Ưu đãi đầu tư là gì ? Quy định pháp luật về ưu đãi đầu tư

1. Ưu đãi đầu tư là gì?

Pháp luật đã quy định về ưu đãi đầu tư là ưu đãi được Nhà nước dành cho các nhà đầu tư khi họ đầu tư vào những lĩnh vực hay địa bàn được khuyến khích. Mục đích của ưu đãi đầu tư này nhằm tạo ra sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Nhà nước thực hiện áp dụng các ưu đãi đầu tư vào trong chính sách thuế; tín dụng, chính sách sử dụng đất đai và tài nguyên, xuất khẩu và nhập khẩu, cùng với các ưu đãi khác dựa vào căn cứ vào quy hoạch và định hướng phát triển trong từng thời kì.

Chính phủ quy định những danh mục ngành và nghề của từng lĩnh vực ưu đãi đầu tư, danh mục về địa bàn ưu đãi đầu tư, các tiêu chuẩn về trình độ công nghệ và quy mô sử dụng lao động, cùng với quy định các mức ưu đãi đầu tư.

2. Hình thức và đối tượng áp dụng ưu đãi đầu tư được 

Thứ nhất: Hình thức áp dụng ưu đãi đầu tư:

– Áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hơn mức thuế suất thông thường có thời hạn hoặc toàn bộ thời gian thực hiện dự án đầu tư; miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp;

– Miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định; nguyên liệu, vật tư, linh kiện để thực hiện dự án đầu tư;

Thứ hai: Đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư:

– Dự án đầu tư thuộc ngành, nghề ưu đãi đầu tư theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Luật đầu tư 2014;

– Dự án đầu tư tại địa bàn ưu đãi đầu tư theo quy định tại khoản 2 Điều 16 của Luật đầu tư 2014;

– Dự án đầu tư có quy mô vốn từ 6.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 6.000 tỷ đồng trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc quyết định chủ trương đầu tư;

– Dự án đầu tư tại vùng nông thôn sử dụng từ 500 lao động trở lên;

– Doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, tổ chức khoa học và công nghệ.

Thứ ba: Ưu đãi đầu tư được áp dụng đối với dự án đầu tư mới và dự án đầu tư mở rộng. Mức ưu đãi cụ thể đối với từng loại ưu đãi đầu tư được áp dụng theo quy định của pháp luật về thuế và pháp luật về đất đai.

Thứ tư: Ưu đãi đầu tư đối với các đối tượng quy định tại các điểm b, c và d khoản 2 Điều 15 Luật đầu tư 2014 không áp dụng đối với dự án đầu tư khai thác khoáng sản; sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt theo quy định của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, trừ sản xuất ô tô.

3. Ngành, nghề ưu đãi đầu tư và địa bàn ưu đãi đầu tư

Căn cứ theo Điều 16 của Văn bản hợp nhất số 02/VBHN-VPQH về Luật đầu tư quy định các ngành, nghề ưu đãi đầu tư và địa bàn ưu đãi đầu tư

Thứ nhất, Ngành, nghề được ưu đãi đầu tư:

– Hoạt động công nghệ cao, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ công nghệ cao; hoạt động nghiên cứu và phát triển;

Gồm các nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; ứng dụng công nghệ cao thuộc danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển theo quy định của Luật công nghệ cao; ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao; đầu tư mạo hiểm cho phát triển công nghệ cao thuộc danh mục công nghệ cao được ưu tiên phát triển theo quy định của pháp luật về công nghệ cao; đầu tư xây dựng – kinh doanh cơ sở ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao

Các doanh nghiệp sẽ được tính thuế suất ưu đãi 10% trong thời hạn 15 năm. Miễn thuế 4 năm, giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo

– Sản xuất vật liệu mới, năng lượng mới, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng từ 30% trở lên, sản phẩm tiết kiệm năng lượng;

Áp dụng đối với:  pháp luật về khoa học và công nghệ; doanh nghiệp sản xuất, cung cấp công nghệ, thiết bị, sản phẩm và dịch vụ phục vụ các yêu cầu về bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường

Nuôi trồng, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản; trồng và bảo vệ rừng; làm muối; khai thác hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá; sản xuất giống cây trồng, giống vật nuôi, sản phẩm công nghệ sinh học

– Sản xuất sản phẩm điện tử, sản phẩm cơ khí trọng điểm, máy nông nghiệp, ô tô, phụ tùng ô tô; đóng tàu;

Gồm các sản xuất về linh kiện điện tử, xe ô tô nông dụng nhỏ đa chức năng; xe ô tô chuyên dùng: Xe chở bê tông, xi téc, xe đặc chủng phục vụ an ninh – quốc phòng;

– Sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho ngành dệt may, da giày và các sản phẩm quy định tại điểm c khoản này;

– Sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin, phần mềm, nội dung số;

Các sản phẩm được ưu đãi phải do cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam thực thiện cung cấp dịch vụ. Tiêu chuẩn sản xuất thực hiện bởi tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam phải có Giấy chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn về hệ thống quản lý ISO 9001 hoặc tiêu chuẩn ISO/IEC 27001 được cấp bởi tổ chức chứng nhận đã đăng ký hoặc tương đương;

Hệ thông thông tin phải bảo đảm an toàn, bí mật thông tin, dữ liệu của khách hàng đối với các dịch vụ có liên quan đến lưu trữ, xử lý dữ liệu của khách hàng. Đối với các dịch vụ an toàn thông tin mạng thì thực hiện theo quy định của Luật An toàn thông tin mạng

– Các hoạt động nuôi trồng, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản; trồng và bảo vệ rừng; làm muối; khai thác hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá; sản xuất giống cây trồng, giống vật nuôi, sản phẩm công nghệ sinh học;

– Thu gom, xử lý, tái chế hoặc tái sử dụng chất thải;

Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp được áp dụng đối với thu nhập của doanh nghiệp từ thực hiện dự án đầu tư như: thực hiện thu gom, vận chuyển, xử lý các chất thải rắn thông thường tập trung; có biện pháp xử lý, cải tạo các khu vực môi trường bị ô nhiễm tại các khu vực công cộng; ứng cứu, xử lý sự cố tràn dầu, sự cố hóa chất và sự cố môi trường khác

+ Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường các khu, cụm công nghiệp làng nghề; dịch vụ hỏa táng, điện táng; giám định thiệt hại về môi trường; giám định sức khỏe môi trường; giám định về môi trường đối với hàng hóa, máy móc, thiết bị, công nghệ.

– Đầu tư phát triển và vận hành, quản lý công trình kết cấu hạ tầng; phát triển vận tải hành khách công cộng tại các đô thị;

Hiện nay, việc xử lý và phát triển giao thông là rất cần thiết đối với khu đô thị tại Việt Nam, Nhà nước ưu tiên xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông trong nước đồng bộ, hiện đại trên cơ sở sử dụng nguồn lực hợp lý để đầu tư có trọng tâm, trọng điểm; ưu tiên các công trình có tính lan tỏa, đảm bảo kết nối các phương thức vận tải; các trung tâm kinh tế lớn, các vùng kinh tế trọng Điểm, các cửa ngõ, đầu mối giao thông quan trọng gắn với với mạng lưới hạ tầng giao thông trong các liên kết khu vực.

– Giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp;

Chế độ hưởng ưu đãi trong giáo dục đào tạo được áp dụng đối với học sinh, sinh viên dành cho con của người có công với cách mạng tham gia học ở các cơ sở giáo dục tại học tại các cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên theo phân cấp mầm non, tiểu học, trung học và phổ thông;

Sinh viên học ở nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học hoặc nhiều khoa, nhiều ngành trong cùng một cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học thì chỉ được hưởng một chế độ ưu đãi mức cao nhất tại một cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học

– Khám bệnh, chữa bệnh; sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc, thuốc chủ yếu, thuốc thiết yếu, thuốc phòng, chống bệnh xã hội, vắc xin, sinh phẩm y tế, thuốc từ dược liệu, thuốc đông y; nghiên cứu khoa học về công nghệ bào chế, công nghệ sinh học để sản xuất các loại thuốc mới;

– Đầu tư trung tâm lão khoa, tâm thần, điều trị bệnh nhân nhiễm chất độc màu da cam; trung tâm chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ mồ côi, trẻ em lang thang không nơi nương tựa;

Thứ hai, Địa bàn ưu đãi đầu tư:

– Địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn

Các địa bàn có điều kiện kinh tế khó khăn- xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn thì nhà nước quy định được hưởng ưu đãi về tiền thuê đất, thuê mặt nước khi hoạt động kinh doanh

Doanh nghiệp sẽ được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp nếu đầu tư mở doanh nghiệp ở đây

– Khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.

+ Được hưởng ưu đãi  về thuế thu nhập doanh nghiệp

+ Ưu đãi về thuế nhập khẩu như miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu để gia công, sản phẩm gia công xuất khẩu, miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu để sản xuất hàng hóa xuất khẩu, miễn thuế nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất, lắp ráp trang thiết bị y tế,

+ Miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước cho toàn bộ thời hạn thuê

– Căn cứ ngành, nghề và địa bàn ưu đãi đầu tư quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, Chính phủ ban hành, sửa đổi, bổ sung Danh mục ngành, nghề ưu đãi đầu tư và Danh mục địa bàn ưu đãi đầu tư.”

4. Địa bàn được ưu đãi đầu tư

Những địa bàn được ưu đãi đầu tư là địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, những địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.

Như vậy nếu doanh nghiệp đầu tư ở những địa bàn thuộc các trường hợp như đã nêu ở trên là những vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn hoặc các khu công nghiệp, khu chế xuất thì cũng sẽ được hưởng những ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật.

5. Trường hợp điều chỉnh ưu đãi đầu tư

• Dự án đầu tư đáp ứng điều kiện để được hưởng thêm ưu đãi đầu tư thì nhà đầu tư được hưởng ưu đãi đầu tư  cho thời gian ưu đãi còn lại;
• Dự án đầu tư có thời gian không thảo mãn điều kiện hưởng ưu đãi đầu tư thì nhà đầu tư không hưởng được ưu đãi đầu tư cho thời gian không đáp ứng điều kiện được hưởng ưu đãi đầu tư.
• Nhà đầu tư không được hưởng ưu đãi theo quy định của Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và văn bản quyết định chủ trương đầu tư. Trường hợp dự án đầu tư không đáp ứng điều kiện hưởng ưu đãi đầu tư quy định của Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và quyết định chủ trương đầu tư. Trường hợp dự án đầu tư thỏa mãn điều kiện hưởng ưu đãi đầu tư khác thì nhà đầu tư hưởng ưu đãi theo điều kiện đó;