Mục lục bài viết

1. Có được đốt pháo nổ vào ngày Rằm tháng Giêng hàng năm không?

Ngày Rằm tháng Giêng, tức là ngày 15 của tháng 1 âm lịch, là dịp mà mỗi gia đình Việt thường chuẩn bị mâm cỗ để cúng tổ tiên, ông bà, mong muốn một năm mới đầy tài lộc, khỏe mạnh, và hạnh phúc. Đây là một ngày quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt.

Rằm tháng Giêng còn được biết đến với các tên gọi khác như Tết Nguyên Tiêu hoặc Tết Thượng Nguyên. Tuy nhiên, theo quy định của Nghị định 137/2020/NĐ-CP, pháo nổ được xác định là sản phẩm gây ra tiếng nổ hoặc tiếng rít, cùng với hiệu ứng màu sắc trong không gian, do tác động của các yếu tố như cơ, nhiệt, hóa hoặc điện.

Pháo nổ tạo ra âm thanh và hiệu ứng màu sắc trong không gian được gọi là pháo hoa nổ. Tuy nhiên, Nghị định cũng nghiêm cấm một số hành vi, bao gồm việc sử dụng, mua bán, vận chuyển, và sở hữu pháo nổ trừ trường hợp được phép theo quy định của Bộ Quốc phòng.

Do đó, trong ngày Rằm tháng Giêng, người dân không được phép tổ chức đốt pháo nổ theo quy định của pháp luật.

Theo quy định tại điểm i khoản 3 của Điều 11 trong Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử lý vi phạm quy định về quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm, hành vi đốt pháo nổ không tuân thủ quy định có thể bị phạt hành chính từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Đây là mức phạt tiền áp dụng cho cá nhân vi phạm. Đối với tổ chức có hành vi tương tự, mức phạt tiền sẽ là gấp đôi so với mức phạt áp dụng cho cá nhân, theo quy định tại khoản 2 của Điều 4 trong Nghị định 144/2021/NĐ-CP.

 

2. Người dân đốt vàng mã cúng Rằm tháng Giêng cần lưu ý những gì để không bị phạt?

Theo quy định tại điều 14, khoản 1 của Nghị định 38/2021/NĐ-CP, việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo được quy định như sau:

Người vi phạm có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng cho một trong các hành vi sau đây:

- Thấp hương hoặc đốt vàng mã không đúng nơi quy định;

- Nói tục, chửi thề, xúc phạm tâm linh gây ảnh hưởng đến không khí trang nghiêm của lễ hội;

- Mặc trang phục không lịch sự hoặc không phù hợp với truyền thống văn hóa Việt Nam.

Do đó, việc đốt vàng mã trong lễ cúng Rằm tháng Giêng không bị cấm. Tuy nhiên, người dân cần chú ý đến địa điểm đốt vàng mã, vì việc thực hiện không đúng nơi quy định có thể bị phạt hành chính từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng.

Mức phạt tiền này áp dụng cho cá nhân, và đối với tổ chức thực hiện hành vi vi phạm tương tự, mức phạt tiền có thể là gấp đôi theo quy định tại khoản 2 của Điều 5 trong Nghị định 38/2021/NĐ-CP, đã được sửa đổi bởi Khoản 2 của Điều 1 trong Nghị định 128/2022/NĐ-CP.

 

3. Những hoạt động ý nghĩa nên làm vào ngày Rằm tháng Giêng

Ngày Rằm tháng Giêng, hay còn được biết đến là Ngày Tết Nguyên Tiêu, đóng vai trò quan trọng trong văn hóa truyền thống của Việt Nam. Dưới đây là một số hoạt động ý nghĩa mà bạn có thể thực hiện vào ngày này:

- Cúng Rằm tháng Giêng: Cúng các vị thần, tổ tiên và linh hồn người đã qua đời là một phần không thể thiếu trong ngày Rằm. Gia đình có thể chuẩn bị các món ăn, hoa quả, nến và hương để cúng tổ tiên.

- Cúng bái đền chùa: Đến đền chùa để cầu nguyện và cúng tế là một hoạt động phổ biến trong ngày Rằm. Gia đình có thể tham gia tụng kinh và cầu nguyện tại chùa.

- Làm việc thiện: Ngày Rằm cũng là dịp để thể hiện lòng từ bi và từ thiện. Gia đình có thể ủng hộ các hoạt động từ thiện như quyên góp tiền, thức ăn, quần áo cho những người nghèo, trẻ em mồ côi hoặc người cao tuổi.

- Thăm viếng phần mộ tổ tiên: Rằm tháng Giêng là dịp để gia đình thăm viếng, dọn dẹp và thắp hương cho phần mộ của tổ tiên.

- Lau dọn và thắp hương bàn thờ tổ tiên: Trong ngày Rằm, các gia đình nên lau dọn lại bàn thờ tổ tiên và thắp hương, tuy nhiên cần chú ý không xê dịch bát hương và thực hiện việc này một cách trang trọng.

- Dọn dẹp và trang trí nhà cửa: Trang trí nhà cửa bằng hoa, lá, trái cây, đèn lồng,... giúp tạo ra sự tươi mới và tạo ra sự chào đón cho năm mới.

- Chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng: Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng nên được chuẩn bị chu đáo và đầy đủ, bao gồm cúng tổ tiên và cúng Phật.

- Ăn chay: Ăn chay vào ngày Rằm giúp tinh thần thanh tịnh và tăng cường sức khỏe.

- Thả đèn hoa đăng: Nhiều nơi tổ chức hoạt động thả đèn hoa đăng để cầu may mắn và thành công cho bản thân và gia đình trong năm mới.

 

4. Đốt vàng mã gây hỏa hoạn trong ngày rằm tháng giêng thì người đốt vàng mã bị xử lý như thế nào?

* Tại Điều 50 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP, vi phạm quy định về phòng, chống cháy, nổ tại hộ gia đình được quy định như sau:

- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với hành vi vi phạm an toàn phòng cháy và chữa cháy dẫn đến cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: Vi phạm quy định an toàn phòng cháy và chữa cháy dẫn đến cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản trên 100.000.000 đồng.

- Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm b và c của khoản 2 này.

* Tương tự, tại Điều 51 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP, các quy định được xác định như sau:

- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với hành vi vi phạm an toàn về phòng cháy và chữa cháy dẫn đến cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản dưới 20.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: Vi phạm quy định an toàn phòng cháy và chữa cháy dẫn đến cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản trên 100.000.000 đồng.

- Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm b và c của khoản 4 này.

* Tại Điều 180 của Bộ luật Hình sự 2015, được bổ sung bởi điểm g của khoản 1 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, quy định như sau:

- Người nào vô ý gây thiệt hại cho tài sản của người khác có giá trị từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt cải tạo không giam giữ từ 01 đến 02 năm.

- Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản của người khác có giá trị từ 500.000.000 đồng trở lên, sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ từ 02 đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

* Bên cạnh đó, tại Điều 313 của Bộ luật Hình sự 2015, được sửa đổi bởi khoản 115 của Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, quy định như sau:

- Người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác trong một trong các trường hợp sau đây, sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ từ 01 đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 đến 05 năm: Gây chết người; Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của ít nhất 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể là 61% trở lên;

- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, sẽ bị phạt tù từ 07 đến 12 năm: Gây chết cho 03 người trở lên;

- Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả như quy định tại một trong các điểm a, b và c của khoản 3 này, nếu không được ngăn chặn kịp thời, sẽ bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ từ 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Do đó, căn cứ vào tính chất và mức độ vi phạm của hành vi đốt vàng mã gây hỏa hoạn vào ngày Rằm tháng Giêng, sẽ xác định xem người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự theo các quy định trên.

Bài viết liên quan: Đốt pháo nổ, pháo hoa vào dịp tết bị xử lý như thế nào theo quy định pháp luật hiện hành 

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Minh Khuê về vấn đề: Có được đốt pháo nổ vào ngày Rằm tháng Giêng hàng năm hay không? Luật Minh Khuê xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn của quý khách hàng qua số hotline: 1900.6162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn. Xin trân trọng cảm ơn!