1. Các hành vi bị nghiêm cấm theo luật giao thông đường bộ

Theo quy định tại Điều 8 Luật Giao thông đường bộ 2008, một số hành vi bị nghiêm cấm nhằm đảm bảo an toàn giao thông và bảo vệ tính mạng con người.

- Đua xe và lạng lách: Hành vi đua xe, cổ vũ đua xe, tổ chức đua xe trái phép, cũng như lạng lách, đánh võng trên đường phố không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân người tham gia mà còn đe dọa đến tính mạng của người đi đường. Những hành động này thường xảy ra trong bối cảnh không kiểm soát, dẫn đến những tai nạn nghiêm trọng.

- Sử dụng chất ma túy và rượu bia: Điều khiển phương tiện giao thông khi trong cơ thể có chất ma túy hoặc nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở vượt quá quy định là hành vi hết sức nguy hiểm. Đặc biệt, đối với người điều khiển xe mô tô, việc có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở có thể làm giảm khả năng phản ứng, dẫn đến những quyết định sai lầm trên đường.

- Thiếu giấy phép lái xe: Việc điều khiển xe cơ giới mà không có giấy phép lái xe theo quy định là hành vi vi phạm pháp luật. Người không đủ năng lực lái xe sẽ khó kiểm soát tình huống giao thông, dễ gây ra tai nạn.

- Giao xe cho người không đủ điều kiện: Giao xe cơ giới hoặc xe máy chuyên dùng cho người không đủ điều kiện tham gia giao thông có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Người không có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ sẽ thiếu hiểu biết về quy tắc và trách nhiệm khi tham gia giao thông.

- Vi phạm tốc độ và an toàn giao thông: Hành vi điều khiển xe cơ giới chạy quá tốc độ quy định, giành đường, vượt ẩu không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây nguy hiểm cho chính mình và người khác. Những hành động này thường làm tăng khả năng xảy ra tai nạn nghiêm trọng.

- Sử dụng còi và đèn không đúng quy định: Việc bấm còi, rú ga liên tục, đặc biệt là trong khung giờ từ 22 giờ đến 5 giờ, hay sử dụng còi hơi, đèn chiếu xa trong khu đông dân cư đều gây mất trật tự an toàn giao thông. Thêm vào đó, việc lắp đặt và sử dụng còi, đèn không đúng thiết kế của nhà sản xuất sẽ gây rối loạn và làm giảm an toàn cho các phương tiện khác.

Các hành vi này không chỉ vi phạm quy định pháp luật mà còn thể hiện sự thiếu trách nhiệm của người tham gia giao lý nghiêm khắc để giảm thiểu những hành vi này.

Như vậy, cha, mẹ giao xe cơ giới, xe máy chuyên dùng cho con không đủ điều kiện để điều khiển xe tham gia giao thông đường bộ thuộc các hành vi nghiêm cấm được quy định tại Luật giao thông đường bộ.
 

2. Giao xe cho con không đủ tuổi lái cha mẹ có thể bị phạt tù?

2.1 Xử lý vi phạm hành chính đối với cha, mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi lái xe

Theo quy định tại khoản 5 Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, các chủ phương tiện vi phạm quy định liên quan đến giao thông đường bộ sẽ phải chịu mức phạt tiền nghiêm khắc. Đối với cá nhân sở hữu xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự, mức phạt có thể dao động từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Đối với tổ chức, mức phạt sẽ tăng lên từ 1.600.000 đồng đến 4.000.000 đồng. Các hành vi vi phạm cụ thể bao gồm việc tự ý cắt, hàn, đục lại số khung và số máy; đưa phương tiện đã bị thay đổi số tham gia giao thông; tẩy xóa hoặc sửa chữa hồ sơ đăng ký xe; tự ý thay đổi đặc điểm của xe; khai báo không đúng sự thật; và giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển.

Bên cạnh đó, tại điểm h khoản 8 cùng Điều 30 của nghị định này, quy định rõ ràng về mức phạt đối với các chủ xe ô tô, máy kéo và xe máy chuyên dùng. Mức phạt đối với cá nhân có thể lên tới từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng, trong khi tổ chức sẽ phải chịu phạt từ 8.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng. Các hành vi vi phạm tương tự như đối với xe mô tô, bao gồm việc giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển. Những quy định này nhằm mục đích tăng cường an toàn giao thông, bảo vệ tính mạng và tài sản của người tham gia giao thông, đồng thời nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng.

Như vậy, cha/mẹ giao xe hoặc để cho con chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô tham gia giao thông sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Đối với ô tô thì phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng.

 

2.2 Chịu trách nhiệm hình sự khi xảy ra tai nạn giao thông chết người

Theo quy định tại Điều 264 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), việc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ được quy định cụ thể và nghiêm ngặt. Điều này nhằm bảo vệ an toàn giao thông và ngăn ngừa thiệt hại cho người khác. Cụ thể, nếu một người giao xe cho người mà mình biết rõ là không có giấy phép lái xe, hoặc đang trong tình trạng say rượu, bia với nồng độ cồn vượt quá quy định, hay sử dụng chất ma túy và các chất kích thích khác, thì người giao xe đó sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự nếu gây ra thiệt hại cho người khác.

Hình phạt cho các trường hợp vi phạm

- Trường hợp gây thiệt hại nghiêm trọng: Nếu hành vi giao xe dẫn đến cái chết của một người, gây thương tích với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên cho một người, hoặc gây thương tích cho hai người trở lên với tổng tỷ lệ tổn thương từ 61% đến 121%, hoặc gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì người phạm tội sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

- Trường hợp gây thiệt hại rất nghiêm trọng: Nếu gây ra cái chết của hai người, hoặc thương tích cho hai người trở lên với tổng tỷ lệ tổn thương từ 122% đến 200%, hoặc gây thiệt hại tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng, mức phạt sẽ tăng lên từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

- Trường hợp gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng: Nếu hành vi dẫn đến cái chết của ba người trở lên, hoặc thương tích cho ba người trở lên với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 201% trở lên, hoặc gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên, người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Hình phạt bổ sung

Ngoài các hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng. Điều này thể hiện tính chất nghiêm khắc của pháp luật trong việc xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến giao thông, nhằm đảm bảo an toàn cho mọi người tham gia giao thông và giảm thiểu thiệt hại do những hành vi thiếu trách nhiệm gây ra.

Như vậy, cha/mẹ giao xe hoặc để cho con chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô, ôtô tham gia giao thông ngoài việc bị xử phạt vi phạm hành chính còn có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, có thể tăng nặng khung hình phạt lên đến 07 năm.

Lưu ý: tầm quan trọng của việc xử phạt nghiêm đối với trường hợp giao xe cho người không đủ tuổi lái xe: 

(1) Răn đe và giảm thiểu vi phạm:

- Tác động trực tiếp: Các hình phạt nghiêm khắc sẽ tạo ra rào cản tâm lý mạnh mẽ, khiến người dân e ngại khi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Điều này giúp giảm thiểu đáng kể số lượng trường hợp giao xe cho người chưa đủ tuổi.

- Làn sóng dư luận: Các vụ việc bị xử lý nghiêm sẽ tạo ra hiệu ứng lan tỏa, giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về hậu quả của việc vi phạm luật giao thông.

(2) Bảo vệ an toàn cho xã hội:

- Ngăn chặn tai nạn: Người chưa đủ tuổi thường thiếu kinh nghiệm lái xe, khả năng phán đoán tình huống kém, dễ dẫn đến các tình huống nguy hiểm và tai nạn giao thông. Việc xử phạt nghiêm sẽ giúp giảm thiểu đáng kể số lượng tai nạn giao thông.

- Bảo vệ tính mạng và tài sản: Tai nạn giao thông gây ra những hậu quả nghiêm trọng về tính mạng, sức khỏe và tài sản. Việc xử phạt nghiêm sẽ góp phần bảo vệ sự an toàn cho mọi người tham gia giao thông.

(3) Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật:

- Gắn liền trách nhiệm: Khi người vi phạm phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình, họ sẽ ý thức hơn về tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật.

- Xây dựng văn hóa giao thông: Việc xử phạt nghiêm sẽ góp phần hình thành một xã hội có văn hóa giao thông cao, nơi mọi người đều tuân thủ luật lệ.

(4) Đảm bảo công bằng xã hội:

- Đối xử công bằng: Mọi người đều phải tuân thủ pháp luật, không ai được phép vượt quá giới hạn cho phép. Việc xử phạt nghiêm sẽ đảm bảo sự công bằng trong xã hội.

- Bảo vệ quyền lợi của người dân: Việc xử phạt nghiêm sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của những người tham gia giao thông khác, tránh trường hợp họ trở thành nạn nhân của những người vi phạm.

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau:

Bạn đọc có thắc mắc pháp lý có thể liên hệ Tư vấn pháp luật giao thông trực tuyến qua tổng đài điện19006162 hoặc thông qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn cụ thể.