1. Thẩm quyền quyết định, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất 

Theo Điều 72 của Luật Đất đai 2024, các quy định về thẩm quyền quyết định và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phân định rõ ràng. Cụ thể, thẩm quyền quyết định đối với quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc phòng và quy hoạch sử dụng đất an ninh sẽ được thực hiện theo các quy định trong Luật Quy hoạch.

Chính phủ có trách nhiệm phê duyệt kế hoạch sử dụng đất quốc gia, trong khi Thủ tướng Chính phủ sẽ phê duyệt quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh. Đặc biệt, đối với các thành phố trực thuộc trung ương, việc lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh không cần thiết.

Ở cấp địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và kế hoạch sử dụng đất hàng năm của huyện. Trước khi phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh xem xét và thông qua danh mục công trình, dự án phải thu hồi đất. Trong danh mục này sẽ bao gồm các dự án thu hồi đất để đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho các dự án sử dụng đất, cũng như các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng đất có liên quan đến diện tích đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ và đất rừng sản xuất theo quy hoạch, ngoại trừ những trường hợp đã được quy định cụ thể tại khoản 4 Điều 67 của Luật.

Những quy định này không chỉ giúp đảm bảo tính minh bạch trong quản lý và sử dụng đất đai mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án phát triển kinh tế và bảo vệ tài nguyên đất đai.

Trước đây, Điều 45 của Luật Đất đai 2013 đã quy định chi tiết về thẩm quyền quyết định và phê duyệt quy hoạch cũng như kế hoạch sử dụng đất. Theo đó, thẩm quyền quyết định và phê duyệt quy hoạch sử dụng đất được phân chia rõ ràng. Cụ thể, việc quyết định và phê duyệt quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc phòng và quy hoạch sử dụng đất an ninh sẽ được thực hiện theo các quy định trong pháp luật về quy hoạch. Đồng thời, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, trong đó Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua quy hoạch sử dụng đất của huyện trước khi gửi lên Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để được phê duyệt.

Về thẩm quyền quyết định và phê duyệt kế hoạch sử dụng đất, Quốc hội sẽ quyết định kế hoạch sử dụng đất quốc gia, trong khi Thủ tướng Chính phủ có trách nhiệm phê duyệt kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, kế hoạch sử dụng đất an ninh, cũng như kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cũng sẽ phê duyệt kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, nhưng trước đó, họ cần trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua danh mục các dự án cần thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 Điều 62 của Luật.

Những quy định này không chỉ đảm bảo sự minh bạch và công khai trong việc quản lý và sử dụng đất đai mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các dự án xây dựng và đầu tư, từ đó góp phần vào sự phát triển kinh tế của địa phương và quốc gia.

Luật Đất đai 2024 đã có những thay đổi quan trọng về thẩm quyền quyết định và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nhằm đáp ứng với tình hình thị trường đất đai hiện nay. Theo quy định mới, thẩm quyền quyết định và phê duyệt quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quốc phòng và an ninh sẽ được thực hiện theo các quy định của Luật Quy hoạch. Cụ thể, kế hoạch sử dụng đất quốc gia sẽ do Chính phủ phê duyệt, trong khi quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh đối với các thành phố trực thuộc trung ương không cần lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh sẽ do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Đối với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, thẩm quyền sẽ thuộc về Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Đặc biệt, trước khi phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua danh mục công trình và dự án cần thu hồi đất. Danh mục này bao gồm các dự án thu hồi đất để đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho các dự án sử dụng đất, cũng như các dự án chuyển mục đích sử dụng đất có liên quan đến đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ và đất rừng sản xuất theo quy hoạch, ngoại trừ những trường hợp đã được quy định tại khoản 4 Điều 67 của Luật. Những quy định này không chỉ giúp nâng cao tính minh bạch trong quản lý đất đai mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án phát triển kinh tế bền vững.

 

2. Quy trình phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

Căn cứ vào khoản 4 Điều 18 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, trình tự và thủ tục thẩm định, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được thực hiện qua một quy trình chặt chẽ với các bước cụ thể. Bước đầu tiên là hoàn thiện hồ sơ và báo cáo, trong đó cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh sẽ hoàn thiện hồ sơ quy hoạch và báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua, trước khi chuyển đến Bộ Tài nguyên và Môi trường để thẩm định.

Tiếp theo, trong vòng 07 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ gửi hồ sơ quy hoạch đến các thành viên của Hội đồng thẩm định quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh để lấy ý kiến. Sau khi nhận hồ sơ, các thành viên Hội đồng có trách nhiệm gửi ý kiến bằng văn bản đến Bộ Tài nguyên và Môi trường trong thời gian không quá 15 ngày.

Sau khi hoàn tất việc lấy ý kiến, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tổ chức họp Hội đồng thẩm định quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trong vòng 10 ngày. Kết quả thẩm định sẽ được thông báo đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong thời hạn không quá 07 ngày làm việc kể từ ngày họp. Cuối cùng, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần tiếp thu và giải trình các ý kiến của Hội đồng thẩm định, hoàn thiện hồ sơ quy hoạch trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Lưu ý rằng trong trường hợp cần điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, các thủ tục sẽ thực hiện tương tự như quy trình lập quy hoạch ban đầu. Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng sẽ quy định các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến việc lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh. Quy trình này không chỉ đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong việc quản lý đất đai mà còn góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất, phục vụ cho sự phát triển bền vững của địa phương.

 

3. Ý nghĩa của việc phân định rõ thẩm quyền

Việc phân định rõ thẩm quyền trong quản lý sử dụng đất mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng. Trước hết, nó đảm bảo tính thống nhất trong quản lý đất đai trên toàn quốc, giúp các cơ quan chức năng có thể hoạt động một cách đồng bộ và hiệu quả. Điều này không chỉ tạo ra sự nhất quán trong các chính sách và quy định mà còn góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.

Thứ hai, việc xác định rõ ràng thẩm quyền cũng nâng cao hiệu quả quản lý, giúp tránh được tình trạng chồng chéo và mâu thuẫn trong quá trình triển khai các dự án và quy hoạch. Điều này sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư và người dân, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế.

Cuối cùng, việc phân định thẩm quyền còn tăng cường trách nhiệm của mỗi cấp chính quyền, khi mỗi cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm về các quyết định của mình. Điều này không chỉ nâng cao tính minh bạch mà còn khuyến khích các cơ quan chức năng hoạt động một cách chuyên nghiệp và có trách nhiệm hơn, góp phần xây dựng một hệ thống quản lý đất đai hiệu quả và bền vững.

Xem thêm bài viết: 

Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline Luật sư tư vấn pháp luật đất đai trực tuyến qua tổng đài : 19006162 để được tư vấn và giải đáp pháp luật nhanh chóng.