Khu chế xuất có được xem là khu phi thuế quan hay không?

1. Khu chế xuất có được xem là khu phi thuế quan không?

Theo quy định của Điều 2, Khoản 2 trong Nghị định số 35/2022/NĐ-CP, khu chế xuất bao gồm:

- Khu công nghiệp đặc trưng cho việc sản xuất hàng dành cho xuất khẩu, cung cấp dịch vụ cho lĩnh vực sản xuất hàng xuất khẩu và thực hiện các hoạt động liên quan đến xuất khẩu;

- Có ranh giới riêng biệt được bao bọc bởi hàng rào cứng và được trang bị cơ sở hải quan để kiểm tra, giám sát và quản lý hàng hóa xuất, nhập khẩu.

Theo Điều 4, Khoản 1 của Luật Thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu năm 2016, khu vực thuế quan là:

- Một phạm vi kinh tế nằm trong lãnh thổ Việt Nam, được thành lập theo quy định của pháp luật;

- Được phân biệt bởi một ranh giới địa lý cụ thể, có hàng rào cứng để đảm bảo sự kiểm tra, giám sát và quản lý của cơ quan hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, cũng như phương tiện và hành khách ra vào.

Theo quy định tại Điều 4, Khoản 20 của Thông tư 219/2013/TT-BTC, khu vực phi thuế quan bao gồm: khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất, kho bảo thuế, khu bảo thuế, kho ngoại quan, khu kinh tế thương mại đặc biệt, khu thương mại - công nghiệp và các khu vực kinh tế khác được thành lập, nhận ưu đãi thuế theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Các giao dịch mua bán và trao đổi hàng hóa giữa các khu này với bên ngoài được xem là các giao dịch xuất khẩu và nhập khẩu.

Do đó, có thể hiểu rằng khu chế xuất được xem như một phần của khu vực phi thuế quan, nghĩa là khu chế xuất là một “tập con” trong toàn bộ hệ thống khu vực phi thuế quan.

2. Điểm khác biệt giữa khu chế xuất và khu phi thuế quan

Mặc dù thuộc phạm vi của khu phi thuế quan, khu chế xuất vẫn có những đặc điểm riêng. Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa khu chế xuất và khu phi thuế quan, bạn vui lòng xem bảng so sánh dưới đây:

Khu phi thuế quan là một khái niệm toàn diện, trong đó khu chế xuất chỉ là một phần trong toàn bộ hệ thống này.

Cả khu phi thuế quan và khu chế xuất đều được Chính phủ công nhận và thành lập nhằm tập trung vào các hoạt động xuất/nhập khẩu. Mục tiêu là đảm bảo rằng có ranh giới địa lý cụ thể, giúp các cơ quan liên quan thực hiện kiểm tra và giám sát các doanh nghiệp một cách hiệu quả.

Hơn nữa, cả khu thuế quan và khu chế xuất đều được hưởng các chính sách ưu đãi thuế, giúp các doanh nghiệp giảm thiểu chi phí và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường. Điều này hỗ trợ mục tiêu của Việt Nam trong việc tăng cường kim ngạch xuất khẩu.

3. Khu chế xuất có phải là khu vực hải quan riêng hay không?

Khu chế xuất được xem như một khu vực hải quan độc lập, trong đó doanh nghiệp chế xuất phải tuân theo các thủ tục hải quan, kiểm tra và giám sát hải quan, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đối với hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu theo quy định áp dụng cho khu vực hải quan độc lập. Điều này được quy định tại khoản 4, Điều 3 của Luật Quản lý ngoại thương năm 2017, mô tả khu vực hải quan độc lập là một phạm vi địa lý trên lãnh thổ Việt Nam, được thiết lập theo quy định của pháp luật Việt Nam và các hiệp định quốc tế mà Việt Nam là thành viên, và có quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu với phần còn lại của lãnh thổ và các nước ngoài.

Theo quy định của khoản 4, Điều 26 trong Nghị định số 35/2022/NĐ-CP, quan hệ trao đổi hàng hóa giữa doanh nghiệp chế xuất và các khu vực khác trên lãnh thổ Việt Nam, không thuộc khu phi thuế quan, được xem là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu. Thủ tục hải quan, kiểm tra và giám sát hải quan, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại doanh nghiệp chế xuất sẽ tuân theo quy định áp dụng cho khu vực hải quan độc lập, ngoại trừ các quy định riêng áp dụng cho khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế.

Do đó, khu chế xuất sẽ áp dụng các quy định đối với khu vực hải quan độc lập, trừ khi có các trường hợp quy định cụ thể tại khoản c của Điều 26 trong Nghị định 35/2022/NĐ-CP. Cụ thể, doanh nghiệp chế xuất có thể bán hoặc thanh lý tài sản đã qua sử dụng và các hàng hóa khác theo quy định của pháp luật về đầu tư, nhưng tại thời điểm bán hoặc thanh lý vào thị trường nội địa, không áp dụng chính sách quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, trừ những trường hợp đặc biệt được quy định tại điểm c khoản 4 Điều 26 Nghị định 35/2022/NĐ-CP. Hàng hóa quản lý bằng giấy phép cần được cơ quan cấp phép nhập khẩu đồng ý bằng văn bản.

Tóm lại, khu chế xuất được coi là khu vực hải quan độc lập và sẽ tuân theo các quy định áp dụng cho khu vực hải quan độc lập, ngoại trừ những trường hợp cụ thể được quy định tại điểm c của Điều 26 trong Nghị định 35/2022/NĐ-CP.

4. Các hoạt động được phép đầu tư trong khu chế xuất là gì?

Theo quy định chi tiết tại Điều 62 của Nghị định 31/2021/NĐ-CP, những hoạt động được phép thực hiện trong dự án đầu tư trong khu chế xuất bao gồm:

- Thuê hoặc mua các công trình nhà xưởng, văn phòng, kho bãi đã được xây dựng để phục vụ hoạt động sản xuất và kinh doanh.

- Sử dụng có trả tiền các công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ, bao gồm hệ thống đường giao thông, cấp điện, cấp nước, thoát nước, thông tin liên lạc, xử lý nước thải, chất thải, cũng như các công trình dịch vụ và tiện ích công cộng khác (gọi là phí sử dụng hạ tầng).

- Chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thuê đất, thuê lại đất đã xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà xưởng, văn phòng và các công trình khác phục vụ sản xuất và kinh doanh theo quy định của pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản.

- Cho thuê hoặc cho thuê lại các công trình nhà xưởng, văn phòng, kho bãi và các công trình khác đã xây dựng để phục vụ sản xuất và kinh doanh theo quy định của pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản.

- Thực hiện các hoạt động khác theo quy định của Luật Đầu tư 2020, Nghị định 31/2021/NĐ-CP và quy định của Chính phủ về khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, cũng như các quy định pháp luật liên quan.

Bài viết liên quan: Khu phi thuế quan là gì? Vì dụ về khu phi thuế quan tại Việt Nam

Luật Minh Khuê xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn của quý khách hàng qua số hotline: 1900.6162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn. Xin trân trọng cảm ơn!