Mục lục bài viết
1. Phạm tội trong thời gian đang chấp hành hình phạt là gì ?
Phạm tội trong thời gian đang chấp hành hình phạt là phạm tội trong thời gian người phạm tội đang phải chấp hành hình phạt về tội đã phạm trước đó tội phạm.
Trong trường hợp này, tội mới phạm và tội đã bị kết án có thể là hai tội khác nhau hoặc cùng một tội danh. Phạm tội trong thời gian đang chấp hành hình phạt có thể là trường hợp tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm khi thỏa mãn các dấu hiệu của các chế định này nhưng cũng có thể chưa bị coil à tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm.
Trong bộ luật hình sự năm 1985, tình tiến này được quy định là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự chung cho mọi hành vi tội phạm. Trong bộ luật hình sự năm 1999, tình tiến này không còn được quy định như vậy.
2. Đang chấp hành án treo lại phạm tội mới thì bị xử thế nào?
Tôi đang được hưởng án treo về tội trộm cắp tài sản thời gian là 3 năm nhưng chưa hết thời gian thử thách. Vừa qua, tôi có thuê xe ô tô chở khách, nhưng do tôi ngủ gục lấn sang làn đường bên trái gây tai nạn làm cho 2 người khách ngồi trên xe bị thương tật, một người 30%, một người 15% và thiệt hại về tài sản của chủ xe. CQĐT đã khởi tố bị can, nhưng cho tôi được tại ngoại. Tôi muốn biết tôi bị xử chồng tội không?
Trả lời:
Với hành vi lái xe ô tô nhưng ngủ gục lấn sang làn đường bên trái gây tai nạn làm cho 2 người khách ngồi trên xe bị thương tích với tỉ lệ thương tật một người 30%, một người 15% , bạn có thể bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ quy định tại Điều 202 BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009). Trong trường hợp bạn bị Tòa án tuyên phạm tội này thì việc chấp hành hình phạt của bạn được thực hiện theo quy định về trường hợp người hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách.
Án treo hiện được quy định tại Điều 60 BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009). Trong đó, với trường hợp người đang hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách sẽ được xử lý theo quy định tại khoản 5 điều này như sau: “Đối với người được hưởng án treo mà phạm tội mới trong thời gian thử thách, thì Toà án quyết định buộc phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 51 của Bộ luật này”.
Như vậy, trong trường hợp bị Tòa án tuyên phạm tội mới, bạn phải chấp hành hình phạt của bản án tuyên về tội trộm cắp tài sản và tổng hợp với hình phạt của bản án mới về tội mới, bạn phải chấp hành hình phạt của bản án tuyên về tội trộm cắp tài sản và tổng hợp với hình phạt của bản án mới về tội mới. Việc tổng hợp hình phạt được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 51 BLHS như sau: “Khi xét xử một người đang phải chấp hành một bản án mà lại phạm tội mới, Tòa án quyết định hình phạt đối với tội mới, sau đó tổng hợp với phần hình phạt chưa chấp hành của bản án trước rồi quyết định hình phạt chung theo quy định tại Điều 50 của Bộ luật này”.
Điều 50 BLHS quy định cách thức tổng hợp hình phạt như sau:
“1. Đối với hình phạt chính :
a) Nếu các hình phạt đã tuyên cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá ba năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, ba mươi năm đối với hình phạt tù có thời hạn;
b) Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành hình phạt tù theo tỷ lệ cứ ba ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành một ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
c) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tù chung thân thì hình phạt chung là tù chung thân;
d) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì hình phạt chung là tử hình;
đ) Phạt tiền không tổng hợp với các loại hình phạt khác; các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;
e) Trục xuất không tổng hợp với các loại hình phạt khác.
2. Đối với hình phạt bổ sung:
a) Nếu các hình phạt đã tuyên là cùng loại thì hình phạt chung được quyết định trong giới hạn do Bộ luật này quy định đối với loại hình phạt đó; riêng đối với hình phạt tiền thì các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;
b) Nếu các hình phạt đã tuyên là khác loại thì người bị kết án phải chấp hành tất cả các hình phạt đã tuyên”.
Người đang hưởng án treo phạm tội mới xử lý ra sao?
Hình phạt đối với người đang hưởng án treo mà phạm tội mới
Căn cứ vào khoản 1 điều 7 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/05/2018:
Trường hợp người được hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội phạm mới và tổng hợp với hình phạt tù của bản án trước theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Bộ luật Hình sự
Nếu họ đã bị tạm giam, tạm giữ thì thời gian bị tạm giam, tạm giữ được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù.
hủ tục buộc người đang hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù
Căn cứ vào điều 11 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/05/2018:
Bước 1: Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo của cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu, Chánh án Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người chấp hành án treo cư trú, Chánh án Tòa án quân sự khu vực nơi người chấp hành án treo công tác phải thành lập Hội đồng phiên họp xét buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo và phân công Thẩm phán nghiên cứu hồ sơ đề nghị buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.
- Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ, Thẩm phán được phân công phải ấn định ngày mở phiên họp xét buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo và thông báo bằng văn bản cho Viện Kiểm sát cùng cấp biết để cử Kiểm sát viên tham dự phiên họp.
- Thời hạn mở phiên họp không quá 15 ngày, kể từ ngày Tòa án nhận được hồ sơ đề nghị buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.
- Trường hợp cần phải bổ sung tài liệu hoặc tài liệu chưa rõ thì Thẩm phán yêu cầu cơ quan đề nghị bổ sung hoặc làm rõ thêm. Trong trường hợp này, thời hạn mở phiên họp được tính từ ngày Tòa án nhận được tài liệu bổ sung hoặc ý kiến bằng văn bản về vấn đề cần làm rõ thêm.
Bước 2: Hội đồng phiên họp xét buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo gồm 03 Thẩm phán. Phiên họp xét buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo có sự tham gia của Kiểm sát viên Viện Kiểm sát cùng cấp.
Bước 3:Trình tự, thủ tục xét buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo tiến hành như sau:
- Một thành viên của Hội đồng phiên họp trình bày nội dung văn bản đề nghị buộc chấp hành hình phạt tù của bản án cho hưởng án treo;
- Đại diện Viện Kiểm sát phát biểu ý kiến;
- Hội đồng thảo luận và quyết định.
Bước 4: Trên cơ sở hồ sơ và ý kiến của đại diện Viện Kiểm sát, Hội đồng phiên họp xét buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo có quyền:
- Chấp nhận đề nghị chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.
- Không chấp nhận đề nghị buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.
Tôi đang bị phạt tù nhưng được hưởng án treo về tội đánh bạc, nay tôi lại vi phạm về tội đánh bạc. Xin hỏi, tôi sẽ bị xử lý như thế nào?
Chào anh!
Khoản 5 Điều 60 Bộ luật Hình sự năm 1999 có quy định về Án treo cụ thể như sau:
Đối với người được hưởng án treo mà phạm tội mới trong thời gian thử thách, thì Toà án quyết định buộc phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 51 của Bộ luật Hình sự năm 1999.
Bên cạnh đó, Điều 51 Bộ luật Hình sự có quy định về Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án như sau:
1. Trong trường hợp một người đang phải chấp hành một bản án mà lại bị xét xử về tội đã phạm trước khi có bản án này, thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội đang bị xét xử, sau đó quyết định hình phạt chung theo quy định tại Điều 50 của Bộ luật Hình sự năm 1999.
Thời gian đã chấp hành hình phạt của bản án trước được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt chung.
2. Khi xét xử một người đang phải chấp hành một bản án mà lại phạm tội mới, Tòa án quyết định hình phạt đối với tội mới, sau đó tổng hợp với phần hình phạt chưa chấp hành của bản án trước rồi quyết định hình phạt chung theo quy định tại Điều 50 của Bộ luật Hình sự năm 1999.
3. Trong trường hợp một người phải chấp hành nhiều bản án đã có hiệu lực pháp luật mà các hình phạt của các bản án chưa được tổng hợp, thì Chánh án Toà án ra quyết định tổng hợp các bản án theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.
Điều 50 Bộ luật Hình sự có quy định về việc quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội, cụ thể như sau:
Khi xét xử cùng một lần một người phạm nhiều tội, Toà án quyết định hình phạt đối với từng tội, sau đó tổng hợp hình phạt theo quy định sau đây:
1. Đối với hình phạt chính :
a) Nếu các hình phạt đã tuyên cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá ba năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, ba mươi năm đối với hình phạt tù có thời hạn;
b) Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành hình phạt tù theo tỷ lệ cứ ba ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành một ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
c) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tù chung thân thì hình phạt chung là tù chung thân;
d) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì hình phạt chung là tử hình;
đ) Phạt tiền không tổng hợp với các loại hình phạt khác; các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;
e) Trục xuất không tổng hợp với các loại hình phạt khác.
2. Đối với hình phạt bổ sung:
a) Nếu các hình phạt đã tuyên là cùng loại thì hình phạt chung được quyết định trong giới hạn do Bộ luật này quy định đối với loại hình phạt đó; riêng đối với hình phạt tiền thì các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung;
b) Nếu các hình phạt đã tuyên là khác loại thì người bị kết án phải chấp hành tất cả các hình phạt đã tuyên.
Như vậy, đối với trường hợp của anh nói trên, thì anh bị phạt tù có thời hạn nhưng được hưởng án treo về tội đánh bạc theo quy định tại Điều 248 Bộ luật Hình sự và đang trong thời gian thử thách. Trong thời gian thử thách này anh lại tiếp tục có hành vi đánh bạc trái phép và bị tòa án kết tội đánh bạc đánh bạc trái phép, trong trường hợp này Toà án quyết định buộc phải chấp hành hình phạt của bản án trước (bản án đang được hưởng án treo) và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 51 của Bộ luật Hình sự năm 1999.
Ví dụ, tội đánh bạc lần 1, tòa án tuyên phạt anh 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 4 năm. Đến năm thứ 2 hoặc năm thứ 3 của thời gian thử thách (đang trong thời gian thử thách) anh lại tiếp tục có hành vi đánh bạc trái phép theo quy định tại Điều 248 Bộ luật Hình sự, bị tòa án tuyên phạt anh 3 năm tù, thì Toà án quyết định buộc phải chấp hành hình phạt của bản án 2 năm tù cho hưởng án treo cộng với hình phạt 3 năm tù của bản án tội đánh bạc mới, có nghĩa buộc anh phải chấp hình hình phạt tù có thời hạn là 5 năm.
LUẬT MINH KHUÊ SƯU TẦM VÀ BIÊN TẬP