1. Khung pháp lý quy định về việc xét tặng danh hiệu “Thôn, tổ dân phố văn hóa"
Danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" không chỉ đơn thuần là một danh hiệu, mà nó còn là một biểu tượng quan trọng thể hiện sự phấn đấu và nỗ lực của cả tập thể và từng hộ gia đình trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cộng đồng. Đây không chỉ là một danh hiệu quan trọng mà còn là niềm tự hào của mỗi cá nhân và cả cộng đồng.
Trong mỗi thôn, tổ dân phố, việc đạt được danh hiệu này đòi hỏi sự đoàn kết, nỗ lực và sự cống hiến không ngừng nghỉ của tất cả các thành viên trong cộng đồng. Từ việc duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống đến việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, giáo dục, hay cả những công việc hằng ngày như vệ sinh môi trường, giao thông an toàn, tất cả đều góp phần vào việc xây dựng và phát triển một cộng đồng văn hóa.
Danh hiệu này cũng thể hiện sự khen ngợi và công nhận từ phía chính quyền và xã hội đối với những nỗ lực và thành tựu của cộng đồng. Nó không chỉ là một niềm tự hào của từng thôn, tổ dân phố mà còn là minh chứng cho sự phát triển văn hóa, tinh thần đoàn kết và trách nhiệm xã hội của toàn bộ cộng đồng. Đối với từng hộ gia đình, việc đạt được danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" cũng là một thành tựu đáng tự hào. Nó thể hiện sự đồng lòng, hợp tác và nỗ lực của mỗi gia đình trong việc thực hiện các hoạt động văn hóa, giáo dục con cái và góp phần vào việc xây dựng một môi trường sống văn minh, lịch sự và phát triển bền vững. Theo đó, danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" không chỉ là một biểu hiện của sự vinh quang mà còn là một cam kết và một trách nhiệm của từng cá nhân, từng hộ gia đình và cả cộng đồng trong việc gìn giữ và phát triển di sản văn hóa cho thế hệ mai sau.
Khung pháp lý quy định về việc xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" đã được cụ thể hóa trong Nghị định 86/2023/NĐ-CP, một văn bản quan trọng định hướng cho việc phát triển văn hóa cộng đồng tại Việt Nam.
Theo quy định của Nghị định này, để được công nhận là "Thôn, tổ dân phố văn hóa", các thôn, tổ dân phố cần phải đáp ứng một số tiêu chí quan trọng về mặt văn hóa và xã hội. Đây không chỉ là việc đánh giá dựa trên cơ sở vật chất mà còn là sự kết hợp giữa các yếu tố về truyền thống, giá trị văn hóa cùng sự phát triển bền vững của cộng đồng.
Cụ thể, một số tiêu chí mà Nghị định 86/2023/NĐ-CP đề cập bao gồm việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của địa phương, tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật có ý nghĩa và tầm ảnh hưởng lớn đến cộng đồng, đảm bảo an sinh xã hội, văn minh giao thông, vệ sinh môi trường và các yếu tố khác liên quan đến đời sống xã hội.
Đặc biệt, việc xét tặng danh hiệu này không chỉ là một phần thưởng danh dự mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng. Nhận được danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" không chỉ giúp tăng cường niềm tự hào và lòng yêu quê hương mà còn là cơ hội để cộng đồng phát triển văn hóa, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của mọi người. Đồng thời, danh hiệu này cũng có thể góp phần thúc đẩy du lịch cộng đồng và phát triển kinh tế địa phương thông qua việc quảng bá hình ảnh và giá trị văn hóa của địa phương ra ngoài.
Tổng kết lại, Nghị định 86/2023/NĐ-CP đã định hình một khung pháp lý rõ ràng và minh bạch về việc xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa", từ đó khẳng định vai trò quan trọng của văn hóa cộng đồng trong sự phát triển bền vững của đất nước.
2. Hồ sơ xét tặng danh hiệu “Thôn, tổ dân phố văn hóa"
Ủy ban nhân dân cấp xã là cơ quan có trách nhiệm quản lý và thúc đẩy các hoạt động văn hóa cộng đồng tại địa phương. Để thực hiện quy định tại khoản 2 Điều 7 của Nghị định 86/2023/NĐ-CP về việc xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa", Ủy ban nhân dân cấp xã phải tiến hành lập hồ sơ đầy đủ và minh bạch.
Hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu này gồm ba phần chính: tờ trình đề nghị, báo cáo thành tích, và biên bản họp bình xét. Trong tờ trình đề nghị, cần phải nêu rõ lý do và cơ sở về việc đề xuất xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" cho địa bàn cụ thể. Báo cáo thành tích sẽ tập trung trình bày những thành tựu, hoạt động văn hóa mà thôn, tổ dân phố đã thực hiện và đạt được. Cuối cùng, biên bản họp bình xét sẽ ghi nhận ý kiến của các thành viên Ủy ban nhân dân cấp xã sau khi thảo luận và đánh giá về việc xét tặng danh hiệu này.
Sau khi hoàn thiện hồ sơ theo quy định, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ trình bày hồ sơ cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Chủ tịch này sẽ tiến hành xem xét và đánh giá hồ sơ, sau đó quyết định xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" cho địa bàn tương ứng. Quyết định này không chỉ là một sự công nhận về những nỗ lực và thành tựu của cộng đồng địa phương mà còn là động viên và khích lệ cho việc phát triển văn hóa cộng đồng toàn diện và bền vững.
3. Thủ tục xét tặng danh hiệu “Thôn, tổ dân phố văn hóa"
Theo quy định tại khoản 2 Điều 8 của Nghị định 86/2023/NĐ-CP về trình tự và thủ tục xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa", "Thôn, tổ dân phố văn hóa", và "Xã, phường, thị trấn tiêu biểu", các bước và quy trình được chỉ rõ và cụ thể để đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quá trình xét tặng danh hiệu.
Đối với việc xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa", trưởng thôn hoặc tổ trưởng tổ dân phố chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các bước như sau: đầu tiên, họ sẽ phối hợp với các tổ chức đoàn thể cùng cấp để tổ chức họp, đánh giá mức độ đạt các tiêu chuẩn của từng hộ gia đình trong phạm vi quản lý. Tiếp theo, sau khi tổng hợp được danh sách các hộ gia đình đủ điều kiện, họ sẽ thông báo công khai để lấy ý kiến của người dân trong thời hạn 10 ngày. Sau khi hết thời hạn lấy ý kiến, họ sẽ lập hồ sơ và trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định. Trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, Chủ tịch sẽ quyết định tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa".
Đối với việc xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa", quy trình cũng được xác định một cách cụ thể. Trưởng thôn hoặc tổ trưởng tổ dân phố sẽ gửi báo cáo thành tích đề nghị xét tặng danh hiệu này đến Ủy ban nhân dân cấp xã. Sau đó, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ tổ chức họp Hội đồng thi đua - khen thưởng để đánh giá và quyết định danh sách các thôn, tổ dân phố đủ điều kiện. Cũng như trong trường hợp trước đó, danh sách này sẽ được công khai để lấy ý kiến của người dân. Sau khi hết thời hạn, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ lập hồ sơ và trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định. Chủ tịch sẽ quyết định tặng danh hiệu trong vòng 10 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ.
Qua những bước quy trình này, việc xét tặng danh hiệu "Thôn, tổ dân phố văn hóa" sẽ diễn ra một cách công bằng và minh bạch, đảm bảo rằng chỉ những đơn vị đạt được các tiêu chuẩn văn hóa cộng đồng cao nhất mới được công nhận và vinh danh. Đồng thời, việc công khai và lấy ý kiến của người dân cũng là một biện pháp quan trọng nhằm tăng cường sự tham gia và hỗ trợ từ cộng đồng địa phương. Bằng cách thông báo công khai danh sách các đơn vị được đề xuất để xét tặng danh hiệu và mời người dân đưa ra ý kiến, chính quyền địa phương không chỉ tạo điều kiện cho sự tham gia của cộng đồng mà còn thể hiện sự tôn trọng và đồng cảm với ý kiến của nhân dân. Ý kiến của cộng đồng sẽ giúp cân nhắc và đánh giá đúng đắn hơn về sự xứng đáng của các đơn vị được đề xuất, từ đó đảm bảo sự minh bạch và minh bạch trong quá trình xét tặng danh hiệu.
Xem thêm bài viết: Dự kiến thay đổi tiêu chuẩn đối với Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố từ 2024?
Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp.
