1. Sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước theo Luật Tài nguyên nước 2023

Dựa theo quy định tại Điều 59 của Luật Tài nguyên nước năm 2023 (chưa có hiệu lực), nghiên cứu chi tiết cho thấy những quy định về việc sử dụng nước tuần hoàn và tái sử dụng nước đã được đặt ra để thúc đẩy một quy trình sản xuất, kinh doanh, và dịch vụ hướng đến sự bền vững.

- Theo đó, chính phủ đang tích cực khuyến khích các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, và dịch vụ, đặc biệt là những dự án có liên quan đến việc sử dụng và xả nước thải. Điều này bao gồm việc áp dụng các giải pháp sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước ngay từ giai đoạn xây dựng dự án, không chỉ là một yêu cầu mà còn là một cam kết của doanh nghiệp với môi trường.

- Quan trọng hơn, quy định cũng đặt ra các hướng dẫn rõ ràng về việc xử lý nước thải và tái sử dụng nước, đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải áp dụng các biện pháp hiện đại và hiệu quả, đồng thời đảm bảo rằng quy trình xử lý nước thải không gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

- Các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, và dịch vụ, đặc biệt là những dự án có quy mô khai thác, sử dụng nước, và xả nước thải tại những khu vực mà nguồn nước mặt đang đối diện với tình trạng quá tải, theo thông báo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, phải thực hiện các giải pháp chủ động trong việc sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước, hoặc phải có kế hoạch xử lý nước thải để đảm bảo đạt chuẩn kỹ thuật môi trường về chất lượng nước mặt trước khi xả vào nguồn nước, như quy định trong pháp luật về bảo vệ môi trường.

- Trên cơ sở điều kiện phát triển kinh tế - xã hội tại từng địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm lập kế hoạch và xây dựng lộ trình cụ thể quy định đối với các loại dự án cần thực hiện phương án sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước. Đặc biệt, đối với những khu vực thường xuyên phải đối mặt với tình trạng hạn hán và thiếu nước, các dự án cần đặc biệt chú trọng đến việc áp dụng các giải pháp thích hợp.

- Hơn nữa, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cũng được quyền xác định các ưu đãi mà các dự án tuân thủ quy định về sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước sẽ được hưởng, theo đúng quy định của pháp luật hiện hành. Điều này tạo ra một cơ chế khuyến khích và thúc đẩy doanh nghiệp hành động có trách nhiệm với môi trường, đồng thời đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ tài nguyên nước.

- Các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, và dịch vụ, mà triển khai hiện thực giải pháp sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước, sẽ được đánh giá và nhận thấy giá trị thực sự của nỗ lực bảo vệ nguồn tài nguyên nước quý báu. Theo quy định của Luật Tài nguyên nước năm 2023, những dự án này có cơ hội hưởng lợi từ chính sách giảm tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước, đồng thời góp phần vào sự bền vững của môi trường.

- Tổ chức và cá nhân có những nghiên cứu sâu sắc và ứng dụng tích cực các giải pháp sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước, đặc biệt tại những khu vực mà nguồn nước bắt buộc phải đối mặt với tình trạng suy thoái và đã vượt quá khả năng chịu tải của nguồn nước dưới đất, sẽ nhận được sự đánh giá cao và được đặt trong kịch bản ưu tiên của quy hoạch tài nguyên nước. Điều này không chỉ là một cơ hội để giảm áp lực lên nguồn nước mà còn là một bước quan trọng hướng tới sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

 

2. Ưu đãi hoạt động tái sử dụng nước, sử dụng nước tuần hoàn

Hoạt động tái sử dụng nước và sử dụng nước tuần hoàn không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn được đánh giá và ưu đãi theo quy định tại Điều 7 của Nghị định 54/2015/NĐ-CP với những chính sách hỗ trợ đa dạng như sau:

​- Tổ chức đầu tư xây dựng mới hoặc nâng cấp hạng mục công trình để xử lý nước thải có quy mô từ 40 m3/ngày trở lên, và đạt chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước. Những tổ chức này sẽ được ưu đãi khi sử dụng 80% lượng nước đã xử lý cho các hoạt động của mình.

​- Tổ chức đầu tư xây dựng mới hoặc nâng cấp công trình để sử dụng nước tuần hoàn cho các hoạt động với quy mô từ 500 m3/ngày trở lên sẽ được hưởng ưu đãi. Tuy nhiên, loại trừ các hoạt động sử dụng nước tuần hoàn để làm mát và các hình thức tuần hoàn khác theo quy trình, công nghệ sản xuất.

- Tổ chức quản lý khai thác công trình thủy lợi sẽ nhận ưu đãi khi đầu tư cải tạo, nâng cấp, sửa chữa các hạng mục của hệ thống thủy lợi để sử dụng nước hồi quy trong phạm vi hệ thống. Tỷ lệ từ 15% trở lên lượng nước cấp vào hệ thống sẽ là điều kiện để họ được hưởng chính sách ưu đãi này.

* Các chính sách ưu đãi đặc biệt dành cho những hoạt động có trách nhiệm với môi trường không chỉ là cơ hội mà còn là động lực mạnh mẽ để các doanh nghiệp hưởng ứng. 

​- Doanh nghiệp có cam kết thực hiện hoạt động tái sử dụng nước và sử dụng nước tuần hoàn sẽ được hỗ trợ với chính sách vay vốn ưu đãi, theo quy định của pháp luật về tín dụng đầu tư của Nhà nước. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực tài chính ban đầu mà còn khuyến khích việc triển khai những dự án thúc đẩy sự bền vững môi trường.

​- Nhằm động viên và thưởng cho những doanh nghiệp tích cực tham gia vào các hoạt động tái sử dụng nước, chính sách miễn và giảm thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ được áp dụng theo quy định của pháp luật về thuế. Điều này không chỉ là một phần thưởng cho sự đóng góp tích cực mà còn là động cơ quan trọng để doanh nghiệp duy trì và mở rộng các hoạt động có ảnh hưởng tích cực đến môi trường.

 

3. Chính sách mới của Nhà nước về tài nguyên nước 

Dưới tác động của Điều 4 Luật Tài nguyên nước 2023, Chính phủ đã đưa ra 06 chính sách mới về tài nguyên nước, mỗi chính sách là một bước quan trọng để thúc đẩy sự hiện đại hóa và chuyên nghiệp hóa quản lý tài nguyên nước, cũng như để ứng phó với những thách thức của biến đổi khí hậu và tình trạng suy thoái nguồn nước.

​- Chính sách này hướng đến việc hiện đại hóa và chuyên nghiệp hóa công tác quản lý tài nguyên nước thông qua sử dụng công nghệ số. Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu tài nguyên nước quốc gia sẽ được phát triển, cung cấp dữ liệu chính xác và chi tiết để hỗ trợ ra quyết định. Các công cụ hỗ trợ quyết định sẽ được tích hợp, tạo ra một hệ thống quản lý tài nguyên nước hiệu quả.

​- Chính sách này ưu tiên đầu tư vào các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, và khai thác nguồn nước. Đặc biệt, chú trọng vào việc phục hồi các nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt, và ô nhiễm. Có chính sách ưu đãi đặc biệt cho các dự án đầu tư khai thác nước cung cấp cho cộng đồng khan hiếm nước, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, và những địa bàn kinh tế khó khăn.

​- Chính sách này tập trung vào việc đầu tư xây dựng mạng quan trắc và giám sát tài nguyên nước. Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu tài nguyên nước quốc gia sẽ được nâng cấp, cung cấp thông tin chi tiết và khả năng dự báo tốt hơn về tình trạng tài nguyên nước, lũ, lụt, hạn hán, và các vấn đề khác liên quan đến nước. Điều này giúp cung cấp cơ sở khoa học cho quyết định và giảm thiểu tác động tiêu cực của các sự kiện tự nhiên.

- Chính sách này đặt mục tiêu khích lệ và ưu đãi cho tổ chức và cá nhân tham gia vào các hoạt động điều tra cơ bản về tài nguyên nước. Ngoài ra, chú trọng đến bảo vệ, phát triển nguồn nước và sinh thủy, cũng như tích trữ nước và phục hồi những nguồn nước đang gặp vấn đề như suy thoái, cạn kiệt, và ô nhiễm. Đồng thời, chính sách này còn hỗ trợ trong việc điều hòa, phân phối tài nguyên nước, và thúc đẩy các biện pháp phòng, chống, khắc phục tác hại từ nước.

- Chính sách này tập trung vào việc khuyến khích tổ chức và cá nhân xây dựng, áp dụng tiêu chuẩn, nghiên cứu, chuyển giao, và ứng dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ trong quản lý, bảo vệ, phục hồi, và phát triển nguồn nước. Đặc biệt, chú trọng vào việc khai thác, sử dụng nước một cách tiết kiệm và hiệu quả, cũng như thúc đẩy việc sử dụng nước tuần hoàn và tái sử dụng nước. Chính sách này còn hỗ trợ các phương pháp xử lý nước biển thành nước ngọt, thu gom và sử dụng nước mưa, và bổ sung nhân tạo nước dưới đất.

- Chính sách này mục tiêu mở rộng và tăng cường hội nhập, hợp tác quốc tế về tài nguyên nước. Bằng cách này, Việt Nam cam kết tham gia vào các sáng kiến và chương trình quốc tế liên quan đến quản lý và bảo vệ nguồn nước. Hợp tác quốc tế sẽ mang lại cơ hội trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và tài trợ quốc tế để nâng cao khả năng ứng phó với thách thức về tài nguyên nước.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Trường hợp không phải nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.

Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.