Hãy kể tên một số quyền sở hữu trí tuệ mà em biết

1. Quyền sở hữu trí tuệ được hiểu là gì?

- Quyền sở hữu trí tuệ không còn xa lạ với cả cộng đồng doanh nghiệp và cộng đồng dân cư. Một xã hội thịnh vượng và tiến bộ là nơi mà giá trị trí tuệ được coi trọng và đánh giá cao từ đảng cấp độ cá nhân đến tổ chức. Việc đề cao tôn trọng và tuân thủ quyền sở hữu trí tuệ không chỉ là yếu tố quan trọng mà còn là một nền tảng cơ bản để xã hội phát triển.

TRong một cộng đồng nơi quyền sở hữu trí tuệ được đảm bảo cá nhân và tổ chức có động lực mạnh mẽ để đầu tư vào sáng tạo và phát triển kinh doanh. Điều này bởi vì họ có niềm tin rằng công lao sáng tạo của họ sẽ được bảo vệ và công nhận từ đó tạo ra một môi trường an tâm và khích lệ sự đổi mới.

- QUyền sở hữu trí tuệ là một khái niệm pháp lý, đặc trưng bởi quyền lực và ưu tiên được cấp cho tổ chức và cá nhân đối với các tài sản trí tuệ. Đây bao gồm những quyền lợi rộng lớn bao quát quyền tác giả và các quyền liên quan đến nghệ thuật, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng. Được hiểu đơn giản là tài sản trí tuệ là thành quả của sức tưởng tượng và trí óc con người như tác phẩm văn học, nghệ thuật, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, tên thương mại chỉ dẫn địa lý bí mật kinh doanh và giống cây trồng mới.

Hệ thống pháp luật chặt chẽ được xây dựng để nhằm bảo vệ khuyến khích sự sáng tạo, phát triển và đổi mới thông qua việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Quyền lợi của người sở hữu trí tuệ được đặt dưới sự bảo vệ của pháp luật nhằm đảm bảo rằng họ có đủ động lực để đầu tư thời gian, nỗ lực và tài năng vào quá trình sáng tạo. Bằng cách này thì hệ thống này không chỉ thúc đẩy sự đổi mới mà còn bảo vệ lợi ích hợp pháp của những người đóng góp vào sự phong phú và tiến bộ của xã hội.

Căn cứ phát sinh và xác lập quyền sở hữu trí tuệ được chi tiết tại Điều 6 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 được sửa đổi bổ sung năm 2019 bao gồm những điểm sau:

- Quyền tác giải: Quyền tác giả phát sinh ngay từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định; Không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ và có hay không việc chưa công bố đăng ký hay chưa đăng ký.

- Quyền liên quan: Quyền liên quan xuất hiện khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa được định hình hoặc thực hiện mà không hại đến quyền tác giả.

- Quyền sở hữu công nghiệp: QUyền sở hữu công nghiệp đối với chế biến kiểu dáng công nghiệp thiết kế bố trí, nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi bổ sung 2019 hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo các điều ước mà Việt Nam là thành viên.

- Quyền sở hữu công nghiệp: Quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi bổ sung 2019 hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo các điều ước mà Việt Nam là thành viên.

Quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu nổi tiếng; Quyền sở hữu công nghiệp đối với tên thương hiệu; ,,,

- Quyền đối với giống cây trồng: Quyền đối với giống cây trồng được xác lập dựa trên quyết định cấp bằng bảo hộ giống cây trồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký.

2. Một số quyền sở hữu trí tuệ

Quyền sở hữu trí tuệ bao gồm quyền tác giả và các quyền liên quan đến quyền tác giả; Quyền sở hữu công nghiệp và Quyền đối với giống cây trồng 

Quyền tác giả nổi bật như quyền của tổ chức hoặc cá nhân đối với những tác phẩm mà họ sáng tạo hoặc sở hữu. Tác phẩm có thể là sản phẩm của một cá nhân đơn lẻ hoặc của nhiều người cùng sáng tạo khiến cho họ trở thành đồng tác giả của tác phẩm đó. Tác giả không chỉ là người sáng tạo mà còn là chủ sở hữu quyền tác giả có quyền quyết định về tài sản liên quan đến tác phẩm đó trong đó quyền nhân thân luôn được liên kết chặt chẽ với tác giả.

Ngoài ra thì quyền liên quan đến quyền tác giả mở rộng khả năng bảo vệ trí tuệ áp dụng cho cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình chương trình phát sóng và tín hiệu vệ tinh mạng chương trình được mã hóa. Đây là những quyền lợi quan trọng đối với việc bảo vệ và quản lý tác phẩm trong nhiều lĩnh vực khác nhau của nghệ thuật và giải trí.

Quyền sở hữu công nghiệp là một khía cạnh quan trọng khác của quyền sở hữu trí tuệ bao gồm quyền đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý và bí mật kinh doanh. Đây là những quyền lợi mà tổ chức và cá nhân có thể đạt được thông qua sự sáng tạo và sở hữu bao gồm cả quyền chống cạnh tranh không lành mạnh giúp đảm bảo sự bảo vệ độc đáo và giá trị thương hiệu của họ.

Cuối cùng là quyền đối với giống cây trồng là quyền của tổ chức hoặc cá nhân đối với giống cây trồng mới do họ chọn tạo hoặc phát hiện và sau đó phát triển hoặc được hưởng quyền sở hữu, Đây là một khía cạnh quan trọng của quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực nông nghiệp và khoa học cây trồng nơi mà việc bảo vệ quyền đối với giống cây trồng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích sự đổi mới và nâng cao chất lượng của cây trồng.

3. Những hành vi vi phạm về quyền sở hữu trí tuệ

Vi phạm quyền sở hữu tác giả có thể bao gồm nhiều hành vi không đúng đắn và trái ngược với quy định pháp luật. Trong số các vi phạm này thì mạo danh tác giả của một tác phẩm đồng nghĩa với việc sử dụng danh tính của người sáng tác một cách trái phép tạo ra nguy cơ làm hại đến danh dự và uy tín của tác giả. Ngoài ra thì việc công bố và phân phối tác phẩm mà không có sự cho phép của tác giả cũng là một vi phạm nghiêm trọng đặc biệt khi đây là hành động không được chấp thuận theo quy định pháp luật.

Sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tác tác phẩm dưới mọi hình thức có thể tạo ra sự biến đổi không mong muốn và gây thiệt hại đến danh dự và uy tín của tác giả. Hành động sao chép tác phẩm mà không có sự cho phép của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả cũng là một vi phạm nghiêm trọng trừ khi được thực hiện với mục đích nghiên cứu khoa học hoặc giảng dạy cá nhân hoặc để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu.

Làm tác phẩm phái sinh mà không có sự cho phép của tác giả. Chủ sở hữu quyền tác giả nếu không có sự chuyển đổi thành chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác để phục vụ người khiếm thị cũng được coi là một hành động vi phạm quyền sở hữu tác giả. Sử dụng tác phẩm mà không có sự cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả mà không trả tiền nhuận bút, thù lao và quyền lợi vật chất khác theo quy định của pháp luật trừ các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố mà không cần xin phép và không phải trả tiền nhuận bút, thù lao, cũng được xem xét là một hành vi vi phạm.

Xuất bản tác phẩm mà không có sự cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả là một vi phạm nghiêm trọng đối với quyền sở hữu tác giả có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý và ảnh hưởng đến uy tín của tác giả.

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Sở hữu trí tuệ là gì? Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ

Bài viết trên luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết về vấn đề: Một số quyền sở hữu trí tuệ. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi bài viết.