Chỉ định thầu thông thường và rút gọn theo Nghị định 24/2024/NĐ-CP

1. Khái niệm và phân loại chỉ định thầu

- Chỉ định thầu là một hình thức lựa chọn nhà thầu để thực hiện một gói thầu cụ thể, trong đó chủ đầu tư sẽ trực tiếp chỉ định một nhà thầu mà họ cho là phù hợp nhất để thực hiện công việc đó, thay vì tổ chức đấu thầu cạnh tranh như các hình thức lựa chọn nhà thầu khác.

- Đặc điểm của chỉ định thầu:

+ Tính chủ động: Chủ đầu tư có quyền quyết định lựa chọn nhà thầu.

+ Thủ tục đơn giản: Quy trình chỉ định thầu thường ngắn gọn hơn so với đấu thầu cạnh tranh.

+ Tính linh hoạt: Có thể áp dụng cho nhiều loại hình gói thầu khác nhau.

- Lý do áp dụng chỉ định thầu

+ Tính cấp bách: Khi công việc cần được thực hiện nhanh chóng, không đủ thời gian để tổ chức đấu thầu.

+ Tính đặc thù: Khi gói thầu có yêu cầu kỹ thuật hoặc công nghệ đặc biệt, chỉ có một vài nhà thầu đáp ứng được.
+ Tính bảo mật: Khi gói thầu liên quan đến thông tin mật hoặc an ninh quốc gia.

+ Tính độc quyền: Khi chỉ có một nhà cung cấp duy nhất cho một loại hàng hóa, dịch vụ cụ thể.

- Phân loại chỉ định thầu

+ Chỉ định thầu thông thường: Áp dụng cho các gói thầu không quá phức tạp, không yêu cầu kỹ thuật cao; Thủ tục thực hiện tương đối đơn giản.

+ Chỉ định thầu rút gọn: Áp dụng cho các gói thầu có tính chất khẩn cấp, cần được thực hiện nhanh chóng; Thủ tục được rút gọn tối đa so với chỉ định thầu thông thường.

+ Chỉ định thầu trực tiếp: Áp dụng cho các gói thầu có giá trị nhỏ, không cần thiết phải tổ chức đấu thầu.

2. Điều kiện áp dụng chỉ định thầu thông thường và rút gọn theo Nghị định 24/2024/NĐ-CP

Theo quy định của pháp luật tại Theo quy định của pháp tại các điểm d, đ, e, g, h, i, k và l khoản 1 Điều 23 của Luật Đấu thầu và Khoản 1 Điều 78 Nghị định 24/2024/NĐ-CP quy định về việc áp dụng chỉ định thầu thông thường và rút gọn theo quy định: 

- Quy định về chỉ định thầu thông thường: 

+ Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do cần bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà thầu khác; gói thầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ phi tư vấn phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó hoặc từ hãng sản xuất, đại lý của hãng sản xuất do cần bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền với các trang thiết bị, máy móc, phần mềm, dịch vụ sẵn có hoặc do các điều kiện bảo hành của nhà thầu, hãng sản xuất mà không thể mua được từ nhà thầu khác, hãng sản xuất khác;

+ Gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm, mua bản quyền sở hữu trí tuệ, mua bản quyền chương trình phát sóng; gói thầu vận chuyển hàng dự trữ quốc gia để cứu trợ, viện trợ trong trường hợp phải giao hàng ngay;

+ Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của phương án kiến trúc trúng tuyển khi tác giả đó có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật về xây dựng; gói thầu thi công xây dựng, phục chế tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình; gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập quy hoạch xây dựng được chỉ định cho tác giả của ý tưởng hoặc đồ án quy hoạch xây dựng đã trúng tuyển thông qua thi tuyển;

+ Gói thầu tư vấn, thi công di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu tư vấn, rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công;

+ Gói thầu chỉ có duy nhất một nhà thầu thực hiện được trên thị trường do yêu cầu về giải pháp công nghệ;

+ Gói thầu thuộc dự án quan trọng quốc gia được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo Nghị quyết của Quốc hội khi quyết định chủ trương đầu tư dự án;

+ Gói thầu thuê kho lưu giữ hàng tạm giữ; gói thầu thuê vận chuyển, bốc xếp hàng tạm giữ tại các cảng biển, địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung trong trường hợp chỉ có duy nhất một đơn vị cung cấp dịch vụ trong cảng; gói thầu nhập khẩu vũ khí thể thao phục vụ các câu lạc bộ, trường, trung tâm đào tạo huấn luyện thể thao tập luyện, thi đấu hằng năm;

- Quy định về chỉ định thầu rút gọn:

+ Gói thầu cấp bách cần triển khai nhằm mục tiêu bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia; đồng thời, gói thầu cần được thực hiện khẩn trương để khắc phục ngay hoặc để xử lý kịp thời những hậu quả gây ra do các yếu tố thiên tai như bão lụt, hạn hán, động đất, lở đất, cũng như các yếu tố do con người gây ra như hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, các sự cố kỹ thuật nghiêm trọng, thảm họa nhân đạo, hoặc các sự kiện bất khả kháng khác mà không thể dự đoán trước được.

+ Gói thầu cung cấp các dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, cung cấp hàng hóa, và thực hiện xây lắp cần được triển khai ngay lập tức để tránh gây nguy hại đến tính mạng và tài sản của cộng đồng dân cư sinh sống tại khu vực, hoặc để đảm bảo không ảnh hưởng nghiêm trọng đến các công trình xây dựng, cơ sở hạ tầng liền kề đang hoạt động hoặc đang trong quá trình thi công.

+ Gói thầu cung cấp các dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc men, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện và thực hiện các công tác xây lắp cần được triển khai ngay để phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh hoặc để duy trì hoạt động của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong những trường hợp cấp bách, nhằm tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe của người dân; gói thầu mua thuốc men, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện để thực hiện cấp cứu cho bệnh nhân trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, trong những trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có đủ các loại thuốc men, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện cần thiết; và gói thầu mua thuốc men, thiết bị y tế chỉ có duy nhất một hãng sản xuất trên thị trường hiện nay.

3. Tầm quan trọng của việc lựa chọn hình thức chỉ định thầu phù hợp

- Đảm bảo tính minh bạch và công bằng: Việc lựa chọn hình thức chỉ định thầu phù hợp giúp đảm bảo quá trình lựa chọn nhà thầu diễn ra một cách minh bạch, công bằng, tạo điều kiện cho các nhà thầu đủ năng lực tham gia cạnh tranh.

- Nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách: Khi lựa chọn được nhà thầu phù hợp, dự án sẽ được thực hiện đúng tiến độ, chất lượng, tiết kiệm chi phí, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

- Giảm thiểu rủi ro: Việc lựa chọn hình thức chỉ định thầu phù hợp giúp giảm thiểu rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện dự án, như rủi ro về chất lượng công trình, chậm tiến độ, tranh chấp...

- Đáp ứng yêu cầu của pháp luật: Việc lựa chọn hình thức chỉ định thầu phải tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về đấu thầu, đảm bảo tính hợp pháp của các quyết định.

- Các yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn hình thức chỉ định thầu:

+ Tính chất của dự án: Tùy thuộc vào tính chất của dự án (dự án cấp bách, dự án có tính kỹ thuật cao, dự án có yêu cầu bảo mật...) mà lựa chọn hình thức chỉ định thầu cho phù hợp.

+ Mức độ cạnh tranh: Cần đánh giá mức độ cạnh tranh của thị trường đối với loại hình dịch vụ, hàng hóa mà dự án cần mua sắm để lựa chọn hình thức chỉ định thầu phù hợp.

+ Thời gian thực hiện dự án: Nếu dự án cần được triển khai gấp rút, có thể lựa chọn hình thức chỉ định thầu rút gọn.

+ Ngân sách của dự án: Tùy thuộc vào quy mô và ngân sách của dự án mà lựa chọn hình thức chỉ định thầu phù hợp.

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Quy trình chỉ định thầu thông thường và rút gọn quy định như thế nào

Bạn đọc có bất kỳ thắc mắc về vấn đề pháp lý có thể liên hệ qua số tổng đài 19006162 hoặc thông qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ.