Chủ phương tiện vận tải có bắt buộc là người khai hải quan không?

1. Phân tích một số khái niệm liên quan đến chủ phương tiện vận tải

Chủ phương tiện vận tải là cá nhân hoặc tổ chức sở hữu hoặc có quyền sử dụng hợp pháp phương tiện vận tải để thực hiện hoạt động vận tải. Trong bối cảnh pháp luật hàng hải và vận tải nói chung, chủ phương tiện vận tải có thể bao gồm: Chủ sở hữu phương tiện vận tải: Là người hoặc tổ chức sở hữu hợp pháp phương tiện vận tải như tàu biển, xe tải, máy bay, v.v; Người khai thác phương tiện vận tải: Là người hoặc tổ chức có quyền sử dụng phương tiện vận tải theo hợp đồng thuê mướn (như hợp đồng thuê tàu, thuê xe) để thực hiện hoạt động vận tải; Người điều khiển phương tiện vận tải: Là người trực tiếp điều khiển phương tiện vận tải như thuyền trưởng, lái xe, phi công, v.v.

Cụ thể, trong Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015, khái niệm này thường được hiểu theo nghĩa chủ tàu (chủ sở hữu hoặc người khai thác tàu biển). Tuy nhiên, trong các lĩnh vực vận tải khác, khái niệm chủ phương tiện vận tải có thể mở rộng để bao gồm các loại phương tiện vận tải đường bộ, đường sắt, đường hàng không, v.v.

Tại Khoản 14 Điều 4 Luật Hải quan 2014 quy định, người khai hải quan bao gồm: chủ hàng hóa, chủ phương tiện vận tải, người điều khiển phương tiện vận tải, đại lý làm thủ tục hải quan và người khác được chủ hàng hóa hoặc chủ phương tiện vận tải ủy quyền thực hiện thủ tục hải quan.

Căn cứ vào quy định của Điều 5 trong Nghị định 08/2015/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Khoản 3 của Điều 1 trong Nghị định 59/2018/NĐ-CP, về người khai hải quan, ta nhận thấy rằng người khai hải quan đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các thủ tục hải quan liên quan đến xuất nhập khẩu hàng hóa và vận tải qua cửa khẩu, người khai hải quan gồm:

Chủ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu: Trong trường hợp chủ hàng hóa là thương nhân nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam, họ phải thực hiện thủ tục hải quan thông qua đại lý làm thủ tục hải quan.

Chủ phương tiện và người điều khiển phương tiện vận tải: Bao gồm phương tiện xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh hoặc người được chủ phương tiện ủy quyền.

Người được chủ hàng hóa ủy quyền: Áp dụng trong trường hợp hàng hóa là quà biếu, quà tặng của cá nhân; hành lý gửi trước hoặc sau chuyến đi của người xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa nhập khẩu để thực hiện dự án đầu tư miễn thuế.

Người thực hiện dịch vụ quá cảnh hàng hóa, trung chuyển hàng hóa.

Đại lý làm thủ tục hải quan.

Doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính quốc tế, dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế: Trừ trường hợp chủ hàng có yêu cầu khác.

2. Vì sao chủ phương tiện vận tải không bắt buộc phải là người khai hải quan?

Căn cứ vào quy định của Điều 5 trong Nghị định 08/2015/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Khoản 3 của Điều 1 trong Nghị định 59/2018/NĐ-CP, về người khai hải quan, ta nhận thấy rằng người khai hải quan đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các thủ tục hải quan liên quan đến xuất nhập khẩu hàng hóa và vận tải qua cửa khẩu.

Điều này được thể hiện qua việc xác định các đối tượng là người khai hải quan. Trước hết, đối tượng chính là chủ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, bao gồm cả doanh nhân nước ngoài nếu không có mặt tại Việt Nam. Trong trường hợp này, doanh nhân nước ngoài cần phải ủy quyền cho đại lý làm thủ tục hải quan để thực hiện các thủ tục liên quan.

Thứ hai, người khai hải quan cũng bao gồm chủ phương tiện và người điều khiển phương tiện vận tải. Đây là những người liên quan trực tiếp đến việc xuất cảnh, nhập cảnh hoặc quá cảnh của hàng hóa. Họ có trách nhiệm đảm bảo rằng các thủ tục hải quan được thực hiện đúng quy định, bao gồm cả việc khai báo thông tin hàng hóa và nộp thuế hải quan phù hợp.

Cuối cùng, người được chủ hàng hóa ủy quyền cũng được xem xét là người khai hải quan trong các trường hợp cụ thể như hàng hóa là quà biếu, quà tặng cá nhân, hành lý gửi trước hoặc gửi sau chuyến đi, hoặc hàng hóa nhập khẩu để thực hiện dự án đầu tư miễn thuế.

Từ những quy định trên, có thể thấy rằng người khai hải quan có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa và vận tải. Đồng thời, việc phân chia trách nhiệm và ủy quyền giữa các đối tượng liên quan cũng giúp tối ưu hóa quy trình hải quan và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh quốc tế.

3. Chủ phương tiện vận tải có trách nhiệm liên quan đến việc khai hải quan như thế nào

Trong hệ thống pháp luật hải quan của Việt Nam, quy định về quyền và nghĩa vụ của người khai hải quan đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo an ninh quốc gia, quản lý hiệu quả việc nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa, cũng như thúc đẩy hoạt động thương mại quốc tế. Điều này phản ánh sự chú trọng của pháp luật đối với việc quản lý hàng hóa và phương tiện vận tải qua biên giới quốc gia.

Theo quy định pháp luật hiện hành, việc ủy quyền cho người được chủ phương tiện vận tải thực hiện việc khai hải quan là một biện pháp được công nhận và hỗ trợ mạnh mẽ để tối ưu hóa quá trình thực hiện các thủ tục hải quan. Quy định này được áp dụng nhằm đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong việc khai báo hàng hóa khi tham gia vào các hoạt động xuất nhập khẩu, đồng thời giảm thiểu thời gian và chi phí cho các doanh nghiệp và cá nhân tham gia trong quá trình này.

Tuy nhiên, mặc dù đã được ủy quyền, chủ phương tiện vận tải vẫn phải chịu trách nhiệm nặng nề liên quan đến việc khai hải quan. Cụ thể, theo quy định, họ phải đảm bảo cung cấp đầy đủ và chính xác thông tin về phương tiện vận tải và hàng hóa cho người được ủy quyền thực hiện khai báo hải quan. Việc này là cực kỳ quan trọng để đảm bảo rằng thông tin về hàng hóa và phương tiện vận chuyển được khai báo đúng đắn và theo đúng quy định của pháp luật, từ đó tránh được các vấn đề phát sinh và rủi ro trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan.

Ngoài ra, chủ phương tiện vận tải cũng phải hợp tác chặt chẽ với cơ quan hải quan trong quá trình kiểm tra và giám sát hàng hóa. Việc này không chỉ giúp đảm bảo tuân thủ các quy định hải quan một cách chặt chẽ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình kiểm soát và quản lý hàng hóa theo quy định của pháp luật. Điều này đồng nghĩa với việc giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc thực hiện thủ tục hải quan và bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên liên quan trong quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa.

Tóm lại, việc ủy quyền cho người được chủ phương tiện vận tải thực hiện việc khai hải quan không chỉ là một biện pháp hỗ trợ quan trọng mà còn là một cam kết của pháp luật nhằm tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo tính minh bạch, chính xác và hiệu quả trong quá trình thực hiện các thủ tục hải quan.

Như vậy, qua việc phân tích các quy định về quyền và nghĩa vụ của người khai hải quan, chúng ta đã thấy rõ rằng chủ phương tiện vận tải không bắt buộc phải là người khai hải quan. Tuy nhiên, điều quan trọng là chủ phương tiện vận tải cần có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với người khai hải quan. Việc này là cực kỳ quan trọng để đảm bảo rằng mọi quy định của pháp luật hải quan được tuân thủ đầy đủ và chính xác. Chủ phương tiện vận tải cần cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về hàng hóa và phương tiện vận tải cho người khai hải quan. Họ cũng phải hợp tác trong quá trình kiểm tra, giám sát của cơ quan hải quan để đảm bảo việc tuân thủ pháp luật và tránh các rủi ro pháp lý có thể phát sinh. Việc hợp tác giữa chủ phương tiện vận tải và người khai hải quan là một phần không thể thiếu trong quá trình thực hiện các thủ tục hải quan. Chỉ thông qua sự cộng tác chặt chẽ này, chúng ta mới có thể đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình quản lý hàng hóa và phương tiện vận tải qua biên giới quốc gia.

Trên đây là toàn bộ thông tin mà chúng tôi đưa ra về vấn đề này, quý khách có thể tham khảo thêm bài viết liên quan cùng chủ đề của Luật Minh Khuê như: Có những đối tượng nào hiện nay phải chịu sự kiểm tra hải quan?Nếu quý khách có nhu cầu cần tư vấn pháp luật liên quan thì hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 19006162 hoặc email lienhe@luatminhkhue.vn. Trân trọng./.