Người bị kết án khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì được xoá án tích và được coi như chưa bị kết án. Thủ tục xoá án tích gồm thủ tục đương nhiên được xoá án tích và thủ tục xoá án tích theo quyết định của toà án (Điều 369 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015).
1. Đương nhiên được xoá án tích
- Điều kiện đương nhiên được xóa án tích
Người bị kết án không phải về các tội xâm phạm an ninh quốc gia, phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh, từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 (01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo; 02 năm trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm; 03 năm trong trường họp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm; 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án. Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cạm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định tại điểm a, b và c khoản 2 Điều 70 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 thì thời hạn đương nhiên được xoá án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung). Người bị kết án không phải về các tội xâm phạm an ninh quốc gia, phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh, nếu từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn nói trên thì cũng đương nhiên được xoá án tích.
- Thủ tục đương nhiên được xoá án tích
Thẩm quyền xác nhận người bị kết án đương nhiên được xoá án tích thuộc về cơ quan quản lí cơ sở dữ liệu lí lịch tư pháp. Cơ quan này có trách nhiệm cập nhật thông tin về tình hình án tích của người bị kết án.
Khi có đủ điều kiện đương nhiên được xoá án tích, người được đương nhiên xoá án tích có yêu cầu xoá án tích. Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của người được đương nhiên xoá án tích và xét thấy đủ điều kiện xoá án tích thì cơ quan quản lí cơ sở dữ liệu lí lịch tư pháp cấp phiếu lí lịch tư pháp là họ không có án tích.
2. Xoá án tích theo quyết định của toà án
- Điều kiện xoá án tích theo quyết định của toà án
Người bị kết án về một trong các tội xâm phạm an ninh quốc gia, phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh, căn cứ vào tính chất của tội phạm đã thực hiện, thái độ chấp hành pháp luật, thái độ lao động của người bị kết án nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 71 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 (01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo; 03 năm trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm; 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm; 07 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án. Trường họp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hon thời hạn quy định tại điểm a, điểm b khoản 2 Điều 71 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 thì tòa án quyết định việc xóa án tích từ khi người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung). Trong trường hợp người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị thì toà án quyết định xoá án tích nếu người đó đã bảo đảm được ít nhất một phần ba thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 và khoản 2 Điều 71 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
- Thủ tục xoá án tích theo quyết định của toà án
Khi có đủ điều kiện xoá án tích theo quyết định của toà án, người bị kết án làm đơn gửi toà án đã xét xử sơ thẩm vụ án có nhận xét của chính quyền xã, phường, thị trấn nơi họ cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi họ làm việc, học tập. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được đơn, toà án đã xét xử sơ thẩm chuyển tài liệu về việc xin xoá án tích cho viện kiểm sát cùng cấp. Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận tài liệu, viện kiểm sát cùng cấp có ý kiến bằng văn bản và chuyển lại tài liệu cho toà án. Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận tài liệu do viện kiểm sát chuyển đến, chánh án toà án đã xét xử sơ thẩm phải ra quyết định xoá án tích nếu đủ điều kiện hoặc ra quyết định bác đơn xin xoá án tích nếu chưa đủ điều kiện. Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày ra quyết định xoá án tích hoặc quyết định bác đơn xin xoá án tích, toà án đã ra quyết định phải gửi quyết định này cho người bị kết án, viện kiểm sát cùng cấp, chính quyền xã, phường, thị trấn nơi họ cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi họ làm việc, học tập. Người bị toà án bác đơn xin xoá án tích lần đầu, sau 01 năm kể từ ngày bị tòa án bác đơn mới được xin xoá án tích; bị bác đơn lần thứ hai trở đi, sau 02 năm kể từ ngày bị tòa án bác đơn mới được xin xoá án tích. Điều 70, 71, 72 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017; Điều 369 Bộ luật tố tụng hình sự.
Mọi vướng mắc pháp lý liên quan đến luật hình sự, luật tố tụng hình sự về xóa án tích - Hãy gọi ngay: 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến. Trân trọng./.