Mục lục bài viết
1. Sổ đỏ là gì?
Trên thực tế, thuật ngữ "sổ đỏ" là khái niệm rất quen thuộc, tuy nhiên, pháp luật Việt Nam không có quy định nào về khái niệm này. Sổ đỏ hay tên gọi khác là bìa đỏ là tên gọi tắt quen thuộc của "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất" dựa vào màu sắc bên ngoài của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho các khi vực nông thôn (ngoài đô thị).
Sổ đỏ là từ mà người dân thường dùng để gọi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dựa theo màu sắc của Giấy chứng nhận; pháp luật đất đai từ trước tới nay không quy định rõ khái niệm về Sổ đỏ, Sổ hồng.
Tùy theo từng giai đoạn, ở Việt Nam có các loại Giấy chứng nhận về đất đai như:
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở;
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.
Kể từ ngày 10/12/2009, Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành mẫu Giấy chứng nhận mới áp dụng chung trên phạm vi cả nước với tên gọi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất có bìa màu hồng.
2. Người dưới 18 tuổi thuộc đối tượng nào theo quy định pháp luật?
Căn cứ theo quy định tại khoản 1, Điều 21, Bộ Luật Dân sự 2015 quy định: "Người chưa đủ mười tám tuổi là người chưa thành niên". Như vậy, theo quy định trên thì người dưới 18 tuổi là người chưa thành niên, là người chưa phát triển hoàn toàn đầy đủ về mặt thể chất, chưa có đầy đủ quyền lợi và nghĩa vụ của một công dân. Với những đặc điểm thể chất và tinh thần của người chưa thành niên, pháp luật nước ta có những chế định riêng đối với nhóm đối tượng này trong từng lĩnh vực cụ thể. Trong trường hợp này, người dưới 18 tuổi có thể tự xác lập, tham gia giao dịch dân sự tùy vào từng mức độ và độ tuổi cụ thể thì giao dịch đó sẽ có hiệu lực hoặc bị vô hiệu. Bên cạnh đó, chủ thể thuộc độ tuổi từ đủ 15 đến dưới 18 tuổi có thể tự xác lập các giao dịch dân sự nhưng sẽ loại trừ những giao dịch dân sự liên quan tới bất động sản.
3. Người dưới 18 tuổi có được nhận tặng cho sổ đỏ không?
Hiện nay, pháp luật đất đai chưa có quy định cụ thể về việc người chưa thành niên dưới 18 tuổi có được phép nhận tặng cho quyền sử dụng đất hay không, trong quy định về điều kiện tặng cho cũng chưa có quy định cụ thể về vấn đề này. Do vậy, dẫn chiếu các quy định của Bộ luật Dân sự 2015 thì việc được nhận tặng cho quyền sử dụng đất là giao dịch dân sự của người chưa thành niên được quy định cụ thể tại khoản 2, 3, 4, Điều 21, cụ thể như sau:
- Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.
- Trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi, người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
- Trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Bên cạnh đó, căn cứ theo những quy định pháp luật dưới đây, có thể nhận thấy người dưới 18 tuổi hoàn toàn có thể được nhận tặng cho sổ đỏ:
-Căn cứ theo quy định tại Điều 97, Luật Đất đai năm 2013 về giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất: "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được cấp cho người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất theo một loại mẫu thống nhất trong cả nước."
- Tại khoản 2, Điều 5, Luật Đất đai 2013 cũng quy định về người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này bao gồm "Hộ gia đình, cá nhân trong nước"
- Căn cứ theo quy định tại Điều 16 của Bộ Luật Dân sự năm 2015 như sau:
- Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân có quyền dân sự và nghĩa vụ dân sự
- Mọi cá nhân đều có năng lực pháp luật dân sự như nhau
- Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân có từ khi người đó sinh ra và chấm dứt khi người đó chết.
Như vậy, theo những quy định nêu trên, có thể nhận thấy người dưới 18 tuổi sẽ có quyền nhận tặng cho sổ đỏ nhưng cần phải có người đại diện theo pháp luật đồng ý.
4. Đại diện theo pháp luật của người dưới 18 tuổi trong giao dịch dân sự
- Căn cứ vào quy định tại Điều 134 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về đại diện như sau:
- Đại diện là việc người đại diện nhân danh vì lợi ích của người được đại diện xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
- Cá nhân, pháp nhân có thể xác lập, thực hiện giao dịch dân sự thông qua người đại diện. Cá nhân không được để người khác đại diện cho mình nếu pháp luật quy định họ phải tự mình xác lập thực hiện giao dịch đó.
- Trường hợp pháp luật quy định thì người đại diện phải có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập, thực hiện.
- Căn cứ xác lập quyền đại diện được quy định tại Điều 135 Bộ luật Dân sự 2015, được hiểu như sau: Theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo điều lệ của pháp nhân hoặc theo quy định của pháp luật thì quyền đại diện được xác lập theo ủy quyền giữa người được đại diện và người đại diện.
- Điều 136, Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định cụ thể về người đại diện theo pháp luật của cá nhân như sau:
- Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.
- Người giám hộ đối với người được giám hộ. Người giám hộ của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi là người đại diện theo pháp luật nếu được Tòa án chỉ định.
- Người do Tòa án chỉ định trong trường hợp không xác định được người đại diện theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều này.
- Người do Tòa án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Như vậy, đối với người dưới 18 tuổi, người đại diện theo pháp luật của họ trong giao dịch dân sự là cha mẹ của họ.
5. Trường hợp người dưới 18 tuổi không được nhận tặng cho sổ đỏ
Thứ nhất, dẫn chiếu theo những quy định pháp luật đã được phân tích, trình bày cụ thể ở trên, có thể dễ dàng nhận thấy, người dưới 18 tuổi sẽ không được nhận tặng cho sổ đỏ trong trường hợp người đại diện hợp pháp không đồng ý xác lập, thực hiện giao dịch này.
Thứ hai, Bên cạnh trường hợp thứ nhất, người đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên theo quy định của Bộ luật Dân sự là cha mẹ của người đó nên trong trường hợp cha mẹ muốn tặng cho tài sản là bất động sản, động sản là tài sản chung của cả cha và mẹ thì sẽ không thể thực hiện được bởi cha mẹ không thể vừa là bên tặng cho và vừa là bên nhận tặng cho.
Chính bởi vậy, nếu cha mẹ muốn tặng cho tài sản chung của cả hai người cho con dưới 18 tuổi, cần thực hiện thủ tục chuyển tài sản chung thành tài sản riêng, sau đó một bên là cha hoặc mẹ đứng ra tặng cho người con, bên còn lại sẽ nhận tài sản được gi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) với tư cách là người đại diện của con dưới 18 tuổi. Khi người con đủ 18 tuổi sẽ được toàn quyền sử dụng bất động sản, động sản theo quy định của pháp luật.
Xem thêm bài viết khác:
- Dưới 18 tuổi cá nhân có được vay tiền ngân hàng không?
- Trẻ em dưới 18 tuổi có quyền đứng tên trong sổ đỏ không?
Nếu quý độc giả còn bất cứ thắc mắc gì liên quan hoặc mọi vấn đề về pháp lý khác, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua số hotline Dịch vụ luật sư tư vấn, thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ: 19006162 hoặc gửi thư về email lienhe@luatminhkhue để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc. Rất mong nhận được sự ủng hộ của quý độc giả trong những bài viết khác của Luật Minh Khuê!