Tác giả:: Mục lục bài viết
1. Cho vay nặng lãi là gì?
Cho vay nặng lãi là hành vi cho vay tiền với lãi suất cao bất thường, vượt quá mức lãi suất tối đa do pháp luật quy định. Hành vi này vi phạm đạo đức xã hội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự kinh tế và đời sống của người dân. Theo quy định tại Điều 2 Nghị quyết số 01/2021/NQ-HĐTP của Hội đồng Nhân dân Tối cao về việc quy định một số tội phạm liên quan đến hoạt động tín dụng, cho vay nặng lãi được xác định là:
- Hành vi cho vay tiền với lãi suất cao gấp 5 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1 Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015. Mức lãi suất cao nhất quy định hiện nay là 20%/năm, tương đương 1,67%/tháng.
- Hành vi cưỡng đoạt tài sản của người vay nợ.
- Hành vi sử dụng vũ lực, đe dọa hoặc thủ đoạn khác để đòi nợ.
* Người cho vay nặng lãi có thể bị tịch thu tài sản trong những trường hợp sau:
- Số tiền thu lợi bất chính từ hoạt động cho vay nặng lãi đạt từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng.
- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi cho vay nặng lãi hoặc đã bị kết án về tội này nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
- Gây hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến trật tự an ninh, an toàn xã hội.
- Ngoài ra, người cho vay nặng lãi còn có thể bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.
* Lưu ý:
- Việc cho vay nặng lãi không chỉ ảnh hưởng đến người vay mà còn gây ảnh hưởng đến trật tự an ninh, an toàn xã hội. Do vậy, cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không tham gia vào các hoạt động cho vay nặng lãi.
- Nếu bạn là nạn nhân của hoạt động cho vay nặng lãi, hãy liên hệ với cơ quan chức năng để được bảo vệ.
* Hậu quả của việc cho vay nặng lãi
- Đối với người vay:
+ Bị bóc lột sức lao động, tài sản.
+ Mất nhà cửa, đất đai.
+ Gia đình tan vỡ.
+ Có thể dẫn đến tự tử.
- Đối với người cho vay:
+ Bị xử lý hình sự.
+ Bị tịch thu tài sản.
+ Mất uy tín, danh dự.
- Đối với xã hội:
+ Gây mất ổn định trật tự an ninh, an toàn xã hội.
+ Gây bức xúc cho dư luận.
+ Làm ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội.
* Giải pháp phòng chống cho vay nặng lãi
- Nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của cho vay nặng lãi.
- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về cho vay nặng lãi.
- Có chính sách hỗ trợ người vay vốn vay vốn chính đáng.
- Mở rộng các kênh tín dụng chính thức.
- Tăng cường công tác quản lý hoạt động cho vay vốn.
2. Điều kiện để tịch thu sung quỹ nhà nước
Hiện nay tài sản được tịch thu sung quỹ nhà nước phải đáp ứng các điều kiện sau:
* Về bản chất:
- Là tài sản thuộc sở hữu của nhà nước. Bao gồm:
+ Đất đai thuộc sở hữu của nhà nước.
+ Tài sản do nhà nước đầu tư xây dựng, mua sắm.
+ Tài sản do nhà nước thu hồi theo quy định của pháp luật.
+ Vật chứng, tang vật trong các vụ án hình sự.
+ Tài sản do người vi phạm hành chính nộp thay cho số tiền phạt.
- Là tài sản do cá nhân, tổ chức tự nguyện hiến tặng cho nhà nước.
- Là tài sản do nhà nước thu hồi theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
* Về nguồn gốc:
- Là tài sản do hành vi vi phạm pháp luật mà có. Bao gồm:
+ Tài sản do người phạm tội thu lợi bất chính.
+ Tài sản do người vi phạm hành chính thu lợi bất chính.
+ Tài sản do người sử dụng trái phép tài sản của nhà nước.
+ Tài sản do người vi phạm các quy định về quản lý đất đai, tài nguyên môi trường.
+ Tài sản do người vi phạm các quy định về phòng, chống cháy nổ, an toàn lao động.
- Là tài sản thuộc loại nhà nước cấm tàng trữ, cấm lưu hành.
* Về thủ tục:
- Việc tịch thu sung quỹ nhà nước phải được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
- Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định tịch thu sung quỹ nhà nước phải có căn cứ pháp lý rõ ràng, đầy đủ.
- Quá trình tịch thu sung quỹ nhà nước phải được thực hiện công khai, minh bạch.
* Lưu ý:
- Không phải tất cả các trường hợp vi phạm pháp luật đều dẫn đến việc tịch thu sung quỹ nhà nước. Việc áp dụng biện pháp xử lý này chỉ được thực hiện trong những trường hợp nghiêm trọng, có ảnh hưởng đến trật tự an ninh, an toàn xã hội.
- Cá nhân, tổ chức có tài sản bị tịch thu sung quỹ nhà nước có quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật.
* Sau đây là một số trường hợp điển hình:
- Tịch thu sung quỹ nhà nước đối với tiền, vàng, đồ trang sức, phương tiện vận tải do người phạm tội thu lợi bất chính.
- Tịch thu sung quỹ nhà nước đối với nhà, cửa, đất đai do người vi phạm hành chính thu lợi bất chính.
- Tịch thu sung quỹ nhà nước đối với vật chứng, tang vật trong các vụ án hình sự.
- Tịch thu sung quỹ nhà nước đối với tài sản do người sử dụng trái phép tài sản của nhà nước.
3. Quy định về loại tài sản bị tịch thu sung quỹ nhà nước từ hoạt động cho vay nặng lãi.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị quyết 01/2021/NQ-HĐTP thì những tài sản sau đây thu được từ hoạt động cho vay nặng lãi sẽ bị tịch thu sung quỹ nhà nước:
- Toàn bộ số tiền và tài sản mà người cho vay nặng lãi đã sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội. Bao gồm:
+ Tiền gốc cho vay.
+ Lãi suất bất hợp pháp thu được từ người vay.
+ Các khoản thu bất chính khác liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi.
+ Tài sản khác được mua sắm bằng số tiền thu lợi bất chính từ hoạt động cho vay nặng lãi.
- Số tiền người vay sử dụng vào mục đích bất hợp pháp. Ví dụ như:
+ Đánh bạc.
+ Mua bán trái phép chất ma túy.
+ Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
- Việc tịch thu sung quỹ nhà nước đối với các tài sản này nhằm mục đích:
+ Trừng phạt nghiêm minh hành vi cho vay nặng lãi, bảo vệ trật tự an ninh, an toàn xã hội.
+ Bồi thường thiệt hại cho người bị hại.
+ Thu hồi nguồn thu lợi bất chính từ hoạt động cho vay nặng lãi.
- Lưu ý:
+ Quy định về tịch thu sung quỹ nhà nước đối với tài sản thu được từ hoạt động cho vay nặng lãi có thể thay đổi theo thời gian. Do vậy, cần cập nhật thông tin pháp luật mới nhất để đảm bảo tính chính xác.
+ Việc áp dụng biện pháp tịch thu sung quỹ nhà nước phải được thực hiện theo đúng quy trình thủ tục do pháp luật quy định.
4. Ý nghĩa của việc tịch thu sung quỹ nhà nước đối với các tài sản thu
Việc tịch thu sung quỹ nhà nước đối với các tài sản thu được từ hoạt động cho vay nặng lãi mang nhiều ý nghĩa quan trọng, bao gồm:
- Răn đe, phòng ngừa hành vi cho vay nặng lãi:
+ Đây là biện pháp trừng phạt nghiêm minh đối với những kẻ vi phạm pháp luật, góp phần răn đe chung cho những người có ý định thực hiện hành vi cho vay nặng lãi.
+ Khiến cho hành vi cho vay nặng lãi trở nên không có lợi, giảm thiểu số lượng người tham gia vào hoạt động này.
+ Góp phần bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội, đảm bảo môi trường kinh tế lành mạnh.
- Bồi thường thiệt hại cho người bị hại:
+ Số tiền thu được từ việc tịch thu sung quỹ nhà nước có thể được sử dụng để bồi thường thiệt hại cho những người bị hại trong các vụ cho vay nặng lãi.
+ Giúp người bị hại khắc phục hậu quả do hành vi cho vay nặng lãi gây ra, ổn định cuộc sống.
+ Thể hiện sự công bằng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.
- Tăng cường thu ngân sách nhà nước:
+ Số tiền thu được từ việc tịch thu sung quỹ nhà nước sẽ được nộp vào ngân sách nhà nước, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách.
+ Có thể sử dụng nguồn thu này để đầu tư cho các lĩnh vực như y tế, giáo dục, an ninh quốc phòng,...
+ Góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
- Ngoài ra, việc tịch thu sung quỹ nhà nước còn:
+ Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.
+ Giáo dục cộng đồng về tác hại của cho vay nặng lãi.
+ Góp phần xây dựng một xã hội văn minh, liêm chính.
Tịch thu sung quỹ nhà nước đối với các tài sản thu được từ hoạt động cho vay nặng lãi là biện pháp hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích cho xã hội. Do vậy, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân để hạn chế tối đa hoạt động cho vay nặng lãi, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, an toàn, lành mạnh.
Ngoài ra, có thể tham khảo: Hồ sơ đăng ký xe lần đầu xe bị tịch thu sung công quỹ nhà nước. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.
