Mô hình kinh doanh kinh tế tuần hoàn là mô hình kinh doanh bền vững?

1. Tìm hiểu về kinh tế tuần hoàn ?

Kinh tế tuần hoàn là một khái niệm kinh tế đang ngày càng được quan tâm và áp dụng rộng rãi trên toàn cầu. Trái với mô hình kinh tế truyền thống, kinh tế tuần hoàn tập trung vào việc tối đa hóa sự sử dụng hiệu quả các tài nguyên và nguyên liệu có sẵn, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 142 Luật Bảo vệ môi trường 2020, kinh tế tuần hoàn được định nghĩa là một mô hình kinh tế tổ chức các hoạt động thiết kế, sản xuất, tiêu dùng và dịch vụ nhằm mục tiêu giảm khai thác nguyên liệu và vật liệu, kéo dài vòng đời của sản phẩm, hạn chế sự phát sinh chất thải và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Trong kinh tế tuần hoàn, sự tái chế và sử dụng lại các tài nguyên được coi là rất quan trọng. Thay vì chỉ đơn thuần khai thác và tiêu hủy các tài nguyên, mô hình này khuyến khích việc thu gom, tái chế và chuyển đổi chúng thành nguyên liệu mới để sử dụng trong quá trình sản xuất. Điều này giúp giảm thiểu lượng rác thải và tiết kiệm tài nguyên tự nhiên, đồng thời tạo ra một chu trình kinh tế bền vững. Kinh tế tuần hoàn không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn có tác động tích cực đến nền kinh tế và xã hội. Việc tăng cường tái chế và sử dụng lại nguyên liệu giúp giảm thiểu chi phí sản xuất, tạo ra cơ hội kinh doanh mới và thúc đẩy sự đổi mới công nghệ. Ngoài ra, kinh tế tuần hoàn còn góp phần vào việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cải thiện chất lượng không khí và nước, và bảo vệ sức khỏe con người.

Tổng quan, kinh tế tuần hoàn là một mô hình kinh tế bền vững hướng đến việc sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả, giảm thiểu chất thải và tác động xấu đến môi trường. Đây là một xu hướng quan trọng trong thế giới hiện đại, đóng góp vào sự phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.

2. Mô hình kinh doanh kinh tế tuần hoàn là mô hình kinh doanh bền vững?

Mô hình kinh doanh kinh tế tuần hoàn có thể coi là một mô hình kinh doanh bền vững. Điều này được xác định theo khoản 1 Điều 2 Thông tư 13/2023/TT-BKHĐT. Theo đó, kinh doanh bền vững được định nghĩa là các mô hình kinh doanh quy định trong Chương trình 167, bao gồm:

- Mô hình kinh doanh áp dụng kinh tế tuần hoàn: Đây là mô hình kinh doanh trong đó các công đoạn xây dựng chiến lược, tầm nhìn doanh nghiệp, hoạt động thiết kế, sản xuất, tiêu dùng và dịch vụ nhằm mục tiêu giảm khai thác nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, kéo dài vòng đời sản phẩm, hạn chế chất thải phát sinh và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường theo quy định tại Điều 142 Luật Bảo vệ môi trường. Đồng thời, mô hình này cũng thực hiện một hoặc nhiều biện pháp để đạt được tiêu chí kinh tế tuần hoàn theo quy định tại Điều 138 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ, quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.

- Mô hình kinh doanh bao trùm: Đây là mô hình kinh doanh mà trong đó người thu nhập thấp có thể tham gia vào chuỗi giá trị của doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh. Người thu nhập thấp có thể đóng vai trò là nhà cung ứng, khách hàng, nhà phân phối hoặc tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh, từ đó tạo ra các giá trị chia sẻ.

- Mô hình kinh doanh phát triển bền vững theo khung môi trường, xã hội và quản trị (gọi tắt là mô hình kinh doanh áp dụng ESG): Đây là mô hình kinh doanh hướng tới sự phát triển bền vững, đảm bảo sự cân bằng giữa các yếu tố bền vững liên quan đến kinh tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, giải quyết các vấn đề về an sinh xã hội và quản trị.

Từ đó, có thể thấy mô hình kinh doanh áp dụng kinh tế tuần hoàn là một trong những mô hình kinh doanh bền vững theo quy định của Thông tư 13/2023/TT-BKHĐT. Mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường, mà còn thúc đẩy sự sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả và tạo ra giá trị bền vững cho cả doanh nghiệp và xã hội.

3. Quy định chung về kinh tế tuần hoàn?

Quy định chung về kinh tế tuần hoàn được đề cập trong Nghị định 08/2022/NĐ-CP, Điều 138, bao gồm các điểm sau:

- Tiêu chí chung về kinh tế tuần hoàn: Giảm khai thác và sử dụng tài nguyên không tái tạo, tài nguyên nước. Tăng cường hiệu quả sử dụng tài nguyên, nguyên liệu thô, và vật liệu. Tiết kiệm năng lượng. Kéo dài thời gian sử dụng vật liệu, thiết bị, sản phẩm, hàng hóa, linh kiện, cấu kiện. Hạn chế chất thải phát sinh và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường, bao gồm giảm chất thải rắn, nước thải, khí thải; giảm sử dụng hóa chất độc hại; tái chế chất thải, thu hồi năng lượng; giảm sản phẩm sử dụng một lần; mua sắm xanh.

- Chủ dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ áp dụng các biện pháp sau đây để thực hiện kinh tế tuần hoàn: Hạn chế sử dụng các sản phẩm không thân thiện môi trường. Tối ưu hóa sử dụng thiết bị, sản phẩm và tăng hiệu quả trong sản xuất, sử dụng tài nguyên, nguyên liệu, vật liệu. Kéo dài vòng đời của sản phẩm và linh kiện, cấu kiện bằng cách tái sử dụng, tu sửa, tân trang, tái sản xuất, và thay đổi mục đích sử dụng. Giảm chất thải phát sinh bằng cách tái chế chất thải và thu hồi năng lượng thông qua thiêu đốt chất thải.

- Chủ dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp áp dụng các biện pháp sau đây để thực hiện kinh tế tuần hoàn: Thiết kế mặt bằng tổng thể tối ưu và tạo liên kết giữa các dự án để tăng hiệu quả sử dụng và giảm định mức tiêu thụ tài nguyên đất, nước, khoáng sản, năng lượng. Đồng thời nâng cao tỷ lệ tái chế và giảm khối lượng chất thải phát sinh. Phát triển và sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo theo quy định của pháp luật. Thu gom, lưu trữ nước mưa để tái sử dụng; thu gom, xử lý, tái sử dụng nước thải. Thực hiện các hoạt động cộng sinh công nghiệp theo quy định của pháp luật về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế.

- Chủ dự án đầu tư khu đô thị, khu dân cư tập trung áp dụng các biện pháp sau đây để thực hiện kinh tế tuần hoàn: Thiết kế mặt bằng tổng thể tối ưu nhằm tăng hiệu quả sử dụng và giảm định mức tiêu thụ tài nguyên đất, nước, năng lượng. Xử lý và tái chế chất thải sinh hoạt, nước thải sinh hoạt, và chất thải xây dựng. Xây dựng hệ thống thu gom, xử lý và tái chế chất thải rắn. Sử dụng các vật liệu và sản phẩm thân thiện môi trường trong xây dựng và hoạt động của khu đô thị, khu dân cư. Giảm thiểu sử dụng nước trong hoạt động sinh hoạt, tăng cường sử dụng nước tái sử dụng. Sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo trong xây dựng và hoạt động của khu đô thị, khu dân cư.

Ngoài ra, Nghị định 08/2022/NĐ-CP cũng quy định về việc thiết lập cơ chế, chính sách khuyến khích và hỗ trợ cho các hoạt động kinh tế tuần hoàn, bao gồm các chính sách thuế, chính sách tài chính, chính sách đầu tư, chính sách ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật. Lưu ý rằng thông tin trên được dựa trên kiến thức hiện có đến thời điểm 2021 và có thể có sự thay đổi hoặc bổ sung từ phía chính phủ. Để có thông tin chi tiết và cập nhật nhất về quy định kinh tế tuần hoàn, bạn nên tham khảo các nguồn tài liệu chính thức và liên hệ với các cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Quý khách có thể tham khảo thêm bài viết sau của Luật Minh Khuê >>> Thủ tục đăng ký để triển khai mô hình kinh doanh doanh nghiệp như thế nào?

Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến nội dung bài viết hoặc các vấn đề pháp lý, chúng tôi xin trân trọng đề nghị quý khách liên hệ trực tiếp với chúng tôi thông qua các kênh hỗ trợ sau đây: hotline: 1900.6162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn. Chúng tôi cam kết sẽ đồng hành cùng quý khách để giải quyết mọi vấn đề một cách nhanh chóng và kịp thời.