1. Mục đích và phạm vi điều chỉnh
Nghị định 102/2024/NĐ-CP được xây dựng nhằm đáp ứng những mục tiêu quan trọng trong việc triển khai và thực thi các quy định của Luật Đất đai 2024. Cụ thể, các mục đích chính của nghị định bao gồm:
- Nghị định cung cấp những hướng dẫn chi tiết và rõ ràng về cách áp dụng các quy định của Luật Đất đai 2024 trong thực tiễn. Điều này bao gồm việc giải thích các điều khoản luật liên quan đến quyền sử dụng đất, quy trình cấp phép, quản lý và phân phối đất đai, cũng như các vấn đề liên quan đến tranh chấp và giải quyết khiếu nại. Qua đó, nghị định đảm bảo rằng mọi cá nhân, tổ chức, và cơ quan nhà nước đều nắm bắt được các yêu cầu pháp lý và thực hiện đúng quy định của pháp luật.
- Một trong những mục đích quan trọng của nghị định là đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ trong việc áp dụng Luật Đất đai 2024 trên toàn quốc. Nghị định thiết lập các tiêu chuẩn và quy trình chung nhằm giảm thiểu sự khác biệt trong việc thực thi pháp luật giữa các vùng miền, cơ quan chức năng, và các bên liên quan. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực thi pháp luật mà còn nâng cao sự minh bạch và công bằng trong quản lý và sử dụng đất đai.
- Nghị định cung cấp một khung pháp lý rõ ràng và vững chắc cho tất cả các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng, và chuyển nhượng đất đai. Bằng việc thiết lập các quy định chi tiết và quy trình thực hiện cụ thể, nghị định hỗ trợ các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, và các cá nhân trong việc thực hiện các giao dịch đất đai một cách hợp pháp và hiệu quả. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững và ổn định trong lĩnh vực đất đai.
Như vậy, thông qua việc thực hiện các mục tiêu này, nghị định góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý đất đai, bảo đảm tính công bằng và minh bạch trong mọi hoạt động liên quan đến đất đai, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.
Theo quy định tại Điều 1 Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định về Phạm vi điều chỉnh như sau: Nghị định này quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành khoản 6 Điều 3, Điều 9, khoản 2 Điều 10, Điều 16, khoản 4 Điều 22, điểm d khoản 1 Điều 28, khoản 3 Điều 28, khoản 6 Điều 49, Điều 65, khoản 2 Điều 74, khoản 9 Điều 76, khoản 10 Điều 76, Điều 81, Điều 82, Điều 84, Điều 87, Điều 88, điểm b khoản 5 Điều 89, khoản 7 Điều 89, Điều 90, Điều 113, khoản 3 Điều 115, khoản 6 Điều 116, khoản 7 Điều 116, khoản 1 Điều 122, điểm n khoản 3 Điều 124, khoản 8 Điều 124, Điều 125, Điều 126, Điều 127, Điều 172, Điều 181, Điều 190, Điều 192, Điều 193, Điều 194, Điều 197, Điều 200, Điều 201, Điều 202, Điều 203, Điều 204, Điều 208, Điều 210, Điều 216, Điều 218, Điều 219, Điều 223, Điều 232, khoản 8 Điều 234, khoản 7 Điều 236, khoản 2 Điều 240, điểm c khoản 2 Điều 243, điểm b khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai.
2. Những điểm mới nổi bật
Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định chi tiết các vấn đề liên quan đến quản lý và sử dụng đất đai, với các nội dung chính như sau:
- Văn phòng đăng ký đất đai
+ Nguồn thu: Văn phòng thu từ phí dịch vụ công về đất đai và các nguồn thu khác theo quy định pháp luật. Phí thẩm định hồ sơ cấp Giấy chứng nhận được tính theo quy định cụ thể, trong khi các dịch vụ còn lại được thu theo giá do UBND cấp tỉnh ban hành.
+ Quy chế phối hợp: UBND cấp tỉnh quy định quy chế phối hợp giữa Văn phòng đăng ký đất đai và các cơ quan liên quan như cơ quan quản lý đất đai cấp huyện, cơ quan tài chính, và thuế.
- Trung tâm phát triển quỹ đất
+ Nguồn thu tài chính: Trung tâm nhận kinh phí từ ngân sách nhà nước và thu từ hoạt động sự nghiệp, bao gồm tiền bán hồ sơ và kinh phí tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của UBND cấp tỉnh.
+ Quy chế phối hợp: UBND cấp tỉnh ban hành quy chế phối hợp giữa các Trung tâm phát triển quỹ đất và các cơ quan liên quan theo nguyên tắc quy định trong Điều 13.
- Quy định của UBND cấp tỉnh: UBND cấp tỉnh có trách nhiệm quy định chi tiết về trình tự và thủ tục cho thuê quỹ đất ngắn hạn tại địa phương.
- Trình tự, thủ tục: Điều chỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, hoặc chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện theo mẫu quy định và phải giảm ít nhất một nửa thời gian thực hiện so với các thủ tục trước đây.
- Chuyển mục đích sử dụng đất: UBND cấp tỉnh quy định điều kiện, tiêu chí cụ thể để chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng, đảm bảo sử dụng đất hiệu quả và bảo vệ môi trường.
- Giao đất nhỏ hẹp, quy định của UBND cấp tỉnh: Quy định chi tiết về việc rà soát, công bố công khai, và lập danh mục các thửa đất nhỏ hẹp, cũng như việc giao và cho thuê các thửa đất này.
- Giao đất đối với cá nhân: UBND cấp tỉnh quy định điều kiện, trình tự, và thủ tục giao đất không đấu giá cho cá nhân, căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương.
- Dự án phát triển kinh tế - xã hội theo quy định của UBND cấp tỉnh: Quy định điều kiện, tiêu chí, và tỷ lệ để tách các dự án phát triển kinh tế - xã hội thành dự án độc lập.
Nghị định này nhằm tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc và đồng bộ cho các hoạt động liên quan đến đất đai, từ việc thu phí và dịch vụ, phối hợp giữa các cơ quan, đến các quy định cụ thể về quản lý và điều chỉnh đất đai.
3. Hiệu lực thi hành
Ngày 30 tháng 7 năm 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 102/2024/NĐ-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đất đai. Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01 tháng 8 năm 2024. Mục tiêu của Nghị định là làm rõ và cụ thể hóa các quy định của Luật Đất đai, nhằm đảm bảo việc thực thi pháp luật về đất đai được chính xác, đồng bộ và hiệu quả hơn.
Nghị định số 102/2024/NĐ-CP áp dụng cho các đối tượng sau:
- Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện quyền hạn và trách nhiệm đại diện cho chủ sở hữu toàn dân về đất đai. Những cơ quan này có nhiệm vụ thực hiện công tác quản lý nhà nước về đất đai một cách thống nhất và toàn diện. Điều này bao gồm các bộ, ngành, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh và cấp huyện, và các cơ quan liên quan khác có trách nhiệm quản lý và giám sát việc sử dụng đất đai.
- Các cá nhân, tổ chức, hộ gia đình và cộng đồng có quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 4 của Luật Đất đai. Điều này bao gồm những người hoặc tổ chức đang quản lý, sử dụng đất đai cho các mục đích khác nhau như sản xuất nông nghiệp, xây dựng, hoặc các dự án phát triển.
- Những cá nhân và tổ chức khác có liên quan đến việc quản lý, sử dụng, và phát triển đất đai. Điều này có thể bao gồm các nhà đầu tư, doanh nghiệp, và các tổ chức xã hội có liên quan đến các hoạt động liên quan đến đất đai, từ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất đến việc thực hiện các dự án phát triển cơ sở hạ tầng.
Nghị định số 102/2024/NĐ-CP không chỉ cung cấp khung pháp lý chi tiết cho việc thực thi Luật Đất đai, mà còn đảm bảo sự thống nhất và minh bạch trong việc quản lý và sử dụng đất đai trên toàn quốc. Qua đó, nó hỗ trợ các cơ quan quản lý, người sử dụng đất và các bên liên quan trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình một cách hiệu quả và đúng pháp luật.
Ngoài ra, có thể tham khảo: Theo Luật Đất đai 2024 khi nào người sử dụng đất có hành vi hủy hoại đất sẽ bị thu hồi. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.