Mục lục bài viết
1. Xe máy đi mượn tham gia giao thông có bị công an bắt không?
Xe máy là một trong những phương tiện giao thông đường bộ thông dụng, chiếm đa số phương tiện được sử dụng tại nước ta. Việc quản lý phương tiện giao thông, đặc biệt là xe máy được quản lý qua cơ sở dữ liệu của cơ quan công an giao thông. Nguyên tắc là mỗi một chiếc xe máy sẽ có một biển số riêng và xác định được chủ sở hữu chiếc xe máy đó và sắp tới có sự thay đổi về cách thức quản lý phương tiện giao thông nhưng về bản chất vẫn xác định được ai là chủ sở hữu của phương tiện, xe máy đó khi tham gia giao thông.
Hiện nay theo quy định của pháp luật thì người tham gia giao thông bằng xe máy phải có đủ các điều kiện. Nếu là xe mô tô phải có giấy phép lái xe (bằng lái xe); có giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với phương tiện kèm theo phải có chứng nhận đăng ký xe mô tô, xe máy. Còn nếu là xe máy thì chỉ không cần bằng lái xe nhưng vẫn cần hai giấy tờ còn lại. Đó là quy định tham gia giao thông bằng phương tiện xe máy, do đó cũng không có quy định nào về việc không cho mượn xe máy để tham gia giao thông miễn chủ xe máy đó giao cho người đủ điều kiện tham gia giao thông thì có thể thực hiện việc cho mượn xe máy bình thường mà không vi phạm pháp luật.
Như vậy, việc mượn xe máy của người khác rồi tham gia giao thông khi bạn có đầy đủ các điều kiện giấy tờ theo quy định thì có thể tham gia giao thông khi đó là xe máy đi mượn không phải do mình sở hữu mà không bị cảnh sát giao thông xử phạt trừ vi phạm các lỗi khi tham gia giao thông đường bộ theo quy định.
2. Xe máy đi mượn vi phạm giao thông ai là người chịu trách nhiệm
Khi mượn xe máy của người khác mà vi phạm giao thông thì tùy từng lỗi, mức độ vi phạm mà pháp luật có quy định về chủ thể sẽ phải chịu trách nhiệm sẽ khác nhau. Như vậy việc ai là người chịu trách nhiệm khi xe máy đi mượn vi phạm giao thông sẽ phải phụ thuộc vào từng lỗi vi phạm giao thông của người mượn xe máy đó. Dưới đây chúng tôi sẽ phân tích theo các trường hợp mà chủ xe hay người mượn xe sẽ phải chịu trách nhiệm khi vi phạm giao thông.
- Trường hợp chủ xe giao xe cho người không đủ điều kiện tham gia giao thông. Không đủ điều kiện ở đây là không đủ điều kiện điều khiển xe tham gia giao thông, các điều kiện đó là độ tuổi, sức khỏe và có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe mà mình điều khiển do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
+ Đối với độ tuổi thì người lái xe máy phải đủ 16 tuổi trở lên mới được lái xe gắn máy có dung tích xi-lanh dưới 50cm3 và người đủ 18 tuổi trở lên được lái xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi-lanh từ 50cm3 trở lên và các loại xe có kết cấu tương tự.
+ Đối với sức khỏe thì người lái xe (không phân biệt đi mượn xe hay xe của mình) đều phải có sức khỏe phù hợp với loại xe, công dụng của xe.
Người lái xe khi điều khiển xe máy phải mang theo các giấy tờ như giấy chứng nhận đăng ký xe, giấy phép lái xe và giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
Nếu người mượn xe chưa đủ tuổi hoặc chưa có giấy phép lái xe thì người cho mượn xe máy sẽ chịu trách nhiệm với hành vi giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện điều khiển xe tham gia giao thông. Vì không có bằng lái xe là hành vi vi phạm giao thông nên ngoài người mượn xe điều khiển phương tiện bị xử phạt về lỗi không có bằng lái xe mà chủ xe còn bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi giao xe cho người không đủ điều kiện của mình. Đối với các lỗi vi phạm giao thông khác không quy định chế tài xử lý vi phạm hành chính quy định trách nhiệm của chủ xe thì người mượn xe trực tiếp điều khiển xe máy sẽ phải chịu trách nhiệm đối với chính lỗi mà mình gây ra nhưng khi xử lý thì chủ xe có trách nhiệm chứng minh, phối hợp với cơ quan chức năng để giải quyết hành vi cho mượn xe máy của mình.
- Trường hợp người mượn xe máy vi phạm giao thông dẫn đến hậu quả là tai nạn giao thông thì trong trường hợp này chủ sở hữu xe máy có thể phải chịu liên đới trách nhiệm bồi thường nếu có thỏa thuận về việc hành vi gây thiệt hại của người mượn xe gây tai nạn giao thông. Còn nếu không có thỏa thuận khác thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại sẽ do người gây ra lỗi (người mượn xe) phải bồi thường thiệt hại cho phía bên người bị thiệt hại. Trong trường hợp này nếu người mượn xe vi phạm giao thông dẫn đến tai nạn giao thông, thuộc các trường hợp đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự với lỗi và hành vi vi phạm của mình. Đối với trường hợp này sẽ phải xem xét việc chủ xe có trách nhiệm, cam kết hay có biết về điều kiện để tham gia giao thông của người mượn xe máy hay không. Nếu có thì người chủ xe cũng sẽ bị xử lý liên đới chịu trách nhiệm hình sự cùng với người mượn xe rồi gây ra tai nạn theo quy định của pháp luật.
Như vây: Việc mượn xe rồi vi phạm giao thông thì ai sẽ phải chịu trách nhiệm sẽ phải phụ thuộc vào hành vi vi phạm, thỏa thuận của các bên, mức độ nghiêm trọng mới có thể xác định được chính xác trách nhiệm của chủ sở hữu xe máy hay người mượn xe máy vi phạm giao thông hay trách nhiệm của cả bên chủ sở hữu xe lẫn bên mượn xe máy vi phạm giao thông.
3. Mượn xe máy rồi gây tai nạn giao thông sẽ phải chịu những trách nhiệm nào?
Đối với người mượn xe máy của người khác rồi trực tiếp sử dụng xe máy đó tham gia giao thông sau đó gây ra tai nạn giao thông thì sẽ phải chịu trách nhiệm với hành vi và lỗi của mình gây ra theo quy định của pháp luật.
- Trách nhiệm bồi thường thiệt hại: Theo quy định tại Điều 584 và Điều 601 của Bộ luật Dân sự năm 2015 thì người gây thiệt hại sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu có hành vi vi phạm giao thông của mình dẫn đến việc xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. Trường hợp người chủ sở hữu của xe máy để cho người mượn xe máy của mình vi phạm các điều kiện để tham gia giao thông đường bộ thì cũng phải chịu liên đới bồi thường thiệt hại. Mức bồi thường thiệt hại sẽ do các bên thỏa thuận dựa trên các chi phí phát sinh thực tế và hợp lý. Trường hợp nếu không thỏa thuận được về vấn đề giá trị bồi thường thiệt hại thì một trong các bên có thể yêu cầu tòa án xác định giá trị bồi thường thiệt hại.
- Truy cứu trách nhiệm hình sự: Đối với hành vi mượn xe rồi gây tai nạn giao thông thì người mượn xe có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 260 của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì tùy thuộc vào hậu quả và hành vi mà người mượn xe hoặc thậm chí chủ xe sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ với mức hình phạt thấp nhất là phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm và cao nhất là bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
- Xử lý vi phạm hành chính: Đối với hành vi mượn xe rồi gây tai nạn giao thông người mượn xe sẽ phải chịu xử lý vi phạm hành chính với lỗi của mình gây ra tùy thuộc theo quy định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn giao thông đường bộ. Để xử lý vi phạm hành chính thì người có hành vi gây tai nạn giao thông phải đáp ứng lỗi của họ chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật hình sự.
Quý khách hàng có thể tham khảo bài viết có nội dung tương tự tại địa chỉ: Cho bạn mượn xe rồi không trả mà đem cầm cố tài sản xử lý thế nào?
Trên đây là bài tư vấn của chúng tôi, mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng liên hệ số Hotline Tel: 19006162 hoặc địa chỉ email lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp. Xin cảm ơn!