Giám định thương tích là gì? Giám định thương tích trong những trường hợp nào?

1. Giám định thương tích là gì?

Giám định thương tích là quá trình xác định, đánh giá và phân tích các dấu hiệu, tổn thương, và vết thương trên cơ thể người hoặc vật chất để tìm hiểu nguyên nhân, tính chất, và mức độ của thương tích. Mục đích của việc giám định thương tích là cung cấp các thông tin chính xác và khách quan về thương tích để hỗ trợ trong quá trình pháp y và quyền lợi của các bên liên quan, bao gồm nạn nhân, bị can, và hệ thống pháp luật. Trong quá trình giám định thương tích, các chuyên gia sẽ thực hiện các phép đo, quan sát, và nghiên cứu các yếu tố như kích thước, hình dạng, màu sắc, độ sâu, vị trí, và tính chất của thương tích. Họ sẽ sử dụng các công cụ và kỹ thuật đặc biệt để xác định nguyên nhân gây thương tích, nhận biết các dấu hiệu và cấu trúc tổn thương, và đưa ra nhận định chính xác về tính chất và mức độ thương tích.

Quá trình giám định thương tích thường được thực hiện bởi các chuyên gia như bác sĩ pháp y, nhà giám định y học pháp luật, hoặc các chuyên gia có kiến thức và kỹ năng chuyên môn trong lĩnh vực này. Kết quả của giám định thương tích có thể được sử dụng trong các vụ án hình sự, xét xử và quyết định bồi thường thương tích.

2. Giám định thương tích trong những trường hợp nào?

Theo quy định tại khoản 4 Điều 206 của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, có những trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định thương tích. Cụ thể, quy định nêu rõ như sau: "Tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khoẻ hoặc khả năng lao động". Điều này đồng nghĩa với việc, trong các vụ án hình sự hoặc các trường hợp có liên quan đến xét xử, khi cần xác định tính chất của thương tích, mức độ tổn hại đối với sức khỏe hoặc khả năng lao động của người bị gây thương tích, thì phải bắt buộc trưng cầu giám định thương tích.

Ví dụ, trong một vụ án về tội danh gây thương tích, khi tình tiết phạm tội và hậu quả gây thương tích không được xác định rõ, hoặc khi có tranh cãi về tính chất, nguyên nhân, hay mức độ tổn hại do thương tích gây ra, các bên liên quan như cơ quan điều tra, bị can, bị hại hoặc bị đơn kháng cáo có thể yêu cầu trưng cầu giám định thương tích để có được thông tin khách quan và chính xác về tính chất thương tích và mức độ tổn hại sức khỏe.

=> Việc giám định thương tích trong các trường hợp bắt buộc thực hiện bởi các chuyên gia có nghiệp vụ trong lĩnh vực giám định y học pháp luật. Kết quả của giám định thương tích sẽ được sử dụng làm căn cứ cho quyết định xét xử và định rõ trách nhiệm pháp lý của các bên liên quan trong vụ án.

3. Phương pháp giám định thương tích

Phương pháp giám định vật gây thương tích được quy định và thực hiện theo quy trình được đề ra trong Tiểu mục IV, Mục 3 Phụ lục 1, ban hành kèm theo Thông tư 13/2022/TT-BYT. 

- Nghiên cứu mẫu vật:

+ Quan sát và phân loại mẫu vật để có cái nhìn tổng quan về chúng.

+ Đánh giá tổng thể của mẫu vật, đo kích thước chiều dài, chiều rộng, độ cao, độ dày, và cân từng mẫu vật.

+ Mô tả đặc điểm và tính chất của mẫu vật, như vật cứng, vật tày, vật sắc, vật có cạnh, hay hỗn hợp.

+ Tìm kiếm dấu hiệu và đặc tính gây thương tích của mẫu vật.

+ Đối chiếu mẫu vật với thông tin về thương tích ghi nhận trong hồ sơ, tài liệu. Trong một số trường hợp, có thể cần đối chiếu trực tiếp trên cơ thể người bị thương tích.

+ Đối chiếu sự tương quan giữa các đặc điểm thương tích và mẫu vật, bao gồm bờ mép vết thương, chiều dài vết thương, chiều rộng vết thương, chiều sâu vết thương, trọng lượng của mẫu vật so với thương tích, và các đặc điểm khác giữa mẫu vật và thương tích.

+ Lựa chọn xác định sự phù hợp của vật gây thương tích trong trường hợp có nhiều mẫu vật được gửi đến giám định.

- Thực nghiệm, hội chẩn, xin ý kiến chuyên gia:

+ Trong những trường hợp cần thiết, Giám định viên (GĐV) đề xuất với thủ trưởng cơ quan giám định để tiến hành thực nghiệm, hội chẩn, và xin ý kiến chuyên gia.

+ Căn cứ vào hồ sơ, tài liệu và vị trí tổn thương, GĐV lựa chọn mẫu vật và mẫu thực nghiệm phù hợp.

+ Ghi lại quá trình thực nghiệm bằng cách chụp ảnh (có thể ghi hình nếu cần) và lập biên bản quá trình thực nghiệm, kết quả thực nghiệm.

- Tổng hợp, đánh giá và kết luận giám định:

+ Tổng hợp các kết quả chính của quá trình giám định.

+ Tổng hợp và đánh giá kết quả nghiên cứu hồ sơ, tài liệu liên quan đến vụ việc.

+ Tổng hợp và đánh giá kết quả nghiên cứu mẫu vật.

+ Đưa ra kết quả của quá trình thực nghiệm, kết quả hội chẩn, và ý kiến chuyên gia (nếu có).

+ Dựa trên các kết quả trên, kết luận giám định được đưa ra, căn cứ vào các kết quả chính từ quá trình giám định và trả lời nội dung các câu hỏi trong quyết định trưng cầu/ yêu cầu giám định.

=> Qua việc thực hiện các bước trong quy trình giám định vật gây thương tích, ta có thể đánh giá và xác định được các thông tin liên quan đến vật gây thương tích, đồng thời cung cấp các kết luận và thông tin cần thiết cho quyết định trưng cầu/yêu cầu giám định.

4. Thủ tục thực hiện giám định thương tích

4.1. Hồ sơ thực hiện thủ tục giám định thương tích

Hồ sơ gửi giám định bao gồm các thông tin và tài liệu quan trọng liên quan đến nội dung cần giám định. Dưới đây là chi tiết về các thành phần của hồ sơ gửi giám định:

- Quyết định trưng cầu/yêu cầu giám định: Đây là tài liệu chính thức gửi từ cơ quan trưng cầu hoặc đối tác yêu cầu giám định. Quyết định này xác định mục đích và phạm vi của giám định, cung cấp thông tin cơ bản về trường hợp cần giám định.

- Bản sao hợp pháp các hồ sơ, tài liệu liên quan:

+ Bao gồm các tài liệu có liên quan đến nội dung cần giám định.

+ Các hồ sơ y tế có liên quan giám định (nếu có): Đây có thể là bản sao hồ sơ bệnh án, kết quả xét nghiệm, tư liệu y tế khác liên quan đến trường hợp cần giám định.

+ Quyết định trưng cầu/yêu cầu giám định, kết luận giám định trước đó đối với trường hợp giám định bổ sung, giám định lại: Nếu đã có các quyết định hoặc kết luận giám định trước đó liên quan đến trường hợp này, bản sao của chúng cũng được gửi kèm.

+ Biên bản ghi lời khai của bị hại, nghi can, nhân chứng (nếu cần): Nếu có biên bản ghi lời khai của các bên liên quan đến trường hợp, bản sao của biên bản này cũng được gửi để cung cấp thông tin bổ sung.

+ Biên bản niêm phong thu mẫu vật: Khi thu thập mẫu vật để giám định, một biên bản niêm phong sẽ được tạo ra để ghi lại quá trình thu thập và niêm phong mẫu vật. Bản sao của biên bản này sẽ được gửi trong hồ sơ giám định.

+ Các tài liệu khác có liên quan đến nội dung cần giám định (nếu có): Nếu có bất kỳ tài liệu nào khác có liên quan đến trường hợp giám định, ví dụ như bằng chứng, tài liệu pháp lý, các báo cáo khác, chúng cũng được gửi kèm trong hồ sơ.

- Mẫu vật giám định: Đây là một phần quan trọng trong hồ sơ giám định. Mẫu vật giám định có thể là các vật chứng, vật liệu, xét nghiệm, hoặc bất kỳ mẫu vật nào liên quan đến trường hợp cần giám định. Mẫu vật này sẽ được sử dụng để thực hiện các quy trình giám định và phân tích cần thiết.

=> Việc cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin và tài liệu trong hồ sơ giám định là rất quan trọng để đảm bảo quá trình giám định được thực hiện một cách chính xác, đáng tin cậy và công bằng.

4.2. Quy trình thực hiện giám định thương tích

Căn cứ tiểu mục III Mục 9 Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư 13/2022/TT-BYT quy định trình tự tiếp nhận, phân công và chuẩn bị giám định vật gây thương tích như sau:

Bước 1: Tiếp nhận quyết định trưng cầu/yêu cầu, hồ sơ và đối tượng giám định

- Bộ phận được phân công tiếp nhận và lập biên bản giao nhận quyết định trưng cầu/yêu cầu giám định, hồ sơ giám định và mẫu vật giám định.

- Hồ sơ gửi giám định gồm các tài liệu như đã mô tả ở trên.

Bước 2: Phân công cán bộ chuyên môn

- Lãnh đạo đơn vị phân công một giám định viên pháp y (GĐV) và một người giúp việc (NGV) cho GĐV pháp y thực hiện giám định.

- GĐV có nhiệm vụ nghiên cứu hồ sơ, tài liệu, liên hệ với đại diện cơ quan trưng cầu và các cơ quan có liên quan. GĐV cũng chỉ đạo NGV chuẩn bị dụng cụ, trang thiết bị, giám định mẫu vật và thực hiện các công việc giám định khác.

- NGV hỗ trợ GĐV trong việc chuẩn bị dụng cụ, trang thiết bị, chụp ảnh mẫu vật, phụ giúp thực hiện thực nghiệm và hoàn thiện văn bản ghi nhận quá trình giám định.

Bước 3: Nghiên cứu hồ sơ, tài liệu

GĐV tiến hành nghiên cứu hồ sơ, tài liệu trước khi tiến hành khám giám định.

Bước 4: Làm việc với cán bộ cơ quan trưng cầu/người yêu cầu giám định

- GĐV tiếp nhận mẫu vật giám định từ cơ quan trưng cầu/người yêu cầu giám định và mở niêm phong theo quy định. Lập biên bản ghi nhận quá trình này.

- GĐV yêu cầu cán bộ cơ quan trưng cầu/người yêu cầu giám định phối hợp và bổ sung hồ sơ, tài liệu, cũng như đưa người bị thương tích đến khám nếu cần thiết.

Quá trình này đảm bảo sự chuẩn bị và tổ chức công việc giám định một cách chính xác và có hiệu quả.

Quý khách hàng có nhu cầu thì tham khảo thêm nội dung bài viết sau của công ty Luật Minh Khuê: Giám định tỉ lệ thương tật khi bị người khác đánh ? Hình phạt khi đánh nhau

Công ty Luật Minh Khuê mong muốn gửi đến quý khách hàng những thông tin tư vấn hữu ích. Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, hãy liên hệ với Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Hoặc quý khách hàng gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý khách hàng!