Tại sao người lao động nên tham gia công đoàn cơ sở?

1. Tại sao người lao động nên tham gia công đoàn cơ sở?

Căn cứ vào Điều 2 của Điều lệ Công đoàn Việt Nam, được ban hành kèm theo Quyết định 174/QĐ-TLĐ năm 2020, các đoàn viên sẽ được hưởng một loạt quyền lợi quan trọng như sau:

- Được tham gia vào việc thành lập công đoàn cơ sở, nghiệp đoàn cơ sở và tham gia vào các hoạt động công đoàn theo quy định của Điều lệ Công đoàn Việt Nam.

- Được yêu cầu công đoàn đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng khi bị xâm phạm.

- Được cung cấp thông tin, thảo luận, đề xuất và tham gia biểu quyết về công việc của tổ chức công đoàn. Đồng thời, đoàn viên cũng có quyền ứng cử, đề cử và bầu cử các cơ quan lãnh đạo của tổ chức công đoàn. Đoàn viên có quyền chất vấn cán bộ công đoàn và kiến nghị xử lý kỷ luật cán bộ công đoàn nếu phát hiện có sai phạm. Ngoài ra, những đoàn viên ưu tú cũng có thể được giới thiệu để Đảng xem xét kết nạp.

- Được phổ biến đường lối, chủ trương và nghị quyết của Đảng, cũng như chính sách và pháp luật của Nhà nước liên quan đến công đoàn và người lao động. Đoàn viên cũng có quyền đề xuất với tổ chức công đoàn để kiến nghị người sử dụng lao động thực hiện chế độ và chính sách theo quy định của pháp luật.

- Được hướng dẫn, tư vấn và trợ giúp pháp lý miễn phí từ công đoàn về pháp luật lao động và công đoàn. Đoàn viên cũng có quyền được công đoàn đại diện tham gia tố tụng trong các vụ án lao động nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng theo quy định của pháp luật.

- Được công đoàn thăm hỏi và giúp đỡ trong trường hợp ốm đau, khó khăn hoặc hoạn nạn. Đoàn viên cũng được tham gia vào các hoạt động văn hóa, thể thao, giải trí và du lịch do công đoàn tổ chức. Đoàn viên ưu tú còn được ưu tiên xét vào học tại các trường và lớp do công đoàn tổ chức. Ngoài ra, công đoàn cũng hướng dẫn và giúp đỡ đoàn viên tìm việc làm và học nghề.

- Được cấp thẻ đoàn viên công đoàn và được hưởng ưu đãi khi sử dụng dịch vụ từ các thiết chế công đoàn, cũng như các hình thức liên kết và hợp tác khác của công đoàn.

- Đoàn viên bị mất việc làm sẽ được tạm dừng sinh hoạt công đoàn và tạm dừng đóng đoàn phí công đoàn, nhưng không quá 12 tháng kể từ ngày mất việc làm.

- Được nghỉ sinh hoạt công đoàn khi nghỉ hưu và được công đoàn cơ sở nơi làm thủ tục về nghỉ hưu. Đồng thời, công đoàn địa phương nơi cư trú cũng sẽ giúp đỡ đoàn viên khi gặp khó khăn trong quá trình nghỉ hưu. Đoàn viên còn có thể tham gia vào sinh hoạt câu lạc bộ hưu trí và ban liên lạc hưu trí do công đoàn hỗ trợ.

Bên cạnh đó, căn cứ vào Điều 10 của Luật Công đoàn năm 2012, khi người lao động tham gia vào công đoàn cơ sở, người lao động còn được công đoàn cơ sở đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng như sau:

- Hướng dẫn và tư vấn: Công đoàn cơ sở sẽ cung cấp hướng dẫn và tư vấn cho người lao động về quyền và nghĩa vụ của họ khi ký kết và thực hiện hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc với đơn vị sử dụng lao động.

- Đại diện cho tập thể người lao động: Công đoàn sẽ đại diện cho tập thể người lao động trong quá trình thương lượng, ký kết và giám sát việc thực hiện thoả thuận lao động tập thể.

- Giám sát chế độ lao động: Công đoàn sẽ tham gia cùng với đơn vị sử dụng lao động để xây dựng và giám sát việc thực hiện thang lương, bảng lương, định mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động.

- Đối thoại và giải quyết vấn đề: Công đoàn sẽ tiến hành đối thoại với đơn vị sử dụng lao động để giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động.

- Tư vấn pháp luật: Công đoàn sẽ tổ chức hoạt động tư vấn pháp luật cho người lao động.

- Giải quyết tranh chấp lao động: Công đoàn sẽ tham gia với cơ quan, tổ chức và cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết tranh chấp lao động.

- Kiến nghị và đại diện: Công đoàn có quyền kiến nghị với tổ chức, cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xem xét và giải quyết khi quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động hoặc của người lao động bị xâm phạm. Công đoàn cũng có thể đại diện cho tập thể người lao động hoặc người lao động khi khởi kiện tại Tòa án để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng.

- Tham gia tố tụng: Công đoàn có quyền đại diện cho tập thể người lao động tham gia tố tụng trong các vụ án lao động, hành chính và phá sản doanh nghiệp để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động và người lao động.

- Tổ chức và lãnh đạo đình công: Công đoàn có quyền tổ chức và lãnh đạo các hoạt động đình công theo quy định của pháp luật.

Tổng kết lại, các đoàn viên sẽ được hưởng một loạt quyền lợi quan trọng như tham gia tổ chức công đoàn, bảo vệ quyền lợi, tham gia quyết định công việc và ứng cử cán bộ công đoàn, được được phổ biến chính sách và pháp luật, được hỗ trợ pháp lý, thăm hỏi và giúp đỡ trong trường hợp khó khăn, tham gia các hoạt động văn hóa và thể thao, được ưu tiên vào học tập và tìm việc làm, được cấp thẻ đoàn viên và hưởng ưu đãi từ các thiết chế công đoàn, và được hỗ trợ khi nghỉ hưu. Các quyền lợi này đảm bảo rằng đoàn viên được đảm bảo quyền lợi và sự phát triển trong môi trường làm việc của mình, đồng thời tạo điều kiện cho sự đoàn kết và phát triển của công đoàn Việt Nam.

2. Người lao động khi tham gia vào công đoàn cơ sở thì phải có trách nhiệm gì?

Tham gia vào công đoàn không chỉ mang lại quyền lợi mà còn đồng nghĩa với việc người lao động phải chấp hành những trách nhiệm của mình như đoàn viên. Theo Điều 19 của Luật Công đoàn 2012, trách nhiệm của đoàn viên công đoàn bao gồm:

- Chấp hành và thực hiện Điều lệ Công đoàn Việt Nam, nghị quyết của Công đoàn; tham gia các hoạt động công đoàn, xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh.

- Học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hoá, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp; rèn luyện phẩm chất giai cấp công nhân; sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.

- Đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, lao động có hiệu quả và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động và tổ chức công đoàn.

Tổng kết lại, việc làm đoàn viên công đoàn không chỉ mang lại những quyền lợi mà còn đòi hỏi người lao động phải thực hiện trách nhiệm của mình. Đoàn viên công đoàn phải chấp hành Điều lệ Công đoàn Việt Nam và nghị quyết của Công đoàn, tham gia các hoạt động công đoàn và xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh. Họ cần nâng cao trình độ chính trị, văn hoá, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp và rèn luyện phẩm chất giai cấp công nhân. Đồng thời, đoàn viên công đoàn cần đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp nâng cao trình độ và kỹ năng nghề nghiệp, đảm bảo lao động có hiệu quả và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và chính đáng của người lao động và tổ chức công đoàn.

>> Xem thêm: Có bắt buộc doanh nghiệp thành lập Công đoàn không? Người lao động có bắt buộc tham gia công đoàn không?

3. Công đoàn cơ sở có trách nhiệm gì trong công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động?

Căn cứ vào quy định tại Điều 15 của Luật Công đoàn 2012, công đoàn cơ sở có trách nhiệm trong công tác tuyên truyền, vận động và giáo dục người lao động theo các nội dung sau đây:

- Tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước liên quan đến Công đoàn, người lao động: Công đoàn cơ sở phải thông qua các hoạt động tuyên truyền để truyền đạt đến người lao động về những đường lối, chủ trương và chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước liên quan đến công đoàn và quyền lợi của người lao động. Điều này giúp gia tăng nhận thức và hiểu biết của người lao động về tầm quan trọng của công đoàn và quyền lợi của mình.

- Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động về học tập, nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, ý thức chấp hành pháp luật, nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp: Công đoàn cơ sở phải thúc đẩy người lao động tham gia vào các hoạt động học tập và nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp. Đồng thời, công đoàn cũng cần tuyên truyền và giáo dục để người lao động nhận thức và tuân thủ các quy định về pháp luật, nội quy và quy chế của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nơi họ làm việc. Điều này giúp xây dựng một môi trường làm việc đúng quy định và nâng cao hiệu suất lao động.

- Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đấu tranh phòng, chống tham nhũng: Công đoàn cơ sở phải thúc đẩy người lao động thực hiện tiết kiệm và chống lãng phí trong mọi hoạt động sản xuất và kinh doanh. Đồng thời, công đoàn cũng cần tuyên truyền và giáo dục để người lao động nhận thức về tầm quan trọng của việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng trong xã hội. Điều này góp phần xây dựng một môi trường công việc lành mạnh và cải thiện hiệu quả sản xuất.

Qua đó, công đoàn cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động và giáo dục người lao động. Bằng cách thực hiện các nhiệm vụ trên, công đoàn cơ sở không chỉ nâng cao nhận thức và kiến thức của người lao động mà còn góp phần xây dựng một môi trường công việc lànhmạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và thịnh vượng của cả cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và xã hội nói chung.

>> Xem thêm: Kịch bản chương trình đại hội công đoàn cơ sở mới nhất