Phương pháp để đảm bảo tính bảo mật của Internet vạn vật hiện nay

1. Hiểu thế nào về internet vạn vật?

Internet vạn vật, hay còn gọi là Internet of Things (loT), là một khái niệm quan trọng được định nghĩa chi tiết trong Mục 3 của Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13749:2023 về Internet vạn vật - Các khả năng bảo mật tính an toàn. Theo đó, loT không chỉ là một hệ thống kết nối mạng thông tin, mà còn là một cơ sở hạ tầng toàn cầu có khả năng cung cấp các dịch vụ tiên tiến bằng cách kết nối mọi vật, từ thế giới vật lý đến thế giới thông tin, dựa trên khả năng tương thích của các công nghệ thông tin và truyền thông hiện có và sẽ phát triển trong tương lai.

Trong tiêu chuẩn, các thuật ngữ quan trọng được đặc tả rõ ràng nhằm giúp hiểu rõ hơn về loT. Kẻ địch được định nghĩa là cá nhân, nhóm, tổ chức hoặc chính phủ có ý định thực hiện các hành động gây bất lợi cho hệ thống. Mối đe dọa là nguyên nhân tiềm ẩn của sự cố không mong muốn có thể gây hại cho hệ thống hoặc tổ chức.

Một khái niệm quan trọng khác là "vật" (thing), đại diện cho đối tượng trong thế giới vật lý hoặc thế giới thông tin, có khả năng được xác định hoặc tích hợp vào mạng truyền thông. Điều này thể hiện sự đa dạng của loT, nơi mọi vật, từ các thiết bị vật lý đến dữ liệu ảo, có thể tham gia vào mạng và tương tác với nhau.

LoT không chỉ giới hạn ở mức định nghĩa kỹ thuật, mà còn mở rộng ra tầm nhìn lớn hơn, xem loT như một xu hướng công nghệ và cộng đồng. Điều này làm nổi bật tính toàn cầu của loT, nơi mà mọi thực thể, từ người dùng đến các tổ chức và chính phủ, đều có thể trở thành một phần của mạng lưới kết nối toàn cầu.

Cuối cùng, tiêu chuẩn còn nhấn mạnh đến tác nhân loT (loT actor), đó là bất kỳ thực thể bên ngoài loT nào tương tác với nó. Điều này làm nổi bật khía cạnh tương tác và liên kết của loT với môi trường xung quanh.

Tóm lại, Internet vạn vật không chỉ là một mạng thông tin thông thường, mà là một hạ tầng toàn cầu mang lại những dịch vụ tiên tiến thông qua kết nối mọi vật, vật lý và ảo, dựa trên sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông trong tương lai.

2. Chức năng có trong internet vạn vật

Theo quy định tại Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13748:2023 về Internet vạn vật, khả năng quản lý bảo mật chơi một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính an toàn và bảo mật của hệ thống loT. Cụ thể, mục 8.4 của tiêu chuẩn này liệt kê một số chức năng mà khả năng quản lý bảo mật trong Internet vạn vật cung cấp.

Trước hết, khả năng quản lý bảo mật hỗ trợ quản lý bảo mật cho thông tin liên lạc giữa các thiết bị. Điều này bao gồm các cơ chế như xác thực, kiểm soát truy cập, bảo mật dữ liệu, tính toàn vẹn của dữ liệu và không từ chối. Những chức năng này có thể thực hiện trong quá trình liên lạc giữa các thiết bị và thành phần quản lý Device Management (DM), cũng như DM Người quản lý cổng kết nối Gateway (GW).

Chức năng tiếp theo của khả năng quản lý bảo mật là phát hiện và báo cáo sự cố bảo mật. Nó cung cấp cơ chế để phát hiện các sự cố bảo mật và báo cáo kết quả liên quan đến những hoạt động có thể được coi là vi phạm bảo mật, chẳng hạn như truy cập trái phép của người dùng, giả mạo thiết bị, và các vấn đề tương tự.

Một khía cạnh quan trọng khác của khả năng quản lý bảo mật là đảm bảo an toàn thông tin cho thiết bị. Cơ chế này đảm bảo rằng thông tin trên thiết bị được bảo vệ để tránh hỏng hóc hoặc xâm phạm bằng cách kiểm tra tính toàn vẹn của thiết bị. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng thông tin quan trọng không bị mất mát hoặc thay đổi mà không được phép.

Cuối cùng, khả năng quản lý bảo mật cung cấp cơ chế để kiểm soát an toàn thông tin của thiết bị. Điều này bao gồm khả năng khóa hoặc xóa từ xa nội dung của thiết bị nếu nó bị mất hoặc bị đánh cắp. Chức năng này đặc biệt quan trọng để đảm bảo rằng dữ liệu nhạy cảm không rơi vào tay của những người không có quyền truy cập.

Tóm lại, khả năng quản lý bảo mật trong Internet vạn vật đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các chức năng quan trọng như quản lý bảo mật cho thông tin liên lạc, phát hiện và báo cáo sự cố bảo mật, đảm bảo an toàn thông tin cho thiết bị và kiểm soát an toàn thông tin của thiết bị. Những chức năng này đóng góp vào việc xây dựng một hệ thống loT an toàn và bảo mật.

3. Phương pháp đảm bảo tính bảo mật của internet vạn vật

Theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13749:2023 về Internet vạn vật, có hai phương pháp chính được đề xuất để đảm bảo tính bảo mật của hệ thống loT hiện nay, được mô tả chi tiết trong tiểu mục 6.5 của Mục 6. Các phương pháp này đóng vai trò quan trọng trong việc đối mặt với các thách thức bảo mật ngày càng phức tạp mà hệ thống Internet vạn vật đối diện.

- Phương pháp đầu tiên là "Phương pháp xác thực dữ liệu đầu vào." Đây là quá trình xác nhận tính hợp lệ của dữ liệu đầu vào hoặc dữ liệu được xử lý bởi hệ thống. Kết quả của quá trình này có thể dẫn đến việc sửa đổi dữ liệu để tuân theo các quy tắc đã được thiết lập hoặc nhằm đáp ứng các yêu cầu tương tác với hệ thống. Việc này giúp ngăn chặn những nỗ lực tấn công có thể dẫn đến việc thay đổi trạng thái bảo mật của hệ thống.

- Phương pháp thứ hai là "Phương pháp kiểm soát trạng thái bảo mật." Đây là quá trình kiểm soát và duy trì trạng thái bảo mật của hệ thống hoặc môi trường của hệ thống loT. Kết quả của quá trình này có thể bao gồm việc đưa hệ thống, các thành phần hoặc dữ liệu về trạng thái tuân theo các yêu cầu bảo mật cần thiết. Điều này có thể liên quan đến việc khôi phục trạng thái an toàn sau một sự cố hoặc vi phạm bảo mật.

Cả hai phương pháp này được áp dụng rộng rãi cho tất cả các loại hệ thống và phần mềm trong lĩnh vực Internet vạn vật. Điều này có nghĩa là chúng có thể được tích hợp vào các giải pháp bảo vệ cụ thể, như phần mềm chống độc hại, để cùng nhau cung cấp một tầng bảo mật mạnh mẽ.

Ví dụ cụ thể được đưa ra để minh họa là việc sử dụng chữ ký như một phương pháp xác thực đầu vào trong các giải pháp chống phần mềm độc hại. Đồng thời, việc thực hiện các hạn chế để đảm bảo trạng thái an toàn của hệ thống được coi là một loại kiểm soát trạng thái bảo mật.

Như vậy, có hai phương pháp để đảm bảo tính bảo mật của internet vạn vật. Việc áp dụng phương pháp xác thực dữ liệu đầu vào và kiểm soát trạng thái bảo mật là quan trọng để đảm bảo tính bảo mật hiệu quả của hệ thống Internet vạn vật. Sự kết hợp linh hoạt giữa hai phương pháp này có thể giúp nâng cao khả năng phòng ngừa và ứng phó với các mối đe dọa an ninh ngày càng phức tạp.

4. Phạm vi áp dụng của Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13749:2023

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13749:2023 về Internet vạn vật đã xác định rõ phạm vi áp dụng của nó, nhằm đảm bảo tính an toàn và bảo mật trong môi trường ngày càng phức tạp của loT. Mục 1 của tiêu chuẩn này cung cấp hướng dẫn chi tiết về các đối tượng mà nó áp dụng, và đồng thời mô tả rõ ràng về những lĩnh vực chủ yếu được đề cập.

Tiêu chuẩn TCVN 13749:2023 xác định rằng nó áp dụng cho các hệ thống Internet vạn vật đặc biệt đề cao tính an toàn. Các lĩnh vực đặc biệt được nhấn mạnh bao gồm các hệ thống tự động hóa công nghiệp, hệ thống ô tô, giao thông vận tải, đô thị thông minh, và thiết bị đeo y tế. Các hệ thống trong những lĩnh vực này đặt ra những thách thức đặc thù đối với tính an toàn và bảo mật, và do đó cần phải tuân thủ các tiêu chuẩn cao cấp để đảm bảo hiệu suất tốt nhất.

Đặc biệt, tiêu chuẩn không áp đặt các hạn chế cụ thể về lĩnh vực áp dụng, điều này có nghĩa là nó có thể được sử dụng trong bất kỳ lĩnh vực nào của Internet vạn vật. Việc này mang lại sự linh hoạt và độ linh động, cho phép tiêu chuẩn này được áp dụng trong các ngữ cảnh đa dạng của loT, phản ánh tính chất đa chiều và rộng lớn của ứng dụng loT hiện nay.

Mục tiêu của TCVN 13749:2023 là giúp xác định và đối mặt với các mối đe dọa bảo mật có thể ảnh hưởng đến tính an toàn của các hệ thống loT. Nó không chỉ nhìn nhận mối đe dọa mà còn xác định các khả năng bảo mật có thể được áp dụng để giảm thiểu rủi ro. Điều này bao gồm việc xây dựng các biện pháp đối phó bảo mật dựa trên việc diễn giải các khả năng bảo mật tùy thuộc vào các mối đe dọa cụ thể.

Tóm lại, TCVN 13749:2023 không chỉ hướng đến các hệ thống loT đặc biệt đề cao tính an toàn mà còn mở rộng ra được áp dụng trong bất kỳ lĩnh vực nào của Internet vạn vật, giúp đảm bảo rằng tính an toàn và bảo mật được duy trì và nâng cao trong mọi ngữ cảnh và ứng dụng của loT.

Bài viết liên quan: Quy định bảo vệ không gian mạng quốc gia như thế nào?

Nội dung trên chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu có vướng mắc liên quan đến bài viết khách hàng có thể liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn pháp luật.