Mục lục bài viết

1. Cách tính lương hưu năm 2024 đối với NLĐ đóng BHXH bắt buộc

Đối với người lao động (NLĐ) tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, việc tính toán mức lương hưu hàng tháng của họ được quy định chi tiết theo Điều 56 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và Điều 7 của Nghị định 115/2015/NĐ-CP. Cụ thể, mức lương hưu hàng tháng của NLĐ được xác định bằng cách nhân tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng với mức bình quân tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội. Công thức tính toán được mô tả như sau:

Lương hưu hàng tháng = (Tỷ lệ hưởng) x (Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH)

Trong đó:

- Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng, được xác định dựa trên thời gian tham gia bảo hiểm xã hội và đối tượng lao động cụ thể, được quy định như sau:

+ Đối với lao động nam: Khi đóng đủ 20 năm bảo hiểm xã hội, NLĐ sẽ được hưởng tỷ lệ lương hưu là 45%. Sau đó, với mỗi năm tiếp theo đóng bảo hiểm xã hội, tỷ lệ hưởng sẽ tăng thêm 2%. Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng tối đa là 75%. Trong trường hợp NLĐ có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội dài hơn số năm tương ứng để đạt tỷ lệ 75%, khi nghỉ hưu, họ sẽ không chỉ nhận lương hưu theo tỷ lệ tối đa mà còn được nhận thêm trợ cấp một lần theo các quy định hiện hành.

+ Đối với lao động nữ: Tương tự như lao động nam, nếu đóng đủ 15 năm bảo hiểm xã hội, NLĐ nữ sẽ được hưởng tỷ lệ lương hưu là 45%. Với mỗi năm tiếp theo đóng bảo hiểm xã hội, tỷ lệ hưởng sẽ tăng thêm 2%. Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng tối đa là 75%. Trong trường hợp NLĐ nữ có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội dài hơn số năm để đạt tỷ lệ 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu, họ cũng sẽ được hưởng trợ cấp một lần theo quy định.

- Lưu ý thêm rằng, nếu NLĐ nghỉ hưu trước tuổi quy định do suy giảm khả năng lao động theo quy định hiện hành, tỷ lệ (%) hưởng lương hưu hàng tháng sẽ được tính theo công thức nêu trên, và mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định sẽ dẫn đến việc giảm tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng thêm 2%.

- Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội (Mbqtl) được xác định theo các hướng dẫn cụ thể tại Điều 20 của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH và Điều 1 của Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH.

 

2. Cách tính lương hưu năm 2024 đối với người tham gia BHXH tự nguyện

Đối với những cá nhân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, việc tính toán mức lương hưu hàng tháng được quy định cụ thể tại Điều 74 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và Điều 3 của Nghị định 134/2015/NĐ-CP. Theo đó, mức lương hưu hằng tháng mà người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện nhận được được xác định bằng cách nhân tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng với mức bình quân thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội. Để làm rõ hơn, công thức tính lương hưu hàng tháng được cụ thể hóa như sau:

Lương hưu hàng tháng = (Tỷ lệ hưởng) x (Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH).

Trong công thức trên:

(2.1) Tỷ lệ hưởng là tỷ lệ phần trăm lương hưu hàng tháng mà người tham gia sẽ nhận được. Tỷ lệ này được xác định căn cứ vào thời gian đóng bảo hiểm xã hội. Cụ thể:

- Đối với nam giới, nếu đã đóng đủ 20 năm bảo hiểm xã hội thì tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng là 45%. Sau đó, mỗi năm tiếp theo được tính thêm 2%. Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng tối đa mà nam giới có thể nhận được là 75%. Trong trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội vượt quá số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng tối đa này, người tham gia sẽ được nhận thêm trợ cấp một lần theo quy định hiện hành khi nghỉ hưu.

- Đối với nữ giới, tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng là 45% nếu đã đóng đủ 15 năm bảo hiểm xã hội. Tương tự như nam giới, mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thêm sau thời gian tối thiểu 15 năm sẽ được tính thêm 2%. Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng tối đa của nữ giới cũng là 75%. Trong trường hợp nữ giới có thời gian đóng bảo hiểm xã hội vượt quá số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng tối đa này, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu hàng tháng, họ cũng sẽ được nhận thêm trợ cấp một lần theo quy định.

(2.2) Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH (Mbqtn) được tính toán bằng cách lấy tổng bình quân của các mức thu nhập tháng mà người tham gia đã đóng bảo hiểm xã hội trong toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm. Mức bình quân này là cơ sở để xác định số lương hưu hàng tháng mà người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ nhận được khi nghỉ hưu.

 

3. Chế độ trợ cấp một lần khi nghỉ hưu

Đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, khi người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội vượt quá số năm quy định tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, họ sẽ được hưởng thêm một khoản trợ cấp một lần ngoài lương hưu khi nghỉ hưu. Mức trợ cấp một lần này sẽ được tính dựa trên số năm đóng bảo hiểm xã hội vượt qua số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Cụ thể, mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội vượt mức này sẽ được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.

Đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 cũng quy định rằng khi người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội vượt quá số năm quy định tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài việc nhận lương hưu, họ cũng sẽ được hưởng một khoản trợ cấp một lần. Mức trợ cấp một lần này được tính dựa trên số năm đóng bảo hiểm xã hội vượt qua số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, và mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội vượt mức này sẽ được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.

Đối với việc tính toán chế độ trợ cấp trong trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ, cần lưu ý cách tính như sau: Nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có từ 01 tháng đến 06 tháng thì sẽ được tính là nửa năm; còn nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có từ 07 tháng đến 11 tháng thì sẽ được tính là một năm.

Tầm quan trọng của lương hưu đối với người lao động: 

- Đảm bảo cuộc sống ổn định khi về hưu:

+ Nguồn thu nhập ổn định: Lương hưu cung cấp một nguồn thu nhập đều đặn hàng tháng, giúp người lao động duy trì cuộc sống ổn định sau khi không còn khả năng lao động.

+ Đáp ứng nhu cầu cơ bản: Khoản tiền này giúp trang trải các chi phí sinh hoạt hàng ngày như ăn uống, nhà ở, thuốc men, và các nhu cầu thiết yếu khác.

+ Giảm bớt gánh nặng cho gia đình: Con cái không phải lo lắng quá nhiều về việc chăm sóc tài chính cho cha mẹ khi về già.

- Tạo sự an tâm và yên tâm:

+ Giảm lo lắng về tương lai: Khi đã có kế hoạch hưu trí rõ ràng, người lao động sẽ cảm thấy an tâm hơn về cuộc sống sau này, không còn phải lo lắng về vấn đề tài chính.

+ Tập trung vào các hoạt động khác: Nhờ có lương hưu, người cao tuổi có thể dành thời gian cho gia đình, bạn bè, các sở thích cá nhân hoặc tham gia các hoạt động xã hội.

- Góp phần vào sự ổn định xã hội:

+ Giảm thiểu tình trạng người già lang thang, cơ nhỡ: Lương hưu giúp người cao tuổi có cuộc sống ổn định, giảm thiểu gánh nặng cho xã hội.

+ Tạo một xã hội văn minh, nhân văn: Việc chăm sóc người cao tuổi là một biểu hiện của sự văn minh, tiến bộ của xã hội.

- Khuyến khích người lao động tham gia bảo hiểm xã hội:

+ Tạo động lực để người lao động đóng bảo hiểm: Khi thấy rõ lợi ích của việc tham gia bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ có động lực hơn để đóng góp.

+ Đảm bảo tính bền vững của quỹ bảo hiểm xã hội: Số lượng người tham gia bảo hiểm xã hội tăng lên sẽ giúp quỹ bảo hiểm xã hội hoạt động ổn định và bền vững hơn.

Như vậy, lương hưu không chỉ là một chế độ bảo hiểm mà còn là một biểu hiện của sự quan tâm của nhà nước đối với người lao động. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo cuộc sống ổn định cho người cao tuổi, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh.

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Cách tính lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi
Bạn đọc có thắc mắc về pháp lý có thể liên hệ qua số tổng đài 19006162 hoặc thông qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn