Công việc thời vụ là gì? Các công việc thời vụ theo luật?

1. Công việc thời vụ là gì? 

Thời vụ là một trong những thuật ngữ được nhắc một cách khá thường xuyên trong cuộc sống ngày nay, chúng ta không hề khó để bắt gặp những câu chuyện liên quan đến công việc thời vụ. Thực chất thì công việc thời vụ nó không chỉ một công việc cụ thể nào cả mà nó chỉ một hình thức làm việc thì đúng hơn. Bởi vì nó thể hiện nên tính chất công việc của công việc mà nhà tuyển dụng họ đưa ra đó là làm trong một khoảng thời gian nhất định, làm không liên tục như các công việc chính khác hay những công việc kí hợp đồng dài hạn. Và việc thời vụ thì nó có tính phổ thông.

Công việc thời vụ có thể là một thuật ngữ gắn liền với những học sinh, sinh viên. Bởi nó không đòi hỏi quá nhiều về trình độ chuyên môn nên phù hợp cho học sinh sinh viên làm thêm để kiếm thêm nguồn thu nhập cho bản thân. Hiện nay thì chúng ta không quá khó để tìm được một công việc thời vụ, việc thời vụ nó diễn ra rất là nhiều và được nhiều nhà tuyển dụng lựa chọn. Ví dụ như vào các thời điểm như là vào dip lễ tết và nghỉ hè thì nhiều người lao động được nghỉ có thể đi làm thời vụ để kiếm thêm thu nhập cho mình và gia đình. 

Mức lương của công việc thời vụ sẽ phụ thuộc vào thỏa thuận giữa người người nhận làm công việc thời vụ và nhà tuyển dụng. chứ không theo quy định của nhà nước. 

Công việc thời vụ xuất hiện nhiều một phần nào đó nó cũng dựa nào một số lí do như là một số công việc nó chỉ cần thuê nhân lực theo mùa, hoặc là vào một số ngày lễ tết thì nhu cầu nâng cao nên một số nơi cần thuê thêm nhân lực. Ví dụ như vào những ngày bình thường thì người nông dân hay những người làm trong lĩnh vực nông nghiệp thì họ không cần phải thuê nhân lực hoặc thuê với một số lượng nhân công không nhiều. Tuy nhiên vào mua thu hoạch hoặc là vào những đợt cỏ hay cần chăm sóc cây nhiều thì cần thuê thêm nhân lực khi hết mùa thì họ không cần thuê nữa. Những công việc thời vụ này thì nó không kéo dài thường thì chỉ là một đến hai tháng thậm chỉ là vài ngày. 

Hoặc là tại các cửa hàng quần áo thì vào dịp giáp tết thì nhu cầu mua đồ nâng cao dẫn đến nhân lực thiếu thì tại các cửa hàng này cũng sẽ tuyển nhân viên thời vụ để phục vụ qua kì lễ tết. 

Nói chung thì công việc thời vụ là công việc không lâu dài nó chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn nhất định phù hợp với lứa tuổi học sinh, sinh viên hoặc những người không có công việc ổn định muốn kiếm thêm thu nhập vì công việc này không đòi hỏi phải có kinh nghiệm. 

2.Các quy định về làm thời vụ

2.1. Làm thời vụ có phải ký hợp đồng hay không?

Làm thời vụ có phải ký hợp đồng lao động hay không? Đây là câu hỏi nhận được nhiều sự quan tâm của người đọc. Chúng tôi sẽ thực hiện giải đáp thắc mắc của các bạn như sau:

 Trước đây thì pháp luật lao động 2012 quy định những công việc bản chất là theo thời vụ có thời gian làm việc dưới 12 tháng, không mang tính chất thường xuyên kéo dài từ 12 tháng trở lên thì người lao động sẽ được ký hợp đồng thời vụ.Đối với những công việc mà mang tính chất thường xuyên từ 12 tháng trở lên thì không được ký hợp đồng lao động trừ trường hợp là tạm thời thay thế người lao động đi thực hiện nghĩa vụ quan sự hoặc người lao động nghỉ chế độ thai sản . Và trường hợp người lao động bị tai nạn lao động, bị ốm, nghỉ việc tạm thời. 

Tuy nhiên theo quy định của Bộ luật Lao động 2019 hiện hành thì bắt đầu từ ngày 01/01/2021 thì hợp đồng lao động thời vụ không còn hiệu lực. Thay vào đó thì bên nhà tuyển dụng các doanh nghiệp sẽ thực hiện ký hợp đồng lao động có thời hạn dưới 36 tháng với người lao động. Nghĩa là người lao động và bên sử dụng lao động sẽ tự thỏa thuận với nhau thuê trong vòng bao nhiêu tháng có thể là 1 tháng, 4 tháng, 12 tháng nhưng không được quá 36 tháng. Việc kí hợp đồng lao động bằng văn bản với các trường hợp sau: 

- Người lao động làm từ đủ 01 tháng trở lên

- Người lao động dưới 15 tuổi

- Người lao động làm giúp việc gia đình

- Ký hợp đồng lao động với một nhóm người lao động thông qua một người được ủy quyền

Ngoài những trường hợp khác ở trên thì 2 bên hoàn toàn có thể ký kết hợp đồng bằng lời nói.

2.2. Làm thời vụ có phải đóng bảo hiểm xã hội hay không?

Căn cứ pháp lý: Tại điểm a, b Khoản 1 điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì có quy định về đối tượng bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội

Căn cứ theo luật bảo hiểm xã hội 2014 thì những đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội bao gồm: Người lao động làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn, có thời hạn hoặc mùa vụ có thời gian từ 03 đến 12 tháng. Bao gồm cả Hợp đồng lao động ký kết với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi; Công nhân thời vụ hợp đồng từ 1 tháng đến 3 tháng

Như vậy thì dựa vào căn cứ trên thì ta có thể đưa ra kết luận rằng: Người lao động làm việc từ 01 tháng trở lên đều cần tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. 

2.3. Làm gì khi  đơn phương chấm dứt hợp đồng thời vụ?

Vì một số nguyên nhân mà người lao động có thể lựa chọn đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tuy nhiên cũng cần tuân thủ theo quy định của Bộ luật Lao động 

Căn cứ tại điều 35 luật lao động 2019 thì người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động ít nhất 30 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến dưới 36 tháng. Và ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn dưới 12 tháng. 

Bên cạnh đó bạn có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động khi gặp các trường hợp như là không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận trừ những trường hợp phải điều chuyển người lao động khi gặp khó khăn đột xuất do thiên tai, hỏa hoạn dịch bệnh nguy hiểm, áp dụng biện pháp ngăn chặn, khắc phục tai nạn lao động, bênh nghề nghiệp  sự cố điện nước hoặc do nhu cầu sản xuất kinh doanh... thì người sử dụng được chuyển người lao động làm việc công việc khác so với hợp đồng lao động nhưng không được quá 60 ngày làm việc cộng dồn trong 01 năm, trong trường hợp mà người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động quá 60 ngày làm việc cộng dồn trong 01 năm thì chỉ được thực hiện khi người lao động đồng ý bằng văn bản.

Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không phải báo trước khi không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 điều 97 của bộ luật lao động 2019

Ngoài ra người lao động cũng được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp như là bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe nhân phẩm, danh dự, bị cưỡng bức lao động; Bị quấy rối tình dục tai nơi làm việc; Lao động nữ mang thai phải nghỉ theo khoản 1 điều 138. người đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định, người lao động cung cấp thông tin không trung thực làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động. 

3. Các lợi ích khi làm thời vụ

Công việc thời vụ có rất nhiều lợi ích của nó sau đây là một số lợi ích mà ta có thể nhận thấy một cách rõ ràng khi thực hiện một công việc thời vụ đó là: 

Khi ta thực hiện một công việc gì đó thì đầu tiên mà ta nhận được đó là lương, công việc thời vụ giúp tăng thu nhập cho người lao động. Hiện nay thì có rất nhiều công việc thời vụ có mức lương rất là cao, thậm chí là còn cao hơn những công việc mới tốt nghiệp của một số ngành nghề. Khi có một nguồn thu nhập khá là ổn định do công việc thời vụ đem lại thì bạn có thể có thêm một khoản chi phí cho trang trải cuộc sống hàng ngày. Thậm chí đây sẽ là công việc giúp bạn trang trải trong thời gian đi tìm một công việc ổn định phù với với chuyên ngành của mình hơn, hoặc là vượt qua được giai đoạn khủng hoảng kinh tế do dịch bệnh kéo dài như những năm vừa qua. 

Thứ hai là bản thân chúng ta sẽ có thêm nhiều kỹ năng, trau dồi thêm cho bản thân nhiều kiến thức và trải nghiệm hơn nữa bởi vì những kỹ năng mà ta học hỏi được trong cuộc sống trong tất cả công việc điều có ý nghĩa, nó không hề vô ích, tất cả những công việc mà bạn thực hiện sẽ dạy cho bạn những kỹ năng cần thiết để bạn có thể mạnh mẽ vượt qua được trong cuộc sống này, thể bổ trợ cho bạn vào những công việc sau này. Mỗi công việc sẽ dạy cho bạn những kỹ năng khác nhau ví dụ như khi bạn đi làm công việc là nhân viên bán hàng ở một cửa hàng thì bạn sẽ học được kỹ năng giao tiếp với khách hàng, kỹ năng lắng nghe cũng như là sẽ học được tính kiên nhẫn, linh hoạt với khách hàng và công việc ...

Tiếp theo đó là công việc thời vụ thì có thể sắp xếp thời gian một cách linh hoạt, bạn có thể dễ dàng lựa chọn giờ làm việc phù hợp với thời gian của mình thay vì bị bó buộc như những công việc full time khác. 

Nếu bạn có thể sắp xếp thời gian của mình một cách hợp lý thì bạn hoàn toàn có thể đi làm thời vụ để có thêm những trải nghiệm trong cuộc sống bởi lẽ những trải nghiệm từ công việc này là hoàn toàn đáng quý. Còn nếu bạn cảm thấy đã bận rộn với công việc chính không có nhiều thời gian làm việc khác hoặc nhu cầu tài chính bạn ổn không nhât thiết phải đi làm thời vụ thì bạn hoàn toàn có thể không đi, bởi làm việc quá nhiều không có thời gian nghỉ ngơi sẽ ảnh hưởng một cách tiêu cực đến sức khỏe và tinh thần của bạn.