Người gây tai nạn giao thông có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến gọi: 1900.6162

Trả lời:

Theo như những thông tin bạn trình bày thì thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người điều khiển xe máy, anh bạn vẫn chấp hành đúng luật giao thông, vẫn đi đúng làn đường vì vậy hành vi của anh bạn không cấu thành nên bất cứ tội phạm nào theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Trong trường hợp này, thiệt hại xảy ra khi anh bạn đang lái xe ô tô - phương tiện giao thông vận tải cơ giới thuộc nguồn nguy hiểm cao độ. Anh bạn không phải bồi thường thiệt hại nếu thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại. Ngược lại, anh bạn sẽ phải bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại mặc dù anh bạn không có lỗi theo Điều 584 và Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:

"Điều 601. Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra

1. Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, thú dữ và các nguồn nguy hiểm cao độ khác do pháp luật quy định.

Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật.

2. Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

3. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp sau đây:

a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;

b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Anh bạn sẽ phải bồi thường thiệt hại về tài sản và thiệt hại về sức khỏe cho người đó nếu anh bạn có lỗi để sảy ra tai nạn theo quy định trên.

>> Xem thêm: Tai nạn giao thông gây chết người hai bên gia đình có thể tự hòa giải không liên quan đến pháp luật được không?

Luật sư tư vấn Luật dân sự trực tuyến gọi: 1900.6162

Theo như thông tin mà bạn cung cấp, sau khi xảy ra vụ tai nạn giao thông, Cảnh sát giao thông quyết định tạm giữ xe ô tô, bằng lái xe của bạn 30 ngày là đúng theo quy định của pháp luật về quy trình xử lý tai nạn giao thông và điều tra để xác định mức độ lỗi của các bên. Do đó, đối với trường hợp của em bạn cần phải chờ kết luận của cơ quan công an để xác định em bạn có lỗi đối với vụ tai nạn trên hay không. Từ đó mới xác định được nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường của các bên. Ở đây chúng tôi chia thành hai trường hợp sau đây:

Trường hợp 1: Có kết luận từ phía cơ quan công an xác định em bạn có lỗi đối với hành vi gây tai nạn trên

Bộ luật Dân sự năm 2015 có quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm này tại Điều 584 như sau:

"1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này."

Trong trường hợp này, có thiệt hại xảy ra, có hành vi trái pháp luật của người điều khiển xe, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi của người điều khiển xe với thiệt hại của người bị hại, cho nên có đầy đủ căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Mức bồi thường do sức khỏe bị xâm phạm được quy định tại Điều 590 Bộ luật Dân sự năm 2015, cụ thể bao gồm các chi phí sau đây:

- Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khoẻ và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại bao gồm: tiền thuê phương tiện đưa người bị thiệt hại đi cấp cứu tại cơ sở y tế; tiền thuốc và tiền mua các thiết bị y tế, chi phí chiếu, chụp X quang, chụp cắt lớp, siêu âm, xét nghiệm, mổ, truyền máu, vật lý trị liệu... theo chỉ định của bác sĩ; tiền viện phí; tiền mua thuốc bổ, tiếp đạm, tiền bồi dưỡng phục hồi sức khoẻ cho người bị thiệt hại theo chỉ định của bác sỹ; các chi phí thực tế, cần thiết khác cho người bị thiệt hại (nếu có) và các chi phí cho việc lắp chân giả, tay giả, mắt giả, mua xe lăn, xe đẩy, nạng chống và khắc phục thẩm mỹ... để hỗ trợ hoặc thay thế một phần chức năng của cơ thể bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại (nếu có).

- Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại. Nếu trước khi sức khoẻ bị xâm phạm người bị thiệt hại có thu nhập thực tế, nhưng do sức khoẻ bị xâm phạm họ phải đi điều trị và do đó khoản thu nhập thực tế của họ bị mất hoặc bị giảm sút, thì họ được bồi thường khoản thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút đó.

- Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị.

- Trong trường hợp sau khi điều trị, người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc (người bị thiệt hại không còn khả năng lao động do bị liệt cột sống, mù hai mắt, liệt hai chi, bị tâm thần nặng và các trường hợp khác do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định bị suy giảm khả năng lao động vĩnh viễn từ 81% trở lên) thì phải bồi thường chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại.

- Khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần do sức khoẻ bị xâm phạm. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá năm mươi lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Trường hợp 2: Em bạn hoàn toàn không có lỗi đối với việc gây ra tai nạn

Khoản 3 Điều 601 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định:

"3. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp sau đây:

a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;

b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác."

Căn cứ theo quy định trên, người gây thiệt hại chỉ phải bồi thường phần thiệt hại tương ứng với mức độ lỗi của mình và nếu thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết thì em bạn sẽ không phải bồi thường.

>> Tham khảo thêm nội dung: Gây tai nạn giao thông trong trường hợp nào sẽ bị phạt tù?

Luật sư tư vấn pháp luật dân sự trực tuyến, gọi:1900.6162

Trả lời:

Căn cứ Điều 584 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại, theo đó, bạn sẽ phải bồi thường thiệt hại khi:

- Có thiệt hại thực tế xảy ra;

- Có hành vi trái pháp luật;

- Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và thiệt hại xảy ra;

- Người gây thiệt hại có lỗi.

Theo những thông tin bạn cung cấp thì để xác định hành vi của bạn đã có đủ 4 căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường cho người bị thiệt hại chưa, cụ thể:

+ Đã có thiệt hại thực tế xảy ra, cơ quan công an đã xác nhận thiệt hại thực tế và yêu cầu bạn bồi thường;

+ Bạn điều khiển xe có dung tích xi lanh 50cc khi chưa đủ 16 tuổi là vi phạm pháp luật giao thông đường bộ theo điểm a khoản 1 Điều 60 Luật giao thông đường bộ 2008 quy định:

"1. Độ tuổi của người lái xe quy định như sau:

a) Người đủ 16 tuổi trở lên được lái xe gắn máy có dung tích xi-lanh dưới 50 cm3;"

Như vậy, theo quy định của pháp luật thì người chưa đủ 16 tuổi không được điều khiển phương tiện giao thông là xe gắn máy có dung tích xi-lanh dưới 50 cm3. Mức xử phạt được quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính giao thông đường bộ đường sắt cụ thể như sau:

"Điều 21. Xử phạt các hành vi vi phạm quy định về điều kiện của người điều khiển xe cơ giới

1. Phạt cảnh cáo người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi Điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự xe mô tô hoặc Điều khiển xe ô tô, máy kéo và các loại xe tương tự xe ô tô.

..."

Khi cung cấp được các chứng cứ chứng minh người kia cũng có lỗi thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại được quy định theo Điều 584 và Điều 585 Bộ luật dân sự năm 2015, bạn chỉ phải bồi thường phần thiệt hại tương ứng với lỗi mà bạn gây ra.

Nếu không xác định được lỗi của người bị thiệt hại, bạn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại theo Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015.

Nếu đã xuất trình các chứng cứ chứng minh mình không có lỗi trong vụ tai nạn mà vẫn bị buộc bồi thường thiệt hại, bạn có thể làm đơn khiếu nại theo quy định của Luật khiếu nại 2011 để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

>> Tham khảo ngay: Tư vấn xử lý việc vô tình gây tai nạn giao thông chết người?

Trả lời:

Căn cứ quy định tại khoản 8 Điều 125 Luật xử lý vi phạm hành chính số 15/2012/QH13 của Quốc hội thì:

- Thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, giấy phép, chứng chỉ hành nghề là 07 ngày, kể từ ngày tạm giữ. Thời hạn tạm giữ có thể được kéo dài đối với những vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp, cần tiến hành xác minh nhưng tối đa không quá 30 ngày, kể từ ngày tạm giữ tang vật, giấy phép, chứng chỉ hành nghề, có thể gia hạn không được quá 30 ngày.

Như vậy, khi cơ quan công an xác nhận lỗi hoàn toàn do phía bên người đi xe máy, bên người điều khiển xe của công ty bạn không có lỗi gây ra thiệt hại thì Công an giao thông đã làm sai luật khi giữ xe và giấy tờ của công ty bạn quá 2 tháng (quá 30 ngày). Công ty bạn nên có sự làm việc trực tiếp với bên Công an xử lý vụ việc,yêu cầu bên công an nói rõ quá trình điều tra xử lý, đồng thời đưa ra phương án giải quyết trả xe và giấy tờ cho công ty bạn.

Ngược lại, trong trường hợp, hành vi của người điều khiển xe của công ty bạn có dấu hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì việc cơ quan công an giữ xe của bạn lại để phục vụ cho quá trình điều tra là đúng quy định pháp luật:

"Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ

1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

..."

Về việc bồi thường thiệt hại:

Nguyên tắc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng được quy định tại Điều 584 và Điều 585 Bộ Luật dân sự 2015, theo đó, giải quyết việc khắc phục hậu quả và bồi thường thiệt hại giữa các bên liên quan trong vụ tai nạn giao thông khi các bên có yêu cầu đòi bồi thường.

Theo thông tin bạn đã cung cấp cho chúng tôi, bên gặp tai nạn đòi mức bồi thường quá cao mà bên nhà xe không thể chi trả được. Trong trường hợp này, đại diện bên công ty bạn nên gặp trực tiếp gia đình người bị hại để tiến hành thương lượng, thỏa thuận mức bồi thường hợp lý cho cả hai bên. Nếu không thể đưa ra mức bồi thường hợp lý, Cảnh sát giao thông sẽ có trách nhiệm hướng dẫn các bên liên quan liện hệ với Tòa án để giải quyết theo thủ tục dân sự.

Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.6162hoặc gửi qua email: Tư vấn pháp luật dân sự miễn phí qua Email để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng./.

Bộ phận Tư vấn Pháp luật Hình sự - Công ty luật Minh Khuê