Hiện nay, các cá nhân kinh doanh trên nền tảng Tiktok rất phổ biến, các cá nhân này kinh doanh trên ứng dụng Tiktok shop. Vậy người bán hàng trên Tiktok có phải đóng thuế không và trường hợp trốn thuế sẽ bị xử lý ra sao?
1. Cá nhân có phải đóng thuế khi kinh doanh trên Tiktok?
Căn cứ Điều 4
Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định cá nhân, hộ gia đình khi kinh doanh bán hàng online có phát sinh thu nhập phải đóng thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong khi đó, kinh doanh trên Tiktok là một trong những hình thức kinh doanh onl thì sẽ phải thực hiện theo nguyên tắc sau:
- Đối với những hộ kinh doanh, cá nhân khi phát sinh kinh doanh mà có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì thuộc trường hợp không phải nộp thuế GTGT, không phải nộp thuế TNCN theo quy định pháp luật về thuế GTGT và thuế TNCN ngược lại nếu có doanh thu phát sinh từ 100 triệu đồng trở lên thì phải kê khai và nộp thuế. Bên cạnh đó, trong thủ tục kê khai và nộp thuế thi hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng hạn theo quy định nếu không sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế theo quy định.
- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo hình thức nhóm cá nhân, hộ gia đình thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì người đại diện không phải nộp thuế GTGT, không phải nộp thuế TNCN.
Như vậy, tuỳ vào thu nhập của cá nhân kinh doanh trên titok mà sẽ phải chịu thuế, theo đó nếu cá nhân, hộ gia đình bán hàng trên Tiktok mà thu nhập từ 100 triệu đồng/năm dương lịch thì sẽ phải đóng thuế TNCN, thuế GTGT, trường hợp dưới 100 triệu thì không phải đóng thuế.
2. Các phương pháp khai thuế khi kinh doanh trên Tiktok
Khi lần đầu xuất hiện tại Việt Nam vào năm 2018, cơ quan chủ quản Tiktok đã đăng ký kinh doanh cũng như đăng ký thuế để có thể hoạt động tại Việt Nam. Từ dữ liệu trên sẽ có 2 trường hợp sau:
- Thứ nhất: Trường hợp chủ kinh doanh đã đăng ký thuế tại Việt Nam thì cung cấp cho TikTok mã số thuế và TikTok sẽ không thu các khoản thuế phát sinh từ các giao dịch của người bán tại Việt Nam sau khi mã số thuế của người bán được xác minh. Trường hợp này cá nhân sẽ phải đóng thuế cho cơ quan thuế là 1.5% đối với hoạt động cung cấp hàng hoá, phân phối hàng hoá cụ thể là 1% thuế GTGT và 0.5% thuế TNCN quy định tại Phụ luc I Danh mục ngành nghề tính thuế GTGT, thuế TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh ban hành kèm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC.
- Thứ hai: Nếu người kinh doanh là doanh nghiệp chưa đăng ký thuế tại Việt Nam/mã số thuế do người bán cung cấp chưa được xác minh, TikTok sẽ thu 5% thuế GTGT và 5% thuế TNDN từ người bán và nộp lại cho Tổng cục Thuế Việt Nam.
Theo đó, cá nhâ kinh doanh trên nền tảng Tiktokshop sẽ thuộc đối tượng nộp thuế theo phương pháp khoán
Căn cứ khoản 1 Điều 7 Thông tư 40/2021/TT-BTC, phương pháp khoán được áp dụng đối với cá nhân kinh doanh không thuộc trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai và không thuộc trường hợp nộp thuế theo từng lần phát sinh.
Trên thực tế, khi hộ, cá nhân bán hàng online (không gồm trường hợp bán hàng qua sàn giao dịch thương mại điện tử) chủ yếu nộp thuế theo phương pháp này.
* Thuộc đối tượng nộp thuế theo phương pháp tổ chức khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân
Cá nhân bán hàng online thực hiện nộp thuế theo phương pháp tính thuế đối với trường hợp tổ chức khai, nộp thuế thay cho cá nhân khá phổ biến, đó là trường hợp bán hàng qua các sàn giao dịch thương mại điện tử như: Tiktokshop, Shopee, Tiki, Lazada, Sendo,…
Khi kinh doanh trên Tiktok cụ thể là Tiktokshop được coi là một sàn thương mại điện tử theo đó chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện khai thuế, nộp thuế theo tháng hoặc quý theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.
Riêng đối với hộ khoán mà ngoài doanh thu khoán, hộ khoán còn nhận được các khoản thưởng, hỗ trợ đạt doanh số, khuyến mại, chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, chi hỗ trợ bằng tiền hoặc không bằng tiền, khoản bồi thường vi phạm hợp đồng, bồi thường khác thì tổ chức chi trả thực hiện khai thuế thay, nộp thuế thay theo thực tế chi trả các khoản này trong năm tính thuế.
Như vậy, cá nhân bán hàng online qua các sàn giao dịch thương mại điện tử không phải trực tiếp khai, nộp thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng với cơ quan thuế mà ủy quyền cho chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện việc khai, nộp thuế thay.
3. Ngoài thuế GTGT và thuế TNCN khi bán hàng online còn phải nộp phí nào không?
Căn cứ tại Điều 2 Nghị định 139/2016/NĐ-CP được hướng dẫn bởi Điều 2 Thông tư 302/2016/TT-BTC quy định về người nộp lệ phí môn bài như sau: người nộp lệ phí môn bài là tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trừ những trường hợp nhưu sau: doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật; những tổ chức được thành lập theo Luật hợp tác xã. Các đơn vị sự nghiệp; tổ chức kinh tế của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân; các tổ chức được hoạt động sản xuất, kinh doanh khác; chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh của các tổ chức quy định theo pháp luật; cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Nếu như thuộc các trường hợp nếu trên, ngoài thuế GTGT và thuế TNCN thì phải cá nhân kinh doanh trên tiktok sẽ phải chịu lệ phí môn bài.
4. Cách tính thuế khi cá nhân kinh doanh trên Tiktok
Căn cứ tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế tính trên doanh thu thực hiện theo Điều 10 Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định như sau:
- Doanh thu dùng làm căn cứ tính thuế GTGT và doanh thu dùng làm căn cứ tính thuế TNCN đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là doanh thu bao gồm:
+ Tiền tiền gia công, tiền bán hàng, tiền cung ứng dịc vụ, tiền hoa hồng phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
+ Các khoản thưởng, khuyến mại, hỗ trợ đạt doanh số, chiết khấu thương mại, chi hỗ trợ bằng tiền, chiết khấu thanh toán hoặc không bằng tiền.
- Các khoảnphụ thu, trợ giá, phí thu, phụ trội thêm được hưởng theo quy định.
- Các khoản bồi thường vi phạm hợp đồng, bồi thường khác (chỉ tính vào doanh thu tính thuế TNCN).
- Doanh thu khác mà hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được hưởng không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
* Xác định số thuế phải nộp
Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ thuế GTGT
Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN x Tỷ lệ thuế TNCN
Như vậy, căn cứ tính thuế đối với cá nhân kinh doanh trên nền tảng Tiktok là doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế tính trên doanh thu
5. Xử phạt không đóng thuế khi kinh doanh trên Tiktok?
- Phạt cảnh cáo đối với hành vi nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 01 ngày đến 05 ngày và có tình tiết giảm nhẹ.
- Hồ sơ khai thuế quá thời hạn từ 01 ngày đến 30 ngày thì bị phạt từ 2 triệu đến 5 triệu đồng
- Hành vi nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định từ 31 ngày đến 60 ngày thì bị phạt 5 đến 8 triệu đồng
-Với các hành vi như nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định từ 61 ngày đến 90 ngày; nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định từ 91 ngày trở lên nhưng không phát sinh số thuế phải nộp; không nộp hồ sơ khai thuế nhưng không phát sinh số thuế phải nộp; không nộp các phụ lục theo quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết kèm theo hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp thì bị xử phạt từ 8 triệu đến 15 triệu đồng
-Đối với hành vi nồ sơ khai thuế quá thời hạn trên 90 ngày kể từ ngày hết hạn nộp hồ sơ khai thuế thì bị xử phạt từ 15 triệu đến 25 triệu đồng
Trường hợp số tiền phạt nếu áp dụng theo khoản này lớn hơn số tiền thuế phát sinh trên hồ sơ khai thuế thì số tiền phạt tối đa đối với trường hợp trên bằng số tiền thuế phát sinh phải nộp trên hồ sơ khai thuế.
Đồng thời buộc nộp đủ số tiền chậm nộp tiền thuế vào ngân sách nhà nước và hồ sơ khai thuế khi không thực hiện việc đăng ký thuế.
Như vậy, cá nhân kinh doanh trên Tiktok thì sẽ đóng thuế nếu có phát sinh thu nhập trên 100 triệu đồng/năm. Trường hợp không đăng ký thuế và chậm đóng thuế có thể bị xử phạt lên đến 25 triệu đồng.
Tác giả:: 
