Mục lục bài viết
1. Thủ tục thay đổi họ cho con ngoài giá thú?
Luật sư trả lời:
Theo thông tin bạn cung cấp thì có thể hiểu hiện nay bạn đang sống chung với vợ và con mình nhưng chưa thực hiện việc đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Tại Điều 9 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về đăng ký kết hôn như sau:
1. Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về hộ tịch.
Việc kết hôn không được đăng ký theo quy định tại khoản này thì không có giá trị pháp lý.
2. Vợ chồng đã ly hôn muốn xác lập lại quan hệ vợ chồng thì phải đăng ký kết hôn.
Và Điều 15 Luật Hôn nhân và gia đình quy định về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con trong trường hợp nam nữ sống với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn:
Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định của Luật này về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con.
=> Như vậy, tuy pháp luật không xác nhận mối quan hệ vợ chồng của hai người vì khi bạn không thực hiện việc đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhưng vẫn công nhận về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ đối với con cái khi chứng minh được mối quan hệ huyết thống đó.
- Tại Điều 27 Bộ Luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền thay đổi họ như sau:
1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;...
=> Như vậy, theo Điểm a Khoản 1 bạn có thể hoàn toàn thay đổi họ cho con từ họ mẹ đẻ sang họ cha đẻ. Tuy nhiên, để thực hiện được việc thay đổi họ trong trường hợp này bạn phải làm thủ tục nhận con trước theo quy định của Luật Hộ tịch năm 2014.
* Thủ tục nhận con như sau:
- Cơ quan giải quyết: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký nhận cha, mẹ, con.
- Hồ sơ:
+ Tờ khai yêu cầu đăng ký nhận cha con theo mẫu;
+ Chứng cứ chứng minh quan hệ cha con có thể là: Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con. Trường hợp không có văn bản thì phải có thư từ, phim ảnh, băng, đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con, quan hệ mẹ con và văn bản cam đoan của cha, mẹ về việc trẻ em là con chung của hai người, có ít nhất hai người thân thích của cha, mẹ làm chứng.
(Cơ quan đăng ký hộ tịch có trách nhiệm giải thích rõ trách nhiệm, hệ quả pháp lý của việc cam đoan, làm chứng không đúng sự thật.)
+ Giấy khai sinh của con.
- Thời gian giải quyết: Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định nếu thấy việc nhận cha con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 05 ngày làm việc.
=> Sau khi làm xong thủ tục công nhận cha con anh sẽ thực hiện việc thay đổi họ cho con sang họ của anh.
* Thủ tục thay đổi họ cho con.
- Cơ quan giải quyết:
+ Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi;
+ Uỷ ban nhân dân huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi
- Hồ sơ bao gồm:
+ Tờ khai (theo mẫu quy định);
+ Bản chính Giấy khai sinh của người cần thay đổi;
* Lưu ý: Việc thay đổi họ cho người dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó (Khoản 1 Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP).
Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại, gọi ngay số: 1900.6162 để được giải đáp. Trân trọng cảm ơn!
2. Đổi họ cho con từ họ mẹ sang họ cha làm thế nào?
>> Luật sư tư vấn luật dân sự về đồi họ tên gọi: 1900.6162
Trả lời:
Điều 27 Bộ luật dân sự 2005 quy định về quyền thay đổi họ, tên như sau:
"Điều 27. Quyền thay đổi họ, tên
1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau đây:
a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
2. Việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
3. Việc thay đổi họ, tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ.
Theo quy định trên, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong trường hợp thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại. Do đó, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền thay đổi họ cho con từ họ mẹ sang họ cha.
Ngoài ra khoản 1 Điều 36 Nghị định 158/2005/NĐ-CP cho phép một số trường hợp được thay đổi, cải chính liên quan đến hộ tịch, trong đó bao gồm thay đổi họ, tên, chữ đệm đã đăng ký trong giấy khai sinh khi cá nhân có yêu cầu thay đổi với lý do chính đáng theo quy định của Bộ luật Dân sự. Việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch cho người chưa thành niên hoặc người mất năng lực hành vi dân sự được thực hiện theo yêu cầu của cha, mẹ hoặc người giám hộ.
Điều 88 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định “Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.”. Theo quy định này, việc thay đổi họ cho con phải được sự đồng ý của cả cha lẫn mẹ.
Như vậy, muốn đổi họ cho con từ họ mẹ sang họ cha bạn phải được sự đồng ý của cha đứa trẻ, sau đó 2 bạn có thể tiến hành thủ tục để đổi họ cho con.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 38, Nghị định số 158/2005/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bằng Nghị định 06/2012/NĐ-CP), khoản 1 Điều 37 Nghị định 158/2005/NĐ-CP, bạn cần phải nộp 1 bộ hồ sơ đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký khai sinh của con để yêu cầu thay đổi họ cho con từ họ mẹ sang họ cha. Hồ sơ bao gồm:
- Tờ khai (theo mẫu)
- Bản chính giấy khai sinh của con
- Các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi (chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu…).
- Văn bản thể hiện sự đồng ý của cả cha và mẹ về việc đổi họ cho con.
Kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, trong thời hạn 3 ngày, cán bộ tư pháp hộ tịch ghi vào sổ đã đăng ký khai sinh trước đây và quyết định về việc thay đổi họ tên. Chủ tịch UBND cấp xã ký và cấp một bản chính quyết định về việc thay đổi họ, tên cho con. Trường hợp cần phải xác minh, thời hạn giải quyết được kéo dài thêm không quá 5 ngày.
>> Tham khảo bài viết liên quan: Hướng dẫn đăng ký khai sinh cho con ngoài giá thú mới nhất
3. Tư vấn đổi họ cha sang họ mẹ khi chưa đăng ký kết hôn?
>> Luật sư tư vấn luật dân sự về đổi họ cho con trực tuyến gọi:1900.6162
Trả lời:
+) Theo quy định tại Điều 27 Bộ luật dân sự 2005 (Văn bản mới: Bộ luật dân sự năm 2015) về quyền thay đổi họ, tên thì:
"1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau đây:
a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
2. Việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
3. Việc thay đổi họ, tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ."
Như vậy, bạn có quyền thay đổi tên cho con từ họ của cha sang họ của mẹ. Việc bạn chưa có giấy đăng ký kết hôn không ảnh hưởng đến việc đổi tên cho.
+) Thủ tục tiến hành việc thay đổi tên cho con bạn được quy định tại Điều 38 Nghị Định 158/2005/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch và Khoản 10 Điều 1 Nghị định 06/2012/NĐ-CP của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực. Theo đó, bạn chuẩn bị hồ sơ gồm:
- Tờ khai (theo mẫu quy định)
- Bản chính Giấy khai sinh của cháu
- Các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi tên (như giấy xác nhận lý do thay đổi tên).
Hồ sơ nộp tại Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh trước đây.
>> Xem thêm: Con ngoài giá thú khi khai sinh có được mang họ của cha không?
4. Thủ tục đổi họ cho con làm như thế nào?
Tuy nhiên, chồng em tôi muốn em đổi họ của cháu sang họ của cậu ấy, và nếu làm được như vậy, hai người sẽ không sinh tiếp nữa. Vậy luật sư có thể tư vấn giúp, trường hợp của em tôi có đổi họ cho cháu được không và nếu được thì phải làm thủ tục như thế nào ?
Xin cảm ơn luật sư.
>> Luật sư tư vấn luật dân sự trực tuyến, gọi:1900.6162
Trả lời:
Quyền thay đổi họ, tên được quy định tại Điều 27 Bộ Luật dân sự năm 2005 như sau:
"Điều 27. Quyền thay đổi họ, tên
1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau đây:
a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
2. Việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
3. Việc thay đổi họ, tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ."
Như vậy, trường hợp của em gái của bạn muốn đổi họ cho con sang họ của chồng cũ thì chồng cũ em gái bạn phải làm thủ tục nhận đứa bé này làm con nuôi.
Sau khi thực hiện thủ tục nhận con, chồng bạn và bạn có thể làm thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch theo quy định tại điều 28 Luật Hộ tịch năm 2014:
"Điều 28. Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch
1. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.
2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.
Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc."
"Điều 27. Thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi; bổ sung hộ tịch cho công dân Việt Nam cư trú ở trong nước"
>> Tham khảo: Thủ tục nhận con và làm giấy khai sinh cho con ngoài giá thú?
5. Giải đáp về đổi họ cho con riêng?
>> Luật sư tư vấn luật Hôn nhân trực tuyến, gọi: 1900.6162
Trả lời:
Khoản 1, điều 26 quy định về thay đổi họ cho con như sau:
Điều 26. Phạm vi thay đổi hộ tịch
1. Thay đổi họ, chữ đệm và tên của cá nhân trong nội dung khai sinh đã đăng ký khi có căn cứ theo quy định của pháp luật dân sự.
Điểm a, khoản 1 Điều 27 Bộ luật dân sự 2015 thể hiện bạn được quyền thay đổi họ cho con như sau:
"1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;"
Tuy nhiên, khoản 1 Điều 7 của nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định về điều kiện thay đổi hộ tịch cho con phải thêm điều kiện có sự đồng ý của cha, mẹ.
Điều 7. Điều kiện thay đổi, cải chính hộ tịch
1. Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó.
Vậy bạn có thể đổi họ cho con từ họ cha của bé sang họ bạn được, nhưng phải có thêm văn bản xác nhận đồng ý của cha bé.
Trên đây là tư vấn của Luật Minh Khuê, Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại gọi ngay tới số: 1900.6162 để được giải đáp. Rất mong nhận được sự hợp tác! Trân trọng./.