1. Trả lời câu hỏi

Cho 5,6 gam Fe tác dụng hết với dung dịch HNO3 (dư). Sau phản ứng thu được sản phẩm sinh ra NO sản phẩm khử duy nhất. Tính khối lượng muối thu được?

Hướng dẫn giải chi tiết:

Ta có phương tình hoá học: 

Fe + 4 HNO3 loãng → Fe(NO3)3  + NO + 2 H2O

Ta có: n fe = 5,6/56 = 0,1 mol

Theo phương trình ta có:

n NO = n Fe = 0,1 x 1 = 0,1 mol

Vậy V = 0,1 x 22,3 = 2,24 lít

 

2. Lý thuyết cần nhớ

Axit nitric đặc tác dụng với kim loại:

axit nitric tác dụng với kim loại trừ Au và Pt tạo muối và nhiều sản phẩm oxi hoá khác như NO2, NO, H2O, N2, NH4NO3

Sản phẩm khử của N +5 sinh ra tuỳ thuộc vào độ mạnh yếu của kim loại và nồng độ của dung dịch axit thông thường thì:

- dung dịch HNO3 đặc tác dụng với kim loại tạo thành NO2

- dung dịch HNO3 loãng tác dụng với kim loại khử yếu như Cu, Pb, Ag để tạo thành NO

- dung dịch HNO3 loãng tác dụng với kim loại mạnh như Al, Mg, Zn,... thì N bị khử xuống mức càng sâu để tạo thành N2, N2O, NH4NO3

Cách phân biệt các khí sản phẩm được sinh ra như sau:

N2O là khí gây cười

N2 thì không duy trì sự sống, sự cháy

N2O có màu nâu đỏ

NO khí không màu nhưng bị oxit hoá thành NO2 màu nâu đỏ

NH4NO3 không sinh ra ở dạng khí mà khi cho kiềm vào kim loại thì thấy có mùi khai amoniac NH3

Vậy phương trình hoá học có dạng là: NH4NO3 + NaOH → NaNO3 + NH3 + H2O

Ví dụ như: 8 Fe + 30 HNO3 → 8 Fe(NO3)3 + 3 N2O + 15 H2O

Fe + 6 HNO3 đặc nóng = Fe( NO3)3 + 3 NO2 + 3 H2O 

lưu ý khi giải  bài tập về phần axit nitric đặc nóng thì thường vận dụng bảo toàn e và bảo toàn nguyên tố

Chú ý: Fe, Al, Cr bị thụ động hoá trong dung dịch HNO3 đặc nóng

- Axit nitric đặc tác dụng với phi kim:

C + 4 HNO3 đặc nóng = CO2 + 4 NO2 + 2 H2O

- Axit nitric đặc tác dụng với các chất khử khác như:

4 HNO3 + FeCO3 = Fe(NO3)3 + No2 + 2 H2O + CO2

- Nguyên tắc khi dùng định luật bảo toàn e:

dùng định luật bảo toàn e:

M o→ M n+ + ne

N + 5 + ( 5 - x)e → N + 5

Suy ra thì ne nhường = ne nhận

Đặc biệt hì:

+ nếu phản ứng toạ ra sản phẩm khử N thì ne nhường = tổng ne nhận

+ nếu có nhiều chất khửu thì khi tham giá phản ứng tổng ne nhường = ne nhận

Trong một số trường hợp cần kết hợp với định luật bảo toàn điện tích thì tổng điện tích dương = tổng điện tích câm và định luật bào toàn nguyên tố

Có thể dử dụng phương trình ion - electron hoặc các bán phản ứng để beiẻu diễn các quá trình phản ứng

+ Đặc biệt trong trường hopwj kim loại tác dụng với axit HNO3 thì ta có:

n HNO3 phản ứng = 2 nNO2 = 4 nNO = 10 n N2O = 12 nN2 = 10 nNH4NO3

nNO3 - trong muối = nNO2 = 8 nH2O = 10 nN2 = 8 nNH4NO3

Nếu hỗn hợp gồm cả kim loại và oxit kim loại phản ứngthì với HNO3 và giả sử tạo ra khí NO thì:

n HNO3 dư  = 4 nNO + 2 nO trong oxit kim loại

 

3. Bài tập tự luyện tập

Câu 1: cho 6,4 gam Cu tác dụng hết với dung dịch HNO3 dưu thì sau phản ứng thì thu được sản phẩm sinh ra NO sản phẩm khử duy nhất. Vậy khối lượng muối thu được bằng bao nhiêu ?

Câu 2: Hoà tan hoàn toàn m gam bột Cu trong 800 gam dung dịch HNO3 được dung dịch Y và 2,4 lít khí No ở điều kiện tiêu chuẩn. Y tác dụng vừa đủ với 300 ml dung dịch NaOH 1M thu được kết tủa R. Sau khi nung nóng R đến khối lượng không đổi thu được 20 gam chất rắn. Vậy

a. tính khối lượng Cu ban đầu

b. tính khối lượng các chất trong Y và nồng độ phần trăm của dung dịch HNO3 đã dùng

Câu 3: Hoà tan hết hỗn hợp A gồm ZN và ZnO trong dung dịch HNO3 loãng dư thì ta thấy không có khí bay ra và trong dung dịch chứa 56,5 gam Zn(NO3)2 và 4 gam NH4NO3 . Vậy phần trăm khối lượng Zn trong A là bằng bao nhiêu?

Câu 4: Cho 12 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 phản ứng hết với dung dịch HNO3 loãng dư thì thu được 1,4 lít khí No sản phẩm khử duy nhất ở điều kiện tiêu chuẩn và dung dịch X, cô cạn dung dịch X thì ta thu được m gam muối khan. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu?

Câu 5: Hoà tan hết m gam hỗn hợp X ồm Fe, Fe2O3, Fe3O4 trong dung dịch HNO3 đặc nóng thì thu được 4,4 lít khí màu nâu duy nhất ở điều kiện tiêu chuẩn. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 14,2 gam muối khan. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu?

Câu 6; Hoà tan hoàn toàn hết m gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe2O3, Fe3O4 trong dung dịch HNO3 đặc nóng thì thu được 6,4 lít khí NO sản phẩm khử duy nhất ở điều kiện tiêu chuẩn , cô cạn dung dịch sau phản ứng thì thu được 16,2 gam muối khan. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu?

Câu 7: Hoà tan hoàn toàn 0,9 gam kim loại X vào dung dịch HNO3 thu được 0,4 lít khí N2O ở điều kiện tiêu chuẩn. Vậy X đang cần tìm là chất nào?

Câu 8: Hoà tan m gam Fe vào dung dịch HNO3 loãng dư thì thu được 0,6 lít khí NO duy nhất ở điều kiện tiêu chuẩn. vậy giá trị của m bằng bao nhiêu gam?

Câu 9: Hoà tan hoàn toàn m gam bột Cu trong 1000 gam dung dịch HNO3 được dung dịch Y và 4,48 lít khí NO ở điều kiện tiêu chuẩn. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu gam?

Câu 10: Cho 11 gam hỗn hợp hai kim loại Al và Fe vào dung dịch HNO3 loãng dư thì thu được 6,7 khí khí No ở điều kiện tiêu chauản. Vậy khối lượng của Al và Fe trng hỗn hợp đầu bằng bao nhiêu gam?

Câu 11: Dung dịch nào dưới đây không hoà tan được với kim loại Cu?
A. dung dịch HNO3

B. dung dịch hỗn hợp NaNO3 + HCl

C. dung dịch FeCL3

D. dung dịch FeCL2

Câu 12: Cho HNo3 đậm đặc vào than nung đỏ có khí bay ra là:

A. CO2

B. NO2

C. hỗn hợp NO2 và CO2

D. không có khí nào bay ra

Câu 13: Cho 6 gam hợp kim Mg và Al vào dung dịch HNO3 đặc nguội dư thì thấy có 4,48 lít khí NO2 ở điều kiện tiêu chuẩn bay ra. Tính thành phần phần trăm về khối lượng của hợp kim là bằng bao nhiêu?

Câu 14: Cho m gam kim loại Al tan hoàn toàn trong dung dịch HNO3 thấy tạo ra được 12 lít ở điều kiện tiêu chuẩn hỗn hợp gồm 3 khí là NO, N2O, N2 với tỉ lệ mol tương ứng là 1: 2: 1. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu?
Câu 15: Cho m gam Mg tan hoàn toàn trong dung dịch HNO3 phản ứng làm giải phóng ra khí N2O sản phẩm khử duy nhất và dung dịch sau phản ứng tăng lên 3,5 gam. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu?

Câu 16: Để m gam bột Fe ngoài không khí một  thời gian thì ta thu được 24,5 gam hỗn hợp Fe và các oxit sắt. Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp đó bằng dung dịch HNO3 loãng thu được 4,2 lít khí NO duy nhất ở điều kiện tiêu chuẩn. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu?

Câu 17: cho 14 gam hỗn hợp gồm F2, FeO, Fe2O3, Fe3O4 phản ứng hết với dung dịch HNO3 loãng dư thì thu được 2.4 lít khí NO sản phẩm khử duy nhất ở điều kiện tiêu chuẩn. Và ddồng thời thu được dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thì thu được m gam muối khan. Vậy giá trị của m bằng bao nhiêu

Câu 18: Co 50 gam hỗn hợp M gồm Fe, FeO, Fe3O4 , CuO, CU trong oxi chiếm đến 19% về khối lượng tác dụng vừa đủ với 800 ml dung dịch HNO3 nồng độ a mol/lít. Sau phản úngw thì thu được 0,4 mol No sản phẩm khử duy nhất của N. Vậy giá trị của a bằng bao nhiêu?

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết: Fe2O3 + CO = Fe + CO2 cân bằng phương trình

Bài viết trên luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết về vấn đề: Cho 5,6 gam Fe tác dụng với dung dịch HNO3. Trong bài viết luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết đáp án.