1. Giới thiệu

Bối cảnh ra đời của Thông tư 46/2024/TT-BCA gắn liền với yêu cầu cấp thiết về việc duy trì trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trong bối cảnh hiện nay. Cùng với sự phát triển của xã hội, số lượng phương tiện giao thông tăng nhanh chóng, đặt ra nhiều thách thức lớn đối với lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) trong việc đảm bảo trật tự, an toàn và xử lý vi phạm giao thông. Sự tồn tại của những quy định trước đây như Thông tư 67/2019/TT-BCA tuy đã mang lại những hiệu quả nhất định, nhưng qua thực tế triển khai, cũng bộc lộ nhiều hạn chế, đặc biệt là vấn đề liên quan đến việc giám sát công khai hoạt động của CSGT.

Trong quá trình thực thi nhiệm vụ, một bộ phận người dân sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình để giám sát, nhưng đôi khi lại dẫn đến các tình huống không phù hợp, gây ra những mâu thuẫn giữa lực lượng thực thi và người dân. Để khắc phục những bất cập này, Bộ Công an đã tiến hành điều chỉnh, sửa đổi một số quy định nhằm đảm bảo rằng quyền giám sát của người dân không bị xâm phạm nhưng cũng không làm ảnh hưởng đến quá trình thực thi nhiệm vụ của lực lượng CSGT. Điều này đã dẫn đến sự ra đời của Thông tư 46/2024/TT-BCA, có hiệu lực từ ngày 15/11/2024.

Vai trò và ý nghĩa của Thông tư 46/2024/TT-BCA trong việc nâng cao hiệu quả quản lý giao thông là không thể phủ nhận. Thông tư mới không chỉ điều chỉnh các quy định liên quan đến việc giám sát CSGT mà còn tạo ra một cơ chế minh bạch, hợp lý hơn cho người dân khi tiếp cận với các hoạt động của lực lượng thực thi pháp luật, đồng thời tăng cường trách nhiệm của CSGT trong quá trình thi hành công vụ.

 

2. Nội dung chính của Thông tư 46/2024/TT-BCA

Sửa đổi và bổ sung các quy định của Thông tư 67/2019/TT-BCA:
Một trong những điểm đáng chú ý nhất của Thông tư 46/2024/TT-BCA là việc sửa đổi Điều 11 của Thông tư 67/2019/TT-BCA, quy định về các hình thức giám sát của nhân dân đối với lực lượng CSGT. Cụ thể, các hình thức giám sát trước đây bao gồm cả việc sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình trực tiếp bị loại bỏ và thay thế bằng những hình thức giám sát khác phù hợp hơn.

Các hình thức giám sát của nhân dân từ ngày 15/11/2024: Thông tư mới quy định rõ hơn về các hình thức giám sát, tạo ra sự minh bạch trong việc giám sát hoạt động của lực lượng chức năng nhưng đồng thời cũng hạn chế những trường hợp giám sát gây ảnh hưởng đến quá trình thi hành nhiệm vụ của CSGT. Dưới đây là các hình thức giám sát mà Thông tư 46/2024/TT-BCA quy định:

  • Tiếp cận thông tin công khai từ các lực lượng công an, CSGT trên các phương tiện thông tin đại chúng: Điều này đảm bảo rằng người dân có thể tiếp cận với các thông tin liên quan đến hoạt động của CSGT thông qua các kênh chính thức như báo đài, trang web của cơ quan công an, các văn bản công khai về hoạt động của lực lượng này. Điều này góp phần tăng cường sự minh bạch và đảm bảo rằng người dân vẫn có quyền giám sát hoạt động của CSGT, tuy không phải dưới hình thức trực tiếp sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình.
  • Giám sát qua các cơ quan chức năng có thẩm quyền: Thay vì việc người dân tự do giám sát bằng thiết bị công nghệ, họ sẽ thực hiện quyền giám sát thông qua các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Các cơ quan này sẽ có trách nhiệm giám sát trực tiếp và công khai các hoạt động của CSGT. Điều này giúp đảm bảo sự chính xác, chuyên nghiệp trong việc kiểm tra, đánh giá quá trình thực thi nhiệm vụ của CSGT mà không làm cản trở công tác của họ.
  • Tiếp xúc trực tiếp để giải quyết công việc liên quan đến TTATGT: Người dân vẫn có quyền tiếp xúc trực tiếp với cán bộ, chiến sĩ CSGT để giải quyết các vấn đề liên quan đến trật tự an toàn giao thông. Điều này bao gồm cả việc người dân có thể phản ánh các vấn đề liên quan đến thái độ làm việc hoặc hành vi vi phạm của CSGT nếu có.
  • Quan sát trực tiếp công tác bảo đảm TTATGT: Người dân có quyền quan sát công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông của CSGT. Tuy nhiên, việc quan sát này phải tuân thủ các điều kiện nhất định như không được làm ảnh hưởng đến hoạt động của lực lượng chức năng và phải đứng ngoài khu vực làm việc của họ.

 

3. Điểm mới trong quy định về giám sát công an giao thông

Loại bỏ quy định về giám sát bằng thiết bị ghi âm, ghi hình:
Trước đây, Thông tư 67/2019/TT-BCA cho phép người dân sử dụng các thiết bị ghi âm, ghi hình để giám sát trực tiếp các hoạt động của CSGT. Tuy nhiên, Thông tư 46/2024/TT-BCA đã chính thức loại bỏ quyền này. Việc này xuất phát từ một số lý do:

  • Ảnh hưởng đến hoạt động của CSGT: Trong thực tế, việc sử dụng các thiết bị ghi âm, ghi hình không phải lúc nào cũng diễn ra một cách phù hợp, dẫn đến việc gây cản trở, ảnh hưởng đến hoạt động thi hành nhiệm vụ của CSGT. Đôi khi, người dân sử dụng thiết bị để quay phim hoặc chụp ảnh không đúng ngữ cảnh hoặc không đúng mục đích giám sát, gây ra những hiểu lầm và xung đột không đáng có giữa người dân và lực lượng thực thi pháp luật.
  • Bảo mật thông tin: Trong một số tình huống nhất định, việc ghi hình, ghi âm có thể tiết lộ những thông tin không nên công khai, đặc biệt là thông tin cá nhân của những người tham gia giao thông khác hoặc thậm chí là thông tin về các vụ án, vụ việc mà lực lượng chức năng đang xử lý. Điều này có thể gây ra những hệ lụy không mong muốn về an ninh và bảo mật.

Tăng cường quyền giám sát qua các kênh chính thức:
Mặc dù quyền giám sát qua thiết bị ghi âm, ghi hình đã bị loại bỏ, nhưng Thông tư 46/2024/TT-BCA đã bổ sung nhiều hình thức giám sát khác đảm bảo người dân vẫn có quyền và phương tiện để giám sát hoạt động của lực lượng CSGT một cách hợp pháp và minh bạch. Các kênh thông tin đại chúng và cơ quan có thẩm quyền đóng vai trò quan trọng trong việc này.

Quy định về điều kiện giám sát trực tiếp:
Việc giám sát trực tiếp vẫn được phép, nhưng người dân cần tuân thủ những điều kiện và quy định chặt chẽ nhằm tránh ảnh hưởng đến quá trình thực thi nhiệm vụ của lực lượng CSGT. Điều này giúp cân bằng giữa quyền giám sát của người dân và quyền lợi, nhiệm vụ của CSGT.

 

4. Ảnh hưởng của quy định mới đến quyền lợi của người dân

Tác động đến quyền giám sát của người dân:
Sự thay đổi lớn nhất mà Thông tư 46/2024/TT-BCA mang lại chính là việc hạn chế quyền sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình trong việc giám sát CSGT. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến cảm nhận của một bộ phận người dân, đặc biệt là những người đã quen với việc tự mình ghi hình, ghi âm để giám sát hoạt động của lực lượng CSGT. Tuy nhiên, việc quy định lại các hình thức giám sát thông qua cơ quan chức năng có thẩm quyền và các kênh thông tin đại chúng sẽ đảm bảo rằng quyền giám sát của người dân không bị xâm phạm, mà thậm chí còn được tăng cường tính minh bạch và chính xác hơn.

Ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa người dân và lực lượng CSGT:
Thông tư 46/2024/TT-BCA có thể góp phần làm giảm xung đột giữa người dân và lực lượng CSGT. Trong nhiều tình huống trước đây, việc ghi âm, ghi hình trực tiếp có thể dẫn đến những mâu thuẫn không cần thiết do sự hiểu nhầm hoặc sự thiếu tôn trọng giữa hai bên. Quy định mới giúp tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp hơn, đồng thời nâng cao trách nhiệm của CSGT trong việc thực thi nhiệm vụ.

Thông tư 46/2024/TT-BCA ra đời với mục tiêu tạo ra một cơ chế giám sát minh bạch, công bằng hơn trong việc quản lý TTATGT. Dù loại bỏ quyền giám sát trực tiếp bằng thiết bị ghi âm, ghi hình, nhưng Thông tư này vẫn đảm bảo quyền giám sát của người dân thông qua các kênh chính thức và minh bạch hơn. Đây là một bước tiến mới trong việc cải thiện môi trường giao thông và tăng cường hiệu quả quản lý của lực lượng CSGT.

Thông tư 46/2024/TT-BCA đánh dấu một bước thay đổi quan trọng trong việc quản lý và giám sát hoạt động của lực lượng Cảnh sát giao thông. Quy định mới về việc bỏ giám sát bằng thiết bị ghi âm, ghi hình đã tạo ra nhiều ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, mục tiêu chính của Thông tư này là đảm bảo môi trường làm việc chuyên nghiệp và hiệu quả cho lực lượng CSGT, đồng thời bảo vệ quyền giám sát của người dân một cách phù hợp và minh bạch hơn. Việc giám sát sẽ được thực hiện thông qua các cơ quan chức năng và kênh thông tin chính thức, giúp hạn chế những xung đột không cần thiết và tăng cường sự tin tưởng, hợp tác giữa người dân và lực lượng chức năng. Thông tư này không chỉ giúp cải thiện việc thực thi nhiệm vụ của CSGT mà còn đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân trong việc giám sát hoạt động công khai, minh bạch của các lực lượng thực thi pháp luật.