Lưu ý khi cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên môi trường mạng

1. Thế nào là dịch vụ công trực tuyến?

Theo Nghị định 42/2022/NĐ-CP, khoản 4 và 5 quy định rõ ràng về việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước và phạm vi áp dụng của chúng. Dịch vụ công trực tuyến bao gồm dịch vụ hành chính công và các dịch vụ khác của cơ quan nhà nước, nhằm đáp ứng nhu cầu của tổ chức và cá nhân thông qua môi trường mạng.

Dịch vụ hành chính công là các dịch vụ liên quan đến việc thực thi pháp luật và không hướng đến mục tiêu lợi nhuận. Các dịch vụ này được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép cho tổ chức và cá nhân thông qua việc cung cấp các loại giấy tờ có giá trị pháp lý hoặc thông qua việc thông báo kết quả thực hiện các thủ tục hành chính. Tất cả các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước quản lý đều được bao gồm trong phạm vi cung cấp dịch vụ hành chính công này.

Tuy nhiên, quy định hiện tại chỉ cho phép dịch vụ hành chính công được cung cấp thông qua các loại giấy tờ có giá trị pháp lý, không áp dụng hình thức thông báo kết quả thực hiện. Các dịch vụ hành chính công này liên kết với các thủ tục hành chính cụ thể, nhằm giải quyết các công việc liên quan đến tổ chức và cá nhân.

Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến, góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong việc thực hiện thủ tục hành chính. Các tổ chức và cá nhân có thể tiếp cận dịch vụ này một cách thuận tiện và nhanh chóng thông qua môi trường mạng, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và cuộc sống hàng ngày.

2. Các mức độ cung cấp dịch vụ công trực tuyến

Khoản 1 Điều 11 của Nghị định 42/2022/NĐ-CP đã đưa ra quy định chi tiết về việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến bởi các cơ quan nhà nước, trong đó đề cập đến 02 mức độ cung cấp dịch vụ khác nhau.

Mức độ đầu tiên là "Dịch vụ công trực tuyến toàn trình," đây là mức độ dịch vụ bảo đảm cung cấp toàn bộ thông tin về các thủ tục hành chính, và việc thực hiện, giải quyết thủ tục này được thực hiện hoàn toàn trên môi trường mạng. Nghĩa là người dùng có thể hoàn tất mọi bước thủ tục liên quan đến hành chính mà không cần đến cơ quan nhà nước. Các kết quả, kết luận sau khi hoàn tất thủ tục có thể được trả kết quả trực tuyến thông qua mạng internet hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích.

Mức độ thứ hai là "Dịch vụ công trực tuyến một phần," đây là mức độ dịch vụ công trực tuyến không đảm bảo đủ các điều kiện quy định trong mức độ "toàn trình" như đã nêu ở trên. Cụ thể, các dịch vụ ở mức độ này có thể không đủ thông tin, không đảm bảo thực hiện và giải quyết toàn bộ thủ tục trên môi trường mạng.

Để đảm bảo sự hiện đại và tiện lợi cho người dân trong việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến, các cơ quan nhà nước được yêu cầu ứng dụng tối đa công nghệ thông tin và công nghệ số trong quá trình cung cấp và xử lý các dịch vụ này trên môi trường mạng. Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt, bắt buộc tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ phải hiện diện tại cơ quan nhà nước hoặc cơ quan nhà nước cần thực hiện thẩm tra, xác minh tại hiện trường theo quy định của pháp luật.

Hiện tại, theo khoản 4 Điều 3 của Nghị định 43/2011/NĐ-CP, dịch vụ công trực tuyến đã được phân chia thành 04 mức độ cung cấp dịch vụ, tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu và tiến bộ của công nghệ, Nghị định 42/2022/NĐ-CP đã điều chỉnh lại mức độ cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo cách thức mới và hiện đại hơn.

3. Danh mục dịch vụ công trực tuyến

Theo Điều 12 của Nghị định 42/2022/NĐ-CP, danh mục dịch vụ công trực tuyến được quy định chung theo các tiêu chí sau đây. Đầu tiên, danh mục và thông tin của các dịch vụ công trực tuyến phải được cập nhật đồng bộ trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính và đăng tải trên Cổng dịch vụ công ở cấp bộ, cấp tỉnh.

Từ đó, điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và thông tin chính xác của các dịch vụ công trực tuyến đối với người dùng. Hiện tại, quy định về việc công bố danh mục dịch vụ công trực tuyến được thể hiện trên cổng thông tin điện tử của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Tổng cục, Cục và các cơ quan tương đương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, nơi phải thông báo đầy đủ và kịp thời toàn bộ danh sách dịch vụ công trực tuyến của các cơ quan, đơn vị thuộc và trực thuộc.

Thứ hai, danh mục các dịch vụ công trực tuyến phải được tổ chức và phân loại theo nhiều tiêu chí như đối tượng sử dụng (tổ chức hoặc cá nhân), nhóm dịch vụ (theo chủ đề), mức độ thực hiện và cơ quan thực hiện, nhằm giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm và sử dụng các dịch vụ này một cách thuận tiện.

Hiện tại, danh sách các dịch vụ công trực tuyến đã được phân loại theo ngành, lĩnh vực và cấp hành chính, cùng việc xác định rõ mức độ của mỗi dịch vụ để giúp người dùng dễ dàng tiếp cận và sử dụng. Đồng thời, tên của các dịch vụ công trực tuyến phải đặt đúng theo tên của thủ tục hành chính tương ứng, tuân thủ quy định trong văn bản quy phạm pháp luật.

Thứ ba, khi cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên môi trường mạng, các dịch vụ này phải được chuẩn hóa và đồng bộ về mã, tên dịch vụ công trực tuyến, cùng việc cung cấp biểu mẫu điện tử kèm theo. Hướng dẫn quy trình sử dụng dịch vụ và quy trình xử lý của các cơ quan nhà nước cũng phải được cung cấp và kết quả của dịch vụ công trực tuyến phải được liên kết với Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính.

Tất cả các thông tin này cần được công bố kèm hướng dẫn cho người dùng tại từng dịch vụ công trực tuyến, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Điều quan trọng cần lưu ý, các dịch vụ công trực tuyến thuộc thẩm quyền của cơ quan nhà nước ở mọi cấp trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do các bộ, ngành triển khai cung cấp trên môi trường mạng phải được tích hợp, công bố công khai và đồng bộ thông tin tiếp nhận, xử lý hồ sơ trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh.

Cuối cùng, quy định về định danh và xác thực điện tử của chủ thể tham gia giao dịch dịch vụ công trực tuyến cũng phải được xác định rõ, công bố trên cổng dịch vụ công và tuân thủ quy định của pháp luật về định danh và xác thực điện tử. Điều này giúp bảo vệ tính bảo mật và tính toàn vẹn của thông tin giao dịch và đảm bảo tính pháp lý cho các giao dịch này.

4. Kênh nào sẽ cung cấp dịch vụ công trực tuyến? (quy định mới bổ sung)

Căn cứ vào Điều 13 của Nghị định 42/2022/NĐ-CP, được ban hành nhằm tạo điều kiện thuận lợi và tiện ích hơn cho người dân khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến, cổng dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh đã được đề xuất như là một thành phần quan trọng trong Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh. Điều này nhằm cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến đa dạng, đầy đủ từ các cơ quan nhà nước thuộc thẩm quyền giải quyết của bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp cho tổ chức và cá nhân.

Một số yêu cầu quan trọng mà cổng dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh phải đảm bảo là:

• Có tên miền thống nhất, với định dạng: dichvucong.(tên bộ, địa phương).gov.vn với giao diện ngôn ngữ tiếng Việt và e-services.(tên bộ, địa phương tiếng Anh).gov.vn với giao diện ngôn ngữ tiếng Anh. Tên miền sẽ tuân theo quy định của pháp luật và sử dụng công nghệ địa chỉ Internet IPv6 để đảm bảo tính hiện đại và tiện ích.
• Kết nối và tích hợp với Cổng thông tin điện tử của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và Cổng dịch vụ công quốc gia. Điều này sẽ giúp đảm bảo thông tin và dịch vụ công trực tuyến được cung cấp một cách đồng bộ và hiệu quả.
• Kết nối với Hệ thống giám sát và đo lường mức độ cung cấp và sử dụng dịch vụ Chính phủ số, giúp đánh giá chất lượng và hiệu quả của các dịch vụ công trực tuyến.
• Kết nối với Cổng kết nối dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng, nhằm hỗ trợ tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện ký số thuận tiện và dễ dàng khi sử dụng các dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng.
• Cổng dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh cần tuân thủ cấu trúc, bố cục, yêu cầu kỹ thuật theo hướng dẫn của Bộ Thông tin và Truyền thông, nhằm đảm bảo tính chuẩn mực và hiệu quả trong việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Bên cạnh đó, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ xây dựng công cụ dùng chung để các cơ quan nhà nước phát triển Cổng dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh, nhằm tối ưu hóa và thống nhất quy trình cung cấp dịch vụ trên toàn quốc.

Các cơ quan nhà nước được khuyến khích chủ động triển khai các kênh cung cấp dịch vụ công trực tuyến khác, bao gồm:

• Mạng xã hội do cơ quan nhà nước cho phép cung cấp dịch vụ công trực tuyến, tuân thủ quy định của pháp luật để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân truy cập dịch vụ.
• Ứng dụng trên thiết bị di động của cơ quan nhà nước cho phép cung cấp dịch vụ công trực tuyến, sẽ được triển khai tập trung, thống nhất và dùng chung trong phạm vi bộ, ngành và địa phương, nhằm hạn chế trùng lặp và tối ưu hóa tiện ích cho người dân.

Để đảm bảo tính minh bạch và thông tin đầy đủ, các cơ quan nhà nước sẽ công bố các kênh cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên môi trường mạng, giúp người dân có thể tiếp cận và sử dụng dịch vụ một cách dễ dàng và thuận tiện.

Các kênh cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên môi trường mạng sẽ đáp ứng một số yêu cầu quan trọng sau:

• Bảo đảm tính thuận tiện cho người dân, phù hợp với nhiều phương tiện truy cập khác nhau, bao gồm cả thiết bị di động, nhằm tối ưu hóa trải nghiệm người dùng.
• Cho phép tổ chức và cá nhân đánh giá trực tuyến mức độ hài lòng về dịch vụ công trực tuyến được cung cấp. Đồng thời, cơ quan nhà nước bảo đảm tính bảo mật và riêng tư khi người dân tham gia đánh giá.
• Đồng bộ thông tin và trạng thái xử lý với dịch vụ công trực tuyến được cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Cổng dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh, nhằm đảm bảo tính nhất quán và minh bạch trong quá trình sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Từ đó, tổ chức và cá nhân sẽ có quyền lựa chọn và sử dụng kênh cung cấp dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng, và cũng có trách nhiệm tuân thủ những quy định về việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến này.

Nghị định 42/2022/NĐ-CP đã có hiệu lực từ ngày 15/8/2022 và thay thế cho Nghị định 43/2011/NĐ-CP được ban hành ngày 13/6/2011. Sự thay đổi này nhằm đáp ứng xu hướng tiến bộ của công nghệ thông tin và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân trong việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Công ty Luật Minh Khuê hân hạnh gửi đến quý khách hàng những thông tin tư vấn pháp lý chất lượng cao và đầy đủ nhằm đáp ứng mọi nhu cầu và thắc mắc liên quan đến lĩnh vực pháp luật.

Quý khách hàng thân mến, nếu quý vị đang đối diện với bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có những câu hỏi cần được giải đáp, chúng tôi xin gửi đến quý vị lời mời hợp tác với Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến thông qua số hotline đáng tin cậy 1900.6162. Đội ngũ chuyên viên tư vấn giàu kinh nghiệm của chúng tôi luôn sẵn lòng lắng nghe và đồng hành cùng quý vị từng bước trên con đường giải quyết vấn đề một cách hiệu quả và bảo đảm tính pháp lý.

Ngoài ra, nếu quý khách hàng ưa thích gửi yêu cầu chi tiết qua email để tiện lợi và nhanh chóng nhận được sự hỗ trợ, xin vui lòng liên hệ đến địa chỉ: lienhe@luatminhkhue.vn. Chúng tôi cam kết sẽ phản hồi và giải đáp mọi thắc mắc của quý vị một cách chi tiết và chính xác nhất.

Rất trân trọng cảm ơn sự hợp tác và niềm tin của quý khách hàng dành cho Công ty Luật Minh Khuê. Chúng tôi tin tưởng rằng thông tin tư vấn mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp quý vị có cái nhìn rõ ràng và tự tin hơn trong mọi vấn đề pháp lý. Chúng tôi cam kết tiếp tục đồng hành cùng quý vị và cung cấp dịch vụ chất lượng hàng đầu trong lĩnh vực pháp luật.

Xin chân thành cảm ơn và mong sớm nhận được thông tin từ quý vị!

Trân trọng,

Công ty Luật Minh Khuê.