Mục lục bài viết
1. Các trường hợp được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp
Theo Điều 4 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2013) và hướng dẫn bởi Thông tư 78/2014/TT-BTC (sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 96/2015/TT-BTC), doanh nghiệp có thu nhập thuộc 12 trường hợp sau thì được miễn thuế. Cụ thể, các trường hợp được miễn thuế bao gồm:
Thu nhập liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp
- Thu nhập từ các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến nông sản, thủy sản và sản xuất muối của hợp tác xã.
- Thu nhập của các hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp khi thực hiện trên địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
- Thu nhập từ các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến nông sản, thủy sản của doanh nghiệp trên địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Thu nhập từ hoạt động đánh bắt hải sản.
Đối với thu nhập từ các sản phẩm, hàng hóa chế biến từ nông sản và thủy sản, để được miễn hoặc ưu đãi thuế (bao gồm cả miễn giảm thuế suất), doanh nghiệp cần đảm bảo đáp ứng các điều kiện sau:
+ Tỷ lệ giá trị nguyên vật liệu là nông sản và thủy sản chiếm ít nhất 30% chi phí sản xuất hàng hóa.
+ Sản phẩm, hàng hóa từ chế biến nông sản và thủy sản không thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, ngoại trừ những trường hợp do Thủ tướng Chính phủ quyết định theo đề xuất của Bộ Tài chính.
Thu nhập từ dịch vụ kỹ thuật trực tiếp phục vụ nông nghiệp
Các doanh nghiệp thực hiện các dịch vụ kỹ thuật trực tiếp phục vụ nông nghiệp cũng được miễn thuế đối với các loại thu nhập như:
- Dịch vụ tưới, tiêu nước.
- Cày, bừa đất, nạo vét kênh, mương nội đồng.
- Dịch vụ phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng và vật nuôi.
- Dịch vụ thu hoạch sản phẩm nông nghiệp.
Thu nhập từ hoạt động nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ
Doanh nghiệp thực hiện các hoạt động nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ theo các hợp đồng được pháp luật quy định sẽ được miễn thuế trong thời gian thực hiện hợp đồng, tối đa không quá 3 năm kể từ khi bắt đầu có doanh thu từ hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Cụ thể:
- Thu nhập từ bán sản phẩm làm ra từ công nghệ mới, lần đầu áp dụng tại Việt Nam, được miễn thuế tối đa trong 5 năm kể từ ngày có doanh thu từ bán sản phẩm.
- Thu nhập từ bán sản phẩm sản xuất thử nghiệm trong thời gian sản xuất thử nghiệm cũng được miễn thuế.
- Để được miễn thuế, các hoạt động này phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Có chứng nhận đăng ký hoạt động nghiên cứu khoa học.
- Được cơ quan quản lý nhà nước về khoa học có thẩm quyền xác nhận hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.
Doanh nghiệp có sử dụng lao động đặc thù
Các doanh nghiệp có từ 30% lao động bình quân trong năm là người khuyết tật, người sau cai nghiện ma túy hoặc người nhiễm HIV/AIDS sẽ được miễn thuế thu nhập từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Điều kiện để được miễn thuế là:
- Doanh nghiệp phải có ít nhất 20 lao động bình quân trong năm, không bao gồm các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài chính, bất động sản.
- Doanh nghiệp sử dụng lao động là người khuyết tật, thương binh hoặc bệnh binh cần có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền về tình trạng khuyết tật của lao động.
- Doanh nghiệp sử dụng người sau cai nghiện phải có giấy chứng nhận hoàn thành cai nghiện của các cơ sở cai nghiện hoặc xác nhận của cơ quan có thẩm quyền liên quan.
- Doanh nghiệp sử dụng lao động là người nhiễm HIV cần có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền về số lao động là người nhiễm HIV.
Những trường hợp miễn thuế này là một phần của chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc giảm gánh nặng tài chính, đồng thời khuyến khích phát triển các ngành nghề đặc thù, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển bền vững.
Thu nhập từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho một số đối tượng
Thu nhập từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho một số nhóm đối tượng đặc biệt sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể, các hoạt động dạy nghề này phải dành cho các đối tượng sau đây:
- Người dân tộc thiểu số,
- Người khuyết tật,
- Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn,
- Các đối tượng gặp phải tệ nạn xã hội,
- Người đang trong quá trình cai nghiện và người sau cai nghiện,
- Người nhiễm HIV/AIDS.
Để được hưởng chính sách miễn thuế cho thu nhập từ hoạt động dạy nghề, các cơ sở dạy nghề cần phải tuân thủ đầy đủ các điều kiện theo quy định. Trước tiên, cơ sở dạy nghề phải được thành lập và hoạt động theo đúng các văn bản pháp luật liên quan đến dạy nghề. Ngoài ra, cơ sở dạy nghề phải có danh sách học viên thuộc các đối tượng đặc biệt đã nêu trên, đảm bảo rằng họ thực sự thuộc diện được miễn thuế theo quy định.
Thu nhập được chia từ hoạt động góp vốn và liên doanh liên kết sau khi bên nhận góp vốn đã nộp thuế
Các doanh nghiệp có thu nhập từ hoạt động góp vốn, mua cổ phần trong các hoạt động liên doanh, liên kết với doanh nghiệp trong nước sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp với điều kiện là bên nhận góp vốn, phát hành cổ phiếu, hoặc bên liên doanh liên kết đã nộp thuế. Điều này nhằm tránh trường hợp phải đóng thuế hai lần trên một khoản thu nhập.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nếu bên nhận góp vốn hoặc bên liên doanh đang được hưởng các ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, thì khoản thu nhập được chia vẫn sẽ được miễn thuế, dù đã có ưu đãi thuế cho bên nhận góp vốn.
Khoản tài trợ nhận được để sử dụng cho các hoạt động giáo dục, từ thiện
Những khoản tài trợ mà doanh nghiệp nhận được để phục vụ cho các hoạt động giáo dục, nghiên cứu khoa học, văn hóa, nghệ thuật, từ thiện, nhân đạo và các hoạt động xã hội khác tại Việt Nam đều được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, điều kiện để được miễn thuế là tổ chức nhận tài trợ phải sử dụng đúng mục đích của khoản tài trợ.
Trong trường hợp tổ chức nhận tài trợ sử dụng khoản tài trợ vào các mục đích không đúng quy định, thì phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp trên phần sử dụng sai mục đích trong kỳ tính thuế phát sinh. Ngoài ra, các tổ chức nhận tài trợ phải được thành lập và hoạt động hợp pháp, đồng thời tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về kế toán, thống kê.
Thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải (CERs)
Doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải (CERs) lần đầu tiên sẽ được miễn thuế cho thu nhập từ việc chuyển nhượng chứng chỉ này. Tuy nhiên, đối với các lần chuyển nhượng tiếp theo, doanh nghiệp phải nộp thuế thu nhập theo quy định.
Thu nhập từ việc thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao
Các doanh nghiệp như Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội và các tổ chức tín dụng khác được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp khi thực hiện các nhiệm vụ tín dụng đầu tư phát triển, tín dụng xuất khẩu, tín dụng cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác theo nhiệm vụ Nhà nước giao. Ngoài ra, thu nhập từ các hoạt động của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam, cũng như các quỹ tài chính Nhà nước như Quỹ Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Quỹ Bảo hiểm Y tế cũng sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp.
Phần thu nhập không chia của các cơ sở xã hội hóa
Thu nhập không chia của các cơ sở hoạt động trong các lĩnh vực xã hội hóa như giáo dục, y tế, và các lĩnh vực khác (bao gồm cả Văn phòng giám định tư pháp) được giữ lại để đầu tư phát triển cơ sở sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định. Đối với các hợp tác xã, phần thu nhập hình thành tài sản không chia cũng được miễn thuế, với điều kiện hợp tác xã đó được thành lập và hoạt động theo Luật hợp tác xã.
Thu nhập từ chuyển giao công nghệ thuộc lĩnh vực ưu tiên
Doanh nghiệp có thu nhập từ hoạt động chuyển giao công nghệ thuộc lĩnh vực ưu tiên cho các tổ chức hoặc cá nhân tại các địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp.
Thu nhập của Văn phòng thừa phát lại
Trong thời gian thí điểm theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự, các văn phòng thừa phát lại được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi hết thời gian thí điểm, các văn phòng này sẽ phải nộp thuế theo quy định.
2. Cách xác định thời gian hưởng ưu đãi miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
Theo quy định tại Khoản 4, Điều 16, Nghị định 218/2013/NĐ-CP, thời gian miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp được xác định bắt đầu từ năm đầu tiên mà dự án đầu tư mới phát sinh thu nhập chịu thuế. Điều này có nghĩa là ngay khi doanh nghiệp bắt đầu có thu nhập chịu thuế từ dự án đầu tư mới, thời gian miễn, giảm thuế sẽ được tính liên tục kể từ năm đó.
Tuy nhiên, trong trường hợp doanh nghiệp không phát sinh thu nhập chịu thuế trong vòng ba năm đầu tiên, kể từ khi dự án có doanh thu, thì thời gian miễn, giảm thuế sẽ được tính từ năm thứ tư. Điều này áp dụng cho những dự án mà trong ba năm đầu tiên chỉ có doanh thu nhưng chưa có lãi. Việc này nhằm đảm bảo doanh nghiệp vẫn có thể tận dụng ưu đãi thuế dù chưa kịp sinh lời trong giai đoạn đầu triển khai dự án.
Đối với các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghệ cao hoặc nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, thời gian miễn, giảm thuế sẽ được tính từ thời điểm doanh nghiệp được chính thức công nhận là doanh nghiệp công nghệ cao hoặc doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Sự công nhận này là cơ sở pháp lý để bắt đầu tính ưu đãi về thuế cho doanh nghiệp, giúp thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghệ cao và nông nghiệp tiên tiến.
Nếu trong kỳ tính thuế đầu tiên mà dự án đầu tư mới của doanh nghiệp có thời gian hoạt động sản xuất, kinh doanh được miễn, giảm thuế dưới 12 tháng, doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong hai phương án: Thứ nhất, doanh nghiệp có thể áp dụng việc miễn, giảm thuế ngay từ kỳ tính thuế đó. Thứ hai, doanh nghiệp có thể đăng ký với cơ quan thuế để bắt đầu áp dụng miễn, giảm thuế từ kỳ tính thuế kế tiếp. Việc này tạo điều kiện linh hoạt cho doanh nghiệp trong việc xác định thời gian ưu đãi thuế, đảm bảo quyền lợi tối đa cho doanh nghiệp khi thực hiện các dự án đầu tư mới.
Như vậy, thời gian miễn, giảm thuế không chỉ phụ thuộc vào thời điểm phát sinh thu nhập chịu thuế mà còn tùy thuộc vào lĩnh vực hoạt động và sự lựa chọn của doanh nghiệp khi bắt đầu dự án đầu tư mới. Quy định này giúp doanh nghiệp có thêm thời gian để ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh và tối ưu hóa quyền lợi thuế mà họ được hưởng.
Xem thêm: Các trường hợp được miễn thuế kinh doanh mới nhất
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Minh Khuê về vấn đề trên. Quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp.