1. Thanh tra giao thông có nhiệm vụ và quyền hạn gì?
Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 có quy định một trong các cơ quan quản lý nhà nước về giao thông đường bộ trong đó có lực lượng thanh tra giao thông. Cụ thể theo quy định tại Điều 86 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 thì thanh tra đường bộ thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về giao thông đường bộ và có các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:
- Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật của công trình đường bộ; trường hợp cần thiết, để kịp thời ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra đối với công trình đường bộ, được phép dừng phương tiện giao thông và yêu cầu người điều khiển phương tiện thực hiện các biện pháp để bảo vệ công trình theo quy định của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về quyết định đó.
- Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc chấp hành các quy định về hoạt động vận tại và dịch vụ hỗ trợ vận tải tại các điểm dừng xe, đỗ xe trên đường bộ, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng xe, trạm thu phí và tại cơ sở kinh doanh vận tải đường bộ.
- Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, thu hồi giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, hoạt động kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới.
- Thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật về thanh tra.
Thanh tra giao thông thực hiện các chức năng và quyền hạn liên quan đến việc đảm bảo, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Phối với với cảnh sát giao thông đường bộ và các cơ quan chức năng có liên quan trong việc xử lý những hành vi vi phạm các quy định về bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, hoạt động vận tải và dịch vụ hỗ trợ vận tải, đào tạo, sát hạch giấy phép lái xe cơ giới đường bộ và các chức năng khác theo quy định cụ thể của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
2. Thanh tra giao thông có được dừng xe người đi đường không?
Như đã nêu ở trên thì nhiệm vụ và quyền hạn của thanh tra giao thông theo quy định của luật giao thông đường bộ cũng có chức năng phát hiện, ngăn chặn và xử phạt các hành vi vi phạm theo thẩm quyền của thanh tra giao thông.
Thanh tra giao thông theo quy định của Thông tư số 02/2014/TT-BGTVT ngày 25 tháng 02 năm 2014 của Bộ Giao thông vận tải quy định quy trình thanh tra chuyên ngành, xử phạt vi phạm hành chính; công tác lập kế hoạch, chế độ báo cáo và quản lý nội bộ của thanh tra ngành giao thông vận tải thì tại Điều 15 của thông nay này quy định các trường hợp dừng phương tiện đường bộ, cụ thể như sau:
- Buộc chấm dứt hành vi vi phạm hành chính được người có thẩm quyền đang thi hành công vụ áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính đang diễn ra nhằm chấm dứt ngay hành vi vi phạm. Buộc chấm dứt hành vi vi phạm hành chính được thực hiện bằng lời nói, còi, hiệu lệnh, văn bản hoặc hình thức khác theo quy định của pháp luật.
- Khi phát hiện phương tiện có các dấu hiệu vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, cụ thể như sau:
+ Vượt quá tải trọng cho phép của cầu, đường bộ.
+ Vượt khổ giới hạn cho phép của cầu, đường bộ.
+ Xe bánh xích lưu thông trực tiếp trên đường mà không thực hiện biện pháp bảo vệ đường theo quy định.
+ Đổ đất, vật liệu xây dựng, các phế liệu khác trái phép lên đường bộ hoặc vào hành lang an toàn đường bộ.
- Mặt khác, tại Chỉ thị số 11/CT-BGTVT ngày 09 tháng 07 năm 2013 của Bộ Giao thông vận tải về tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình giao thông thì trong chỉ thị này Bộ Giao thông vận tải cũng nhấn mạnh rất rõ quan điểm về công tác quản lý chất lượng công trình giao thông, giao từng cơ quan, đơn vị, tổ chức có trách nhiệm và nâng cao vai trò của cơ quan chức năng trong việc quản lý chất lượng công trình giao thông sao cho đúng với tinh thần "Kỷ cương - Chất lượng - Tiến độ - Hiệu quả" mà ngành giao thông vận tải đã đề ra.
Như vậy nếu theo quy định thì thanh tra giao thông được phép dừng xe của người tham đi đường nếu phát hiện một trong bốn hành vi vi phạm được quy định như trên. Việc phát hiện hành vi vi phạm trên có thể được phát hiện trực tiếp thông qua quá trình thanh tra, kiểm tra của các đoàn thanh, kiểm tra liên ngành, thanh tra viên và công chức thanh tra, qua kết luận, báo cáo thanh tra hoặc phát hiện trong quá trình thi hành công vụ của những người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính theo quy định. Phát hiện gián tiếp thông qua tin báo của đơn vị quản lý chuyên ngành giao thông vận tải, chính quyền, địa phương, cơ quan khác, phương tiện truyền thông và nhân dân, qua đơn khiếu nại, tổ cáo, kiến nghị, phản ánh bằng các hình thức và cuối cùng là có thể phát hiện qua việc sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ theo quy định của Chính phủ.
Quy định việc thanh tra giao thông có thẩm quyền dừng xe của người đi đường thực tế triển khai còn nhiều bất cập vì thẩm quyền dừng xe khi tham gia giao thông đường bộ hiện nay chủ yếu thuộc về lực lượng cảnh sát giao thông. Việc trao thẩm quyền cho lực lượng thanh tra giao thông sẽ làm tăng việc chấp hành quy định khi tham gia giao thông đường bộ của người tham gia giao thông và phần khác cũng đáp ứng nhu cầu cấp thiết là bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.
3. Thanh tra giao thông được kiểm tra giấy tờ gì của người tham gia giao thông?
Theo quy định tại khoản 4 Điều 16 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 thì sau khi thanh tra giao thông ra hiệu lệnh dừng phương tiện đường bộ và hướng dẫn phương tiện dừng ở vị trí theo đúng quy định. Thanh tra viên, công chức thanh tra yêu cầu lái xe xuống xe và xuất trình các giấy tờ theo quy định để kiểm tra, cụ thể một số giấy tờ mà thanh tra giao thông được phép kiểm tra đối với người điều khiển phương tiện giao thông là:
- Giấy chứng nhận đăng ký xe.
- Giấy phép lái xe đối với người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.
- Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới.
- Giấy phép lưu hành (nếu có) đối với xe quá tải trọng, xe quá khổ, xe bánh xích, xe vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng khi tham gia giao thông đường bộ.
- Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
- Hợp đồng vận tải đối với các loại phương tiện vận chuyển hành khách theo hợp đồng.
- Giấy vận tải đối với trường hợp các loại phương tiện hoạt động vận tải hàng hóa.
- Lệnh vận chuyển đối với xe hoạt động vận chuyển khách theo tuyến cố định.
Khi cần thiết tiến hành cân, đo, đếm, kiểm tra chứng từ để xác định tải trọng trục xe, tổng trọng lượng xe, kích thước hàng hóa, khổ giới hạn của phương tiện, đồng thời yêu cầu lái xe phối hợp để kiểm tra.
Tùy theo hành vi vi phạm, thanh tra viên, công chức thanh tra yêu cầu người điều khiển phương tiện hạ tải ngay phần quá tải, dỡ phần quá khổ, lắp guốc vào bánh xích hoặc dọn chuyển ngay phần đất, vật liệu xây dựng, các phế liệu khác đã đổ trái phép, lập biên bản, xử phạt vi phạm hành chính, buộc khôi phục tình trạng ban đầu theo quy định của pháp luật.
Ngoài nội dung tư vấn trên quý khách hàng có thể tham khảo thêm một số bài viết có nội dung tương tự khác tại địa chỉ: Thanh tra giao thông và Cảnh sát giao thông có giống nhau không?
Quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào có thể trao đổi thông qua số Hotline: 19006162 hoặc địa chỉ email lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp. Xin chân thành cảm ơn!