Tiêu chí xác định xã An toàn khu, vùng An toàn khu như thế nào?

1. Khái niệm

Xã An toàn khu là một đơn vị hành chính cấp xã nằm trong vùng An toàn khu. Đây là những xã có vai trò và tầm quan trọng đặc biệt trong các cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, nhờ có cơ sở cách mạng và phong trào cách mạng vững mạnh. Những xã này đã được cấp ủy đảng từ Khu ủy, Quân khu ủy trở lên chỉ đạo xây dựng và phát triển để trở thành các điểm tựa vững chắc cho hoạt động cách mạng. Trong thời kỳ kháng chiến, các xã An toàn khu đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nơi ẩn náu, bảo vệ và hỗ trợ các hoạt động cách mạng, đồng thời cũng là nơi nuôi dưỡng, phát triển lực lượng cách mạng và giữ vững tinh thần đấu tranh của nhân dân. Các xã này không chỉ có vị trí chiến lược quan trọng mà còn có sự đoàn kết, quyết tâm cao của nhân dân, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp để chiến thắng kẻ thù.

Vùng An toàn khu là một khu vực địa lý rộng lớn hơn, có thể bao gồm một hoặc nhiều đơn vị hành chính cấp huyện liền kề của một hoặc nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Vùng này có các điều kiện thuận lợi về địa hình, địa thế, chính trị, quân sự, kinh tế - xã hội và dân cư, đảm bảo an toàn cho các hoạt động lãnh đạo cách mạng của Đảng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Các yếu tố về địa hình, như núi non hiểm trở, rừng rậm hay sông ngòi phức tạp, tạo nên các điều kiện tự nhiên khó khăn cho quân địch tiếp cận, đồng thời thuận lợi cho việc xây dựng các căn cứ kháng chiến, cơ sở sản xuất, và tổ chức các hoạt động bí mật.

Về mặt chính trị, vùng An toàn khu thường là nơi có truyền thống yêu nước, cách mạng lâu đời, nhân dân có tinh thần đoàn kết, trung thành với Đảng và cách mạng. Đây là những vùng mà lực lượng cách mạng có thể dựa vào để tổ chức, phát triển và lan rộng phong trào kháng chiến. Mặt khác, các điều kiện kinh tế - xã hội trong vùng An toàn khu cũng đóng vai trò quan trọng, khi mà các hoạt động sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp tại chỗ có thể cung cấp lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm cần thiết cho quân và dân kháng chiến.

Ngoài ra, yếu tố về quân sự cũng rất quan trọng khi vùng An toàn khu thường là nơi tập trung và huấn luyện lực lượng vũ trang cách mạng, xây dựng các căn cứ quân sự bí mật và triển khai các chiến dịch quân sự quan trọng. Sự an toàn và bí mật của các hoạt động này được bảo đảm nhờ vào địa hình phức tạp và sự che chở của nhân dân địa phương.

Như vậy, vùng An toàn khu không chỉ đơn thuần là một khu vực địa lý mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, quyết tâm và sức mạnh của nhân dân trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc. Các hoạt động cách mạng diễn ra tại đây đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc, góp phần quyết định vào sự thành công của các cuộc kháng chiến trường kỳ và gian khổ. Vùng An toàn khu, cùng với các xã An toàn khu, đã trở thành những điểm sáng trong lịch sử cách mạng Việt Nam, nơi hội tụ và phát huy cao độ tinh thần yêu nước và ý chí quật cường của cả dân tộc.

2. Tiêu chí xác định

Tiêu chí xác định xã An toàn khu

Một xã được coi là xã An toàn khu phải đáp ứng ít nhất 03 trong 05 tiêu chí sau đây:

Tiêu chí 1: Xã đó phải được các cấp ủy đảng từ Khu ủy, Quân khu ủy trở lên chỉ đạo xây dựng thành An toàn khu cách mạng. Điều này bao gồm việc xã có các điều kiện thuận lợi về địa hình, địa thế, chính trị, quân sự, kinh tế - xã hội, và dân cư, đồng thời phải đảm bảo an toàn cho các hoạt động lãnh đạo cách mạng của Đảng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Tiêu chí 2: Xã phải là nơi ở, nơi làm việc và nơi hoạt động lãnh đạo của các cán bộ Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội từ cấp Khu và Quân khu trở lên trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Điều này bao gồm việc nuôi dưỡng, giấu giếm và bảo vệ bí mật cho các cán bộ lãnh đạo cách mạng.

Tiêu chí 3: Xã phải là nơi diễn ra các sự kiện đặc biệt quan trọng hoặc có các quyết sách chiến lược của Đảng mang tính chất bước ngoặt trong các giai đoạn của hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Đồng thời, đây cũng là nơi đóng trụ sở của các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội từ cấp Khu và Quân khu trở lên, hoặc là trụ sở ngoại giao như Sứ quán, Tổng Lãnh sự quán,... của nước ngoài, cũng như cơ quan Bộ Chỉ huy Mặt trận cấp chiến dịch trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Tiêu chí 4: Xã phải là nơi đóng quân, đào tạo, huấn luyện, tập kết, trung chuyển của các lực lượng vũ trang như quân đội, công an từ cấp đại đội trở lên. Đây cũng là nơi có kho cất trữ lương thực, thực phẩm, vũ khí, khí tài, quân trang, quân dụng,... trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ để phục vụ cho Mặt trận cấp chiến dịch hoặc cấp Quân khu trở lên.

Tiêu chí 5: Xã phải có cơ sở và phong trào cách mạng vững mạnh trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Đồng thời, lực lượng vũ trang của địa phương phải chủ động hoặc phối hợp với lực lượng vũ trang chính quy tổ chức các trận đánh địch để bảo vệ an toàn cho cán bộ, cơ quan, tổ chức của Đảng và Nhà nước đóng trên địa bàn. Hơn nữa, xã này còn phải là nơi đã diễn ra các trận đánh thắng lợi quan trọng, góp phần tạo ra cục diện chiến trường lợi thế cho cách mạng và kháng chiến tại địa bàn và khu vực lân cận.

Các tiêu chí này được quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 1, Quyết định 897/QĐ-TTg.

Tiêu chí xác định vùng An toàn khu

Một vùng được xác định là vùng An toàn khu phải đáp ứng đầy đủ 02 tiêu chí sau đây:

Tiêu chí 1: Vùng này phải bao gồm địa bàn của một hoặc một số đơn vị hành chính cấp huyện liền kề thuộc một hoặc một số tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Trong vùng này, các đơn vị hành chính cấp xã phải có cơ sở và phong trào cách mạng vững mạnh trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Tiêu chí 2: Có ít nhất 30% số đơn vị hành chính cấp xã trong vùng phải được công nhận là xã An toàn khu. Trong đó, phải có ít nhất một đơn vị hành chính cấp xã được phong tặng Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang hoặc có các Di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia. Ngoài ra, còn có các công trình di tích lịch sử cách mạng được các tổ chức, cơ quan từ cấp Khu ủy, Quân khu trở lên đầu tư xây dựng trên địa bàn.

Các tiêu chí này được quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 1, Quyết định 897/QĐ-TTg.

3. Quy trình công nhận

Thủ tục đề nghị công nhận xã An toàn khu

Để được công nhận là xã An toàn khu, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần phải thực hiện chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và Ủy ban nhân dân cấp huyện thuộc tỉnh hướng dẫn Ủy ban nhân dân cấp xã lập hồ sơ đề nghị công nhận xã An toàn khu. Quy trình thủ tục này bao gồm các bước cụ thể như sau:

Lập hồ sơ tại cấp xã: Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm lập hồ sơ khoa học đề nghị công nhận xã An toàn khu. Hồ sơ này cần được báo cáo lên Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp. Sau đó, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ lập tờ trình kèm theo hồ sơ và trình lên Ủy ban nhân dân cấp huyện để đề nghị cấp có thẩm quyền công nhận xã An toàn khu.

Thẩm định hồ sơ tại cấp huyện: Sau khi nhận được hồ sơ từ Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban nhân dân cấp huyện tổ chức thẩm định hồ sơ. Kết quả thẩm định sẽ được báo cáo lên Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp. Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ lập tờ trình kèm theo hồ sơ và trình lên Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Hội đồng thẩm định cấp huyện bao gồm từ 5 đến 7 thành viên, gồm đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân, các phòng, ban, đoàn thể liên quan thuộc huyện và đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã có hồ sơ đề nghị.

Thẩm định hồ sơ tại cấp tỉnh: Sau khi nhận được hồ sơ từ Ủy ban nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ tổ chức thẩm định hồ sơ. Sở Nội vụ chủ trì phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để thẩm định. Kết quả thẩm định sẽ được báo cáo lên Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ lập tờ trình Thủ tướng Chính phủ kèm theo hồ sơ và gửi Bộ Nội vụ để tổ chức thẩm định.

Thẩm định hồ sơ tại Bộ Nội vụ: Sau khi nhận được hồ sơ từ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Bộ Nội vụ sẽ chủ trì phối hợp với Bộ Quốc phòng và các Bộ, cơ quan liên quan để tổ chức thẩm định hồ sơ. Kết quả thẩm định sẽ được trình lên Thủ tướng Chính phủ để xem xét và quyết định.

Trong trường hợp hồ sơ chưa đảm bảo đúng quy định, trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ, các cơ quan nhận hồ sơ phải có văn bản trả lời và hướng dẫn để địa phương, cơ sở biết và thực hiện điều chỉnh.

Thủ tục đề nghị công nhận vùng An toàn khu

Vùng An toàn khu thuộc một tỉnh hoặc thành phố trực thuộc Trung ương: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ lập hồ sơ đề nghị công nhận vùng An toàn khu thuộc địa bàn của tỉnh hoặc thành phố theo các tiêu chí xác định vùng An toàn khu. Hồ sơ này cần được báo cáo lên Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ lập tờ trình Thủ tướng Chính phủ kèm theo hồ sơ và gửi Bộ Nội vụ để tổ chức liên ngành thẩm định. Kết quả thẩm định sẽ được trình lên Thủ tướng Chính phủ để xem xét và quyết định.

Vùng An toàn khu thuộc nhiều tỉnh hoặc thành phố trực thuộc Trung ương: Trong trường hợp này, dựa trên hồ sơ đề nghị của các địa phương liên quan và các tiêu chí xác định vùng An toàn khu, Bộ Nội vụ sẽ chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan để thẩm định hồ sơ. Bộ Nội vụ sẽ lập tờ trình và danh sách các xã An toàn khu trong vùng (kèm theo hồ sơ của các địa phương) và trình lên Thủ tướng Chính phủ để xem xét và quyết định.

Trong trường hợp hồ sơ chưa đảm bảo đúng quy định, trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ, Bộ Nội vụ phải có văn bản trả lời và hướng dẫn để Ủy ban nhân dân cấp tỉnh biết và thực hiện điều chỉnh cần thiết.

Xem thêm >>> Hỏi về chính sách ưu đãi với "Xã an toàn khu" ?

Nếu quý khách có bất kỳ vấn đề hay thắc mắc nào liên quan đến nội dung bài viết hoặc pháp luật, chúng tôi xin trân trọng mời quý khách liên hệ với tổng đài chăm sóc khách hàng của chúng tôi qua số điện thoại 1900.6162 hoặc gửi email về địa chỉ lienhe@luatminhkhue.vn. Chúng tôi cam kết sẽ phản hồi và hỗ trợ quý khách giải quyết một cách nhanh chóng và tốt nhất.