Mục lục bài viết

1. Ban đại diện cha mẹ học sinh là gì?

Dưới sự quy định tại Điều 2 của Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, ban hành kèm theo Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ban đại diện cha mẹ học sinh được thành lập theo từng năm học. Thành phần của Ban đại diện bao gồm các phụ huynh hoặc người giám hộ của học sinh đang theo học tại mỗi lớp, mỗi trường, với mục đích phối hợp chặt chẽ cùng nhà trường trong việc tổ chức và thực hiện các hoạt động giáo dục. Đây là tổ chức đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cầu nối giữa nhà trường và gia đình, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự phát triển toàn diện của học sinh.

Điều quan trọng cần lưu ý là Ban đại diện cha mẹ học sinh không được phép thành lập theo hình thức liên trường hoặc cấp hành chính khác. Điều này có nghĩa rằng, phạm vi hoạt động của Ban đại diện chỉ giới hạn trong phạm vi từng trường học cụ thể, không bao gồm các tổ chức có tính chất quy mô rộng hơn như liên trường hay cấp quận, huyện, tỉnh. Việc này nhằm đảm bảo tính gắn kết và hiệu quả trong công tác quản lý, cũng như tránh việc tổ chức Ban đại diện trở nên cồng kềnh, không phù hợp với đặc thù của từng đơn vị trường học.

Quy định này không chỉ khẳng định vai trò độc lập của từng Ban đại diện trong từng trường, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tập trung vào các hoạt động mang tính chất giáo dục trực tiếp, liên quan đến các vấn đề cụ thể của học sinh trong từng lớp, từng trường. Việc thành lập Ban đại diện cha mẹ học sinh theo đúng quy định sẽ giúp tăng cường sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục và môi trường học tập cho học sinh.

Ngoài ra, Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT cũng đưa ra những quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của Ban đại diện cha mẹ học sinh, đảm bảo mọi hoạt động của Ban đều được thực hiện đúng quy trình và mục đích, không ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình giáo dục. Đây là một trong những biện pháp quan trọng giúp đảm bảo rằng mọi hoạt động giáo dục tại nhà trường đều được thực hiện công bằng, minh bạch, có sự tham gia đóng góp tích cực từ phía phụ huynh, dưới sự quản lý chặt chẽ và hiệu quả của nhà trường.

 

2. Cơ cấu tổ chức của Ban đại diện cha mẹ học sinh

Theo quy định tại Điều 3 của Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh ban hành kèm theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT, Ban đại diện cha mẹ học sinh có cơ cấu tổ chức rõ ràng và đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối giữa phụ huynh và nhà trường để thực hiện các hoạt động giáo dục.

 

2.1. Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp

Mỗi lớp học sẽ có một Ban đại diện cha mẹ học sinh, với cơ cấu từ 3 đến 5 thành viên. Trong số đó, có một trưởng ban và một phó trưởng ban, đảm nhiệm vai trò chính trong việc lãnh đạo và điều hành các hoạt động của Ban. Các thành viên của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp đều là những người nhiệt tình, có trách nhiệm và có sự phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm lớp, các giáo viên bộ môn, cũng như nhà trường. Họ đại diện cho tập thể phụ huynh trong lớp trong việc tham gia vào các hoạt động giáo dục và hỗ trợ học sinh, đảm bảo rằng các hoạt động được thực hiện một cách hiệu quả và có sự đồng thuận từ phía phụ huynh.

 

2.2. Ban đại diện cha mẹ học sinh trường

Tại mỗi trường học, Ban đại diện cha mẹ học sinh trường được thành lập với cơ cấu gồm trưởng ban, các phó trưởng ban và các thành viên thường trực (nếu cần thiết). Đặc biệt, các thành viên tham gia Ban đại diện cha mẹ học sinh trường thường là trưởng ban hoặc phó trưởng ban của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp, nhằm đảm bảo sự liên kết chặt chẽ giữa các cấp quản lý và đại diện phụ huynh trong toàn trường.

Số lượng các phó trưởng ban và thành viên thường trực của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường sẽ được quyết định thông qua cuộc họp của tất cả các trưởng ban và phó trưởng ban của các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp. Điều này giúp đảm bảo tính thống nhất và sự đồng thuận trong quá trình quản lý và tổ chức các hoạt động của Ban đại diện ở cấp trường.

 

2.3. Nhiệm kỳ của Ban đại diện cha mẹ học sinh

Nhiệm kỳ của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp và Ban đại diện cha mẹ học sinh trường là một năm học. Khi bắt đầu năm học mới, các Ban đại diện cha mẹ học sinh sẽ hết nhiệm kỳ và được tổ chức bầu lại. Tuy nhiên, đối với các lớp cuối cấp, nhiệm kỳ của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp sẽ kết thúc khi kết thúc năm học đó, nhằm đảm bảo tính liên tục trong suốt quá trình học tập của học sinh.

Trong trường hợp cần thiết, việc thay đổi hoặc bổ sung thành viên của Ban đại diện cha mẹ học sinh có thể được thực hiện theo đề nghị của trưởng ban. Cụ thể:

  • Việc thay đổi, bổ sung thành viên của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp phải được quyết định bởi toàn thể cha mẹ học sinh của lớp đó.
  • Việc thay đổi, bổ sung thành viên của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường sẽ do toàn thể Ban đại diện cha mẹ học sinh trường quyết định thông qua các cuộc họp và thảo luận chung.

Những quy định này giúp đảm bảo rằng Ban đại diện cha mẹ học sinh hoạt động có tổ chức, hiệu quả và luôn đảm bảo tính pháp lý trong quá trình hoạt động. Ban đại diện đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tham gia của phụ huynh vào quá trình giáo dục, đồng thời tạo điều kiện cho việc đối thoại giữa nhà trường và phụ huynh, nhằm xây dựng môi trường học tập lành mạnh và tiến bộ cho học sinh.

 

3. Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh

Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 của Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, ban hành kèm theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT, việc quy định kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh được xây dựng nhằm đảm bảo sự minh bạch, hợp lý, và công bằng trong việc huy động và sử dụng nguồn lực từ phụ huynh và các nguồn tài trợ khác. Cụ thể:

 

3.1. Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp

Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh tại mỗi lớp học chủ yếu dựa vào sự ủng hộ tự nguyện từ phía các phụ huynh của học sinh trong lớp. Đây là sự đóng góp hoàn toàn tự nguyện và không có bất kỳ yêu cầu hay mức đóng góp cụ thể nào được áp đặt. Ngoài ra, Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp cũng có thể nhận các nguồn tài trợ hợp pháp khác, miễn là các nguồn này không vi phạm các quy định về tài chính và pháp luật hiện hành.

 

3.2. Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường

Ở cấp độ trường học, kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có thể được trích từ kinh phí hoạt động của các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp. Tỷ lệ trích này sẽ được thống nhất và quyết định trong cuộc họp đầu năm học giữa các trưởng ban Ban đại diện cha mẹ học sinh của từng lớp. Bên cạnh đó, Ban đại diện cha mẹ học sinh trường cũng có thể nhận các nguồn tài trợ hợp pháp từ các tổ chức hoặc cá nhân, miễn là các nguồn tài trợ này được sử dụng đúng mục đích và không vi phạm các quy định hiện hành.

 

3.3. Nguyên tắc thu, chi kinh phí

Mọi hoạt động thu và chi kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh, dù ở cấp lớp hay cấp trường, đều phải tuân thủ nguyên tắc công khai và dân chủ. Sau mỗi đợt chi tiêu, Ban đại diện cha mẹ học sinh có trách nhiệm báo cáo công khai toàn bộ việc thu, chi tại các cuộc họp toàn thể cha mẹ học sinh của lớp hoặc trường. Quyết toán tài chính phải được thực hiện rõ ràng, minh bạch, để đảm bảo tính công bằng và tránh những hiểu lầm hoặc bất đồng không đáng có.

 

3.4. Không quy định mức ủng hộ bình quân

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong quy định về kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh là việc không có bất kỳ quy định nào về mức kinh phí ủng hộ bình quân cho mỗi phụ huynh. Điều này có nghĩa là không được phép áp đặt hay yêu cầu bất kỳ phụ huynh nào phải đóng góp một mức ủng hộ cố định, nhằm đảm bảo tính tự nguyện và sự tự do trong việc quyết định mức độ tham gia hỗ trợ tài chính của mỗi gia đình.

5. Các khoản quyên góp không được phép

Đặc biệt, Ban đại diện cha mẹ học sinh không được phép quyên góp các khoản ủng hộ không theo nguyên tắc tự nguyện, hoặc các khoản ủng hộ không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của Ban. Điều này bao gồm các khoản như:

  • Bảo vệ cơ sở vật chất và an ninh nhà trường: Ban đại diện không được phép thu các khoản để phục vụ cho việc bảo vệ tài sản, an ninh của nhà trường.
  • Trông coi phương tiện giao thông của học sinh: Các khoản phí liên quan đến việc giữ xe của học sinh cũng không thuộc phạm vi thu của Ban đại diện.
  • Vệ sinh lớp học và trường học: Ban đại diện không được thu tiền để chi trả cho các hoạt động vệ sinh.
  • Khen thưởng cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường: Việc khen thưởng cho các cá nhân làm việc tại nhà trường không nằm trong phạm vi sử dụng kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh.
  • Mua sắm máy móc, trang thiết bị giảng dạy: Các khoản tiền để mua sắm trang thiết bị cho trường học hoặc lớp học, bao gồm cả thiết bị phục vụ cho giáo viên, nhân viên, không được phép quyên góp từ phụ huynh.
  • Hỗ trợ công tác quản lý và tổ chức dạy học: Những khoản hỗ trợ cho các hoạt động quản lý, tổ chức giáo dục tại nhà trường cũng không được yêu cầu từ phụ huynh.
  • Sửa chữa, nâng cấp cơ sở vật chất của nhà trường: Việc sửa chữa hoặc xây dựng mới các công trình trong khuôn viên nhà trường cũng không được tài trợ bởi các khoản đóng góp của phụ huynh qua Ban đại diện.

Những quy định này được đưa ra nhằm bảo đảm rằng mọi hoạt động thu chi tài chính của Ban đại diện cha mẹ học sinh đều hướng đến việc hỗ trợ trực tiếp cho quá trình giáo dục và phát triển của học sinh, đồng thời tránh việc phụ huynh phải gánh thêm các khoản chi phí không hợp lý.

Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trên sẽ giúp đảm bảo sự minh bạch, công bằng trong hoạt động tài chính của Ban đại diện cha mẹ học sinh, góp phần tạo nên môi trường học tập lành mạnh và bền vững cho học sinh.

>> Xem thêm: Ban đại diện cha mẹ học sinh của một trường có bao nhiêu người?

 

4. Nhiệm vụ và quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh

4.1. Nhiệm vụ và quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp

Theo quy định tại Điều 4 của Điều lệ ban hành kèm theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT, Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp có những nhiệm vụ và quyền hạn quan trọng nhằm hỗ trợ nhà trường và giáo viên trong việc tổ chức và phát triển các hoạt động giáo dục, đảm bảo môi trường học tập tốt nhất cho học sinh. Cụ thể, Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp có các nhiệm vụ và quyền sau:

Nhiệm vụ của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp

Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp đóng vai trò hỗ trợ và phối hợp cùng nhà trường trong các hoạt động giáo dục. Các nhiệm vụ chính bao gồm:

  • Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn trong tổ chức các hoạt động giáo dục: Ban đại diện sẽ hợp tác với giáo viên để xây dựng các chương trình học tập, hoạt động ngoại khóa nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Điều này giúp kết nối giữa nhà trường và gia đình, tạo sự đồng thuận trong quá trình giáo dục.
  • Chuẩn bị nội dung cho các cuộc họp phụ huynh: Ban đại diện cùng giáo viên chủ nhiệm chịu trách nhiệm chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung cho các cuộc họp cha mẹ học sinh. Đây là cơ hội để trao đổi, thảo luận về các vấn đề liên quan đến học tập và rèn luyện của học sinh trong suốt năm học.
  • Tham gia vào các hoạt động giáo dục đạo đức và phát triển học sinh: Ban đại diện đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh. Họ không chỉ khuyến khích học sinh giỏi mà còn tổ chức các hoạt động giúp đỡ học sinh có học lực yếu, hỗ trợ các em học sinh nghèo, khuyết tật, hoặc có hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra, Ban đại diện cũng có nhiệm vụ vận động những học sinh đã bỏ học quay trở lại trường, tạo điều kiện để các em tiếp tục học tập và phát triển.

Quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp

Bên cạnh các nhiệm vụ, Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp cũng có những quyền hạn được pháp luật quy định để thực hiện tốt vai trò của mình:

  • Quyết định triệu tập các cuộc họp phụ huynh: Sau khi thống nhất với giáo viên chủ nhiệm, Ban đại diện có quyền quyết định triệu tập các cuộc họp cha mẹ học sinh theo quy định tại Điều 9 của Điều lệ Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT. Ngoại trừ cuộc họp đầu năm để bầu ra Ban đại diện, Ban có thể tổ chức các cuộc họp trong năm để thảo luận về các vấn đề liên quan đến học tập và sinh hoạt của học sinh.
  • Tổ chức lấy ý kiến phụ huynh về biện pháp quản lý và giáo dục: Ban đại diện có quyền lấy ý kiến của cha mẹ học sinh về các biện pháp giáo dục, quản lý học sinh, và đưa ra các kiến nghị cụ thể đối với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn nhằm cải thiện chất lượng giáo dục, đặc biệt là giáo dục đạo đức và nâng cao chất lượng dạy học. Điều này giúp đảm bảo tiếng nói của phụ huynh được lắng nghe và được phản ánh vào quá trình giáo dục của nhà trường.
  • Phối hợp tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp: Ban đại diện có thể phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để tổ chức các hoạt động ngoại khóa như giáo dục truyền thống, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao. Các hoạt động này không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng sống mà còn hướng tới mục tiêu giáo dục toàn diện. Trước khi thực hiện các hoạt động này, Ban đại diện phải thống nhất với giáo viên chủ nhiệm về kế hoạch cụ thể để đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp với mục tiêu giáo dục.

Tầm quan trọng của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp

Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp là cầu nối quan trọng giữa nhà trường và gia đình, giúp đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa hai bên trong quá trình giáo dục học sinh. Thông qua các hoạt động và quyền hạn được quy định, Ban đại diện không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mà còn hỗ trợ xây dựng môi trường học tập an toàn, lành mạnh, và hiệu quả cho tất cả học sinh. Việc tuân thủ các quy định của pháp luật trong tổ chức và hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp là cần thiết để đảm bảo tính minh bạch, dân chủ, và hợp pháp trong mọi quyết định và hành động.

 

4.2. Nhiệm vụ và quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường

Theo quy định tại Điều 6 của Điều lệ ban hành kèm theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT, Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và phối hợp với nhà trường nhằm đảm bảo quá trình giáo dục học sinh diễn ra hiệu quả và phù hợp với các yêu cầu pháp lý. Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có cả nhiệm vụ và quyền hạn rõ ràng để thực hiện trách nhiệm của mình.

Nhiệm vụ của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường

Ban đại diện cha mẹ học sinh trường không chỉ là tổ chức kết nối giữa nhà trường và gia đình mà còn là lực lượng tích cực góp phần vào việc nâng cao chất lượng giáo dục và tạo môi trường học tập tốt cho học sinh. Cụ thể, các nhiệm vụ của Ban đại diện bao gồm:

  • Phối hợp với Hiệu trưởng thực hiện nhiệm vụ năm học và các hoạt động giáo dục: Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ với Hiệu trưởng trong việc tổ chức và thực hiện các nhiệm vụ năm học. Các nội dung giáo dục được thống nhất tại cuộc họp đầu năm của Ban đại diện sẽ là kim chỉ nam để thực hiện các kế hoạch và hoạt động cụ thể trong năm học. Đây là bước quan trọng để đảm bảo mọi hoạt động giáo dục đều được lên kế hoạch và triển khai một cách hiệu quả.
  • Hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến pháp luật và chính sách giáo dục: Ban đại diện sẽ phối hợp với Hiệu trưởng để thực hiện các hoạt động tuyên truyền và phổ biến pháp luật, các chủ trương chính sách liên quan đến giáo dục đến các bậc phụ huynh. Điều này nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cha mẹ trong việc chăm sóc, bảo vệ, và giáo dục con em mình. Việc này không chỉ giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về nghĩa vụ của họ mà còn tạo ra sự đồng thuận giữa gia đình và nhà trường trong quá trình giáo dục học sinh.
  • Giáo dục và hỗ trợ học sinh trong kỳ nghỉ hè: Ban đại diện có nhiệm vụ phối hợp với Hiệu trưởng để tổ chức các hoạt động giáo dục và rèn luyện cho học sinh có hạnh kiểm yếu, đặc biệt là trong thời gian nghỉ hè. Điều này giúp các em học sinh có cơ hội tiếp tục rèn luyện và phát triển về mặt đạo đức, tạo nền tảng tốt hơn cho năm học tiếp theo.
  • Khuyến khích học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh khó khăn: Ban đại diện cha mẹ học sinh trường tham gia vào các hoạt động bồi dưỡng, khuyến khích những học sinh giỏi, đồng thời giúp đỡ những học sinh có học lực yếu hoặc có hoàn cảnh khó khăn như học sinh nghèo, học sinh khuyết tật. Ngoài ra, Ban đại diện còn có trách nhiệm vận động các học sinh đã bỏ học quay trở lại trường, tạo cơ hội cho các em tiếp tục con đường học vấn.
  • Hướng dẫn hoạt động cho các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp: Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có vai trò điều phối và hướng dẫn về công tác tổ chức và hoạt động cho các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp. Điều này giúp đảm bảo rằng các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp hoạt động thống nhất và tuân thủ đúng các quy định pháp luật, đồng thời phối hợp hiệu quả với nhà trường.

Quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường

Bên cạnh các nhiệm vụ, Ban đại diện cha mẹ học sinh trường cũng có những quyền hạn nhất định, cho phép họ thực hiện trách nhiệm của mình một cách hiệu quả:

  • Quyết định triệu tập các cuộc họp: Ban đại diện có quyền quyết định triệu tập các cuộc họp phụ huynh theo quy định tại Điều 9 của Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT, sau khi đã thống nhất với Hiệu trưởng. Điều này bao gồm các cuộc họp nhằm thảo luận, đánh giá và đưa ra các biện pháp cụ thể cho việc quản lý và giáo dục học sinh. Tuy nhiên, cuộc họp đầu năm học để bầu Ban đại diện cha mẹ học sinh trường là ngoại lệ và không nằm trong quyền quyết định của Ban.
  • Kiến nghị biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục: Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có quyền tham khảo ý kiến từ các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp để đưa ra các kiến nghị cụ thể với Hiệu trưởng. Các kiến nghị này nhằm cải thiện việc thực hiện nhiệm vụ năm học của nhà trường, nâng cao chất lượng giáo dục cũng như quản lý học sinh. Đây là quyền quan trọng giúp Ban đại diện cha mẹ học sinh có thể đóng góp trực tiếp vào việc cải thiện môi trường học tập.
  • Quyết định chi tiêu cho các hoạt động: Ban đại diện cha mẹ học sinh trường có quyền quyết định việc sử dụng kinh phí phục vụ cho các hoạt động của Ban. Nguồn kinh phí này được lấy từ các khoản ủng hộ và tài trợ tự nguyện của phụ huynh và các tổ chức khác, theo quy định tại Điều 10 của Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT. Việc quyết định chi tiêu phải tuân thủ nguyên tắc công khai, minh bạch và chỉ sử dụng cho các hoạt động hợp pháp, phục vụ trực tiếp cho mục tiêu giáo dục và hoạt động của Ban đại diện.

Ban đại diện cha mẹ học sinh trường đóng vai trò không thể thiếu trong việc phối hợp với nhà trường để thực hiện các hoạt động giáo dục, chăm sóc, và bảo vệ học sinh. Các nhiệm vụ và quyền hạn của Ban đại diện được quy định rõ ràng, đảm bảo tính minh bạch và pháp lý trong quá trình hoạt động. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban đại diện cha mẹ học sinh và Hiệu trưởng nhà trường là yếu tố quan trọng giúp nâng cao chất lượng giáo dục, tạo điều kiện tốt nhất cho học sinh phát triển toàn diện.

>> Tham khảo: Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh lấy từ đâu?