1. Tranh chấp quyền nuôi con ngoài giá thú?

Thưa luật sư, tôi có con riêng bên ngoài, nay tôi muốn giành quyền nuôi con ngoài giá thú. Vậy pháp luật Việt Nam quy định như thế nào về trường hợp này?
Cảm ơn và mong nhận được câu trả lời sớm nhất!
Người gửi: Phan Hùng, Phú Thọ

>> Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp quyền nuôi con, gọi ngay: 1900.6162

Trả lời:

Để chứng minh cho những yêu cầu về quyền lợi của người cha đối với con đẻ thì cần có những chứng cứ cụ thể. Đó có thể là phiếu xét nghiệm AND. Người cha hoàn toàn có thể tự gửi mẫu để xét nghiệm AND.

Bên cạnh đó, theo quy định của pháp luật hiện hành thì chưa có quy định nào nói rằng “người đã có hoặc đang có gia đình thì không được quyền nuôi con”. Muốn giành quyền nuôi thì người đó phải chứng minh các điều kiện trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con của mình tốt hơn hẳn so với người kia. Lưu ý chỉ xét đế những điều kiện nuôi con trực tiếp. Trên cơ sở đó tòa án sẽ xem xét và quyết định người nuôi trực tiếp.

Như vậy, với trường hợp này của bạn nếu như bạn có yêu cầu nuôi dưỡng trực tiếp đứa trẻ thì bạn phải thực hiện thủ tục này tại Tóa án nhân dân cấp Quận, huyện nơi mà con bạn đang cư trú. Quyền nuôi cháu pháp luật quy định và giải quyết giống như trường hợp ly hôn. Theo đó, giữa bạn và mẹ của cháu có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con. Người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con. Bạn có thể trao đổi và thỏa thuận với người mẹ để nhận nuôi con nếu không thỏa thuận được bạn có thể yêu cầu tòa án giải quyết.

 

2. Khởi kiện yêu cầu trợ cấp cho con riêng (con ngoài giá thú)?

Thưa luật sư, tôi xin được tư vấn trường hợp như sau: tôi và anh A sống với nhau không đăng ký kết hôn, khi tôi mang thai 04 tháng thì chúng tôi chia tay. Đến nay con tôi đã 09 tháng.

Anh A thừa nhận con nhưng không có trách nhiệm với con mặc dù điều kiện kinh tế anh A tốt hơn tôi và không chịu đứng tên người cha trong khai sinh cho con. Tôi đã khai sinh cho con chỉ có tên người mẹ. Nay tôi muốn gửi đơn ra tòa án để yêu cầu anh A chu cấp nuôi con và đứng tên trong khai sinh cho con. Tôi cần phải làm như thế nào? (Tôi sống ở Hà Nội, anh A sống ở Tp. Hồ Chí Minh).

Trân trọng cảm ơn!

Người hỏi: Ha Phuong

>> Tải mẫu đơn khởi kiện

Tư vấn thủ tục khởi kiện tranh chấp lao động ?

Tư vấn thủ tục khởi kiện cấp dưỡng nuôi con gọi: 1900.6162

Trả Lời:

Theo quy định tại Điều 69 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ:

"1. Thương yêu con, tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập, giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ, đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.

2. Trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

3. Giám hộ hoặc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự.

4. Không được phân biệt đối xử với con trên cơ sở giới hoặc theo tình trạng hôn nhân của cha mẹ; không được lạm dụng sức lao động của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động; không được xúi giục, ép buộc con làm việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội."

Vì vậy, anh A có nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc cho đứa con của anh ta với bạn.

Điều 107 Luật hôn nhân gia đình năm 2014 quy định:

“1. Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.

Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.

2. Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng trốn tránh nghĩa vụ thì theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định tại Điều 119 của Luật này, Tòa án buộc người đó phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật này”.

Trong trường hợp bạn làm đơn khởi kiện tại tòa án, thì Tòa có thể áp dụng biện pháp buộc anh A thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.

Điều 186 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 có quy định về Tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng như sau:

"Người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 380 của Bộ luật này, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm."

Bạn có thể yêu cầu tòa án nơi bạn và con đang cư trú yêu cầu anh A thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng. Tuy nhiên, việc yêu cầu anh A đứng tên trong giấy khai sinh cho con bạn thì cần có sự đồng ý của anh ta vì hai bạn làm khai sinh cho con nhưng không làm thủ tục kết hôn. Hoặc bạn có thể thông qua Tòa án để yêu cầu Tòa án xác nhận quan hệ cha con giữa anh này và con của bạn theo đúng quy định của pháp luật.

 

3. Thủ tục đăng ký nhận con ngoài giá thú?

Chào luật sư, tôi có một chút thắc mắc về thủ tục nhận con ngoài giá thú: Tôi và vợ tôi có một đứa con gái sinh năm 2010 nhưng vì chưa đăng ký kết hôn nên cháu mang họ mẹ.

Và năm 2014 chúng tôi đã đăng ký kết hôn và bây giờ tôi muốn làm thủ tục nhận cha cho con và đổi họ để cho cháu đi học trước khi đăng ký kết hôn thì vợ tôi đăng ký hộ khẩu ở Thái Bình năm 2014, chúng tôi đăng ký kết hôn đồng thời nhập khẩu luôn về nhà tôi ở Hải Phòng, còn con tôi đăng ký khai sinh tại Thái Bình. Nhưng nay tôi đi làm thủ tục thì cán bộ tư pháp Thái Bình không làm với lí do là vợ tôi đã chuyển khẩu rồi thì phải làm tại UBND nơi tôi ở. Còn UBND nơi tôi ở thì chỉ làm cho thủ tục nhận cha cho con còn việc thay đổi họ tên cha và làm lại giấy khai sinh thì lại phải sang UBND Thái Bình.

Vậy kính mong luật sư tư vẫn cán bộ tư pháp làm như vậy có đúng không? Xin cảm ơn luật sư đã tư vấn!

Người hỏi: Nhất Thành

Tư vấn thủ tục đăng ký nhận con ngoài giá thú ?

Luật sư tư vấn thủ tục nhận con ngoài thời kỳ hôn nhân, gọi: 1900.6162

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 25 Luật Hộ tịch năm 2014 có quy định về thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con như sau:

"1. Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 05 ngày làm việc."

Theo quy định trên, anh chuẩn bị hồ sơ giấy tờ gồm có: tờ khai (theo mẫu), giấy khai sinh của con, các giấy tờ, chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người cha hoặc của người con để làm thủ tục đăng ký nhận cha cho con. Khi đi làm thủ tục thì các bên cha, mẹ, con đều phải có mặt.

Sau khi có Quyết định công nhận việc nhận cha, con anh mang Quyết định công nhận việc nhận cha cho con đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký khai sinh của cháu để làm thủ tục xin bổ sung thông tin vào Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh cho cháu bé ( vì cơ quan này là cơ quan đã cấp giấy khai sinh cho cháu). Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ bổ sung thông tin về người cha vào Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh của cháu bé. Sau đó, anh có thể sử dụng Giấy khai sinh mới của cháu đã được bổ sung thêm tên của anh để làm thủ tục nhập khẩu cho cháu theo Hộ khẩu của anh.

 

4. Tư vấn về việc bảo vệ quyền nuôi con ngoài giá thú?

Kính chào luật sư! Tôi có một thắc mắc muốn nhờ luật sư tư vấn giúp tôi như sau: Chị gái tôi có con ngoài giá thú với một người đàn ông, khi đi khai sinh cho con ngoài giá thú thì con mang họ của mẹ. Nay người cha muốn bồi thường cho chị gái tôi, nhưng lại yêu cầu chị gái tôi phải giao con cho người cha nuôi.

Xin hỏi người cha đó yêu cầu như vậy có đúng không? Chị gái tôi cần phải làm gì để bảo vệ quyền nuôi con.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Người gửi: N.T

Trả lời:

Theo Điều 12 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì quyền lợi của con được giải quyết như trường hợp cha mẹ ly hôn:

"Điều 12. Hậu quả pháp lý của việc hủy kết hôn trái pháp luật

1. Khi việc kết hôn trái pháp luật bị hủy thì hai bên kết hôn phải chấm dứt quan hệ như vợ chồng.

2. Quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con được giải quyết theo quy định về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con khi ly hôn.

3. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 16 của Luật này."

Như vậy, trường hợp trên việc “quan hệ ngoài hôn nhân” của chị gái bạn sẽ không được pháp luật công nhận là vợ chồng, tuy nhiên, về con chung luật quy định và giải quyết giống như trường hợp ly hôn. Theo đó, giữa cha và mẹ của trẻ có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con. Người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con.

Cha và mẹ thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nếu không thỏa thuận được thì tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của đứa trẻ. Về nguyên tắc, con dưới 3 tuổi được giao cho người mẹ trực tiếp nuôi, nếu các bên không có thỏa thuận khác.

Vì vậy nếu cha đứa trẻ muốn giành quyền nuôi con phải chứng minh các điều kiện trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con của mình, tòa án sẽ xem xét quyết định. Qua đó, có thể khẳng định rằng trước khi chưa chứng minh được các điều kiện trên người cha chưa thể yêu cầu chị gái bạn giao con cho chăm sóc.

Còn đối với việc bảo vệ quyền nuôi con cho chị gái bạn:

+ Nếu đứa trẻ dưới 36 tháng tuổi thì việc chăm sóc nuôi dưỡng có thể sẽ thuộc về chị ấy.

+ Còn trong trường hợp đứa trẻ đã hơn 3 tuổi:

Như thông tin bạn cung cấp thì đứa trẻ được khai sinh theo họ mẹ và cha của đứa trẻ có tới bồi thường cho chị gái bạn để giành quyền nuôi con. Như thế, chúng tôi có thể hiểu là đứa trẻ từ khi sinh ra cho đến thời điểm này là sống cùng với mẹ. Ngoài ra, việc đứa trẻ được khai sinh theo họ mẹ có thể lấy đây làm căn cứ cho rằng thời điểm con sinh ra người cha không có ý định muốn nhận con, trong trường hợp khi đi khai sinh cho con mà trong giấy khai sinh không có tên cha. Điều này sẽ thuận lợi cho bạn trong việc bảo vệ quyền nuôi con cũng như gây bất lợi phần nào cho cha đứa trẻ.

Mặt khác, để bảo vệ chắc chắn hơn cho quyền đưọc nuôi con của người mẹ thì chị gái bạn cũng cần chứng minh được khả năng kinh tế cũng như các điều kiện cần thiết khác cho việc nuôi dưỡng và chăm sóc đứa trẻ.

Nếu chị gái bạn là người trực tiếp nuôi con thì cha của đứa trẻ sẽ vẫn có nghĩa vụ cấp cho việc dưỡng nuôi con áp dụng tương tự theo qui định tại Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình 2014về nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn:

"Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.

2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.

Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó."

 

5. Thủ tục làm quốc tịch cho con ngoài giá thú?

Chào Luật sư! Bạn trai tôi là người Việt định cư ở nước ngoài, chúng tôi đã có một người con chung. Khi làm khai sinh cho cháu chúng tôi quyết định làm theo quốc tịch của tôi (Việt Nam), nhưng nay chúng tôi muốn làm quốc tịch Canada cho cháu theo quốc tịch của bố thì cần phải làm những thủ tục và giấy tờ gì?
Mong công ty tư vấn giúp tôi! Xin cảm ơn!

>> ​Luật sư tư vấn Luật Hôn nhân trực tuyến, gọi: 1900.6162

Trả lời:

Do bạn và bạn trai chưa đăng ký kết hôn nên khi bạn sinh con thì cháu bé là con ngoài giá thú. Hiện nay, cháu bé đang có quốc tịch Việt Nam và muốn chuyển sang quốc tịch Canada theo cha thì bạn cần làm như sau:

Theo quy định khoản 1 Điều 36 Luật Hộ tịch năm 2014 quy định về thủ tục đăng ký khai sinh:

"1. Người đi đăng ký khai sinh nộp giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Luật này cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp cha hoặc mẹ hoặc cả cha và mẹ là người nước ngoài thì phải nộp văn bản thỏa thuận của cha, mẹ về việc chọn quốc tịch cho con.

Trường hợp cha, mẹ chọn quốc tịch nước ngoài cho con thì văn bản thỏa thuận phải có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền của nước ngoài mà người đó là công dân."

Lúc này, bạn cần làm thủ tục thôi quốc tịch Việt Nam cho con, hồ sơ xin thôi quốc tịch Việt Nam được quy định tại Điều 28 Luật Quốc tịch Việt Nam năm 2008 bao gồm:

  • Đơn xin thôi quốc tịch Việt Nam;
  • Bản khai lý lịch;
  • Bản sao giấy khai sinh của cháu bé;

Trình tự thực hiện:

  • Nộp hồ sơ trực tiếp tại trụ sở của cơ quan đại diện;
  • Nhận kết quả trực tiếp tại cơ quan đại diện hoặc qua bưu điện.

Theo khoản 1 Điều 29 Luật quốc tịch Việt Nam năm 2008:

"Người xin thôi quốc tịch Việt Nam nếu cư trú ở trong nước thì nộp hồ sơ cho Sở Tư pháp nơi cư trú, nếu cư trú ở nước ngoài thì nộp hồ sơ cho cơ quan đại diện Việt Nam ở nước sở tại."

Sau khi hoàn thành thủ tục thôi quốc tịch Việt Nam, bạn có thể tiếp tục làm thủ tục nhập quốc tịch Canada cho cháu, tuy nhiên việc cháu có được mang quốc tịch nước ngoài hay không lại phụ thuộc vào quy định của pháp luật của nước mà bạn trai bạn là công dân.

Nếu có, bạn làm thủ tục xin nhập quốc tịch Canada cho cháu, và trong thời hạn 02 năm, kể từ ngày con bạn có quốc tịch nước ngoài, bạn phải thông báo cho Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài hoặc Sở Tư pháp địa phương nơi vợ chồng bạn cư trú biết việc con bạn có quốc tịch nước ngoài (theo khoản 2 Điều 21 Nghị định số 78/2009/NĐ-CP ngày 22/092009 của Chính phủ hướng dẫn Luật Quốc tịch 2008 ngày 22/092009 của Chính phủ hướng dẫn Luật Quốc tịch 2008).

Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.6162 hoặc gửi qua email: Tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình miễn phí qua Email để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê. Rất mong nhận được sự hợp tác! Trân trọng./.