Mục lục bài viết
1. Mâu thuẫn về giờ giấc sinh hoạt có thể hoà giải ở cơ sở được không?
Ngày 28/02/2014, tại cơ sở, người hòa giải viên chỉ đảm nhận việc giải quyết những xung đột xuất phát từ các hoạt động trong cộng đồng dân cư, những tranh chấp phát sinh từ mối quan hệ dân sự và hôn nhân gia đình... Cụ thể, các trường hợp có thể tiến hành hòa giải được quy định chi tiết tại Điều 5 của Nghị định số 15/2014/NĐ-CP ngày 27/02/2014 của Chính phủ, đề cập đến những điều và biện pháp thực hiện Luật hòa giải ở cơ sở như sau:
Thứ nhất, mâu thuẫn giữa các bên do sự khác biệt về quan niệm sống, lối sống, tính tình không hòa hợp, hoặc mâu thuẫn trong việc sử dụng không gian chung, nguồn tài nguyên như điện, nước sinh hoạt, công trình phụ, giờ giấc sinh hoạt, gây mất vệ sinh chung, hoặc các lý do khác.
Thứ hai, tranh chấp phát sinh từ mối quan hệ dân sự như quyền sở hữu, nghĩa vụ dân sự, hợp đồng dân sự, thừa kế, và quyền sử dụng đất.
Thứ ba, tranh chấp phát sinh từ mối quan hệ hôn nhân và gia đình như mâu thuẫn giữa vợ chồng, cha mẹ và con cái, ông bà nội ngoại và cháu cháu, anh chị em, cấp dưỡng, xác định cha mẹ con cái, nuôi con nuôi, và các vấn đề liên quan đến ly hôn.
Thứ tư, vi phạm pháp luật mà theo quy định của pháp luật, những hành động vi phạm chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự, được xử lý theo quy định về vi phạm hành chính.
Thứ năm: Trong trường hợp vi phạm pháp luật hình sự mà không bị khởi tố vụ án theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, và không bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính theo quy định pháp luật, nếu vụ án đã được khởi tố theo yêu cầu của người bị hại nhưng người bị hại không yêu cầu khởi tố theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, hoặc nếu vụ án đã được khởi tố nhưng sau đó có quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng đình chỉ điều tra theo quy định, hoặc đình chỉ vụ án theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, và không bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính theo quy định pháp luật;
Thứ sáu: Trường hợp vi phạm pháp luật sẽ chịu áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn theo quy định tại Nghị định số 120/2021/NĐ-CP ngày 30/9/2013 của Chính phủ, quy định về chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn, hoặc nếu đủ điều kiện, có thể áp dụng biện pháp thay thế xử lý vi phạm hành chính theo quy định tại Chương II Phần thứ năm của Luật xử lý vi phạm hành chính.
Nghị định cũng quy định 05 trường hợp không được hòa giải, bao gồm:
- Trong trường hợp xuất hiện mâu thuẫn hoặc tranh chấp vi phạm lợi ích của Nhà nước hoặc lợi ích công cộng, quy định của Nghị định xác định rõ rằng quá trình hòa giải không áp dụng, nhấn mạnh sự quan trọng của việc bảo vệ lợi ích cộng đồng và quốc gia.
- Đối với vi phạm các quy định pháp luật về hôn nhân và giải đình, Nghị định đặt ra nguyên tắc cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải tiến hành giải quyết, tôn trọng và tuân thủ theo quy định của pháp luật, nhằm đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quá trình xử lý.
- Về giao dịch dân sự vi phạm các quy định cấm của pháp luật hoặc nguyên tắc đạo đức xã hội, Nghị định chú trọng vào việc xác định đối tượng vi phạm và đặt ra các biện pháp cần thiết để đối phó với tình hình, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì trật tự và an ninh xã hội
- Vi phạm pháp luật bị truy cứu trách nhiệm hình sự (trừ 03 trường hợp được tiến hành hòa giải nói trên).
- Đối với trường hợp vi phạm các quy định pháp luật, mà theo quy định cần phải chịu trách nhiệm hình sự, Nghị định quy định một loạt các biện pháp pháp lý và quy trình chặt chẽ, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình xử lý. Ngoài ra, nó còn tập trung vào việc tìm kiếm giải pháp thay thế hoặc hỗ trợ để giảm nhẹ hậu quả cho tất cả các bên liên quan.
- Về mâu thuẫn và tranh chấp thương mại, Nghị định đặc tả một kịch bản chi tiết của quá trình giải quyết, bao gồm cả các bước kiểm tra, phân tích và đánh giá mức độ tổn thất cho cả hai bên. Đồng thời, nó còn tập trung vào khuyến khích việc thương lượng và đối thoại, nhằm tìm ra giải pháp có lợi cho cả cộng đồng kinh doanh và xã hội.
- Đối với mâu thuẫn và tranh chấp trong lĩnh vực lao động, Nghị định đặt ra các quy định chi tiết về việc bảo vệ quyền lợi của người lao động và doanh nghiệp. Quy trình giải quyết được thiết kế để tạo điều kiện thuận lợi cho sự hòa giải thông qua các phương tiện như trọng tài, và cũng khuyến khích việc giáo dục và tập huấn để ngăn chặn các mâu thuẫn tương lai và tạo ra môi trường lao động tích cực.
Trong trường hợp hòa giải viên ở cơ sở không xác định được vụ việc có thuộc phạm vi hòa giải hay không, đề nghị công chức Tư pháp – Hộ tịch hướng dẫn. Hòa giải viên ở cơ sở sẽ nhận thù lao theo vụ, khi vụ đã kết thúc và không vi phạm nghĩa vụ quy định tại Điều 10 Luật hòa giải ở cơ sở. Trong trường hợp hòa giải viên gặp tai nạn hoặc rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe, sẽ được hỗ trợ chi phí cần thiết và thu nhập thực tế bị mất hoặc giảm sút. Gia đình của hòa giải viên bị thiệt hại về tính mạng trong khi thực hiện hoạt động hòa giải sẽ được hỗ trợ một lần bằng tiền để chi phí cứu chữa, bồi dưỡng, chăm sóc hòa giải viên trước khi chết, và chi phí mai táng sẽ được hỗ trợ.
Từ những quy định trên, có thể nhận thấy trong trường hợp hàng xóm láng giềng có mâu thuẫn về giờ giấc sinh hoạt, vụ việc này thuộc phạm vi hòa giải cơ sở.
2. Yêu cầu khi xác định phạm vi hòa giải ở cơ sở
Trong quá trình thực hiện hòa giải tại cơ sở, việc xác định phạm vi hòa giải cần đảm bảo các điều sau:
- Hòa giải ở cơ sở không làm ảnh hưởng đến quá trình xử lý hành vi vi phạm pháp luật. Đồng thời, không được sử dụng hòa giải để trốn tránh trách nhiệm hành chính và hình sự.
- Đối tượng của hòa giải tại cơ sở là các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm mà theo quy định của pháp luật chưa đến mức bị xử lý bằng biện pháp hình sự hoặc biện pháp hành chính.
- Mục tiêu của hòa giải tại cơ sở là đóng góp vào việc giảm nguy cơ phát sinh các mâu thuẫn và tranh chấp, hướng đến xây dựng lối sống văn hóa, chia sẻ, và đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Nó cũng nhằm hạn chế việc đưa các vấn đề phức tạp đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
- Hòa giải ở cơ sở cần bao quát các vấn đề phát sinh ngay cả khi chúng chỉ là tiềm ẩn trong thời điểm hiện tại, cũng như dự đoán về các mâu thuẫn và tranh chấp có thể xảy ra trong tương lai. Điều này giúp điều chỉnh các mối quan hệ phức tạp và đa dạng, liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống hàng ngày của cộng đồng. Các yếu tố như cơ cấu dân cư, điều kiện kinh tế xã hội, và vị trí địa lý vùng miền đều được xem xét để đảm bảo tính đa chiều và linh hoạt của quá trình hòa giải.
3. Có được mời hòa giải viên qua nhà hàng xóm để tiến hành hòa giải mâu thuẫn về giờ giấc sinh hoạt không?
Dựa trên quy định tại khoản 1 Điều 16 của Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2013, việc tiến hành hòa giải được căn cứ như sau:
- Một bên hoặc nhiều bên có thể yêu cầu quá trình hòa giải.
- Hòa giải viên có thể chứng kiến hoặc biết vụ việc nằm trong phạm vi hòa giải.
- Theo sự phân công của tổ trưởng tổ hòa giải hoặc theo đề nghị từ cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân liên quan.
Đồng thời, theo quy định tại khoản 1 Điều 17 của Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2013, các bên trong quá trình hòa giải có các quyền và nghĩa vụ sau:
- Lựa chọn và đề xuất hòa giải viên, địa điểm, và thời gian tiến hành hòa giải.
- Thông qua hoặc từ chối quá trình hòa giải; yêu cầu tạm dừng hoặc chấm dứt hòa giải.
- Xin yêu cầu hòa giải được tiến hành một cách công khai hoặc không công khai.
- Tự do bày tỏ quan điểm và đưa ra quyết định về nội dung giải quyết hòa giải.
- Cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về sự thật của vụ việc, đồng thời cung cấp các tài liệu, chứng cứ liên quan.
- Tôn trọng quyền lợi và nghĩa vụ của hòa giải viên cũng như các bên liên quan.
- Không tạo ra ảnh hưởng xấu đến an ninh và trật tự tại địa điểm hòa giải.
Bên cạnh đó, như đã phân tích trước đó, nếu xảy ra mâu thuẫn giữa hàng xóm về giờ giấc sinh hoạt, vấn đề này có thể được giải quyết thông qua quá trình hòa giải cơ sở. Do đó, theo quy định của Luật, các bên có quyền mời hòa giải viên tới nhà hàng xóm để giải quyết mâu thuẫn về giờ giấc sinh hoạt.
Bài viết liên quan: Mẫu biên bản hòa giải thành và Cách soạn thảo biên bản hòa giải
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Minh Khuê về vấn đề: Mâu thuẫn về giờ giấc sinh hoạt có hoà giải ở cơ sở được không? Luật Minh Khuê xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn của quý khách hàng qua số hotline: 1900.6162 hoặc qua email: lienhe@luatminhkhue.vn. Xin trân trọng cảm ơn!