Tác giả:: Tháng 4/2014, tôi được học bổng của chính phủ Nhật Bản (MEXT) đi học thạc sĩ tại Nhật Bản. Vì khi đi tôi vẫn còn hợp đồng với nhà trường, nên nhà trường có công văn cử tôi đi học. Và yêu cầu tôi ký cam kết là sau khi hết thời gian học (2 năm) sẽ trở về làm việc cho nhà trường, nếu không sẽ phải đền bù chi phí đào tạo. Trong thời gian đi học, tôi vẫn ký tiếp hợp đồng với dự án - vì dự án chưa kết thúc ( tôi phải tự nộp 100% tiền bảo hiểm, trong khi trước đây thì dự án nộp cho tôi ), cho tới hết 2015 thì dự án kết thúc theo quy định thời gian dự án, và tôi không tiếp tục ký hợp đồng với 1 đơn vị nào của trường đại học nữa.
Tháng 4/2016, nhà trường có công văn V/v hết hạn thời gian đi học (theo công văn cử đi ), và yêu cầu tôi phải về nước với lý do là tôi đi theo quyết định của nhà trường cử đi. Nếu không về nước thì phải làm thủ tục xin gia hạn. Nhà trường yêu cầu tôi muốn gia hạn thời gian đi học thì phải tiếp tục ký hợp đồng với 1 đơn vị của nhà trường. Trong khi đó, chương trình học của tôi vẫn chưa kết thúc, tôi có nguyện vọng tiếp tục được học (và tiếp tục nhận được học bổng MEXT cho 3 năm học tiến sĩ sắp tới ). Tuy nhiên, tôi lại không muốn tiếp tục ký hợp đồng với trường đại học này nữa vì nếu ký tôi phải tự đóng 100% tiền bảo hiểm.
Vậy tôi xin hỏi, nếu tôi không trở về, và không tiếp tục xin gia hạn, thì có phải chịu đền bù chi phí đào tạo nào không ? Vì học bổng của tôi là do chính phủ Nhật tài trợ, không phải do trường hay chính phủ Việt Nam cấp. Nếu tôi xin gia hạn thời gian học theo yêu cầu của trường, ví dụ với 1 trung tâm nghiên cứu thuộc trường, thì tôi có được nhà trường đóng bảo hiểm hay không ? Hay là tôi vẫn phải đóng 100% bảo hiểm. Rất mong sớm nhận được tư vấn từ phía luật sư.
Xin chân thành cảm ơn.
Người gửi: ĐCĐ.
Câu hỏi được biên tập từ chuyên mụctư vấn pháp luật lao động công ty Luật Minh Khuê
>> Luật sư tư vấn pháp luật lao động trực tuyến gọi:1900.6162
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Minh Khuê. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. Phân tích:
Với những thông tin mà bạn đã cung cấp chúng tôi nhận thấy:
Thứ nhất: giữa bạn và trường đại học đã ký với nhau HĐLĐ xác định thời hạn vứi thời hạn là 1 năm. Theo quy định của Bộ luật lao động năm 2012 thì: trường hợp NLĐ đã ký HĐLĐ xác định thời hạn (trường hợp của bạn thời hạn là một năm) mà vẫn muốn ký kết HĐLĐ mới thì chỉ được ký kết một lần và HĐLĐ tiếp theo là HĐLĐ không xác định thời hạn. Trường hợp giữa bạn và trường đại học ký liên tiếp HĐLĐ có thời hạn 1 năm trong nhiều năm như vậy là không đúng với quy định của pháp luật.
Thứ hai: về việc bồi thường chi phí đào tạo.
Bạn và nhà trường đã ký cam kết về việc sau khi học xong (2 năm) sẽ phải về làm việc cho nhà trường, nếu không bạn phải bồi thường chi phí đào tạo. Do trong nội dung bạn cung cấp không nêu rõ giữa bạn và nhà trường đó có ký với nhau hợp đồng đào tạo nghề hay không? Bởi hợp đồng đào tạo nghề là căn cứ quan trọng để xác định các chi phí đào tạo và nghĩa vụ của NLĐ và NSDLĐ.
Nếu giữa bạn và nhà trường có ký với nhau hợp đồng đào tạo nghề và đồng thời có cam kết bồi thường chi phí đào tạo thì bạn sẽ phải thực hiện cam kết đó sau khi hoàn thành chương trình học tại Nhật Bản.
Theo quy định tại Điều 62 Bộ luật lao động năm 2012 thì hợp đồng đào tạo nghề bao gồm các nội dung sau:
“2. Hợp đồng đào tạo nghề phải có các nội dung chủ yếu sau đây:
a) Nghề đào tạo;
b) Địa điểm đào tạo, thời hạn đào tạo;
c) Chi phí đào tạo;
d) Thời hạn người lao động cam kết phải làm việc cho người sử dụng lao động sau khi được đào tạo;
đ) Trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo;
e) Trách nhiệm của người sử dụng lao động.”
Chi phí đào tạo trong hợp đồng bao gồm: các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người học trong thời gian đi học. Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian ở nước ngoài.
Như vậy, theo quy định này thì nhà trường phải chi trả những khoản chi trên trong thời gian bạn tham gia học tập tại Nhật Bản. Nhưng trong thời gian bạn tham gia học tập thì nhà trường đã không đóng tiền bảo hiểm xã hội cho bạn. Do đó, nhà trường đã không thực hiện thỏa thuận trong hợp đồng đào tạo nghề. Vì vậy, khi hoàn trả chi phí đào tạo bạn chỉ phải hoàn trả các chi phi mà thực tế nhà trường đã chi trả cho bạn trong thời gian học tập tại Nhật Bản.
Nếu bạn thực hiện thủ tục gia hạn đối với một đơn vị thuộc trường đại học và tiếp tục chương trình học tại Nhật Bản thì nhà trường sẽ phải trả tiền bảo hiểm cho bạn, bởi đây là khoản NSDLĐ phải thực hiện theo như hợp đồng đào tạo đã ký kết.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo.
Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/ và có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách hàng.
Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.6162 hoặc gửi qua email: Tư vấn pháp luật lao động bảo hiểm qua Emailđể nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê.
Rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng./.
Bộ phận Luật sư lao động.
