Giá thanh toán cuối ngày hợp đồng tương lai trong chứng khoán phái sinh

1. Thế nào là giá thanh toán cuối ngày và giá thanh toán cuối ngày?

Trong lĩnh vực giao dịch tài chính, khái niệm về "giá thanh toán cuối ngày" là vô cùng quan trọng. Đây chính là mức giá cuối cùng được xác định vào cuối ngày giao dịch, đóng vai trò quyết định trong việc tính toán lãi lỗ hàng ngày của các vị thế tài chính. Điều này được quy định rõ ràng trong Khoản 4 Điều 2 của Thông tư 58/2021/TT-BTC.

Thêm vào đó, giá thanh toán cuối cùng còn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nghĩa vụ thanh toán khi thực hiện các hợp đồng tài chính. Nó được xác định tại ngày giao dịch cuối cùng và có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình thanh toán trong các giao dịch tài chính. Được quy định trong Khoản 5 Điều 2 của cùng một Thông tư 58/2021/TT-BTC.

Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán, hay còn gọi là hợp đồng tương lai chỉ số, đó là một loại hợp đồng tương lai được xây dựng dựa trên cơ sở của một chỉ số chứng khoán cụ thể. Đây là công cụ quan trọng trong việc đầu tư và quản lý rủi ro trên thị trường tài chính, và quy định rõ ràng về điều này có trong Khoản 17 Điều 2 của Thông tư 58/2021/TT-BTC.

Cùng với đó, hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ là một loại hợp đồng tương lai dựa trên cơ sở của trái phiếu Chính phủ hoặc trái phiếu giả định có các đặc trưng cơ bản tương tự như trái phiếu Chính phủ. Được quy định cụ thể trong Khoản 18 Điều 2 của cùng một Thông tư 58/2021/TT-BTC.

2. Thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh cho nhà đầu tư theo nguyên tắc nào?

3. Giá thanh toán cuối ngày và giá thanh toán cuối cùng của hợp đồng tương lai

Dựa trên quy định của Điều 22 trong Quy chế bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, kèm theo Quyết định 12/QĐ-HĐTV năm 2023, các quy định về giá thanh toán cuối ngày và giá thanh toán cuối cùng của hợp đồng tương lai được điều chỉnh như sau:

- Giá thanh toán cuối ngày (DSP) và giá thanh toán cuối cùng (FSP): Đây là hai yếu tố chủ chốt được Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán sử dụng để tính toán giá trị lãi lỗ từ các vị thế hàng ngày và giá trị thanh toán khi thực hiện hợp đồng tương lai chỉ số và hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ.

- Xác định giá thanh toán cuối ngày: Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán xác định giá này dựa trên thông tin giá giao dịch của hợp đồng tương lai, được cung cấp bởi Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Tuy nhiên, trong trường hợp giá giao dịch không phản ánh đúng yêu cầu tính toán, Tổng Công ty này có quyền sử dụng giá lý thuyết hoặc mức giá khác sau khi được sự chấp thuận của Uỷ ban chứng khoán nhà nước.

- Quy trình xác định giá thanh toán cuối cùng được Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán thực hiện theo các nguyên tắc cụ thể như sau:

+ Hợp đồng tương lai chỉ số: Giá thanh toán cuối cùng được tính dựa trên giá trị trung bình số học giản đơn của chỉ số trong 30 phút cuối cùng của ngày giao dịch cuối cùng. Quá trình này bao gồm cả 15 phút của phiên khớp lệnh liên tục và 15 phút của phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa. Để loại bỏ các biến động tạm thời, 3 giá trị cao nhất và 3 giá trị thấp nhất của phiên khớp lệnh liên tục được loại trừ. Sau đó, giá thanh toán cuối cùng được làm tròn và lấy đến hai chữ số thập phân.

+ Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ: Giá thanh toán cuối ngày của hợp đồng được xác định tại ngày giao dịch cuối cùng, đơn giản là giá thanh toán cuối cùng của ngày đó.

- Phương pháp xác định giá thanh toán cuối ngày được thực hiện theo hướng dẫn chi tiết được ghi trong Phụ lục 8, được ban hành cùng với Quy chế bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, đi kèm với Quyết định 12/QĐ-HĐTV năm 2023. Cách tiếp cận này giúp đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình xác định giá thanh toán.

- Hằng ngày, sau khi hoàn thành việc lập và gửi báo cáo thanh toán cho các thành viên bù trừ theo quy định tại điểm I của Mục C trong Phụ lục 9 của Quy chế bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, được ban hành cùng với Quyết định 12/QĐ-HĐTV năm 2023, Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán tiến hành công bố giá thanh toán cuối ngày và giá thanh toán cuối cùng (nếu có sản phẩm đáo hạn) trên trang thông tin điện tử chính thức của mình. Giúp tạo điều kiện thuận lợi cho các bên tham gia thị trường cập nhật thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả.

4. Xác định giá thanh toán cuối ngày với hợp đồng tương lai chỉ số 

Trong Khoản 1 của Phụ lục 8 trong Quy chế bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, mà được ban hành kèm theo Quyết định 12/QĐ-HĐTV năm 2023, quy định về nguyên tắc xác định giá thanh toán cuối ngày cho hợp đồng tương lai chỉ số và hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ được mô tả như sau:

- Trước hết, các giá giao dịch hợp đồng tương lai tại phiên khớp lệnh định kỳ mở cửa cùng như giá các giao dịch hợp đồng tương lai thỏa thuận trong ngày sẽ được loại bỏ khi xác định giá thanh toán cuối ngày. Quy trình này sử dụng phương pháp bình quân gia quyền dựa trên khối lượng giao dịch.

- Sau đó, giá thanh toán cuối ngày sẽ được làm tròn và chỉ được lấy đến hai chữ số thập phân, tạo ra sự chính xác và minh bạch trong quá trình thanh toán.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Cấp Giấy chứng nhận kinh doanh chứng khoán phái sinh cần đáp ứng điều kiện gì. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.