Trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính, tín chỉ các-bon khi nào?

1. Khi nào đối tượng giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được mua bán hạn ngạch phát thải khí nhà kính?

Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 06/2022/NĐ-CP thì tại khoản 1 của Điều 5 trong Nghị định này, các quy định được thiết lập nhằm mục đích quan trọng của việc giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, đồng thời áp dụng một kế hoạch cụ thể để đảm bảo hiệu quả và tính khả thi của quá trình này. Dưới đây là những chi tiết quan trọng và chi tiết của lộ trình hành động:

- Cung cấp thông tin và số liệu về hoạt động của cơ sở, nhằm phục vụ cho việc kiểm kê về khí nhà kính cấp cơ sở. Đồng thời, xây dựng và thực hiện các biện pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, được điều chỉnh để phù hợp với điều kiện cụ thể của từng cơ sở.

- Giai đoạn từ năm 2026 đến hết năm 2030, sẽ được thực hiện một quá trình kiểm kê chi tiết về khí nhà kính, kết hợp với việc xây dựng và triển khai kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Các hạn ngạch sẽ được Bộ Tài nguyên và Môi trường phân bổ một cách hợp lý, nhằm đảm bảo rằng mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được đạt được một cách hiệu quả nhất. Cơ sở sẽ được ủy quyền thực hiện trao đổi, mua bán hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon qua các sàn giao dịch chuyên nghiệp. Điều này nhằm tối ưu hóa khả năng thực hiện và tạo động lực cho các doanh nghiệp tham gia vào quá trình giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.

Bên cạnh đó, tại Điều 5 Nghị định 06/2022/NĐ-CP thì các đối tượng thực hiện giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được quy định bao gồm:

- Đối tượng thực hiện giảm nhẹ phát thải khí nhà kính bao gồm các cơ sở thuộc danh mục lĩnh vực khác nhau, nơi mà phát thải khí nhà kính cần được kiểm kê chặt chẽ theo hướng dẫn của Thủ tướng Chính phủ. Quy định này đặt ra yêu cầu cao về tính minh bạch trong quản lý khí nhà kính, tạo điều kiện cho việc thực hiện các biện pháp giảm nhẹ phát thải một cách hiệu quả.

- Ngoài ra, các bộ quản lý trong lĩnh vực năng lượng, nông nghiệp, sử dụng đất và lâm nghiệp, quản lý chất thải cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Cụ thể, các Bộ như Công Thương, Giao thông vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng được liệt kê là đối tác chủ chốt, chịu trách nhiệm trong việc phân bổ hạn ngạch và đảm bảo mục tiêu giảm nhẹ phát thải được đạt được một cách toàn diện và cân đối.

- Ngoài các đối tượng được quy định tại khoản 1, các tổ chức và cá nhân khác, mặc dù không bắt buộc, nhưng được khuyến khích mạnh mẽ tham gia vào quá trình giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Họ được động viên để thực hiện các biện pháp giảm nhẹ phù hợp với điều kiện và hoạt động cụ thể của họ, góp phần tích cực vào mục tiêu chung của quốc gia về bảo vệ môi trường và giảm thiểu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Điều này thể hiện tinh thần hợp tác và đồng lòng trong việc xây dựng một cộng đồng có trách nhiệm với môi trường.

Do đó, trong trường hợp này, các cơ sở thuộc danh mục lĩnh vực và những đơn vị phát thải khí nhà kính đặc biệt cần thực hiện việc kiểm kê khí nhà kính theo hướng dẫn của Thủ tướng Chính phủ. Đáng chú ý, họ không chỉ được yêu cầu tuân thủ nghiêm túc quy định này, mà còn có quyền được tham gia vào các hoạt động trao đổi, mua bán hạn ngạch phát thải khí nhà kính, cũng như giao dịch tín chỉ các-bon trên sàn giao dịch tín chỉ các-bon trong giai đoạn quan trọng từ năm 2026 đến hết năm 2030.

Quy định này mang lại cho các đơn vị này không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để tham gia vào thị trường chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững. Việc có thể tham gia vào các giao dịch này giúp họ tối ưu hóa quản lý phát thải và đồng thời đảm bảo tuân thủ với các mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của quốc gia. Đây là một cơ hội quan trọng để tạo ra những cải tiến không chỉ trong việc bảo vệ môi trường mà còn trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững và hiệu quả năng lượng.

2. Cơ sở phát thải khí nhà kính cần làm gì nếu có nhu cầu phát thải vượt hạn ngạch được phân bổ?

Theo quy định tại khoản 4 của Điều 139 trong Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020, cơ sở phát thải khí nhà kính đều phải tuân thủ nguyên tắc rằng việc phát thải khí nhà kính chỉ được thực hiện trong hạn ngạch đã được phân bổ. Tuy nhiên, đối mặt với những tình huống cần phát thải vượt quy định, họ có khả năng mua hạn ngạch từ các đối tượng khác thông qua thị trường carbon trong nước.

Sự linh hoạt này không chỉ giúp đảm bảo rằng mỗi cơ sở phát thải khí nhà kính đều tuân thủ quy định mà còn tạo ra một thị trường động lực, nơi mà các đơn vị có thể tận dụng cơ hội để mua bán hạn ngạch và tín chỉ carbon. Điều này giúp thúc đẩy sự hiệu quả trong quản lý phát thải và tham gia vào các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon cả trong nước và quốc tế, đồng thời tuân thủ theo quy định của pháp luật và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Các cơ sở phát thải khí nhà kính, thông qua việc tham gia vào thị trường carbon trong nước, được phép linh hoạt trao đổi tín chỉ carbon, tạo ra một cơ hội quan trọng để thúc đẩy sự chuyển đổi sang một nền kinh tế xanh và bền vững hơn, đồng thời tạo ra những lợi ích toàn cầu trong việc kiểm soát biến đổi khí hậu. Các cơ sở phát thải khí nhà kính, khi tham gia vào thị trường carbon trong nước, không chỉ thực hiện việc trao đổi, đấu giá, vay mượn, nộp trả, chuyển giao hạn ngạch và tín chỉ carbon, mà còn đóng góp tích cực vào các cơ chế trao đổi và bù trừ tín chỉ carbon, cả trong phạm vi quốc tế và trong nước, đồng thời tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật và các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Thị trường carbon trong nước không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon mà còn là một nền tảng động lực, thúc đẩy sự chuyển đổi về môi trường và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đóng góp vào mục tiêu giảm nhẹ phát thải. Qua đó, không chỉ thúc đẩy hiệu quả trong quản lý phát thải, mà còn tạo ra một cơ hội quan trọng để thúc đẩy sự đổi mới và phát triển bền vững trong nền kinh tế. Điều này đồng thời hỗ trợ Việt Nam trong việc thực hiện cam kết toàn cầu về giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

3. Quy định về nguyên tắc giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-zôn

Nguyên tắc quan trọng về việc giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-zôn được chi tiết và đặt ra tại Điều 4 của Nghị định 06/2022/NĐ-CP, với những điều sau đây:

​- Thực hiện giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-zôn phải điều chỉnh phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, tôn trọng pháp luật hiện hành và tuân thủ các quy định, điều ước quốc tế có liên quan. Mục tiêu là xây dựng nền kinh tế các-bon thấp và thúc đẩy tăng trưởng xanh, kết hợp chặt chẽ với mục tiêu phát triển bền vững.

​- Quản lý hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phải tuân theo nguyên tắc trách nhiệm, thống nhất, công bằng, và minh bạch. Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính sẽ được Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh theo ưu tiên phát triển quốc gia và theo các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đảm bảo tính nhất quán và thích ứng linh hoạt với bối cảnh thế giới và quốc gia.

- ​Trong quá trình hoạt động trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon, chúng ta cam kết đảm bảo tính công khai và hài hòa lợi ích của tất cả các chủ thể trên thị trường cacbon. Các tổ chức và cá nhân tham gia vào thị trường này là dựa trên sự tự nguyện, thể hiện cam kết tự chủ và tích cực đóng góp vào môi trường bền vững.

​- Trong quá trình nhập khẩu và xuất khẩu các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, cũng như chất gây hiệu ứng nhà kính, quy trình này sẽ được kiểm soát chặt chẽ. Chúng tôi đặt ra yêu cầu rằng các giao dịch này chỉ được thực hiện với các quốc gia là thành viên của Nghị định thư Montreal, tuân theo lộ trình thời gian được quy định trong Nghị định thư, nhằm đảm bảo tính đồng bộ và chấp nhận quốc tế trong quản lý chất gây hại cho tầng ô-zôn và biến đổi khí hậu.

Những nguyên tắc này không chỉ là bước tiến quan trọng trong việc giảm nhẹ tác động của khí nhà kính mà còn là bước đầu quan trọng hướng tới một tương lai xanh và bền vững cho nền kinh tế của chúng ta. Điều này đồng thời là cam kết của Việt Nam trong việc đóng góp tích cực vào nỗ lực toàn cầu ngăn chặn biến đổi khí hậu.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Khi nào thì tính toán lại kết quả kiểm kê khí nhà kính cấp cơ sở. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.