Mục lục bài viết

1. Việc áp dụng pháp luật nước ngoài tuân thủ theo nguyên tắc nào?

Mối quan hệ tư pháp quốc tế, với bản chất là mối quan hệ dân sự, tuân theo một số nguyên tắc cơ bản, trong đó, nguyên tắc tôn trọng sự thỏa thuận đóng vai trò quan trọng. Do đó, việc áp đặt và ép buộc sử dụng pháp luật của một quốc gia có thể gây mâu thuẫn và không thể hòa hợp được lợi ích của tất cả các quốc gia liên quan. Điều này giúp điều chỉnh quan hệ tư pháp quốc tế một cách khách quan và công bằng, bảo đảm lợi ích tốt nhất cho công dân tham gia mối quan hệ dân sự quốc tế. Đồng thời, việc áp dụng pháp luật nước ngoài giúp duy trì sự ổn định, củng cố và phát triển hợp tác toàn diện trong giao lưu dân sự giữa các quốc gia, nhằm mục đích thịnh vượng chung của cộng đồng toàn cầu. Điều này đồng thời đáp ứng nhu cầu củng cố, tăng cường, và mở rộng quan hệ đa phương, đa diện của quốc gia với cộng đồng quốc tế.

Vấn đề về áp dụng pháp luật nước ngoài chỉ nảy sinh khi có sự xung đột quy phạm, điều này dẫn đến việc phải xác định hệ thống pháp luật cụ thể nào được áp dụng để điều chỉnh một quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài. Quy phạm xung đột có thể xuất phát từ các hệ thống pháp luật quốc gia hoặc các điều ước quốc tế mà quốc gia tham gia, bao gồm cả cả các hiệp định quốc tế song phương và đa phương. Sự thỏa thuận giữa các đương sự cũng có thể làm cơ sở để áp dụng pháp luật nước ngoài trong một ngữ cảnh cụ thể.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nâng cao tương tác giữa các quốc gia, việc thực hiện các cam kết trong lĩnh vực pháp luật quốc tế là rất quan trọng. Qua việc đồng thuận và ban hành các quy phạm xung đột, các quốc gia có thể giải quyết hiệu quả những xung đột pháp luật. Do đó, việc thực hiện cam kết một cách trách nhiệm và thiện chí là quan trọng, và sự thiếu thiện chí trong việc thực hiện có thể ảnh hưởng đến uy tín của quốc gia đó và gây khó khăn trong việc xây dựng quan hệ hợp tác quốc tế.

Việt Nam đã có một số quy định về việc áp dụng pháp luật nước ngoài trong các văn bản pháp luật như Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 759), Luật Thương mại 2005 (Điều 5), Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 (Điều 101),... Theo các quy định này, cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam có thể áp dụng pháp luật nước ngoài trong trường hợp các văn bản pháp luật của Việt Nam hoặc các hiệp định quốc tế mà Việt Nam là thành viên tham chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài. Đồng thời, trong trường hợp các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng và sự thỏa thuận không vi phạm quy định của pháp luật Việt Nam, có thể áp dụng pháp luật nước ngoài theo thỏa thuận đó.

2. Trường hợp áp dụng pháp luật nước ngoài trong tư pháp quốc tế Việt Nam

Theo quy định của Bộ luật dân sự 2015, Luật thương mại 2005, Luật hôn nhận và gia đình 2014, cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam có thể áp dụng pháp luật nước ngoài trong trường hợp văn bản pháp luật của Việt Nam hoặc các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài. Đồng thời, trong trường hợp các bên thỏa thuận trong hợp đồng, và sự thỏa thuận không vi phạm quy định của pháp luật Việt Nam, có thể áp dụng pháp luật nước ngoài theo thỏa thuận đó.

Quá trình áp dụng luật nước ngoài nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của các bên tham gia vào quan hệ dân sự quốc tế. Nó đồng thời hỗ trợ đảm bảo sự ổn định, củng cố và phát triển hợp tác trong mọi lĩnh vực của giao lưu dân sự giữa các quốc gia, nhằm thúc đẩy sự thịnh vượng chung của toàn thế giới.

Theo quy định tại Điều 664 Bộ luật dân sự 2015 quy định về xác định pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài như sau:

- Pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc luật Việt Nam.

- Trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc luật Việt Nam có quy định các bên có quyền lựa chọn thì pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo lựa chọn của các bên.

- Trường hợp không xác định được pháp luật áp dụng theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 664 Bộ luật Dân sự 2015 thì pháp luật áp dụng là pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó nhất với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài đó.

3. Tiêu chí cơ bản khi áp dụng pháp luật nước ngoài trong hệ thống tư pháp Việt Nam

Áp dụng luật nước ngoài trong quan hệ dân sự quốc tế nhằm mục đích bảo vệ quyền và lợi ích của các bên tham gia, đồng thời đảm bảo sự ổn định, củng cố và phát triển hợp tác toàn diện giữa các quốc gia trong lĩnh vực giao lưu dân sự, hướng đến sự thịnh vượng chung của cả thế giới. Tuy nhiên, việc áp dụng luật nước ngoài cần tuân thủ một số tiêu chí cơ bản sau:

- Các cơ quan tư pháp có thẩm quyền cần tiếp cận và áp dụng luật nước ngoài một cách thiện chí và toàn diện. Điều này đòi hỏi họ phải hiểu rõ hệ thống luật nước ngoài, bao gồm cách cấu trúc và tổ chức của nó, và áp dụng tất cả các loại nguồn pháp luật mà không loại bỏ một cách đơn phương.

- Pháp luật nước ngoài, khi được áp dụng, cần phải được giải thích và thực thi với mức độ chi tiết và minh bạch tương tự như khi nó được ban hành tại chính quốc gia đó. Việc này nhằm đảm bảo tính công bằng và công khai, giúp người tham gia quan hệ dân sự quốc tế hiểu rõ về nội dung và ý đồ của luật nước ngoại này.

- Tuyệt đối không được loại bỏ một cách tùy tiện bất kỳ phần nào của hệ thống luật nước ngoài nếu không có lý do cụ thể và hợp lý. Quá trình áp dụng pháp luật nước ngoài cần phải tuân theo các nguyên tắc của quốc gia và tôn trọng quyền lựa chọn của các bên tham gia quan hệ dân sự quốc tế.

- Các cơ quan tư pháp có thẩm quyền và cơ quan xét xử chịu trách nhiệm tìm hiểu và xác định nội dung của luật nước ngoài thông qua việc nghiên cứu các văn bản pháp luật, thực tiễn hành pháp, tư pháp, tập quán, và tài liệu của quốc gia liên quan. Quá trình này có thể được thực hiện thông qua nhiều nguồn thông tin, bao gồm cả việc sử dụng con đường ngoại giao, tương tác với cơ quan đại diện ngoại giao và lãnh sự ở nước ngoài, cũng như tận dụng dịch vụ của các tổ chức tư vấn pháp lý, công ty luật, hoặc cơ quan nghiên cứu pháp lý.

Ngoài ra, bên cạnh vai trò của các cơ quan tư pháp, các bên liên quan trong vụ án cũng có quyền và trách nhiệm minh chứng, giải thích, và áp dụng thông tin về luật nước ngoài trước cơ quan xét xử. Điều này nhằm mục đích bảo vệ lợi ích của họ và đảm bảo rằng quá trình xét xử đều đặn và công bằng, đồng thời giúp cơ quan xét xử hiểu rõ và đúng đắn hơn về nội dung của luật nước ngoài liên quan.

Xem thêm: Nguyên tắc áp dụng pháp luật là gì ? Phân tích áp dụng pháp luật nước ngoài

Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Trường hợp áp dụng pháp luật nước ngoài trong tư pháp quốc tế Việt Nam mà Công ty Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Minh Khuê xin trân trọng cảm ơn!