1. Giới thiệu khái niệm thực phẩm chức năng:

Trong bối cảnh hiện nay, khi nhu cầu về sức khỏe và chất lượng cuộc sống ngày càng được quan tâm, thực phẩm chức năng đã trở thành một phần không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng của nhiều người. Theo quy định tại khoản 23 Điều 2 Luật An toàn thực phẩm 2010 của Việt Nam, thực phẩm chức năng được định nghĩa một cách rõ ràng và chi tiết nhằm đảm bảo người tiêu dùng hiểu đúng về sản phẩm và quyền lợi của mình.

Thực phẩm chức năng, theo quy định này, là những sản phẩm thực phẩm được sử dụng nhằm hỗ trợ chức năng của cơ thể con người. Điều này có nghĩa là chúng không chỉ đơn thuần cung cấp dinh dưỡng mà còn có những tác dụng tích cực đối với cơ thể, giúp cơ thể đạt trạng thái thoải mái, tăng cường sức đề kháng và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Thực phẩm chức năng bao gồm ba nhóm chính: thực phẩm bổ sung, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm dinh dưỡng y học.

Thực phẩm bổ sung là những sản phẩm được bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm cung cấp thêm những dưỡng chất mà cơ thể cần nhưng có thể không được cung cấp đủ qua bữa ăn chính. Đây có thể là các loại vitamin, khoáng chất, hay các dưỡng chất thiết yếu khác giúp cơ thể duy trì hoạt động bình thường và phát triển khỏe mạnh.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là những sản phẩm có chứa các thành phần đặc biệt, có tác dụng bảo vệ cơ thể trước các yếu tố gây hại từ môi trường bên ngoài, giúp tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa bệnh tật. Những sản phẩm này thường được sử dụng nhằm cải thiện sức khỏe tổng quát, giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường hay ung thư.

Thực phẩm dinh dưỡng y học là những sản phẩm được thiết kế đặc biệt để hỗ trợ dinh dưỡng cho những người có nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt, chẳng hạn như người bệnh, người cao tuổi, hoặc những người có vấn đề về hấp thụ dinh dưỡng. Những sản phẩm này thường được chế biến dưới dạng dễ hấp thụ và chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để hỗ trợ quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe.

Quy định này của Luật An toàn thực phẩm 2010 không chỉ giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn về khái niệm và tác dụng của thực phẩm chức năng, mà còn đặt ra các tiêu chuẩn cụ thể để đảm bảo chất lượng và an toàn của những sản phẩm này. Các nhà sản xuất thực phẩm chức năng phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm, từ khâu sản xuất, chế biến đến bảo quản và phân phối, nhằm đảm bảo sản phẩm đến tay người tiêu dùng là những sản phẩm chất lượng cao và an toàn. Ngoài ra, việc hiểu đúng về thực phẩm chức năng cũng giúp người tiêu dùng có những lựa chọn thông minh và khoa học hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình. Thay vì lạm dụng hoặc sử dụng không đúng cách, việc sử dụng thực phẩm chức năng đúng mục đích, liều lượng và theo hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất.

Tóm lại, thực phẩm chức năng theo quy định tại khoản 23 Điều 2 Luật An toàn thực phẩm 2010 là một phần quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hiện đại. Việc hiểu đúng và sử dụng đúng các sản phẩm này sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật một cách hiệu quả. Quy định này không chỉ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển ngành công nghiệp thực phẩm chức năng tại Việt Nam.

 

2. Nêu tầm quan trọng của việc quản lý thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, việc sử dụng TPCN không đúng cách có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Do đó, việc quản lý TPCN một cách hiệu quả là vô cùng cần thiết.

Việc quản lý TPCN giúp đảm bảo chất lượng và an toàn của sản phẩm thông qua các quy trình kiểm tra, giám sát chặt chẽ từ khâu sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh đến tiêu dùng. Loại bỏ các TPCN giả, nhái, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ khỏi thị trường, bảo vệ người tiêu dùng khỏi những nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe. Giúp người tiêu dùng lựa chọn và sử dụng TPCN một cách an toàn, hiệu quả.

Việc sử dụng TPCN không đúng cách, quá liều hoặc sử dụng TPCN không phù hợp với tình trạng sức khỏe có thể dẫn đến nhiều tác hại như: ngộ độc, dị ứng, tương tác thuốc, ảnh hưởng đến chức năng gan, thận,... Quản lý TPCN giúp kiểm soát việc sử dụng TPCN, hạn chế tối đa những nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe người tiêu dùng. Nâng cao nhận thức của người dân về việc sử dụng TPCN một cách an toàn, hiệu quả.

Quản lý TPCN giúp tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh TPCN uy tín, chất lượng. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực TPCN, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất, kinh doanh TPCN chất lượng cao, góp phần thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp TPCN.

 

3. Cơ quan nào có thẩm quyền quản lý thực phẩm chức năng?

Theo Luật An toàn thực phẩm 2010 và Nghị định 15/2018/NĐ-CP, thẩm quyền quản lý thực phẩm chức năng đã được quy định rõ ràng và chi tiết, đặc biệt giao cho Bộ Y tế chịu trách nhiệm. Đây là một quy định quan trọng, giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đảm bảo chất lượng và an toàn của các sản phẩm thực phẩm chức năng trên thị trường. Sự quản lý chặt chẽ của Bộ Y tế không chỉ giúp ngăn chặn các sản phẩm kém chất lượng, mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp thực phẩm chức năng tại Việt Nam.

Khoản 4 Điều 14 Luật An toàn thực phẩm 2010 quy định rằng Bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm quy định cụ thể về quản lý thực phẩm chức năng. Đây là một nhiệm vụ quan trọng, nhằm đảm bảo rằng tất cả các sản phẩm thực phẩm chức năng được lưu hành trên thị trường đều đáp ứng được các tiêu chuẩn về an toàn và chất lượng. Bộ Y tế, với vai trò là cơ quan chủ quản, sẽ đưa ra các quy định, hướng dẫn chi tiết về quy trình sản xuất, kiểm tra chất lượng, ghi nhãn, quảng cáo và phân phối thực phẩm chức năng. Những quy định này nhằm bảo vệ người tiêu dùng khỏi các sản phẩm kém chất lượng, đồng thời khuyến khích sự phát triển của ngành công nghiệp thực phẩm chức năng theo hướng bền vững và có trách nhiệm.

Để cụ thể hóa thẩm quyền này, Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP đã quy định danh mục các sản phẩm/nhóm sản phẩm thực phẩm và hàng hóa thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Y tế. Trong danh mục này, thực phẩm chức năng được xác định rõ ràng là một nhóm sản phẩm quan trọng cần được quản lý chặt chẽ. Sự quản lý này bao gồm các khía cạnh từ việc đăng ký, kiểm tra chất lượng, đến việc kiểm soát quá trình lưu hành trên thị trường. Mục tiêu là đảm bảo rằng các sản phẩm thực phẩm chức năng không chỉ đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng và hỗ trợ sức khỏe cho người tiêu dùng, mà còn phải an toàn và không gây hại cho sức khỏe con người.

Tóm lại, theo quy định tại Luật An toàn thực phẩm 2010 và Nghị định 15/2018/NĐ-CP, thực phẩm chức năng thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Y tế. Điều này có nghĩa là mọi hoạt động liên quan đến thực phẩm chức năng, từ nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh đến tiêu dùng, đều phải tuân theo các quy định và hướng dẫn của Bộ Y tế. Bộ Y tế không chỉ đưa ra các tiêu chuẩn và quy định mà còn có trách nhiệm giám sát, kiểm tra và xử lý các vi phạm liên quan đến thực phẩm chức năng.

Việc giao thẩm quyền quản lý thực phẩm chức năng cho Bộ Y tế là một bước đi đúng đắn, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với sức khỏe cộng đồng. Bộ Y tế, với đội ngũ chuyên gia và các cơ quan chức năng, có đủ năng lực và kinh nghiệm để thực hiện nhiệm vụ này một cách hiệu quả. Các quy định và hướng dẫn của Bộ Y tế được xây dựng dựa trên cơ sở khoa học, nghiên cứu thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế, đảm bảo rằng các sản phẩm thực phẩm chức năng được quản lý một cách chặt chẽ và hiệu quả.

 

Xem thêm >>> Thủ tục đăng ký lưu hành thực phẩm, thực phẩm chức năng?

Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng.