịu trách nhiệm gửi Bộ Công Thương các báo cáo định kỳ (tháng, quý, năm) hoặc báo cáo đột xuất khi có yêu cầu, liên quan đến hoạt động xuất khẩu gạo. Nhằm đảm bảo sự minh bạch, công bằng và hiệu quả trong quản lý và điều hành ngành xuất khẩu gạo, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá và điều chỉnh chính sách kinh doanh.

3. Trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong kinh doanh xuất khẩu gạo?

Cũng tại Điều 22 Nghị định 107/2018/NĐ-CP thì vai trò của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc thúc đẩy kinh doanh xuất khẩu gạo được cụ thể hóa trong Khoản 2 của Điều 22 Nghị định 107/2018/NĐ-CP. Theo quy định này, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm với các nhiệm vụ sau:

- Đồng bộ hóa và hướng dẫn các địa phương trong việc xây dựng và triển khai kế hoạch quy hoạch sản xuất lúa hàng hóa; đồng thời, hỗ trợ nông dân thực hiện các phương pháp canh tác chuyên sâu, tập trung vào việc trồng trọt các loại giống lúa chất lượng cao, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.

- Thúc đẩy sự áp dụng các công nghệ tiên tiến trong quá trình sản xuất, chế biến và bảo quản thóc và gạo. Nâng cao chất lượng sản phẩm và tạo ra thương hiệu mạnh mẽ cho gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

- Nhiệm vụ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không chỉ giới hạn ở việc chủ trì và phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Hiệp hội Lương thực Việt Nam để theo dõi tình hình sản xuất và tiêu thụ thóc, gạo để đảm bảo nguồn cung cho xuất khẩu.

- Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng chịu trách nhiệm chủ trì và phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan, cũng như Hiệp hội Lương thực Việt Nam, để đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Bao gồm việc thúc đẩy các biện pháp nhằm đáp ứng các mục tiêu và nguyên tắc quản lý xuất khẩu gạo được quy định trong Nghị định này. Đảm bảo rằng việc xuất khẩu gạo diễn ra một cách bền vững và có lợi ích cho quốc gia. 

- Các cơ quan có thẩm quyền sẽ ban hành hoặc đề xuất các cơ chế và chính sách ưu đãi dành cho các doanh nhân đầu tư vào sản xuất và chế biến thóc, gạo với công nghệ cao, cũng như sản xuất và kinh doanh các loại sản phẩm gạo chất lượng cao như gạo sạch, gạo hữu cơ và gạo có giá trị gia tăng.

- Bên cạnh đó, các biện pháp cũng sẽ được xem xét để hỗ trợ các doanh nghiệp chế biến các sản phẩm phụ phẩm, sản phẩm từ phế liệu của thóc, gạo, nhằm tối đa hóa giá trị và sử dụng tối ưu nguồn nguyên liệu. Không chỉ thúc đẩy sự đa dạng hóa trong ngành sản xuất thực phẩm mà còn tạo ra cơ hội phát triển kinh tế xanh và bền vững.

- Để thúc đẩy ngành nông nghiệp và phát triển nguồn nguyên liệu cho sản xuất thóc, gạo, các cơ quan có thẩm quyền sẽ xây dựng và ban hành chính sách khuyến khích và hỗ trợ, cũng như đề xuất các biện pháp để triển khai xây dựng các vùng nguyên liệu và thúc đẩy liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ.

- Đồng thời, các biện pháp cũng sẽ được thực hiện để nâng cao khả năng tổ chức đại diện của nông dân, và giải quyết những khó khăn và vướng mắc liên quan đến các cơ chế và chính sách. Tạo ra một môi trường kinh doanh lưu thông mạnh mẽ và đồng bộ trong ngành nông nghiệp, từ đó đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững.

- Để đảm bảo chất lượng và an toàn của sản phẩm gạo xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan để hướng dẫn về tiêu chí và phương pháp xác định gạo hữu cơ và gạo đồ, theo quy định tại khoản 3 của Điều 4 Nghị định này.

+ Ngoài ra, Bộ sẽ ban hành các quy trình sản xuất lúa, chế biến và bảo quản sản phẩm thóc, gạo dành cho xuất khẩu, nhằm đảm bảo chất lượng và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

+ Bộ cũng sẽ xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thóc, gạo và cơ sở chứa, chế biến, đóng gói, để đảm bảo các điều kiện cần thiết cho hoạt động xuất khẩu gạo.

+ Cuối cùng, Bộ sẽ hướng dẫn, chỉ đạo và tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định này bởi các doanh nghiệp, nhà sản xuất và cá nhân liên quan, nhằm đảm bảo tuân thủ và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp gạo.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Hợp đồng xuất khẩu gạo hủy thì có phải thanh toán chi phí phát sinh cho người môi giới. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.