Nêu nhiệm vụ, giải pháp quản lý và sử dụng đất theo Nghị quyết 18-NQ/TW

1. Mục tiêu tổng quát của Nghị quyết 18-NQ/TW về quản lý và sử dụng đất

Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2022 liên quan đến công cuộc hoàn thiện thể chế sử dụng đất ở Việt Nam với mục tiêu cụ thể đến năm 2025. Chi tiết từng phần của nội dung này như sau:

- Sửa đổi Luật Đất đai 2013 và các luật liên quan

• Mục tiêu: Đến năm 2023, hoàn thành việc sửa đổi Luật Đất đai 2013 và các luật liên quan.
• Yêu cầu: Phải đảm bảo sự đồng bộ và thống nhất. Điều này có nghĩa là việc sửa đổi phải đồng thời giải quyết các vấn đề đang tồn tại và làm cho hệ thống pháp luật về đất đai trở nên phù hợp và hiệu quả hơn. Các sửa đổi này cần được thực hiện một cách đồng bộ với các luật khác có liên quan để tránh mâu thuẫn và đảm bảo sự thống nhất trong quy định và thực thi pháp luật.

- Xây dựng cơ sở dữ liệu số và hệ thống thông tin quốc gia về đất đai

• Mục tiêu: Hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu số và hệ thống thông tin quốc gia về đất đai.
• Yêu cầu: Hệ thống này phải tập trung, thống nhất, đồng bộ, đa mục tiêu và có khả năng kết nối liên thông. Điều này nhằm tạo ra một nền tảng dữ liệu đất đai rõ ràng, chính xác và có thể truy cập dễ dàng từ nhiều nguồn khác nhau, phục vụ cho việc quản lý và sử dụng đất một cách hiệu quả.

- Kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về đất đai

• Mục tiêu: Hoàn thành kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về đất đai.
• Yêu cầu: Đảm bảo bộ máy quản lý phải tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, đồng bộ, và thống nhất. Điều này bao gồm việc loại bỏ khâu trung gian, đẩy mạnh phân cấp và phân quyền một cách hợp lý. Cùng với đó, cần thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực để đảm bảo rằng quyền lực được sử dụng đúng đắn và không bị lạm dụng.

- Giải quyết các tồn tại và vướng mắc trong quản lý và sử dụng đất

• Mục tiêu: Giải quyết cơ bản những tồn tại, vướng mắc liên quan đến nhiều loại đất.
• Yêu cầu: Đối với các loại đất cụ thể như đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh, đất quốc phòng, an ninh, đất của các cơ sở sản xuất đã di dời, đất lấn biển, đất tôn giáo, đất nghĩa trang, đất kết hợp nhiều mục đích, đất ở, và đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số, cần phải xử lý các vấn đề tồn đọng và vướng mắc hiện có. Điều này nhằm đảm bảo rằng việc quản lý và sử dụng đất là hợp lý, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế xã hội.

Tổng kết: Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2022 đặt ra một số mục tiêu cụ thể để cải cách và nâng cao hiệu quả quản lý đất đai đến năm 2025. Các mục tiêu này không chỉ tập trung vào việc sửa đổi và cải thiện hệ thống pháp luật và quản lý mà còn chú trọng đến việc xây dựng một hệ thống thông tin hiện đại và hiệu quả. Đồng thời, việc giải quyết các tồn tại và vướng mắc liên quan đến đất đai cần phải được thực hiện một cách đồng bộ và toàn diện để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và công bằng.

2. Các nhiệm vụ trọng tâm theo Nghị quyết 18-NQ/TW

Tại Tiểu mục 2.2 Mục 4 của Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã đề ra những nhiệm vụ và giải pháp quan trọng nhằm hoàn thiện các quy định liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất, và chuyển mục đích sử dụng đất. Nghị quyết nêu rõ rằng việc thực hiện giao đất, cho thuê đất sẽ chủ yếu thông qua phương thức đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án có sử dụng đất. Điều này nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài nguyên đất đai. Cụ thể, các quy định về đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án sẽ được quy định rõ ràng, đồng thời hạn chế và siết chặt các trường hợp giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá hoặc đấu thầu, để ngăn ngừa các hành vi lợi dụng hoặc lạm dụng.

Nghị quyết cũng yêu cầu xây dựng cơ chế đồng bộ và cụ thể để xử lý các vi phạm liên quan đến giao đất, cho thuê đất, đặc biệt là những vi phạm trong đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án. Để đạt được điều này, cần phải có sự công khai, minh bạch trong toàn bộ quy trình, và áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn.

Bên cạnh đó, nghị quyết chỉ rõ rằng việc cho thuê đất cần phải được thực hiện theo hình thức trả tiền hàng năm, và các trường hợp được phép trả tiền thuê đất một lần phải được quy định cụ thể, phù hợp với mục đích sử dụng đất và bảo đảm nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước. Đối với đất sử dụng làm cơ sở thờ tự hoặc trụ sở của các tổ chức tôn giáo, nhà nước sẽ giao đất có hạn mức mà không thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, nếu các tổ chức tôn giáo sử dụng đất vào các mục đích khác, họ vẫn phải trả tiền thuê đất theo quy định của pháp luật. Điều này nhằm bảo đảm sự công bằng và hợp lý trong việc quản lý tài nguyên đất đai và sử dụng hiệu quả quỹ đất hiện có.

Nghị quyết cũng nhấn mạnh việc tăng cường công tác quản lý và kiểm soát chặt chẽ đối với việc chuyển mục đích sử dụng đất, đặc biệt là các loại đất quan trọng như đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, và đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên. Đồng thời, cần phải thực hiện phân cấp, phân quyền đi đôi với việc kiểm tra, giám sát, và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong việc chuyển mục đích sử dụng đất. Đây là các giải pháp thiết yếu để bảo đảm việc quản lý đất đai được thực hiện một cách hiệu quả, bền vững và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.

3. Các giải pháp cụ thể

Căn cứ vào tiết 2.3 Tiểu mục 2 Mục 4 của Nghị quyết 18-NQ/TW năm 2022, nhiệm vụ đổi mới và nâng cao chất lượng quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất được nêu rõ với những yêu cầu cụ thể như sau. Trước hết, các quy hoạch quốc gia cũng như quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất cần phải bảo đảm tính phù hợp, thống nhất và đồng bộ. Điều này có nghĩa là các quy hoạch phải được thiết kế để gắn kết chặt chẽ với nhau, tạo ra một hệ thống quy hoạch tổng thể và đồng bộ, thúc đẩy sự phát triển toàn diện và hài hòa trong các lĩnh vực khác nhau.

Tiếp theo, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất phải được lập ở các cấp quốc gia, tỉnh và huyện, nhằm đáp ứng các yêu cầu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nhanh chóng và bền vững. Điều này không chỉ nhằm mục tiêu phát triển kinh tế mà còn bảo đảm các yếu tố quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Việc lập quy hoạch cần phải chú trọng đến những yếu tố quan trọng này để đảm bảo sự phát triển toàn diện và bền vững.

Nội dung quy hoạch sử dụng đất cần phải kết hợp giữa các chỉ tiêu về các loại đất với không gian, phân vùng sử dụng đất và hệ sinh thái tự nhiên. Quy hoạch phải thể hiện thông tin đến từng thửa đất, từ đó giúp xác định chỉ tiêu sử dụng đất một cách hợp lý, tránh lãng phí trong phân bổ, quản lý và sử dụng đất. Điều này nhằm đảm bảo rằng việc sử dụng đất được thực hiện một cách hiệu quả và tiết kiệm, đáp ứng nhu cầu thực tế.

Cuối cùng, quy định về việc phê duyệt và ban hành kế hoạch sử dụng đất hàng năm phải được thực hiện một cách rõ ràng và chặt chẽ. Nhà nước cần bảo đảm đủ nguồn lực để lập và triển khai quy hoạch sử dụng đất cùng với các quy hoạch ngành, lĩnh vực có liên quan. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện quy hoạch một cách chính xác và hiệu quả, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Xem thêm bài viết: Trách nhiệm quản lý đất đai của Ban quản lý khu công nghệ cao được pháp luật quy định như thế nào?

Khi có thắc mắc về quy định pháp luật, quý khách vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn.