Hiểu thế nào cho đúng về xe cũ nát, hết đát cần thu hồi?

1. Thế nào là xe cũ nát, hết đát cần thu hồi?

Xe đã hết hạn sử dụng hoặc xe đã qua thời kỳ sử dụng là những cách mô tả phương tiện giao thông khi chúng không còn đáp ứng được niên hạn sử dụng.

Trước hết, xe cũ nát hay hết "đát" là những cụm từ người dân thường sử dụng khi nhắc đến xe hết niên hạn sử dụng.

Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 95/2009/NĐ-CP thì niên hạn sử dụng của xe ô tô là thời gian cho phép sử dụng của xe ô tô.

Căn cứ theo quy định tại Điều 4 Nghị định 95/2009/NĐ-CP, quy định về niên hạn sử dụng của xe ô tô như sau:

- Không quá 25 năm đối với xe ô tô chở hàng.

- Không quá 20 năm đối với xe ô tô chở người.

- Không quá 17 năm đối với xe ô tô chuyển đổi công năng từ các loại xe khác thành xe ô tô chở người trước ngày 01/01/2002.

Đối với ô tô cải tạo, ô tô chuyển đổi công năng sử dụng thì có niên hạn tính từ năm sản xuất ô tô trước khi chuyển đổi (theo Điều 6 Thông tư 11/2016/TT-BGTVT hướng dẫn chi tiết Nghị định 95/2009/NĐ-CP). Cụ thể như sau:

- Ô tô chở người quá niên hạn sử dụng được chuyển đổi thành ô tô chở hàng và phải áp dụng niên hạn sử dụng của ô tô chở hàng là không quá 25 năm.

- Ô tô chở người từ 10 chỗ ngồi trở lên (kể cả chỗ người lái), ô tô chở người chuyên dùng chuyển đổi thành ô tô chở người dưới 9 chỗ ngồi (kể cả chỗ người lái) có niên hạn sử dụng của ô tô chở người là không quá 20 năm.

- Ô tô chở hàng chuyển đổi thành ô tô chuyên dùng và phải áp dụng niên hạn sử dụng của ô tô chở hàng là không quá 25 năm.

- Ô tô chuyên dùng, ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi (kể cả chỗ người lái) chuyển đổi thành ô tô chở hàng thì áp dụng niên hạn sử dụng của ô tô chở hàng là không quá 25 năm.

Hiện nay, chưa có quy định về niên hạn sử dụng đối với xe mô tô, xe gắn máy các loại. 

Tuy nhiên, Điều 4 Luật Giao thông đường bộ 2008 có quy định nghiêm cấm đưa xe cơ giới, xe máy chuyên dùng không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tham gia giao thông đường bộ.

Do đó, để triển khai công tác thu hồi xe máy cũ nát, các ngành chức năng sẽ thực hiện việc kiểm tra, đo đạc các quy chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường để xác định xe thuộc đối tượng thu hồi.

2. Sử dụng xe hết niên hạn sử dụng gây ra hậu quả gì?

Việc sử dụng các xe ô tô cũ, hỏng hóc, và đã vượt quá niên hạn sử dụng có thể tạo ra các tình huống đáng tiếc, đe dọa đến tính mạng và tài sản. Khi những chiếc xe này tham gia giao thông, có thể xuất hiện các vấn đề kỹ thuật và thiết bị, dẫn đến tình trạng mất kiểm soát của tài xế và gây ra các tai nạn nghiêm trọng đặc biệt.

Ở những vùng nông thôn hẻo lánh, nơi mà tình hình kinh tế khó khăn, việc sở hữu những chiếc xe đã vượt quá niên hạn sử dụng để phục vụ công việc không phải là điều khó khăn. Nguyên nhân là những chiếc xe này, mặc dù đã hết niên hạn sử dụng, vẫn có thể hoạt động, và nhiều chủ xe thường chuyển những chiếc xe như vậy đến các vùng sâu, vùng xa với giá rẻ để thu lại một lợi nhuận nhỏ. Điều này thường xảy ra ở những nơi ít được kiểm tra và kiểm soát.

Sự mất kiểm soát đối với xe máy đã hỏng hóc đưa đến những hậu quả khó lường, bao gồm va chạm, tai nạn giao thông, và sự cố về máy móc khi phương tiện tham gia lưu thông. Nguyên nhân chủ yếu là tư duy chủ quan của người dân đối với các con đường gần, đường tắt, dẫn đến việc người điều khiển phương tiện thường không đeo mũ bảo hiểm, làm tăng nguy cơ tổn thương khi tham gia giao thông.

Ngoài ra, xe máy hỏng hóc cũng tạo điều kiện thuận lợi cho các tình huống bất an như mất cắp xe, hoạt động "lò mổ" xe gian, gây mất an ninh trật tự trong các khu dân cư. Do đó, tình hình "nóng" về vấn đề xe máy ở tỉnh ta trong thời gian gần đây đã trở nên phức tạp, gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là trong việc sử dụng các xe máy đã hỏng hóc hoặc không đạt tiêu chuẩn.

Hậu quả của việc sử dụng xe cũ nát là những chiếc xe đã hết niên hạn vẫn tiếp tục lưu thông trên đường, không quan tâm đến nguy hiểm hay các quy định cấm. Để giải quyết vấn đề này, cần thắt chặt quản lý và thực hiện những biện pháp mạnh mẽ hơn đối với việc sử dụng xe đã vượt quá niên hạn, nhằm đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông và bảo vệ tài sản.

Cần hạn chế và ngay lập tức thu hồi các loại phương tiện như xe buýt, xe tải, xe ben, xe ôtô đã quá cũ và hết hạn sử dụng, cũng như các xe máy thô sơ cũ nát được sử dụng trong việc giao hàng gas, nước đá, v.v. Điều này không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn đảm bảo an toàn giao thông và duy trì mỹ quan đô thị.

Sau đó, cần triển khai từng bước thu hồi các loại phương tiện khác theo các tiêu chuẩn quy định, đồng thời hỗ trợ chi phí thay đổi phương tiện cho những người nghèo và khó khăn, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng đối với đời sống và sinh hoạt của cộng đồng.

3. Trường hợp thu hồi chứng nhận đăng ký, biển số xe 

Căn cứ theo quy định tại Điều 23 Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định những trường hợp sau bị thu hồi chứng nhận đăng ký, biển số xe:

- Xe hỏng không sử dụng được, bị phá hủy do nguyên nhân khách quan.

- Xe hết niên hạn sử dụng, không được phép lưu hành theo quy định của pháp luật.

- Xe bị mất cắp, bị chiếm đoạt không tìm được hoặc xe thải bỏ, chủ xe đề nghị thu hồi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe.

- Xe nhập khẩu miễn thuế hoặc xe tạm nhập của cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài tái xuất, chuyển quyền sở hữu hoặc tiêu hủy.

- Xe đăng ký tại các khu kinh tế theo quy định của Chính phủ khi tái xuất hoặc chuyển nhượng vào Việt Nam.

- Xe làm thủ tục đăng ký sang tên, di chuyển.

- Xe tháo máy, khung để đăng ký cho xe khác.

- Xe đã đăng ký nhưng phát hiện hồ sơ xe giả hoặc xe có kết luận của cơ quan có thẩm quyền số máy, số khung bị cắt, hàn, đục lại, tẩy xóa hoặc cấp biển số không đúng quy định.

Trước đây, theo quy định cũ tại Thông tư 58/2020/TT-BCA thì có 11 trường hợp bị thu hồi chứng nhận đăng ký, biển số xe. 

Khi làm thủ tục thu hồi chứng nhận đăng ký, biển số xe, người dân có thể thực hiện dịch vụ công trực tuyến toàn trình, đối với trường hợp xe hỏng không sử dụng được, bị phá hủy do nguyên nhân khách quan; xe hết niên hạn sử dụng, không được phép lưu hành theo quy định của pháp luật và xe bị mất cắp, bị chiếm đoạt không tìm được hoặc xe thải bỏ, chủ xe đề nghị thu hồi chứng nhận đăng ký xe, biển số hoặc thực hiện dịch vụ công trực tuyến một phần đối với những trường hợp còn lại.

Trường hợp xe của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam hoặc cá nhân người nước ngoài là thành viên của các cơ quan, tổ chức đó thì phải có Giấy giới thiệu của Cục Lễ tân Nhà nước (đối với cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế) hoặc Sở Ngoại vụ (đối với cơ quan lãnh sự).

Xem thêm: Xe bị thu hồi đăng ký xe, biển số xe trong những trường hợp nào ?

Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Hiểu thế nào cho đúng về xe cũ nát, hết đát cần thu hồi? mà Công ty Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Minh Khuê xin trân trọng cảm ơn!