Mục lục bài viết
1. Từ chỉ đặc điểm là gì?
Từ chỉ đặc điểm là những từ chỉ những nét riêng biệt hoặc là vẻ đẹp của một sự vật hay sự việc, hiện tượng nào đó (có thể là người, con vật, đồ vật, cây cối...). Những đặc điểm này chủ yếu là những đặc điểm bên ngoài, cái chúng ta có thể nhận biết trực tiếp thông qua các hoạt động nhìn, nghe, ngửi, sờ. Ví dụ như những nét riêng biệt, vẻ đẹp riêng về màu sắc, hình dáng, mùi , âm thanh.... Tuy nhiên không phải lúc nào đặc điểm của cũng là đặc điểm bên ngoài, có những trường hợp đặc điểm ở bên trong phải qua quan sát, suy luận... mới có thể nhận biết được.
Ví dụ:
1. Con đường đã bị bao phủ bởi màu vàng của lá cây.
2. Cô giáo tôi rất nghiêm khắc với học sinh.
>> Xem thêm: Luyện từ và câu lớp 2: Từ chỉ đặc điểm. Câu kiểu Ai thế nào?
2. Phân loại từ chỉ đặc điểm
Như ở phần định nghĩa cũng đã trình bày, từ chỉ đặc điểm có thể phân loại thành 2 loại:
- Từ chỉ đặc điểm bên ngoài là những từ chỉ nét riêng của sự vật thông qua các giác quan của con người như hình dáng, màu sắc, âm thanh, mùi vị...
Ví dụ:
1. Anh ta vừa cao lại vừa gầy.
⇒ Cao, gầy là những từ chỉ đặc điểm về hình dáng.
2. Món sườn xào chua ngọt của mẹ tôi làm có mùi thơm và vị rất ngon.
⇒ Thơm, ngon là những từ chỉ đặc điểm về mùi vị.
3. Hàng xóm nhà tôi hát nhạc rất to và ồn ào.
⇒ To, ồn ào là những từ chỉ đặc điểm về âm thanh .
- Từ chỉ đặc điểm bên trong là các từ chỉ các nét riêng được nhận biết sau một quá trình quan sát, suy luận và đúc kết đưa ra kết luận. Những từ này thường là những từ chỉ cấu tạo, tính chất, tính tình.
Ví dụ:
1. Anh ta là một kẻ mưu mô và đầy toan tính.
2. Linh là một người vui tính và dễ thương.
⇒ Mưu mô, toan tính hay vui tính, dễ thương đều là những từ chỉ tính cách con người. Chúng ta không thể đưa ra kết luận về tính cách của con người chỉ thông qua tiếp xúc bằng các giác quan. Phải qua quá trình quan sát, tiếp xúc mới có thể kết luận được những đặc điểm về tính cách bên trong.
>> Tham khảo thêm: Phân biệt Từ chỉ sự vật; Từ chỉ đặc điểm; Từ chỉ hoạt động, trạng thái
3. Ví dụ về từ chỉ đặc điểm
Ví dụ 1: Những từ chỉ đặc điểm về tính cách
a. Cô ấy sống rất lạc quan và tích cực.
b. Anh ta luôn gắt gỏng và nóng giận.
c. Mẹ tôi rất nghiêm khắc.
Ví dụ 2: Những từ chỉ đặc điểm về hình dáng
a. Lâu đài rất nguy nga và tráng lệ.
b. Những con đường trong thành phố dài và rộng.
c. Ngón tay của Hoa gầy và thon.
Ví dụ 3: Những từ chỉ đặc điểm mùi vị
a. Kẹo dẻo này có vị vừa chua vừa ngọt.
b. Tôi cắn nhầm miếng ớt mà cay điếng người.
c. Mù tạt thì hăng xộc lên não.
d. Cá có mùi tanh đặc trưng.
Ví dụ 4: Những từ chỉ đặc điểm về màu sắc
a. Có hai loại dưa hấu đó là dưa ruột đỏ và dưa hấu ruột vàng.
b. Bảy sắc cầu vồng là các màu: xanh, đỏ, tím, vàng, lục lam, tràm.
4. Những lỗi cơ bản có thể mắc phải khi làm bài tập từ chỉ đặc điểm
Từ chỉ đặc điểm là một kiến thức cơ bản trong chương trình Tiếng Việt lớp 2, tuy nhiên trong quá trình làm bài thì học sinh vẫn dễ mắc phải một số lỗi cơ bản như:
- Không nhận biết được đâu là từ chỉ đặc điểm: Vì từ chỉ đặc điểm thuộc vào danh sách từ chỉ sự vật nên dễ bị nhầm lẫn với các từ khác, trong quá trình làm bài nếu không phân biệt được sẽ dễ bị sai.
- Vốn từ vừng ít: Vốn từ chỉ đặc điểm trong Tiếng Việt khá phong phú trong khi đó vốn từ vựng của các em học sinh lớp 2 còn khá ít cho nên khi làm bài tập sẽ khó nhận biết được đâu là từ chỉ đặc điểm. Để khắc phục lỗi này các em cần phải tích cực đọc sách, báo để trau dồi vốn từ vựng.
- Không đọc kỹ yêu cầu đề bài: Nhiều trường hợp học sinh sơ suất đọc không kỹ yêu cầu đề bài nên đưa ra đáp án sai cho bài. Để khắc phục lỗi này cần phải đọc thật kĩ yêu cầu đề bài, không hấp tấp chủ quan.
5. Bài tập vận dụng
Để tránh những lỗi sai cơ bản khi làm bài tập Tiếng Việt về từ chỉ đặc điểm, học sinh nên thực hành nhiều để làm quen với các dạng bài tập cũng như mở rộng vốn từ vựng. Dưới đây là một số dạng bài tập đi kèm lời giải, các em có thể tham khảo. Hy vọng các em có thể học tập tốt môn Tiếng Việt và đạt được những kết quả cao.
Bài tập 1: Tìm những từ chỉ đặc điểm trong đoạn văn sau:
"Mùa xuân, trên những cành cây mọc đầy những lá non xanh biếc. Hoa chanh, hoa bưởi tỏa hương thơm ngát. Những cánh hoa trắng muốt rắc đầy sân. Mùa xuân, tiết trời ấm áp. Những cây rau trong vườn mơn mởn vươn lên đón ánh nắng ấm áp của mặt trời."
Lời giải
Những từ chỉ đặc điểm trong đoạn văn sau: đầy, non, xanh biếc, thơm ngát, trắng muốt, đầy, ấm áp, mơn mởn.
Bài tập 2: Cho các từ chỉ đặc điểm sau đây: cao lớn, hiền lành, độc ác, mềm mại, lấp lánh, mềm dẻo, to tròn, bụ bẫm, vuông vức, dịu dàng. Hãy sắp xếp các từ trên vào các nhóm sau:
a. Từ chỉ đặc điểm tính cách
b. Từ chỉ đặc điểm tính chất
c. Từ chỉ đặc điểm hình dáng
Lời giải
a. Từ chỉ đặc điểm tính cách: hiền lành, độc ác, dịu dàng
b. Từ chỉ đặc điểm tính chất: mềm mại, lấp lánh, mềm dẻo
c. Từ chỉ đặc điểm hình dáng: cao lớn, to tròn, bụ bẫm, vuông vức.
Bài tập 3: Tìm các từ chỉ đặc điểm trong đoạn thơ sau:
"Em nuôi một đôi thỏ
Bộ lông trắng như bông
Mắt tựa viên kẹo hồng
Đôi tai trắng dài thẳng đứng"
Lời giải
Các từ chỉ đặc điểm: trắng, hồng, dài, thẳng.
Bài tập 4: Đặt câu hỏi cho từ in đậm:
- Phòng học rất yên tĩnh.
- Căn phòng rất rộng rãi, ngập tràn ánh nắng.
Lời giải
- Phòng học rất yên tĩnh.
→ Phòng học thế nào?
→ Phòng học ra sao?
→ Phòng học có những đặc điểm gì?
→ Phòng học như thế nào?
- Căn phòng rất rộng rãi, ngập tràn ánh nắng.
→ Căn phòng ra sao?
→ Căn phòng như thế nào?
→ Căn phòng có ánh nắng?
→ Căn phòng có rộng không?
Bài tập 5: Tìm các từ chỉ đặc điểm trong đoạn thơ sau:
"Em về làng xóm
Tre xanh, lúa xanh
Sông máng lượn quanh
Một dòng xanh mát
Trời mây bát ngát
Xanh ngắt mùa thu"
Định Hải
Lời giải
Các từ chỉ đặc điểm trong câu thơ là: xanh - xanh trong dòng 2; xanh mát trong dòng 4 và xanh ngắt trong dòng 6.
Cảm ơn quý bạn đọc đã lựa chọn tham khảo bài viết của công ty Luật Minh Khuê, trên đây là toàn bộ nội dung nghiên cứu và biên tập của Công ty. Nội dung có giá trị tham khảo, nếu có bất kì băn khoăn hay thắc mắc nào còn chưa rõ, xin vui lòng liên hệ đến Tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí trực tuyến 24/7 của công ty Luật Minh Khuê thông qua hotline 19006162 để được giải đáp. Trân trọng!