Mục lục bài viết
1. Tứ trụ Việt Nam bao gồm những ai?
Căn cứ theo Nhóm I Danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ trung ương đến cơ sở ban hành kèm theo Kết luận 35-KL/TW năm 2022 như sau:
"Tứ trụ" Việt Nam là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ tổng hợp bốn chức danh lãnh đạo quan trọng nhất của nước Việt Nam, gồm: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ.
- Tổng Bí thư là chức danh lãnh đạo cao nhất trong Đảng Cộng sản Việt Nam, là người đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam và chủ trì các công việc của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các quyền hạn khác. Tổng Bí thư cũng đương nhiên là người lãnh đạo cao nhất trong hệ thống chính trị của nước Việt Nam.
- Chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia hay là người đứng đầu của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chủ tịch nước có trách nhiệm giám sát toàn bộ các hoạt động của Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban nhân dân và Tòa án nhân dân. Chủ tịch nước cũng là người ký kết các hiệp định quốc tế và đại diện cho nước Việt Nam trong các hoạt động ngoại giao.
- Chủ tịch Quốc hội là người đứng đầu Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chủ tịch Quốc hội có trách nhiệm chủ trì các phiên họp của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, giám sát hoạt động của Chính phủ và đại diện cho Quốc hội trong các hoạt động ngoại giao.
- Thủ tướng Chính phủ là người đứng đầu Chính phủ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ có trách nhiệm chỉ đạo hoạt động của Chính phủ, điều hành các chính sách và chương trình phát triển quốc gia, giải quyết các vấn đề kinh tế, xã hội và chính trị quan trọng của nước. Thủ tướng Chính phủ cũng đại diện cho Chính phủ trong các hoạt động.
Bên cạnh những vị trí lãnh đạo chủ chốt trên, Tứ trụ còn được coi là những biểu tượng về quyền lực, sự ổn định và tính bền vững của chính trị Việt Nam. Trong quá trình xây dựng và phát triển quốc gia, các Tứ trụ của Việt Nam đã đóng góp to lớn trong việc đưa ra các quyết định quan trọng, chỉ đạo các chính sách và thực hiện các chương trình, dự án nhằm nâng cao đời sống nhân dân, tăng cường sức mạnh quốc gia và đưa Việt Nam trở thành một nước có vai trò quan trọng trong khu vực và thế giới.
Ngoài ra, Tứ trụ cũng được coi là những biểu tượng của sự ổn định và bền vững của hệ thống chính trị Việt Nam. Với sự thay đổi liên tục của thế giới hiện đại, các Tứ trụ đã luôn duy trì vị thế và giữ vững sự ổn định trong chính trị Việt Nam. Với vai trò và tầm quan trọng của mình, các Tứ trụ được quan tâm và theo dõi chặt chẽ bởi cả dư luận trong nước lẫn quốc tế. Bất kỳ thay đổi hay tín hiệu nào từ các Tứ trụ đều có thể gây ra tác động lớn tới nền chính trị và kinh tế của Việt Nam. Trong tổng thể, Tứ trụ Việt Nam được coi là những biểu tượng quan trọng của quyền lực và sự ổn định của chính trị Việt Nam. Các vị trí này đã đóng góp to lớn trong việc xây dựng và phát triển quốc gia, đưa Việt Nam trở thành một nước có vị trí quan trọng trong khu vực và thế giới.
>> Xem thêm: Tổng Bí thư và Chủ tịch nước ai to hơn? Thẩm quyền là gì?
2. Bốn chức danh lãnh đạo chủ chốt ai quyền lực nhất?
Mỗi chức danh lãnh đạo chủ chốt trong bốn chức danh đều có vai trò quan trọng và ảnh hưởng đến quyền lực của đất nước.
- Tổng Bí thư là người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức chính trị lớn nhất của đất nước, với quyền lực lớn trong việc lựa chọn và bổ nhiệm các cán bộ lãnh đạo cấp cao của đất nước. Ngoài ra, Tổng Bí thư cũng đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng và có vai trò quyết định trong việc xây dựng, chỉ đạo chính sách đất nước.
- Chủ tịch nước đứng đầu quốc gia và có vai trò quan trọng trong việc đại diện cho đất nước ngoài thế giới và thực hiện các nghĩa vụ quốc tế của Việt Nam. Chủ tịch nước cũng có quyền ký kết các hiệp định quốc tế và có quyền ban hành các sắc lệnh, nghị quyết, chủ trương của Nhà nước.
- Chủ tịch Quốc hội là người đứng đầu Quốc hội, cơ quan đại diện cho quyền lực nhân dân và có quyền lực cao trong việc lập pháp, tuy nhiên, việc Quốc hội đóng vai trò lớn hơn trong việc thảo luận và quyết định về các chính sách lớn của đất nước.
- Thủ tướng Chính phủ đứng đầu chính phủ, cơ quan quản lý và điều hành hoạt động của Nhà nước. Thủ tướng Chính phủ có vai trò quan trọng trong việc thực hiện và thực hiện các chính sách và quyết định của Quốc hội và Đảng.
Vì vậy, mỗi chức danh trong bốn chức danh lãnh đạo chủ chốt đều có vai trò và quyền lực khác nhau và không thể nói ai quyền lực nhất. Tuy nhiên, chức danh nào đang nắm giữ quyền lực thực tế phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như mức độ hỗ trợ từ Đảng, sự đồng thuận của dư luận và độ phổ biến của các chính sách. Việc xác định ai có quyền lực nhất trong số bốn chức danh này còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả thời điểm, tình hình chính trị và kinh tế của đất nước, và cả sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.
Ví dụ, trong giai đoạn đầu của Việt Nam sau khi thống nhất, Tổng Bí thư đóng vai trò quan trọng hơn cả, vì Đảng Cộng sản Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc xây dựng chủ nghĩa xã hội và đổi mới kinh tế. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, với sự phát triển của kinh tế và việc mở cửa đối ngoại, Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ đóng vai trò quan trọng hơn trong việc quản lý và điều hành nền kinh tế và quan hệ đối ngoại của Việt Nam.
Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, các chức danh này cũng có thể chịu ảnh hưởng của các cá nhân có sức ảnh hưởng trong Đảng và Nhà nước. Ví dụ như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được xem là người đang thực hiện một chiến dịch chống tham nhũng quyết liệt và có sức ảnh hưởng rất lớn đến việc giải quyết các vấn đề chính trị và kinh tế của Việt Nam. Trong trường hợp này, Tổng Bí thư có thể có quyền lực lớn hơn các chức danh khác trong bốn chức danh lãnh đạo chủ chốt. Tóm lại, việc xác định ai có quyền lực nhất trong số bốn chức danh lãnh đạo chủ chốt của Việt Nam là không dễ dàng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, tất cả bốn chức danh đều đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều hành chính quyền và nền kinh tế của đất nước.
>> Xem thêm: Tiêu chuẩn để được làm Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng Bí thư là gì?
3. Các tiêu chuẩn của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ
Theo Quy định 214-QĐ/TW năm 2020 về tiêu chuẩn các chức danh:
- Tổng Bí thư cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Ngoài ra, để trở thành Tổng Bí thư, người đó cần có những phẩm chất và năng lực quan trọng như sau: Có uy tín cao trong Trung ương, Bộ Chính trị, trong toàn Đảng và nhân dân; là trung tâm đoàn kết, quy tụ và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, của toàn Đảng, toàn dân và sức mạnh thời đại để thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". Tiêu biểu nhất về đạo đức, trí tuệ của toàn Đảng. Có trình độ cao về lý luận chính trị. Có kiến thức sâu, rộng, toàn diện trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, quản lý nhà nước… Có bản lĩnh chính trị, tư duy nhạy bén, năng lực nghiên cứu, phát hiện, đề xuất và quyết đoán; bình tĩnh, sáng suốt trước những vấn đề khó, phức tạp liên quan đến vận mệnh của Đảng, của quốc gia, của dân tộc. Có năng lực lãnh đạo, điều hành Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; có năng lực lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đặc biệt là người kế nhiệm, cán bộ chủ chốt. Đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ bí thư tỉnh uỷ, thành uỷ hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương; tham gia Bộ Chính trị trọn một nhiệm kỳ trở lên; trường hợp đặc biệt do Ban Chấp hành Trung ương quyết định.
- Chủ tịch nước cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Tuy nhiên, đối với vị trí này, cần thêm các phẩm chất và năng lực sau: Có uy tín cao, là người trung tâm đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị, Đảng và nhân dân. Có năng lực toàn diện, nổi trội trên các mặt công tác, đặc biệt là lĩnh vực đối nội, đối ngoại, an ninh, quốc phòng và có kiến thức sâu rộng về công tác tư pháp. Là người đoàn kết các lực lượng xã hội và các cộng đồng dân tộc trong và ngoài nước. Quyết liệt trong lãnh đạo, điều hành theo chức năng, nhiệm vụ và có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp. Đã có kinh nghiệm và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở các chức vụ quan trọng trước đó, như là bí thư tỉnh uỷ, thành uỷ hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương và đã tham gia Bộ Chính trị trong ít nhất một nhiệm kỳ hoặc được Ban Chấp hành Trung ương quyết định trong trường hợp đặc biệt. Vị trí Chủ tịch nước là vô cùng quan trọng và đòi hỏi người đảm nhiệm phải có các phẩm chất và năng lực đặc biệt để đáp ứng yêu cầu của vị trí này.
- Để trở thành Chủ tịch Quốc hội, yêu cầu phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư, cùng những phẩm chất, năng lực sau: Có uy tín cao và là trung tâm đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị, trong toàn Đảng, trong Quốc hội và với nhân dân. Quyết liệt trong lãnh đạo và điều hành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được phân công. Có năng lực nổi trội, toàn diện trong các lĩnh vực công tác, đặc biệt là trong việc hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, và trong việc chỉ đạo thể chế hoá đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng về xây dựng pháp luật, giám sát thực thi pháp luật, và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Ngoài ra, còn bảo đảm dân chủ, công bằng, công khai, minh bạch, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân và đảm bảo mọi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Có hiểu biết sâu sắc về hệ thống pháp luật của Việt Nam, pháp luật và thông lệ quốc tế. Có năng lực điều hành chất lượng và hiệu quả các phiên họp của Quốc hội và Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Đã có kinh nghiệm và hoàn thành tốt các nhiệm vụ ở chức vụ bí thư tỉnh uỷ, thành uỷ hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương; tham gia Bộ Chính trị trọn một nhiệm kỳ trở lên; hoặc được Ban Chấp hành Trung ương đặc biệt quyết định.
- Để trở thành Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cần có những phẩm chất và năng lực sau: Có uy tín cao, là trung tâm đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị và được tôn trọng trong toàn Đảng cũng như trong cộng đồng. Có năng lực toàn diện và nổi trội trong các lĩnh vực, đặc biệt là trong hoạch định chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng và an ninh. Bên cạnh đó, Thủ tướng cần có tư duy nhạy bén, năng động, quyết đoán và quyết liệt để giải quyết kịp thời những vấn đề phức tạp liên quan đến lĩnh vực hành pháp. Cần có sự hiểu biết sâu rộng về hệ thống hành chính quốc gia, kinh tế-xã hội đất nước, kinh tế và chính trị thế giới, cũng như về quá trình hội nhập quốc tế. Có khả năng tổ chức, quản lý, chỉ đạo và điều hành cơ quan hành chính nhà nước và hệ thống chính trị một cách toàn diện. Có khả năng cụ thể hoá và tổ chức thực hiện hiệu quả đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Đã có kinh nghiệm và hoàn thành tốt các nhiệm vụ ở các chức vụ lãnh đạo trên cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc trưởng ban, bộ, ngành trung ương. Hơn nữa, cần có kinh nghiệm tham gia Ban Chấp hành Trung ương trong một nhiệm kỳ trở lên hoặc được Ban Chấp hành Trung ương quyết định trong trường hợp đặc biệt.
>> Xem thêm: Chủ tịch nước là gì? Vị trí, vai trò chủ tịch nước theo hiến pháp
Trên đây là nội dung tư vấn mà công ty Luật Minh Khuê muốn gửi tới quý khách hàng. Nếu quý khách hàng muốn hỗ trợ hay giải đáp thắc mắc kịp thời thì vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline: 1900.6162 để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc kịp thời. Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của khách hàng!