1. Trường hợp cá nhân kinh doanh mà không phải đăng ký kinh doanh
Theo quy định của Nghị định 39/2007/NĐ-CP, cá nhân hoạt động thương mại được xác định như sau:
- Đối tượng và Định nghĩa:
Cá nhân hoạt động thương mại là cá nhân thực hiện một hoặc một số hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, và các hoạt động mục đích sinh lợi khác theo quy định của pháp luật, nhưng không thuộc đối tượng phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh. Đồng thời, họ không được gọi là "thương nhân" theo quy định của Luật Thương mại.
- Các hoạt động thương mại cụ thể bao gồm:
+ Buôn bán rong (buôn bán dạo): Mua, bán không có địa điểm cố định, bao gồm cả việc nhận sách báo, tạp chí, và văn hóa phẩm để bán rong.
+ Buôn bán vặt: Mua bán những vật dụng nhỏ lẻ có hoặc không có địa điểm cố định.
+ Bán quà vặt: Bán quà, bánh, đồ ăn, nước uống có hoặc không có địa điểm cố định.
+ Buôn chuyến: Mua hàng hóa từ nơi khác để bán cho người mua buôn hoặc bán lẻ.
+ Thực hiện các dịch vụ: Đánh giày, bán vé số, chữa khóa, sửa chữa xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt tóc, vẽ tranh, chụp ảnh và các dịch vụ khác có hoặc không có địa điểm cố định.
+ Các hoạt động thương mại độc lập, thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh khác.
Những cá nhân thực hiện các hoạt động này được miễn khỏi quy định đăng ký kinh doanh, nhằm giảm bớt thủ tục và hỗ trợ cá nhân, nhóm cá nhân, hoặc hộ gia đình trong quá trình hoạt động thương mại một cách nhẹ nhàng và linh hoạt.
2. Phạm vi về hàng hóa, dịch vụ kinh doanh của cá nhân hoạt động thương mại
Phạm vi về hàng hóa, dịch vụ kinh doanh của cá nhân hoạt động thương mại theo Điều 5 Nghị định 39/2007/NĐ-CP như sau:
- Loại hàng hóa, dịch vụ được phép kinh doanh:
Cá nhân hoạt động thương mại có quyền kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, cần tuân thủ những quy định chi tiết sau đây:
- Loại hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh:
Cá nhân không được phép kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục cấm kinh doanh theo quy định của pháp luật. Điều này bao gồm:
+ Hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục cấm kinh doanh.
+ Hàng lậu, hàng giả, hàng không rõ xuất xứ, hàng quá thời hạn sử dụng, hàng không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật.
+ Hàng không đảm bảo chất lượng, bao gồm hàng mất phẩm chất, hàng kém chất lượng, hàng nhiễm độc và động, thực vật bị dịch bệnh.
+ Hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hạn chế kinh doanh.
- Quy định đối với hàng hóa, dịch vụ kinh doanh có điều kiện:
Trong trường hợp kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục kinh doanh có điều kiện, cá nhân phải tuân thủ mọi quy định của pháp luật liên quan đến việc kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ này.
- Tuân thủ pháp luật về thuế, giá, phí và lệ phí:
Cá nhân hoạt động thương mại phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật liên quan đến thuế, giá, phí và lệ phí có liên quan đến hàng hóa, dịch vụ kinh doanh của mình.
- Quy định về thực phẩm và dịch vụ ăn uống:
Trong trường hợp kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống, cá nhân hoạt động thương mại phải bảo đảm đủ các điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật.
- Nghiêm cấm gian lận và thông tin sai lệch:
Cá nhân hoạt động thương mại nghiêm cấm gian lận trong quá trình cân, đong, đo, đếm và cung cấp các thông tin sai lệch, dối trá, hoặc thông tin dễ gây hiểu lầm về chất lượng của hàng hóa, dịch vụ hoặc bản chất của hoạt động thương mại mà mình thực hiện.
Theo đó, Điều 5 của Nghị định 39/2007/NĐ-CP quy định rõ hạm vi về hàng hóa, dịch vụ kinh doanh của cá nhân hoạt động thương mại:
- Cá nhân hoạt động thương mại được phép kinh doanh đa dạng loại hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật, nhưng cũng phải chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật.
- Quy định rõ danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm và hạn chế kinh doanh để bảo vệ lợi ích công dân và bảo đảm an toàn cho thị trường.
- Cá nhân thương mại khi kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ có điều kiện phải tuân thủ mọi quy định của pháp luật liên quan đến loại hình kinh doanh này.
- Yêu cầu cá nhân hoạt động thương mại phải tuân thủ đầy đủ các quy định về thuế, giá, phí và lệ phí có liên quan đến hoạt động kinh doanh của mình.
- Đặc biệt quy định về an toàn thực phẩm và các điều kiện đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm đối với người kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống.
Cấm mọi hành vi gian lận, thông tin sai lệch, hoặc cung cấp thông tin dối trá để đảm bảo tính minh bạch và chất lượng của hàng hóa, dịch vụ.
3. Cá nhân kinh doanh phải nộp loại thuế, lệ phí gì?
(1) Lệ phí môn bài
Theo quy định tại Điều 2 của Nghị định 139/2016/NĐ-CP về lệ phí môn bài, người nộp lệ phí bao gồm tổ chức và cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Dưới đây là chi tiết về lệ phí môn bài đối với cá nhân:
- Đối tượng nộp lệ phí môn bài:
+ Tổ chức và cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
+ Bao gồm cả cá nhân, nhóm cá nhân, và hộ gia đình tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.
- Trường hợp được miễn lệ phí môn bài cho cá nhân kinh doanh:
+ Cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống.
+ Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh không thường xuyên và không có địa điểm cố định.
+ Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình chuyên sản xuất muối.
+ Tổ chức, cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình chuyên nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản và cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá.
Như vậy, những đối tượng kinh doanh có doanh thu thấp, không hoạt động thường xuyên, hoặc chuyên sản xuất những mặt hàng cụ thể như muối, thủy sản sẽ được miễn lệ phí môn bài theo quy định. Điều này nhằm hỗ trợ những doanh nghiệp nhỏ và hộ gia đình trong quá trình hoạt động của họ.
(2) Thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng
Theo quy định của pháp luật, cá nhân kinh doanh trong mọi lĩnh vực và ngành nghề sản xuất, kinh doanh đều thuộc diện phải nộp thuế giá trị gia tăng. Tuy nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ khi cá nhân không phải nộp thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng. Dưới đây là một số trường hợp đó:
- Cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống:
Trường hợp cá nhân kinh doanh có doanh thu nằm trong khoảng từ 100 triệu đồng trở xuống trong một năm tài chính, họ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng.
- Cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy sản chưa qua chế biến hoặc chỉ qua sơ chế thông thường chưa chế biến thành sản phẩm khác:
Cá nhân tham gia vào các hoạt động nông nghiệp, lâm nghiệp, sản xuất muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy sản và chỉ thực hiện các công đoạn sơ chế thông thường chưa chế biến thành sản phẩm khác sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng.
Các trường hợp ngoại lệ trên giúp đơn giản hóa quy trình thuế cho các cá nhân kinh doanh có quy mô nhỏ và tham gia vào các hoạt động chủ yếu liên quan đến nông nghiệp và thủy sản. Tuy nhiên, để đảm bảo tuân thủ và hiểu rõ các quy định, cá nhân kinh doanh cần thường xuyên cập nhật thông tin về thuế theo quy định của pháp luật.
Quý khách xem thêm bài viết sau: Những trường hợp nào phải đăng ký kinh doanh theo quy định?
Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.