Khu công nghiệp và khu chế xuất khác nhau như thế nào? Là việc trong khu chế xuất có được giảm thuế thu nhập cá nhân không?

Cơ sở pháp lý:

- Nghị định số 82/2018/NĐ-CP

1. Khu công nghiệp là gì? Khu chế xuất là gì?

Khoản 1 Điều 2 Nghị định 82/2018/NĐ-CP giải thích:

Khu công nghiệp là khu vực có ranh giới địa lý xác định, chuyên sản xuất hàng công nghiệp và thực hiện dịch vụ cho sản xuất công nghiệp, được thành lập theo điều kiện, trình tự và thủ tục quy định tại Nghị định này.

Khu công nghiệp gồm nhiều loại hình khác nhau, bao gồm: Khu chế xuất, khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp sinh thái (sau đây gọi chung là Khu công nghiệp, trừ trường hợp có quy định riêng đối với từng loại hình)

Khu chế xuất là gì?

Khu chế xuất là khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, thực hiện dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu, được thành lập theo điều kiện, trình tự và thủ tục áp dụng đối với khu công nghiệp quy định tại Nghị định này.

Khu chế xuất được ngăn cách với khu vực bên ngoài theo các quy định áp dụng đối với khu phi thuế quan quy định tại pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu;

2. Khu công nghiệp và khu chế xuất khác nhau như thế nào?

Nhìn chung, khu chế xuất và khu công nghiệp Việt Nam đều là khu vực có ranh giới địa lý xác định, phân biệt với các vùng lãnh thổ khác. Đặc biệt, những vị trí này đều không có dân cư sinh sống. Đây là những nơi tập trung các doanh nghiệp sản xuất và phục vụ sản xuất. Các mô hình này được thành lập theo quy định của Nhà nước Việt Nam. Chúng hoạt động theo một quy chế riêng.

Tuy nhiên, bản chất phục vụ của hai khu này lại không hoàn toàn giống nhau. Sự khác nhau đã thể hiện ngay khái niệm được giải thích theo quy định pháp luật. Bên cạnh đó, điểm khác biệt còn thể hiện qua những tiêu chí sau:

2.1. Khác nhau về mục tiêu thành lập

Khu công nghiệp được xây dựng nên với mục tiêu phổ cập các hoạt động sản xuất kinh doanh. Chính vì vậy loại hình này mở ra để thu hút các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Do đó các doanh nghiệp của Việt Nam, Hàn Quốc hay Nhật Bản đều có thể lựa chọn thuê xưởng ở các khu công nghiệp. Tuy nhiên các khu chế xuất lại có phần hạn chế hơn. Chúng được thành lập chỉ để thu hút các doanh nghiệp nước ngoài.

2.2. Tính chất ranh giới địa lý

Đây được xem là điểm khác nhau đặc trưng nhất giữa 2 khu này. Ranh giới địa lý của nhà xưởng thuê khu công nghiệp đơn thuần được xác lập bằng hệ thống hàng rào. Ngược lại, trong khu chế xuất ranh giới địa lý các doanh nghiệp chính là biên giới hải quan và thuế quan của một nước. Khu chế xuất phải có hàng rào thuế quan tách biệt hoàn toàn với những doanh nghiệp bên ngoài. Do đó chúng hoạt động độc lập.

2.3. Chính sách ưu đãi của khu chế xuất và khu công nghiệp

Các khu công nghiệp là mô hình sản xuất phổ thông. Chính vì vậy, các chính sách ưu đãi cho các khu công nghiệp chỉ ở mức cơ bản nhất định. Ví dụ như đối với khu công nghiệp ở các tỉnh thành không phải đô thị loại 1 thì chính sách ưu đãi phổ biến nhất là giảm thuế hai năm đầu và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo. Còn đối với các khu chế xuất, những doanh nghiệp này có nhiều yêu cầu khắt khe hơn. Chính vì vậy, doanh nghiệp tại đây được hưởng nhiều chính sách ưu đãi đặc biệt.

Doanh nghiệp ở khu chế xuất được tự do nhập khẩu không giới hạn số lượng nguyên vật liệu. Không chỉ vậy những doanh nghiệp này không phải nộp thuế doanh thu, thuế xuất khẩu cho những mặt hàng sản xuất ra và xuất khẩu. Ngoài ra ở đây doanh nghiệp còn được hỗ trợ làm các thủ tục hải quan nhanh chóng. Kể cả quá trình nhập nguyên vật liệu hay xuất khẩu hàng hóa. Doanh nghiệp được sử dụng cơ sở hạ tầng tốt và được trợ cấp giá điện nước.

3. Ai được tạm trú trong khu chế xuất?

Thưa luật sư, theo tôi được biết, trong khu chế xuất ranh giới địa lý các doanh nghiệp chính là biên giới hải quan và thuế quan của một nước. Vậy luật sư cho tôi hỏi theo pháp luật thì trường hợp nào được tạm trú trong khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi thắc mắc tới công ty Luật Minh Khuê. Nội dung bạn hỏi, chúng tôi nghiên cứu và giải đáp như sau:

Theo Khoản 2, 3 Điều 29 Nghị định số 82/2018/NĐ-CP quy định về tạm trú trong khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất như sau:

- Chỉ những nhà đầu tư, người làm việc trong khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất và những người có quan hệ công tác với cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất được ra vào khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất.

- Trường hợp cần thiết, người nước ngoài (gồm nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia) được phép tạm trú tại doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu chế xuất theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Việc tạm trú của người nước ngoài phải đáp ứng điều kiện sau:

+ Để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp;

+ Không kèm theo gia đình và người thân;

+ Phải tuân thủ thủ tục đăng ký và khai báo tạm trú theo quy định hiện hành về nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam;

+ Nơi ở của nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia nước ngoài phải bố trí riêng biệt với khu sản xuất, văn phòng; đáp ứng các tiêu chuẩn của pháp luật về xây dựng đối với nhà ở; doanh nghiệp có trách nhiệm đăng ký tạm trú cho người nước ngoài; cam kết đảm bảo an ninh, trật tự và không ảnh hưởng đến hoạt động của khu công nghiệp, khu chế xuất.

Như vậy, chỉ nhà đầu tư, người làm việc trong khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất và những người có quan hệ công tác với cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất được ra vào khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất. Trong trường hợp cần thiết thì người nước ngoài là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia có thể được tạm trú trong khu chế xuất nhưng phải bảo đảm đáp ứng theo quy định nêu trên.

4. Doanh nghiệp chế xuất là doanh nghiệp như thế nào?

Thưa luật sư, xin luật sư giải đáp giúp tôi doanh nghiệp chế xuất là doanh nghiệp như thế nào? Doanh nghiệp chế xuất nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài có được miễn thuế không?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi thắc mắc tới công ty Luật Minh Khuê. Nội dung bạn hỏi, chúng tôi nghiên cứu và giải đáp như sau:

Theo Khoản 10 Điều 2 Nghị định số 82/2018/NĐ-CP quy định về doanh nghiệp chế xuất như sau:

Doanh nghiệp chế xuất là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động trong khu chế xuất hoặc doanh nghiệp chuyên sản xuất sản phẩm để xuất khẩu hoạt động trong khu công nghiệp, khu kinh tế.

Doanh nghiệp chế xuất không nằm trong khu chế xuất được ngăn cách với khu vực bên ngoài theo các quy định áp dụng đối với khu phi thuế quan tại pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Với quy định này thì nhận thấy doanh nghiệp chế xuất được xem là một khu phi thuế quan.

- Theo Khoản 8 Điều 16 Luật thuế xuất khẩu thuế nhập khẩu năm 2016 quy định miễn thuế đối với hàng hóa sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp tại khu phi thuế quan không sử dụng nguyên liệu, linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài khi nhập khẩu vào thị trường trong nước.

Như vậy, với các quy định trên thì khi công ty bạn nhập khẩu nguyên liệu tư nước ngoài để thực hiện sản xuất và xuất khẩu trở lại ra nước ngoài thì sẽ được miễn thuế nhập khẩu đối với những nguyên liệu này.

5. Hàng hóa từ khu chế xuất xuất khẩu ra nước ngoài có được miễn thuế không?

Xin chào, công ty tôi là công ty mới thành lập tại khu chế xuất, sắp tới chúng tôi sẽ tiến hành hoạt động sản xuất, xuất khẩu hàng hóa, nguyên liệu là nhập từ bên nước ngoài về. Cho tôi hỏi công ty tôi khi sản xuất xong hàng hóa rồi xuất khẩu ra nước ngoài có được miễn thuế xuất khẩu không?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi thắc mắc tới công ty Luật Minh Khuê. Nội dung bạn hỏi, chúng tôi nghiên cứu và giải đáp như sau:

Căn cứ Khoản 20 Điều 4 Thông tư số 219/2013/TT-BTC quy định khu phi thuế quan bao gồm: khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất, kho bảo thuế, khu bảo thuế, kho ngoại quan, khu kinh tế thương mại đặc biệt, khu thương mại - công nghiệp và các khu vực kinh tế khác được thành lập và được hưởng các ưu đãi về thuế như khu phi thuế quan theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Quan hệ mua bán trao đổi hàng hóa giữa các khu này với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu.

Với quy định này thì xác định công ty thuộc phạm vi trong khu phi thuế quan.

- Theo quy định tại Khoản 8 Điều 16 Luật thuế xuất khẩu thuế nhập khẩu năm 2016 quy định miễn thuế đối với hàng hóa sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp tại khu phi thuế quan không sử dụng nguyên liệu, linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài khi nhập khẩu vào thị trường trong nước.

Như vậy, với quy định trên thì công ty bạn trong khu chế xuất nên được xem là ở trong khu phi thuế quan, do đó hàng hóa công ty bạn sản xuất chỉ sử dụng nguyên liệu từ nước ngoài thì khi xuất khẩu sẽ được miễn thuế xuất khẩu.

6. Bán vật liệu xây dựng cho doanh nghiệp trong khu chế xuất có phải làm thủ tục hải quan?

Doanh nghiệp tôi bán vật liệu xây dựng cho một doanh nghiệp trong khu chế xuất. Xin hỏi, chúng tôi có cần phải làm các thủ tục xuất nhập khẩu cho hàng hóa là vật liệu xây dựng không? Mong Ban biên tập tư vấn giúp tôi.

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi thắc mắc tới công ty Luật Minh Khuê. Nội dung bạn hỏi, chúng tôi nghiên cứu và giải đáp như sau:

Căn cứ Khoản 5 Điều 30 Nghị định số 82/2018/NĐ-CP thì quan hệ trao đổi hàng hóa giữa các khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất với các khu vực khác trên lãnh thổ Việt Nam, không phải khu phi thuế quan, là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu trừ các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này và các trường hợp không làm thủ tục hải quan do Bộ Tài chính quy định.

Theo đó Khoản 3 Điều 30 Nghị định 82/2018/NĐ-CP quy định doanh nghiệp chế xuất được mua vật liệu xây dựng, văn phòng phẩm, lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng từ nội địa Việt Nam để xây dựng công trình, phục vụ cho điều hành bộ máy văn phòng và sinh hoạt của cán bộ, công nhân làm việc tại doanh nghiệp.

Như vậy, mặc dù doanh nghiệp bạn bán hàng cho doanh nghiệp trong khu chế xuất nhưng mặt hàng được bán là vật liệu xây dựng, do đó không cần phải thực hiện thủ tục hải quan và có thể bán bình thường như hoạt động mua bán hàng hóa ngoài khu chế xuất.

7. Làm việc trong khu kinh tế có được giảm thuế TNCN?

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 16 Nghị định 29/2008/NĐ-CP có quy định giảm 50% thuế thu nhập đối với người có thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập, kể cả người Việt Nam và người nước ngoài làm việc tại khu kinh tế.

Tuy nhiên Nghị định 29/2008/NĐ-CP đã bị thay thế bởi Nghị định 82/2018/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 10/7/2018. Tại Điều 24 Nghị định 82/2018/NĐ-CP thì không có quy định giảm 50% thuế thu nhập đối với người có thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập, kể cả người Việt Nam và người nước ngoài làm việc tại khu kinh tế. Do đó, từ ngày ngày 10/7/2018 thì người làm việc trong khu kinh tế sẽ không được hưởng ưu đãi thuế và vẫn phải đóng thuế thu nhập cá nhân bình thường.

Như vậy, khi làm việc trong khu kinh tế theo quy định hiện hành thì người làm việc trong khu kinh tế sẽ không được hưởng ưu đãi thuế TNCN. Do đó, dù làm việc trong khu kinh tế nhưng bạn vẫn đóng thuế như bình thường.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900 6162 để được giải đáp.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật Doanh nghiệp - Công ty luật Minh Khuê