1. Các nguyên tắc cơ bản trong việc giao rừng phòng hộ

Căn cứ theo quy định tại Điều 14 Luật Lâm nghiệp 2017 (được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 248 Luật Đất đai 2024) việc giao rừng phòng hộ phải được thực hiện dựa trên những nguyên tắc sau:

- Phù hợp với quy hoạch lâm nghiệp cấp quốc gia hoặc quy hoạch tỉnh hoặc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.

Việc giao rừng phòng hộ phải được thực hiện trên cơ sở các quy hoạch lâm nghiệp đã được phê duyệt, bao gồm quy hoạch lâm nghiệp cấp quốc gia, quy hoạch lâm nghiệp cấp tỉnh, hoặc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Quy hoạch lâm nghiệp cấp quốc gia và cấp tỉnh là những kế hoạch dài hạn nhằm định hướng phát triển ngành lâm nghiệp, bảo vệ tài nguyên rừng và đảm bảo các mục tiêu phát triển bền vững. Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện cũng cần phải được xem xét để đảm bảo rằng việc giao rừng phòng hộ không xung đột với các kế hoạch phát triển đất đai và sử dụng đất tại địa phương.

- Không chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích khác, trừ các dự án quan trọng quốc gia; dự án phục vụ quốc phòng, an ninh; dự án cấp thiết khác theo tiêu chí do Chính phủ quy định.

Việc giao rừng phòng hộ không được phép chuyển đổi mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang các mục đích khác, trừ những trường hợp ngoại lệ được pháp luật quy định. Các dự án đặc biệt như dự án quan trọng quốc gia, dự án phục vụ quốc phòng và an ninh, hoặc các dự án cấp thiết khác được Chính phủ phê duyệt mới được xem xét. Điều này nhằm bảo đảm rằng các khu rừng phòng hộ, vốn có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và các hệ sinh thái, không bị chuyển đổi mục đích một cách tùy tiện.

- Không giao, cho thuê diện tích rừng đang có tranh chấp.

Trong quá trình giao rừng phòng hộ, cần phải đảm bảo rằng diện tích rừng được giao không nằm trong diện tích đang có tranh chấp. Điều này là cần thiết để tránh các xung đột pháp lý và bảo đảm rằng quyền lợi của các bên liên quan được rõ ràng và hợp pháp trước khi thực hiện giao rừng.

- Chủ rừng không được cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khác thuê diện tích rừng tự nhiên, rừng trồng do Nhà nước đầu tư.

Chủ rừng không được phép cho thuê diện tích rừng tự nhiên hoặc rừng trồng mà Nhà nước đã đầu tư phát triển cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khác. Quy định này nhằm ngăn ngừa việc khai thác trái phép và bảo đảm rằng các khu rừng phòng hộ được quản lý và bảo vệ một cách chính thức và hiệu quả.

- Thống nhất, đồng bộ với giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất.

Việc giao rừng phòng hộ cần phải đồng bộ với các quy trình pháp lý liên quan đến giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất và thu hồi đất. Điều này có nghĩa là các quyết định về giao rừng phải được phối hợp chặt chẽ với các quyết định về sử dụng và quản lý đất đai để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả trong các hoạt động quản lý tài nguyên.

- Thời hạn, hạn mức giao rừng, cho thuê rừng phù hợp với thời hạn, hạn mức giao đất, cho thuê đất.

Thời hạn giao rừng và hạn mức diện tích rừng được giao phải phù hợp với các quy định pháp luật liên quan đến thời hạn và hạn mức giao đất, cho thuê đất. Điều này có nghĩa là các quyết định về thời gian và diện tích giao rừng phải tuân theo các quy định pháp luật hiện hành về quản lý đất đai và tài nguyên rừng.

- Bảo đảm công khai, minh bạch, có sự tham gia của người dân địa phương; không phân biệt đối xử về tôn giáo, tín ngưỡng và giới trong giao rừng, cho thuê rừng.

Quá trình giao rừng phòng hộ phải được thực hiện một cách công khai, minh bạch, và có sự tham gia của người dân địa phương. Cần phải bảo đảm rằng các quyết định giao rừng không phân biệt đối xử về tôn giáo, tín ngưỡng, hoặc giới tính. Sự tham gia của cộng đồng địa phương là rất quan trọng để bảo đảm rằng các quyền lợi của cộng đồng được xem xét và các quyết định được thực hiện một cách công bằng và minh bạch.

- Tôn trọng không gian sinh tồn, phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư; ưu tiên giao rừng cho đồng bào dân tộc thiểu số, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư có phong tục, tập quán, văn hóa, tín ngưỡng, truyền thống gắn bó với rừng, có hương ước, quy ước phù hợp với quy định của pháp luật.

Quá trình giao rừng phòng hộ cần phải tôn trọng không gian sinh tồn, phong tục, tập quán của các cộng đồng dân cư, đặc biệt là các cộng đồng dân tộc thiểu số. Cần ưu tiên giao rừng cho những tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, hoặc cộng đồng có truyền thống gắn bó với rừng và có các phong tục, tập quán, văn hóa, tín ngưỡng phù hợp với việc bảo vệ và phát triển rừng. Điều này nhằm bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống và thúc đẩy sự tham gia của các cộng đồng dân cư vào việc quản lý và bảo vệ rừng.

2. Một số nguyên tắc bổ sung thực hiện việc giao rừng phòng hộ

Khi thực hiện việc giao rừng phòng hộ, ngoài các nguyên tắc cơ bản đã được quy định tại Điều 14 Luật Lâm nghiệp 2017 và khoản 1 Điều 248 Luật Đất đai 2024, còn có một số nguyên tắc bổ sung cần được chú trọng để đảm bảo việc giao rừng đạt hiệu quả cao nhất và đáp ứng được các mục tiêu bảo vệ môi trường cũng như quyền lợi của cộng đồng. Những nguyên tắc này bao gồm:

Ưu tiên giao rừng phòng hộ cho các tổ chức, cá nhân có năng lực, kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ và phát triển rừng

Khi quyết định giao rừng phòng hộ, cần phải ưu tiên lựa chọn các tổ chức, cá nhân có năng lực và kinh nghiệm dày dạn trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Điều này nhằm đảm bảo rằng các tổ chức hoặc cá nhân được giao rừng không chỉ có đủ trình độ chuyên môn mà còn có kinh nghiệm thực tiễn để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ và phát triển rừng một cách hiệu quả. Những tổ chức hoặc cá nhân này cần phải có hồ sơ, thành tích rõ ràng và được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo rằng họ có khả năng thực hiện các trách nhiệm liên quan đến việc quản lý rừng phòng hộ.

Hỗ trợ về kỹ thuật, nguồn lực cho các tổ chức, cá nhân được giao rừng phòng hộ để họ có thể thực hiện tốt trách nhiệm được giao

Các tổ chức và cá nhân được giao rừng phòng hộ cần phải nhận được sự hỗ trợ đầy đủ về kỹ thuật và nguồn lực để thực hiện tốt các nhiệm vụ bảo vệ và phát triển rừng. Sự hỗ trợ này có thể bao gồm việc cung cấp tài liệu kỹ thuật, đào tạo nhân lực, hỗ trợ tài chính cho các hoạt động bảo vệ và phát triển rừng, cũng như cung cấp các công cụ và thiết bị cần thiết. Chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan cần phải phối hợp chặt chẽ để đảm bảo rằng các tổ chức và cá nhân có đủ điều kiện và phương tiện để thực hiện công việc một cách hiệu quả.

Có chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia giao rừng phòng hộ

Để thúc đẩy sự tham gia của các tổ chức và cá nhân vào công tác giao rừng phòng hộ, cần phải thiết lập và thực hiện các chính sách khuyến khích phù hợp. Những chính sách này có thể bao gồm việc cung cấp các ưu đãi về tài chính, thưởng cho những đóng góp tích cực trong việc bảo vệ và phát triển rừng, hoặc tạo ra các cơ hội hợp tác và chia sẻ thông tin giữa các tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực lâm nghiệp. Mục tiêu của những chính sách khuyến khích là tạo động lực và xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững giữa các bên liên quan trong công tác bảo vệ rừng.

Tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của rừng phòng hộ và trách nhiệm bảo vệ rừng

Một trong những nguyên tắc quan trọng trong việc giao rừng phòng hộ là phải tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục cộng đồng về vai trò thiết yếu của rừng phòng hộ đối với môi trường và xã hội. Hoạt động tuyên truyền cần được thực hiện thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, các hội thảo, các chương trình giáo dục cộng đồng và các hoạt động thực tiễn nhằm nâng cao nhận thức của người dân về giá trị của rừng phòng hộ và trách nhiệm của họ trong việc bảo vệ rừng. Việc làm này không chỉ giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng mà còn khuyến khích họ tham gia tích cực vào các hoạt động bảo vệ môi trường.

Xem thêm: Nguyên tắc giao rừng, cho thuê rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, thu hồi rừng

Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất!